Terugkeer van boerenzwaluw in Friesland op de broedplaats in 2015.

De boerenzwaluw is een van de vogelsoorten waar in het voorjaar naar uitgekeken word. Veel waarnemers melden dan ook hun eerste waarnemingen waar ze de vogel voor het eerst hebben gezien. Dit jaar was de eerste melding al op 26 maart bij de Lemsterhoek waar Bert Zijlstra er één zag rondvliegen. Op dezelfde dag werd er in de Alde Feanen bij Eernewoude ook een gezien door Age Hulder. Deze vroege rondvliegende boerenzwaluwen hebben nog geen binding met hun broedplek en worden dan ook als losse waarnemingen beschouwd. Het duurde nog tot 5 april voordat Friesland voor het eerst er een in de schuur werd gezien. Voor de werkelijke aankomst op de broedplek noteren we de aankomst IN de schuren of stallen. Losse waarnemingen blijken heel vaak geen binding te hebben met de broedplek. Het verzamelen van deze data is altijd een stuk moeilijker omdat er maar weinig mensen zijn die deze gegevens elk jaar noteren. Vooral bij boeren,paardenliefhebbers,geiten- houders en diverse particulieren worden lijstjes bijgehouden van de eerste aankomst in schuren stallen ,hokken of garages. Deze aankomstdata zijn jaarlijks van belang omdat er vaak uit blijkt dat er een enorme variatie is in de aankomst op bepaalde lokaties. Voor Friesland heb ik deze eerste aankomst data in de stallen eens op een rijtje gezet.

Staat U melding er niet bij en heeft U de aankomstdata wel genoteerd dan horen we dit graag. Ook gegevens van voorgaande jaren van aankomst en vertrek van boerenzwaluwen zijn welkom.

Een voorbeeld van twee plaatsen met de eerste aankomst data.

Uit dit voorbeeld blijkt dat er toch een groot verschil kan liggen in bepaalde jaren dat de 1^e boerenzwaluwen terug keren in stal of schuur zelfs binnen Friesland. Zo waren ze bij Jan en Jet Hofstra in Hoornsterzwaag in 2011 en 2012 veel vroeger terug in de stal dan bij Bauke Smid in Warns. Het verschil is toch ruim 12 dagen! Het zou interessant zijn om dit verschil in aankomst eens landelijk te onderzoeken. Zou de aankomst mogelijk beduidend vroeger zijn omdat de vogels meer noordelijker overwinterd hebben?. Bekend is dat er soms nog vogels aankomen die pas half mei voor het eerst in de stallen terugkeren. Zouden deze late mei vogels dan de meest zuidelijke overwinteraars zijn of toch late jongen (tweede legsels) die ook later door de rui heen komen en dus later aankomen? Een combinatie met ringonderzoek aan nestjongen en (terug)vangsten van oude volwassen vogels op de broedplek zou ons daar in Friesland (en daarbuiten) mogelijk meer informatie over kunnen geven. Meer onderzoek zou veel kunnen verhelderen betreffende deze vraagstelling.

Het vast leggen van provinciale en landelijke aankomstdata in stallen en schuren zou hou ik graag bij. Gegevens kunt U zenden naar j.d.jongringer403@home.nl . Ook voor vragen en korte mededelingen over langere of korte reeksen van aankomst en vertrekdata hou ik me aanbevolen.

Jan de Jong E.A.Borgerstraat 66 8501 NG Joure. Tel. 0513-414788.

Ringer 403 Vogeltrekstation Wageningen (NIOO/KNAW).