1995-09-14 ~ Monstad, Noorwegen

Dag Mensen Altegader,

'k Zal al beginnen aan de brief die over twee weken in New York gepost wordt. De enveloppen zijn al geprint.
Goed intijds hè! Organisatie, planning, methode, systeem ? Het zou wat.
Deze namiddag was ik met de enveloppen aan het sukkelen. Naarmate ik het begon te snappen heb ik er ineens voldoende geprint
om te voorkomen dat ik er volgende keer wéér hoofdpijn van krijg. Het systeem van de korte pijn is ook een systeem hè.
Daarna werd ook de gewone doorlopende tekst op halve breedte geprint, op de breedte van een envelop.
'k Dacht dat dit voor eeuwig en altijd zo zou blijven. Angstzweet en rubberen kniekes, Paniek met de grote P.
Het was toen 15h15. LM kwam in de cabine zijn helm en life jacket halen voor de safety-oefening.
In al die printer-ellende was ik compleet vergeten dat er oefening was. Het bericht hing nochtans uit aan de lift. 's Middags zelf gezien.

Mijn belangrijkste taak tijdens de veiligheidsoefeningen is nu Uit-De-Weg-Gaan-Staan. -in het pre-LM tijdperk was dat wel anders
Nu had ik de tijd om te overdenken wat ik verkeerd gedaan had in mijn papierwinkel.
Daarna keken we een instructie-video over het voorkomen van olie-pollutie tijdens de laad- en los-operaties en
de procedures die moeten gevolgd worden wanneer er iets fout loopt.
Onderwijl zat ik aan mijn eigen foute procedures te denken.
Toen was het 16h en wist ik wat ik moest doen. 'k Heb dat gedaan en het werkte nog ook.
'k Ben wat blijven oefenen in het omslagen printen en zo ben ik aan dat voorraadstapeltje geraakt.
Eigenlijk zijn ulle adressen mijn testgevallen, gellie als proefkonijnen.
We hebben niet genoeg luchtpost enveloppen bij. Al eens geprobeerd zo'n ding te printen? De printer wil één op vijf niet grijpen.
Mogelijk is de envelop te licht. Luchtpostpapier kunnen we zéker niet gebruiken, dat is helemáál te licht. Zo staat in de
gebruiksaanwijzing van het printerke. Over de omslagen voor luchtpost staat er niks. Vier keer neemt hij een luchtpostenvelop,
maar het minste geringste kreukje in de envelop slikt hij niet. 't Is toch zo'n delicaat manneke, een mens ziet er mee af.

Om 19h45 werd gebeld dat de stand-by zou beginnen. LM moest om 20h beneden zijn.
De stand-by zou maar tot 22h duren, zo was voorzien. Het is nu bijna middernacht, op het einde van deze regel is het morgen,
VR-15/09. Hij is zojuist drinken komen halen, de stand-by zal duren tot 01h. 'k Vraag me af hoe vaak ik al geschreven heb
dat een stand-by langer of veel langer duurt dan verwacht. Dikwijls.

De TV staat al enkele uren aan. In de vooravond was er een flut-feuilleton. En een aflevering van M.A.S.H., een van mijn favorieten
omwille van de dubbele bodems. We hebben het programma helemaal kunnen uitkijken, zonder al te veel storingen.
Het was weer zware kost, maar ik geniet van dubbele bodems. Daarom hou ik van M.A.S.H. film én feuilleton.  -en nu nog altijd
In de Noorse programma's spreken ze allemaal als 'De Kinderen van de Zoutkreek', maar dat was Zweeds. Ik hoor het verschil niet.
In die serie heette de hond Bootsman.
Wij hebben ook een bootsman aan boord, een Chileen. Hij heeft een heel melodieuze naam en hij is vorige dinsdag verjaard.

1995-09-22 ~ op zee, en onze inkt is op!

We zijn uit Monstad weg geraakt. Het vertrek is ook iets om naar huis over te schrijven hoor. De morgen daarop,
om ons te troosten dat het zo moeizaam verlopen was, stond er een monument van een regenboog.
Een volledige, de complete 180°, met beide voeten in het water. En wij vaarden daar naar toe en het was mooi, mooi, mooi. -zucht

