hier probeer ik een nieuw beleggingssysteem uit de grond te stampen "Wie het best denkbare elftal wil opstellen, kan dat beter overlaten aan de duizenden in het stadion dan aan de trainer." James Surowiecki
09-11-2007
gm
Even vreesde ik het ergste voor mijn virtuele portefeuille. Ik kocht turbo's short op GM toen het aandeel rond de 38 euro hing. Daarna schoot het door tot boven de 42 euro. Ik dacht dat het stoploss niveau van de turbo's op 44,7 bereikt kon worden en ik dus het meeste van mijn geld kwijt zou zijn. Moest het echt geld zijn zou ik waarschijnlijk uit paniek verkocht hebben.
Nu staat het aandeel GM nog 33 dollar. Ik had het dus bij het rechte eind. Ik hou mijn turbo's vast tot iets boven 30 dollar.
In Nederland is er voor beleggers de iex website. Daar worden massa's interessante polls afgenomen (zie vorige berichten) en er is bovendien nog een virtuele portefeuille die iedere maand wordt samengesteld door de bezoekers.
Wat leert ons dit allemaal ?
De portefeuille doet het eigenlijk niet zo goed en presteert bv heel wat zwakker dan de aex. Hoe kan dit komen ? Misschien omdat het hier een 'community' betreft en geen portal. De verscheidenheid onder de 600 of zo leden die iedere maand meedoen kan beperkt zijn. Of misschien door de samenstelling van de portefeuille. Zo wordt belegd in de 4 toppers die gekozen worden (misschien wat veel), maar ook in de 4 floppers. Vooral hierbij gaat het mis. Of misschien is het geen goed idee om repetitieve vragen te stellen. De oude antwoorden gaan de nieuwe beïnvloeden (iets wat ook aandacht krijgt in het boek van Surowiecki). Een nieuwe leidraad zou dan kunnen zijn :
Maagdelijke vragen zijn beter dan herhalingen.
Of misschien is het van allemaal een beetje. In ieder geval loopt deze weg op zoek naar ons beleggingssysteem dood.
Misschien kan IEX ons nog andere informatie dan polls opleveren. Er is immers een teller die aangeeft welke fora het drukst zijn de afgelopen 24u. Misschien kan dit een indicator worden. Ik ben het aan het bestuderen.
De voorbeelden uit het archief van iex gaven mij stof tot nog een paar leidraden :
Niemand weet hoe het jaar 2050 eruit zal zien.
Het menselijk zicht is beperkt tot wat vlak voor de mens staat. Hoe verder iets in de toekomst verwijderd is, hoe groter de foutenmarge.
Iedereen denkt te weten hoe morgen eruit zal zien.
Omgekeerd mag een poll ook niet de onmiddellijke toekomst bevragen (enkele dagen tot een week). De mens is immers (te) zeker hoe die eruit zal zien.
Een poll mag geen appelen met citroenen vergelijken.
Een poll mag geen keuzemogelijkheid geven tussen dingen die van een andere orde zijn (bv individuele aandelen en indexen).
De massa zit er nooit totaal naast ! (en als dat toch het geval is kan jij de plof niet voorspellen)
Natuurlijk bestaan er zeepbellen en wat ik onterecht concensuspessimisme zou noemen, als je goed bent kan je dat zelfs 'aanvoelen', maar het is onmogelijk systematisch te voorspellen wanneer die kuddegeest ongelijk zal krijgen. Neem als stelregel dus gewoon aan dat de massa er nooit helemaal naast zal zitten.
Tot nu moet ik het stellen met slechts één pollarchief (dat van de wallstreetjournal), maar op de Nederlandse site iex heeft men ook een actieve afdeling 'vraag van de dag' met archief ! Dit blijft natuurlijk beperkt tot Nederlandse beleggers, maar er zitten regelmatig verdomd nteressante vragen bij. Alleen jammer dat er nergens een datum bij staat.
