1995-11-11 ~ op zee, 10h05 

Dag,

We varen. We zijn er weeral mee weg zie! We hebben al een uur timeshift gehad en zijn nu 1h vroeger dan België.
Zo nog een keer of zeven tot Corpus Christi (Texas). Het is persies al wat warmer ook. En de zon schijnt.

Vanmorgen vond ik achter de koekjes en de snoepjes van LM een doos hoestbonbons,
hier in de kast achtergelaten door een vorige 2^de mecanicien.
'Echte Oude Borstbollen Zonder Kleurstoffen – Wycam's Kalmthout Belgium'. Ingrediënten : suiker en glucose. Dat zal helpen, ja!
De nieuwe cheng, CVV had kranten en tijdschriften bij. Daarin schrijft ene Jef Nijs een blad vol uitleg over hoest- en snuittoestanden.
Hij raadt het volgende aan : dampbaden met kamille (is aan boord), weerstand moet verhoogd worden met veel groenten & fruit (is aan boord),
en lindenthee (is aan boord) en verder : "Zoetigheden en suikerhoudende producten moeten vermeden worden aangezien ze onmiddellijk
als gevolg hebben dat er meer slijmen worden geproduceerd." Ziedaar : suiker en glucose! Wat nu, Mr Wycam?

Corpus Christi (wat een naam) ligt in Texas, een halve centimeter boven de Mexicaanse grens. Dat zou een 250 km kunnen zijn.
Misschien minder, maar toch teveel om te voet te doen. LM is er al geweest en het is een grote stad zegt hij.
Dat zal wel, want ze staat op de wereldkaart, op de grote. Grote steden staan op de grote wereldkaart.

1995-11-13 ~ op zee, 08h52

Vandaag hadden LM & ik iets te herdenken. Vanmorgen hebben we mekaar gefeliciteerd. LM met een vage, nog slaperige glimlach en ik
ademloos, snuffend en snotverkouden. Voorwaar een feestelijke start van de dag. Als ontbijt was er omelet met champignons en sojascheuten.
Voor LM een feest. Toen we boven kwamen wou hij weten of het geregend had Die Dag.
Snuit, snuf. "Weet ik veel ... Oja, in het buitenkomen regende het nogal, nogal veel" Nies & snuf.
Zeer romantisch, zoals dat van pril geluk in de boeken staat. Verder: bergen was.
Vroeger had ik het scheepslinnen te doen, nu vind ik twee zakken al 'bergen'.

Eergisteren, 11/11, feestdag, hadden de mecaniciens een halve dag vrij. En gisteren, zondag ook een halve dag vrij.
Grote jobs worden gedaan op weekdagen. Op zon- & feestdagen worden de werkzaamheden beperkt tot enkel varen.
Tenzij er iets onverwacht gebeurt en dringend verholpen moet worden, tenzij we lossen of laden. Dan moeten ze uit de starblokken.
Die twee namiddagen hebben we geslapen. Het is geen weer om aan deck een rondje te wandelen.
Koud en winderig, zelfs wanneer de zon schijnt. En om 16h15 begint het al te schemeren, zo hoog Noord.
Cocoonen dan maar.
Een video van een VTM-avond gekeken, meegebracht door cheng CVV, met nieuwsberichten, reclame en de ganse reutemeteut.
Koekskes gegeten (LM) en koffie geslurpt. Jammer dat we de verwarming hier niet zelf wat hoger kunnen zetten.

Er is wéér een barst onder het luikdeksel. Iets naast de plek waar LM half-oktober gelast heeft. Deze keer hebben we vloeibare lading en
er sijpelt een streepje crude-oil uit. Crude-oil is ruwe aardolie, ongeraffineerd, wel ontplofbaar, brandbaar, ge zegt het maar.