De nacht van vertrek, ZA-16/09, 02h, wordt LM gebeld: stand-by. De mensen van het machien worden 1h voor vertrek verwittigd,
omdat ze beneden ongeveer een uur werk hebben om het machien vertrekkensklaar te maken.
Nu hadden ze boven nog zoveel berekeningen over de lading te doen, dat de mensen van het machien
beneden een uur zitten koekeloeren hebben want er werd pas om 04h vertrokken ipv om 03h.
Overdag een uurke koekeloere-job moeten doen, daar valt nog mee te leven, maar 's nachts gaat dat ten koste van de nachtrust hè.
Veel mensen waren moe 's anderendaags. Ondanks de regenboog.
In de namiddag mochten ze stoppen met werken. De Ch.Eng. vond dat het genoeg geweest was.
Soms schrijf ik zijn graad met twee hoofdletters, soms met maar één, soms met geen, naar gelang wat hij zo al beslist heeft die dag.
Vandaag krijgt hij twee hoofdletters voor de zondag na vertrek uit Monstad.

LM heeft zondag namiddag 3 cm van de pootjes van het typ-tafeltje afgezaagd. -  privé-jobkes moeten in de vrije tijd gebeuren
Het ding staat nu op de ideale ergonomisch verantwoorde hoogte. WAW, nu nog slissen en vernissen. Wanneer het beter weer is.
De stoelpoten kan hij niet afzagen, mag niet want de stoel hoort bij het cabinemeubilair. Voor mij zou er toch flink wat af mogen.

Maandag = plantendag. Eens kijken op de kalender: 18/09. 's Morgens ben ik bij Nieke scheuten gaan schooien.
Ze had er veel en ik mocht daar een flink pak van hebben. Een week eerder had ik al eens gevraagd aan de kaptein of ik
me mocht bezig houden met (mijn) de grote plantenbak in de mess officieren en dat vond hij goed.
Van het strand van Sines had ik al flink wat keien meegezeuld en potaarde was volop aan boord, in hanteerbare zakjes van 2kg.
Ik kon aan de slag.

De gewone bakjes met planten (witte plastic-IJsboerke-2,5L) gingen naar de patrijspoorten van de mess,
want ik had in de cabine plaats nodig voor de scheutjes van Nieke. Een kleine ficus en ook onbestemde fruitpittengroeisels
staan daar nu te verbroederen met chlorophytum capense. Bak genereus bijgevuld met potaarde en daar bovenop kwamen
de Keien van Sines. En had ik had het kunnen denken : niet genoeg keien. Wie had dat gedacht? Ik. Ik kreeg in Sines niet genoeg keien
de trap op. Nieke leek niet bereid om te helpen. Welfare? Nooit van gehoord. Terwijl ik Welfare mijn plicht vind,
want ik heb er de tijd voor. Zij dus ook. Maar niet dus …
En de keien moeten toch dienen voor 't goed van 't algemeen, om de potgrond af te dekken, te beschermen tegen
de droge lucht van de airconditioning in de mess. In de ruimte die overbleef tussen de keien kon ik een bekertje met grote scheuten kwijt,
en twee potje, een schenking van de kaptein. Die drie dingen staan zeevast, kunnen niet weg, tenzij we een looping maken.
Het niveauverschil is zelfs knap. Het geeft zo wat meer volume in de bak. De twee potje moeten misschien weer naar boven,
naar voldoende daglicht tot ze sterker zijn, want dat soort plantje is daar al eens kapot gegaan in de mess.
Deze keer kan ik ze verhuizen zonder te moeten wroeten in de grond en misschien wortels van andere planten te beschadigen.
De planten in de mess matrozen heb ik ook onder handen genomen (eerst gevraagd aan de bootsman of dat mocht) en
die staan er ook weer groen bij.

'k Schrijf het zo uitgebreid omdat ik soms niet weet wat antwoorden wanneer iemand vraagt : én, wat doet gij zo'n ganse dag aan boord?
Awel, dit is zo een van die dingen, ongeveer 2 à 3 hrs per week ben ik scheepstuinier hier. 's Maandags worden de planten in de
openbare ruimtes van een geut Substral voorzien, in de juiste verdunning, en ik heb al twee bestellingen voor witte plantenbakjes in
de cabines. In de cabines mag ik niet meer zomaar binnen natuurlijk, ik ben nu stewardess-af.

DI-19/09 hebben ze het machien stilgelegd. Er moest weer een cilinder vervangen worden vanwege een scheur.

      Hetzelfde hebben we hier meegemaakt in 07/1994. Die cilinder slokte toen voor zijn koeling 30 ton zoet water per dag,
      en de huishouding van 24 man is maar 10 ton. De laundry werd zelfs buiten dienst gesteld.
      Kunt ge u de berg was van 24 personen voorstellen na 3 dagen tijd? En nadat het schip vertrokken was uit Gijón (Spanje)
      hadden ze wéér een prijs. Maar dan waren wij al lang thuis, onze was aan het doen.

