Dan stoppen we op het laatste station voor de grens in het plaatsje Terespol. Hier komt de Poolse douane aan boord om de paspoorten te controleren. De trein staat intussen op een groot, maar volledig vervallen spoorwegemplacement met oude watertorens voor de in deze streek inmiddels afgeschafte stoomlocomotieven. Aan de oostelijke horizon zijn de wachttorens van de grenspolitie zichtbaar. Daar begint de voormalige Sovjet Unie, tegenwoordig Wit-Rusland. Na een poosje wachten rijden we langzaam richting grens. Deze wordt al snel zichtbaar dankzij de wachttorens en de vele rijen dikke prikkeldraadversperringen aan de overkant van de Bug, die de grensrivier tussen Polen en Witrusland vormt. Eenmaal over de rivier rijden we een tijdje langs de muren en prikkeldraadhekken, waarmee tientallen jaren de bevolking binnen de grenzen gehouden is. Ik durf bijna geen foto te maken als ik de zwaargewapende grenswachten zie patrouilleren. De trein stopt op een rangeerterrein in niemandsland en krijgt bezoek van de Russische douane. Ik ben benieuwd wat mij te wachten staat. Zou het nog net als vroeger gaan? Dan zouden ze een aardige klus hebben aan deze tot de nok toe volgestouwde trein. Het valt gelukkig mee. De jonge douanebeambte bladert rustig mijn paspoort door op zoek naar compromitterende visa, waarop hij mijn visum teruggeeft met nieuwe stempels en zowaar één van de foto's die ik voor het verkrijgen van het visum naar de Russische ambassade had gestuurd. We komen in het eerste Russische station aan. Het station van de stad Brest. De mensen hebben allemaal karrenvrachten bagage bij zich. Gewoon forenzenverkeer lijkt hier niet te bestaan. Het valt mij wel op dat de mensen er goed uitzien en modern gekleed gaan. Dit is waarschijnlijk het welvarendste deel van het voormalige Sovjet-Rijk. Al snel komt de trein met een rukje weer in beweging. Hij rijdt achteruit richting grens. De elektrische locomotief uit Polen heeft plaats gemaakt voor een donkergroene diesellocomotief van de Russische spoorwegen. Deze brengt ons naar een gebouw waar de wielstellen van de wagons verwisseld zullen worden. Dit in verband met de iets grotere spoorbreedte in Rusland. Het verwisselen van de wielen - ook de koppelingen worden verwisseld maar dat is een stuk eenvoudiger - kost nogal wat tijd. De wagons worden ontkoppeld en omhoog gevijzeld waarop aan een staalkabel de wielstellen eronder vandaan getrokken worden. Vervolgens arriveren de nieuwe wielstellen, waarop de hele handel weer kan zakken. Dan volgt het opnieuw aaneenkoppelen van de wagons, zodat weer de oorspronkelijke trein ontstaat. Boven de ramen, aan de wand van het wielengebouw is het woord vrede in vele talen afgebeeld. Niet in het Nederlands overigens. De opschriften zijn treffend, want van het gebouw heeft toch zeker ook een symbolische betekenis. De afwijkende spoorbreedte is indertijd ingevoerd om een militaire invasie over spoor te bemoeilijken. Een soort vredesoperatie dus, als je ver doordenkt. De koppelingen zijn verwisseld omdat in Duitsland en Polen niet met het Russische systeem van stugge koppelingen gereden mag worden. In West-Europa staan treinwagons verend met elkaar in verbinding, hetgeen het comfort zeker ten goede komt. In Rusland - en overigens ook in China - hebben de treinstellen stugge koppelingen die weliswaar goedkoop in onderhoud zijn, maar die bij elke snelheidsverandering de hele trein door elkaar laten schudden. Inmiddels is het bijna kwart voor vijf. Dreunend en schuddend sukkelen we weer terug naar het station van Brest, waar heel kort gestopt wordt. Na het aankoppelen van een elektrische locomotief zet de trein zich in beweging en wordt de reis voortgezet. Moskou is nog ver. Als alles volgens plan verloopt hebben we nog zo'n negentien uur treinen voor de boeg. Wit-Rusland (Bela Russkaya) glijdt voorbij. We zijn vijf over vijf vertrokken vanaf het grensstation. Witrusland lijkt aanvankelijk wat op Nederland. Eindeloze groene vlakten met grazende zwart/witte koeien. Alleen groeien er meer berkenbomen. Een ander verschil is de dakbedekking. Vrijwel alle huizen hebben hier een dak van golfplaten. Dat zal wel meer economische dan architectonische motieven hebben. Opmerkelijk is weer de eenheid in verscheidenheid voor wat auto's betreft. Alleen hebben de Poolse Fiatjes 126 nu plaats gemaakt voor de aloude en vertrouwde Lada. Ruslands volkswagentje. Bebouwing is erg schaars in deze contreien. Heel af en toe een boerderij. De dorpen liggen hier al kilometers uit elkaar, terwijl dit nog een redelijk dicht bevolkt gedeelte van het GOS is. De schaarse huizen doen Scandinavisch aan.
Dan stoppen we op het laatste station voor de grens in het plaatsje Terespol. Hier komt de Poolse douane aan boord om de paspoorten te controleren. De trein staat intussen op een groot, maar volledig vervallen spoorwegemplacement met oude watertorens voor de in deze streek inmiddels afgeschafte stoomlocomotieven. Aan de oostelijke horizon zijn de wachttorens van de grenspolitie zichtbaar. Daar begint de voormalige Sovjet Unie, tegenwoordig Wit-Rusland. 
Het verwisselen van de wielen - ook de koppelingen worden verwisseld maar dat is een stuk eenvoudiger - kost nogal wat tijd. De wagons worden ontkoppeld en omhoog gevijzeld waarop aan een staalkabel de wielstellen eronder vandaan getrokken worden. Vervolgens arriveren de nieuwe wielstellen, waarop de hele handel weer kan zakken. Dan volgt het opnieuw aaneenkoppelen van de wagons, zodat weer de oorspronkelijke trein ontstaat. Boven de ramen, aan de wand van het wielengebouw is het woord vrede in vele talen afgebeeld. Niet in het Nederlands overigens. De opschriften zijn treffend, want van het gebouw heeft toch zeker ook een symbolische betekenis. De afwijkende spoorbreedte is indertijd ingevoerd om een militaire invasie over spoor te bemoeilijken. Een soort vredesoperatie dus, als je ver doordenkt. 