Sinds de tweede helft van oktober staat de kicker (tafelvoetbal) in de bar van de officieren omdat er een kickertornooi gehouden werd.
Dat zou nog een staartje krijgen, alleen wist ik toen niet welk. Nu wel.
De kicker was naar boven verhuisd op verzoek van cheng LU en Nieke. Dat gebeurde op mankracht natuurlijk, zelfs
met de hulp van de matrozen was het nog een heel gedoe.
Van zodra de kicker in de bar officieren stond was hij niet meer bereikbaar voor de lagere bemanning,
want zij mogen daar niet zomaar binnen, tenzij bij speciale gelegenheden zoals een tornooi bvb.
De lagere bemanning, is voor het ogenblik 8 man van de 24.

Zij speelden daar misschien niet/nooit op, maar toen de kicker nog beneden in de pingpongroom stond kon iedereen erbij,
voor het geval iemand zou zin hebben daar beneden een matchke te spelen. Het tornooi is gedaan sinds 1 of 2 november en
de kicker staat nog altijd boven. Daar beneden stond hij op een democratische plaats (ik vind geen ander woord). Dat is één.

Nu twee : 's Avonds wordt hier gegeten om 18h30. Dat is zeer ongebruikelijk.
Het moet 18h zijn om de mensen van de keuken de tijd te geven af te werken tot 19h30. Afwas gedaan & keuken geschrobd.
Een deel van de matchen werd gespeeld om 18h. Een match is niet elke keer gedaan om 18h25.
Zo werd het 18h40, 18h45 eer de grote hoop aan tafel kwam.
LVE kwam dan nóg later, want hij moest in de bar opruimen en de rekeningen maken en Joske hield hem daarbij gezelschap.
Een service die te laat begint, dat krijgt ge nooit meer ingehaald. Ge moogt er nog spoed achter zette, de mensen
kauwen of slikken niet sneller en ze zullen het niet laten nog eens bij te vragen. Daarbij komt dat de voorbije matchen
een gespreksonderwerp vormden. Wanneer ze babbelen eten ze niet voort. Dat scenario is gekend.

    Een tafel met mensen die niet overeen komen, die zwijgen, kauwen, slikken en opstappen, die hun dessert mee naar de cabine nemen,
    en zeker niet blijven zitten voor een koffie, dat zijn de gemakkelijkste tafels om te serveren, in minuten geteld.
    In sympathie-meters zijn dat de tafels waar men het minste voldoening aan beleeft, maar het ging over tijd.

Door die late uren kregen Noël en Constant hun werk niet meer binnen de tijd gedaan en vermits de vertraging niet kwam door dringende
werken aan deck of in het machien, konden zij daarvoor geen overuren opschrijven. Daar hebben zij het volgende op gevonden :
ze schrobden de keuken niet meer. Zoiets valt op. De capt stelde daar vragen over en zo konden zij hun uitleg eens doen.
Heel slim bekeken.

    Ik deed dat vroeger omgekeerd, op de verkeerde manier. Wanneer iets niet kon wegens tijdsgebrek probeerde ik
    het tóch in orde te krijgen. Dat ging met moeite of amper en na 3 dagen helemaal niet meer. Als ik dan vroeg of er soms
    iets kon veranderd worden was het resultaat : nul. Want volgens de beslissingnemers was er niks aan de hand.

Kortom, zij sloegen direct stil alarm. Zij lieten van de éérste dag zien dat het zo niet ging. Resultaat: de etensuren zijn veranderd.
Etenstijd is nu 18h15. Dat is een vooruitgang voor de mensen van de keuken, maar toch nog een vreemd uur. Dat bericht hangt uit
sinds zondag. En dat gewijzigd etensuur is in het verkeerd keelgat geschoten bij ene mens. Nu dat weer.
Soms lijkt het hier een pensionaat vol pubers waarvan sommigen besloten hebben een tijdje onuitstaanbaar te wezen,
en ze lossen mekaar af.

