LES 2
Het Oud-Egyptisch werd zoals gezegd alleen met medeklinkers geschreven. Moest dat in het Nederlans ook zo zijn dan zou de groep mn, kunnen staan voor men, menu, amen maar niet voor mens want dit zou mns zijn. Meestal is uit de context wel af te leiden wat dan de preciese betekenis is. Denk bv. aan volgend berichtje in de koopjeskrant onder afdeling vastgoed: "Hs t kp, Lvng, 2 slpkmrs, bdkmr, grg glkvlrs".We snappen dat hier staat: huis te koop,living, 2slaapkamers, badkamer, garage gelijkvloers alleen al uit de context. De Egyptenaren hadden daar nog een bijkomend trukje voor om zich niet te vergissen. Na het woord slpkmr tekenden ze (dit is maar een voorbeeld) een slapend mannetje. Dit teken werd dan bij alle woorden die met slapen te maken hadden aan het eind bijgevoegd. Dus de woorden bed, laken, kussensloop maar ook slapen en misschien wel vrijen zouden elk aan het eind een slapend mannetje krijgen. Zo een teken wordt een "DETERMINATIEF" genoemd. Zo een determinatief heeft geen klankwaarde alleen betekenis waarde en wordt dus niet uitgesproken. Een determinatief staat steeds aan het eind van het woord.
Omdat de uitspraak van een opeenvolging van medeklinkers voor een modern oor niet te verteren valt en de juiste uitspraak alleen nog door ingewikkelde vergelijkingen met het " Koptisch (d.i. de liturgische taal van de Egyptische Christenen) te achterhalen valt, hebben de egyptologen de gewoonte aangenomen tussen alle medeklinkers een doffe of scherpe "e" te plaatsen om het te kunnen uitspreken. Dus nefer (spreek uit neefer) ipv nfr, neb ipv nb. De uitspraak is net als in het Nederlands open lettergreep lang, gesloten lettergreep kort). Het heeft echter niets te maken met de uitspraak van de Egyptenaren die een egyptoloog niet zouden verstaan maar wel via schrift met hem zouden communiceren.
Het rieten mandje dat we reeds kennen en de betekenis van meester heeft en in het Egyptisch stond voor de tweeklank nb, wordt door de egyptologen uitgesproken als neb. Het mandje alleen volstond om de klank neb uit te drukken maar de oude Egyptenaren schreven er nog een mannetje achter om zo te laten zien dat het hier om een persoon gaat. een meester dus. Het mannetje is hier een determinatief.
Het schrift kende op zich geen alfabet, maar een aantal tekens die één, twee of drie medeklinkers konden voorstellen. De tekens die slechts één medeklinker voorstelden werden door de egyptologen in een soort alfabetische volgorde gezet om zo woorden in een woordenboek beter te kunnen rangschikken. Om alvast wat tekens te laten memoriseren geven we hierboven een lijstje met de éénlettertekens of het egyptologenalfabet. .
We starten met de vier eerste tekens. Het zijn in feite halfmedeklinkers want ze kunnen soms de klankwaarde van een klinker soms die van een medeklinker hebben.
- De Egyptische gier wordt conventioneel a uitgesproken maar is in feite een keelklank zoals net voor de eerste a in ge-aard.Nu we dat weten onthouden we alleen de klankwaarde "a".
- Het tweede teken : een pluim van bloeiend riet heeft de klankwaarde "j" of "i"
- Het tweede teken kan ook dubbel voorkomen en heeft dan de waarde "j" of "i" zoals de enkele pluim maar wanneer het op het eind van een woord voorkomt wordt de dubbele rietpluimm "e" uitgesproken.
- De arm is een speciale klank, het is een keelklank zoals gemaakt bij gorgelen, als ayin in het Arabisch bekend. Gemakshalve wordt ze door de egyptologen ook als "a" beschouwd en door ons dus ook.
- Het kwartelkuiken, want dat is het, heeft de klankwaarde "w" of "oe"
Vandaag houden we er mee op. Tenzij nog dit even dit. Hieronder een herhaling over de leesrichting. Waar de wezentjes naar kijken daar begint men te lezen.Twee richtingen in een regel komt voor op monumenten. Indien er geen dwingende reden was schreven de Egyptenaren van rechts naar links ( dus omgekeerd aan onze schrijfrichting.
Hierbij nog een opmerking. Indien de tekens op gelijke hoogte staan leest men eerst de bovenste en daarna naar onder toe
OEFENING :
Kan je dit woordje lezen het betekent "beeld" en komt voor in een vrij bekende koningsnaam. Welke koning ?
!!!Indien iets u niet duidelijk is aarzel niet mij te mailen. Ik zal pogen iedereen persoonlijk te antwoorden en mocht een probleem bij verschillende mensen voorkomen geef ik een herhalings les.!!!
|