Deze keer was het te ver om zo te blijven doorvaren en in een kalm zeegebied hebben ze het machien stilgelegd
om de kapotte cilinder te kunnen vervangen. Die dingen hebben een constructiefout. Het nieuw, verbeterd model is aan boord.
We hebben geen spirreke gerold die dag, we lagen echt in kalm weer. Want een schip zonder power is toch maar een sukkeltje als
het weer en de zee het in hun ster krijgen. Dan is elk schip, hoe groot ook, een pingpongballeke op het water.

In de vooravond was door de omstandigheden van die dag een kleine samenloop van mensen in de keuken.
Waren aanwezig: ongeveer iedereen die wachtte op de mensen van het machien.
RD (ch.stew/kok), Constant (stew), Noël (stew), de kaptein, de Car (1^ste stuur), Nieke en ik.
En wat doen mensen die samen staan wachten? Lameren, kletsen over koetjes, kalfjes, larie, apekool & truut in pakskes.
De kaptein deed me een idee aan de hand : Ik zou aan tafel tegen LM beginnen over die cilinder, met een serieus gezicht,
en daar dan technische dingen over vertellen, maar wel JUISTE dingen.

Daarvoor moest ik het volgende zinneke uit het hoofd leren :
"Dat is nogal een verbetering hè, dat model met die klampen ipv bouten. Om hem er uit te heffen toch."
Dus niet vragen, niet aarzelen, maar zéggen. 'k Heb dat zinnetje daar staan oefenen tot ik het er uit kreeg zonder haperen
en met een gezicht alsof ik wist waarover ik het had. Maar niet te nadrukkelijk ook niet, dat zinnetje moest natuurlijk komen, gewoon.
Dus vooral op een terloopse toon.

Rond 20h wordt er van de brug naar de keuken gebeld om de kaptein te verwittigen dat het machien klaar is, whenever he is.
Zo gemoedelijk gaat dat hier, de keuken is de annex van het kantoor van de kaptein. De Pitein efkes naar de brug
om zijn order te geven en hij rap weer beneden want het machien startte als een draaiorgeltje, er kwam direct muziek uit.
Iets later waren de Broeders in Blauwe Overall ook aanwezig, met een proper overalleke aan natuurlijk.
Toen was het zo halvelings feest. Hun ogen blonken van contentement. 't Kan ook van de honger geweest zijn.

LM & ik aten in de kleine mess, want LM was nog niet gedoucht. 'k Zat recht over hem en
naast mij zat LVE, de 3^de mec. 'k Begin de conversatie met omtrekkende bewegingen,
zo van : is het vlot gegaan deze namiddag?
en: we hebben geluk gehad met het weer hè …

LM was 'Aan Het Eten' en gaf kleine antwoordjes in de stijl van hm en hm-hm.
Ineens staat hij recht en gaat hij in de keuken iets halen (in de kleine mess is geen bediening).
'k Zeg gauw tegen LVE : doe gewoon hè, 'k ga eens iets proberen.
LVE is van sterrenbeeld Deugniet, hij was direct mee met wat ik ook van plan mocht zijn.
LM komt terug uit de keuken en ik zeg als voorlopig besluit van hun werkdag:
"Dat is nogal een verbetering hè, dat model met die klampen ipv bouten. Tenminste, om hem te heisen toch."
LVE at voort en hield zijn ogen braaf op zijn bord, ik sneed mijn vlees en dacht : het is er uit, het is er uit en zónder lachen!

Van pure verbouwereerdheid legde LM zijn bestek neer. Hij rechtte zijn rug, keek naar mij, keek naar LVE, keek weer naar mij en zei
met het vermoeid gezag van een 2^de die wenst gerust gelaten te worden wanneer hij eindelijk kan eten :
"Zeg, maar wat is dat hier nu, allez, wat is dat hier nu ..."
Toen mocht ik luidop lachen. LM wist dat ik het niet uit mezelf kon weten, over die klampen, maar wat hem het meest verbaasde
was mijn toontje van Kunnen-Meepraten. De grap was geslaagd want LM was verbouwereerd genoeg om zijn bestek neer te leggen
hoewel zijn bord nog niet leeg was.