Welk vallend mes wilt u wél opvangen? (606 stemmen)
Spyker
8% (49)
Van der Moolen
13% (78)
Corporate Express
21% (129)
Hagemeyer
58% (350)
Ik gok dat deze bevraging zowat een maand oud is en wat blijkt : spyker -31%, Van der moolen -13%, Corporate express -11% en Hagemeyer... + 5 % Dit vind ik echt ongeloooflijk, zelfs de volgorde klopt perfect ! Je had uit deze bevraging twee beleggingen kunnen halen.
Adieu Getronics, op welk aandeel reageren wij ons voortaan af? (997 stemmen)
Corporate Express
26% (258)
Hagemeyer
24% (239)
LogicaCMG
34% (335)
KPN!
17% (165)
Vervelend is dat ik niet weet wanneer deze poll afgenomen is, maar KPN staat op een jaar tijd 22 % hoger en LogicaCMG 6 % lager.
De AEX zeephellingt. Waar ligt de bodem? (1777 stemmen)
450
69% (1235)
400
20% (357)
300
3% (61)
200
7% (124)
De bodem lag rond 480, 450 was dus de mogelijkheid die er het dichtste bij kwam.
De AEX aarzelt rond 509. Wat nu? (913 stemmen)
Knallen naar de 520
50% (456)
Dippen naar de 490
23% (206)
Chronisch aarzelen op 509
24% (217)
Ik kijk nooit naar de AEX
4% (34)
Dit is een voorbeeld van hoe de massa er naast zat. Van dit niveau was het na een paar weken dippen naar zelfs 475, maar twee maanden later zat de aex comfortabel boven de 520. Is een les hieruit dat de massa er nooit totaal naast zit ? Ja, behalve bij een door kuddegeest gevormde groepskennis, maar dit komt volgens S.urowiecki minder vaak voor dan we denken.
Wat zien we het eerst? (1344 stemmen)
Antonov: 2,50 euro
36% (480)
Qurius: 3,00 euro
30% (401)
Royal Dutch: 35,00 euro
18% (239)
AEX: 600 punten
17% (224)
Deze poll dateert van febr. 07 en is een voorbeeld van een slechte poll om op te beleggen: Geen enkel van deze zaken is al waarheid geworden en antonov stond toen 1,4 euro en ondertussen nog 1. Het kan best zijn dat er nog een sterke stijging komt, we zullen zien. De aex stond in februari zo'n 465 en ondertussen 545.
Speciale dag op wallstreet. Er komen bakken slecht nieuws binnen en de beurs explodeert (dow jones + 1,4 % en boven de 14 000 gestegen). Men denkt nu immers dat de fed eind deze maand opnieuw de rente zal moeten verlagen. Opvallend is wel dat GM op deze dag 1,8% daalt ! Zoals ik in een vorige bijdrage al zei, moet ik niet te snel veronderstellen dat er 'voorgevormde' kennis is.
Interessant is ook de volgende poll :
With the Dow hitting the 14,000 mark what target will we see next?
15,000
60%
13,000
41%
21976 Votes to date
We zijn eens benieuwd. Na overschrijding van de 13000 grens vroeg men hetzelfde. Toen waren er 54 % optimisten en werden de extra 1000 ptn na drie maanden bereikt.
Welk vallend mes zou u wel vangen ? Adieu Getronics, op welk aandeel reageren we ons voortaan af ? Can Jerry Yang fix Yahoo ? Will the iPhone be a hit or a flop ? Will the new contract GM - UAW begin a turnaround for US automakers ? Which will be hit more by the credit crunch: wall street or main street ? Will the euro continue to rally over the dollar ?
Of ook nog :
BRIC is zo passé. Wat is de nieuwe opkomende markt? (665 stemmen)
Argentinië
23% (151)
Egypte
13% (84)
Indonesië
25% (165)
Turkije
40%
Maar dus niet :
Welke bubbel spat het eerst uit elkaar? (909 stemmen)
China
49% (443)
Vastgoed
25% (230)
Grondstoffen
3% (31)
Champagne
23% (205)
Zelfs al heeft de massa gelijk dan kan het nog jaren en vele stijgingen duren voor China ploft. (The markets can stay wrong longer than you can stay solvable.)
PERSOON Schoenmaker blijf bij uw (bescheiden) leest. Beperk uw eigen rol steeds tot het minst mogelijke !
SYSTEEM leidraden :
Minder is meer. Het is veel makkelijker van één boom te zeggen of ie ziek is, dan van een heel bos. De kudde is minder gevaarlijk dan het kalf. Niemand weet hoe het jaar 2050 eruit zal zien. Iedereen denkt te weten hoe morgen eruit zal zien. Geen appelen met citroenen vergelijken. Interpreteren is slecht voor de gezondheid (voorwerp, doel, richting)
Dus :
Ons beleggingssysteem is een systeem waarbij het kapitaal in drie delen wordt gesplitst en er geen stoploss wordt bepaald. Het grootste risico zit immers bij 'het kalf' (mezelf dus) en daarom wordt mijn rol zoveel mogelijk beperkt. Enkel een paar polls dus, die vanzelfsprekend zijn en niet zelf stoplossniveau's bepalen. Gewoon ervan uit gaan dat de massa gelijk heeft of er op z'n minst nooit (!) helemaal naast zal zitten. Zit ze er ooit toch helemaal naast, dan zal ik de omslag niet kunnen voorspellen. Nooit polls gebruiken om de richting van de beurs in het algemeen of algemene indexen te voorspellen. Enkel individuele items of sectoren. De massa is veel beter in het voorspellen hiervan dan in het inschatten van de beurs als geheel. Geen dingen die vlakbij zijn (dagen, een week), maar ook geen dingen die nog jarenver in de toekomst kunnen liggen (genre 'wanneer ploft deze of gene zeepbel?' of 'welke koers zal eerst verdubbelen'). Een poll moet zo min mogelijk geïnterpreteerd worden om tot een belegging te komen. Voorwerp, doel en richting moeten vanzelfsprekend zijn.
Een beleggingssysteem bestaat volgens mij best uit een aantal leidraden en niet zozeer uit strikte regels. Zo ook ons systeem op basis van internetpolls. De kudde is minder gevaarlijk dan het kalf.
Het gevaar zit'em vooral bij de selectie van de juiste poll, veel minder bij de aantasting van een pollresultaat door kuddegeest.
Minder is meer.
Een paar goede polls per jaar volstaan. Vergeet risicospreiding en wees zeer kritisch voor elke nieuwe poll. Neem je tijd. Je kan je portefeuille ook in drie gelijke delen opdelen en dus per poll 1/3 van je kapitaal inzetten. Vijf of zes echt goede polls per jaar zullen zo volstaan. Voer ook geen regels in de vorm van altijd 1/3 cash of max 2/3 bearish in. De bruikbaarheid en resultaten van de polls bepalen hoeveel cash of hoe opti(pesi)mistisch er belegd wordt.
Interpreteren is slecht voor de gezondheid.
Een bevraging moet zo min mogelijk geïnterpreteerd worden om tot een belegging te komen. Voorwerp, richting en doel zijn best zo duidelijk mogelijk. Voorwerp is best een individueel bedrijf of index, maar kan ook een sector zijn. Een richting zal duidelijk moeten zijn, dus niet van een verlaging van de rente zal wel een stijging betekenen. Een (koers)doel zal er echter vaak niet zijn. Als dat er niet is bepaal je dat best zelf bij aankoop (Ik verkoop wanneer ...)
Een voorbeeld waarin voorwerp, doel en richting aanwezig zijn :
Wich level will the dow hit next 12000 or 14000 ? of nog : Where will the dow be a year from now ?
Maar meestal ontbreekt er één van de drie elementen : When the fed meets what will it do ? (voorwerp en richting ontbreken, je moet veronderstellen dat een index die jij kiest in een bepaalde richting zal bewegen bij die beslissing) Will the iphone be a success or a failure ? (doel en richting ontbreken, voorwerp is de producent van de iphone) Schoenmaker blijf bij uw leest.
Probeer niet op basis van polls een toekomstbeeld te vormen voor de beurs als geheel.
In tegenstelling tot wat ik eerst dacht, is het misschien beter om het risico in ons systeem niet te spreiden door op basis van heel wat polls te beleggen, maar gewoon een paar transacties per jaar te doen op basis van enkele echt goede polls.