Kunnen-Meepraten : 15 minuten oefenen voor een zinnetje van een paar seconden.
Wreed van mij hè, mijn vermoeide, hongerige echtgenoot bestudeerd plagen aan tafel.
Terwijl ik vertelde over de voorbereidingen van dat zinnetje was zijn grootste honger gestild en vond hij de stunt geslaagd.
Hij kon ook er mee lachen. -en ik nu weer, weer grinniken  

    Hij had die plagerij nog tegoed van in '90, vanwege de rolmeter. Dat verhaal speelt op schip 20.
    Het schip was toen al een paar dagen aan het rollen en we hadden al evenveel nachten slecht geslapen.
    De sfeer aan boord was navenant.
    We zouden de matras meten om te weten of we ze in de andere richting op de vloer konden leggen om toch
    een paar uren onafgebroken slaap per nacht te hebben. LM geeft me het uiteinde van de rolmeter:
    "Hier, hou de nul vast." en hij trekt door tot aan het ander einde van de matras.
    "Hoeveel hebt ge daar nu?" Kortaf. Op de toon van iemand die al drie nachten slecht, dus te weinig geslapen heeft.
    "NUL!" Even slecht geslapen als hij.

    'k Dacht ocharme, hij is erg moe, of hij is boos omdat er vandaag iets gebeurd is in 't machien, ofwel ... oh nee,
    ofwel is hij gewoon een stommerik. Nee, dat kan niet, 2^de mecaniciens worden geen stommerik.
    Ofwel reageert hij zijn vermoeidheid gewoon af op mij.  Dus toch een stommerik.
    Wee mij! Ik ben verliefd op een stommerik.
    Ik bleef maar naar die nul kijken en alle vensters op de toekomst werden even klein als dat volkomen verstaanbaar cijfer.
    TERWIJL HIJ STOND TE SCHUDDEN VAN HET LACHEN, zag ik dan.
    Het weer bleef hetzelfde maar in de cabine was de lucht opgeklaard. En de matras paste tussen de twee kasten.

Dit is ook een van de dingen die ik zou kunnen antwoorden wanneer weer eens iemand mij voor de zoveelste keer vraagt:
"En wat doet gij dan zo een ganse dag aan boord?"
Brieven schrijven! Vooral nu het per laptop gaat, nu het elektrisch en elektronisch kan.
'k Moet enkel opletten of wel er inkt in de tank van het printerke is. Want zo'n dingetje met inkt heet volgens de handleiding 'tank'.

Er moet toch nog iets zijn buiten scheepstuinieren en brieven schrijven, want daar vult een mens geen werkweek mee.
Nee, daar vult een mens geen werkweek mee, ik zou wel willen dat er zoveel te vertellen viel, maar dat is het geval niet.
Wat is er nog wel: de werkwas.
Hier staat nog iets genoteerd op onze dagboekkalender, DI-19/09 : "empty your pockets". Zelfde dag als de cilinder.
Dat was achter-eergisteren en ik word er nu nog ongemakkelijk van.

Die dinsdag om 13h stap ik samen met LM de lift in. Hij moet naar deck -2. Ik stap uit op deck 0, hopende
dat in de laundry een machine vrij zou zijn want ik had was. Witte, kleur- & werkwas.
Kleurwas en werkwas had ik al bij. De twee kleine machines zijn vrij, ik had geluk.
De 'kleine' machines doen vanaf 7kg. Ik start die twee en ga naar boven om de witte was te halen.
De grote machine is een van 15 kg. Zoveel witte was hebben we niet, maar als ze meer dan halfvol zit mag ik het er op wagen.
'k Kom weer beneden in de laundry, voor de machine met werkwas staat al een plastic bakske gereed. Groen. Da's van LVE.
Oké, wanneer LM zijn overalls gewassen zijn steek ik die van LVE er in en dan volgt dat mooi en dan vindt hij ze klaar en droog
wanneer hij boven komt vanavond. Voorwaar een nuttige gedachte. Fluitend stessel ik naar boven, al liftend.
Wat is het leven mooi wanneer men zich kan nuttig maken voor den medemens. Twee medemensen.

Om 15h lag de machine voor de werkwas in panne. LVE had de zakken van zijn overalls niet leeggemaakt,
er was iets puntigs door de gaatjes van de trommel geschoten en had daar genoeg schade veroorzaakt om
de machine te blokkeren en heel de laundry onder water te zetten.
Zo had elektrieker RK alvast werk voor het geval hij niet zou weten wat doen de volgende ochtend.
Wat is het leven mooi wanneer men kan maken dat een medemens zich ook nuttig voelt.
En wat een geluk dat elek-RK een rustig mens is.
Voor de rest van de dag was de laundry op slot. Veel medemensen in de penarie.