Op de site van de wallstreetjournal is er een archief van 'the question of the day'. Ik zie daar vier goede polls in de loop van een jaar. Samen met polls van andere portals zou dat (meer) dan voldoende moeten zijn. De goede polls zijn :
Een poll over de beurs in het algemeen of over een deelsector kan enkel gebruikt worden als ze zoals hierboven zijn : ze moeten over een concrete index gaan en over een concreet doel (een periode of een puntenbereik). Al het andere is niet goed.
Een poll over een bedrijf is heel goed, maar het moet dan over het wezen van dat bedrijf gaan en niet over een randfenomeen ! Bv een poll over HP van een jaar oud :
Has H-P reacted appropriately since the pretexting controversy became public?
Yes
No, H-P hasn't been aggressive enough.
No, H-P has been too aggressive.
2987 people have voted so far
66% antwoordde op één van de twee 'no's', maar de koers is sindsdien wel geëxplodeerd en hoog gebleven. De 'pretexting controversy' deed er blijkbaar niet toe.
Na de deal GM & UAW en de afgewende staking reageert de beurskoers van GM euforisch :
Daarmee zit General Motors net onder de topkoers van de afgelopen drie jaar. Is dit verantwoord ? Volgens een poll op de wsj-site niet :
Will the new GM-UAW contract begin a turnaround for U.S. auto makers?
Yes
No
549 votes (38%)
885 votes (62%)
Total Votes : 1434
Ik heb in een vorig bericht geschreven dat er 'voorgevormde' kennis is over de autofabrikanten in de VS en ik ga hier dan ook niet op handelen. Het is wel interessant om eens te volgen.
With weak home sales, falling consumer confidence and rising commodity prices pressuring the economy, what are the odds of a recession this year?
Slam dunk
14%
Likely
39%
Unlikely
37%
It won't happen
12%
9285 Votes to date
Deze poll heeft het een duidelijke timing : a recession THIS YEAR, dat jaar telt maar drie maanden meer. Die recessie moet er dus NU aankomen. Zelfs met deze beperkte timing zegt een meerderheid ja op deze vraag.
Ondertussen heb ik dus (virtueel) turbo's short op de S&P500 gekocht. Ik verkoop ze wanneer de DOW 5% ten opzichte van de huidige koers zakt.
Which is most likely to become a problem with the economy?
Recession
Inflation
Stagflation (stagnant growth and high inflation)
None of these
407 votes (26%)
396 votes (25%)
614 votes (40%)
137 votes (9%)
Na deze poll op de wsj en de verandering in percentage van de volgende poll die ik hier al eerder publiceerde (nog een percent minder voor aandelen en een percent meer voor goud en dit na de renteverhoging) word ik nog somberder voor de toekomst.
Question: Where would you invest now?
10803 votes
FTSE 100 tracker; now's the time to buy
35%
3769 votes
Gold; it's a defensive asset
13%
1340 votes
Bonds (gilts)
6%
582 votes
Property - despite interest rate fears
11%
1086 votes
Savings account; cash is king
30%
3177 votes
...under the matress
8%
849 votes
Mijn beslissing is gevallen, ik koop turbo short op de S&P500 :
1000 turbo's short op de S&P500 stoploss niveau op 1690 aan 1,63 euro per stuk
Toch wel opvallend: De poll van yahoo finance over de rentebeslissing van de Fed heeft ondertussen ruim 100 000 stemmers en de procentuele verdeling is zo goed als hetzelfde als toen er nog maar 3000 stemmen waren uitgebracht (zie vroeger bericht).
Did the Federal Reserve do the right thing by cutting the fed funds rate a half point?
Na lectuur van Surowieki's boek, veel internet en al een beetje ervaring is het duidelijk dat er twee zaken van cruciaal belang zullen zijn voor ons systeem :
1) Het kiezen van de juiste poll 2) Timing
1) Bij het kiezen van de juiste poll moeten we onszelf twee vragen stellen :
1a : Is er voorgevormde groepskennis (volkswijsheid) over het pollonderwerp?
Een gegroeide maatschappelijke concensus over een ontwerp (Benzine zal nooit meer goedkoop worden, bv.) zal vaak juist blijken, maar de kans op fouten is groter dan bij een 'maagdelijke' vraag die gesteld wordt aan een groep mensen.
Bij de keuze van een poll moet je dus de vraag stellen of er al veel geschreven/gezegd/uitgezonden is over dit onderwerp ? Daartoe moet het thema al lange tijd bestaat. Het vormen van een concensusvisie in een grote groep mensen vraagt immers heel wat tijd. Een slechte poll lijkt mij bijvoorbeeld die over Detroits big three (zie vroeger bericht). De crisis in de Amerikaanse automobielindustrie duurt nu al decennia en is uitvoerig becommentarieerd in kranten, boeken en zelfs films. De poll over de iPhone op het moment van lancering van dat product lijkt mij dan weer ideaal.
1b : Moet er veel geredeneerd worden om van de poll naar een investering te gaan ?
Hoe minder hoe beter ! Kijk bevoorbeeld naar mijn redenering na de rentebeslissing van de Fed. Er is niet gevraagd naar de reactie van de beurs op de beslissing. Ik heb zelf VERONDERSTELD dat die negatief zou zijn op basis van een interpretatie van de polls. De mogelijke positie die ingenomen moet worden dient echter glashelder in de vraagstelling van de poll zelf te zitten ! De in te nemen positie en verwachte richting moeten voor zich spreken.
2) Overde juiste timingvan aan- en verkopen valt veel minder te vertellen, vrees ik. Timing is cruciaal, dat blijkt bijvoorbeeld uit de poll over de iphone. Indien de poll een timing bevat is dat natuurlijk heel goed, maar dat is helaas zelden het geval. Uitzonderingen zijn de polls die informeren naar de verwachte beursevolutie over een bepaalde periode (week, kwartaal, jaar). Je verkoopt dan natuurlijk ten laatste op het einde van die periode.
Het is echter ongezond om een timing vast te leggen voor alle polls in het algemeen. Alles hangt van het thema en de vraagstelling af. Ervaring en 'aanvoelen' (aiai) zullen hier de klus moeten klaren.
Een gevaar dat ik terdege moet onder ogen zien is dat van de zeepbellen die door iedereen worden geloofd. Hadden we in 1999 een poll gehad over de nasdaq, dan had een meerderheid van de mensen vast en zeker gezegd dat de toekomst mooi en rozig was. (Niet dus)
James Surowiecki gaat in zijn boek 'Wisdom of crowds' uitvoerig in op het gevaar van de kuddegeest. In veruit de meeste gevallen is het voor een individu voordelig om de massa te volgen, maar dat is alleen goed indien voldoende personen niet blind volgen, maar hun ogen open houden. Meestal is dit het geval, maar soms (die zeepbellen) is dit niet het geval. Een zeepbel is zeldzaam en een extreem voorbeeld van conformisme. De groepswijsheid is soms al niks waard bij wat we 'volkswijsheid' kunnen noemen. Volkswijsheid doet zich voor wanneer over een bepaald onderwerp heel wat geschreven/gezegd/uitgezonden wordt en er zich een concensus in de maatschappij vormt. Meestal is die volkswijsheid exact, maar soms ook niet. Denk aan 'Ge moet hard werken' van de West-Vlamingen. (Ja, sorry ik vind geen ander voorbeeld momenteel.) Nee dus, ge moet doen wat ge graag doet, ge zult er dan goed in worden, veel plezier aan beleven èn goed uw brood verdienen omdat ge goed in uw job zijt. Van hard te werken alleen zijn weinig mensen rijk geworden.
Volkswijsheid (en hun extreme variant 'zeepbel') zijn dus niet hetzelfde als 'groepswijsheid'. Voor groepswijsheid is er geen voorgevormde visie en zijn de individuen onafhankelijk van elkaar.
Will the iPhone be a hit like the iPod or a flop like the Newton?
It will be a hit.
It will be a flop.
11259 votes (82%)
2426 votes (18%)
Total Votes : 13685
Dat was op 9 jan., de dag van de aankondiging door apple, en apple kende een sterke rally op dat moment. Kort daarna zakte de koers in. Pas drie maanden later stond ze terug op het niveau van begin januari, maar daarna ging het steil omhoog (+50% in drie maanden).
60%
35% 