1995-11-14 ~ op zee, 10h29

Weet ge dat ge een draagbaar computerke geen schouderklopje moogt geven? Het kan daar niet goed tegen.
Niet omdat het bescheiden of verlegen is, het is gewoon fragiel.
Nu zijn er niet dikwijls redenen om het een schouderklopje te geven hoor, groot geheugen, verder niks. All memory, no brains.
Geen IQ, geen EQ, enkel Mb. "En zo hoort het ook!" zei Sonneveld.
Stel u voor dat we hier met drie waren om er een opinie op na te houden. Met twee is al, euh ... boeiend.
Wedden dat het niet protesteert als ik typ: 'Walvissen hebben poten omdat het zoogdieren zijn".
...    Gezien? Niks, geen portest.

1995-11-16 ~ op zee, 09h17

Gisteren namiddag moest de vleesvriezer in orde gebracht worden.
Chef RD had aan elektrieker RK gevraagd de vriezer af te zetten om 11h. Om 13h begonnen we er aan en was de temperatuur
min of meer draaglijk. De thermometers van alle koelkamers hangen in de alleyway, zei LM achteraf.
Had ik geeneens gezien.
Deze namiddag doen we de groenten- en de visvriezer, dan zal ik eens kijken naar de precieze cijfers,
dan weten we wat er draaglijk genoemd wordt.

De vleesvriezer was in iets meer dan een uur gefixt. Noël (stew) heeft daar eens zijn schouders onder gezet.
Constant vroeg luid jovialerig hoeveel RD me betaalde om te komen helpen. Ik antwoordde :
"Een villa in Zwitserland ... Nee serieus, (toen keek hij toch zo gretig, hij ging het fijne te horen  krijgen) : een appartementje in Galicië."
Het is toch niet mijn bionische spierkracht die maakt dat zij een overuur minder te doen hebben?
Dat het goed vooruit ging was vooral te danken aan Noël. Daarbij, RD rekent hun uren alsof ik er niet bij geweest ben.
Constant heeft dat denkelijk nog niet begrepen.

Tegen het einde hadden we nog de lege kartons naar boven te brengen en overboord te kiepen. Lege dozen wegen niks, het is alleen
een lomp volume. Er schoot adem over voor een babbeltje. Noël zei iets over IJmuiden en over my sister en hoe oud ze was?
Ik vertelde dat this lady de zus van LM was en ongeveer 40-en-nog- wat, maar dat hij de leeftijd van en dame feitelijk niet moet ...
Hij keek héél ongelovig. "Ik dacht 16, zei hij."
Ah, oké, het ging over de dochter. "Zij is 21 en gaat trouwen" ze ik.
Dat vond hij normaal, want alle mooie meisjes trouwen.
Maar de gewone toch ook? dacht ik. Môja, hij had het over méisjes, niet over vrouwen.
Over de toekomstige echtgenoot had hij geen vragen. We waren aan het laatste karton.

Nog een verhaaltje over Constant. (Soms vraag ik me af of het niet teveel van het goede wordt.)
Op een dag had de capt zijn hemden in de droger steken, op de laagste temperatuur, dan is er haast geen strijk aan.
Terwijl dat staat te draaien moet hij voor het een of ander bij RD in de keuken zijn. Na een kwartier gaat hij kijken hoe het met zijn
hemden gesteld is. Had Constant de droger toch wel op maximum gezet zeker! Hij had de droger nodig dus
moest het maar een beetje vooruit gaan. Een tijdje geleden zou ik het verhaal niet geloofd hebben. Nu wel.

Gisterenavond de film Cliffhanger gekeken met Sylvester Stallone. Daarin is hij een bergbeklimmer die door bandieten verplicht wordt
naar drie valiezen met geld te zoeken die uit een vliegtuig gevallen zijn. Op een moment verplichten ze hem zijn anorak uit te doen,
in het gedacht dat hij binnen de paar minuten zou doodvriezen. Maar hij vroor niet dood.
Hij is tot het einde van de film met korte mouwkes blijven ronddartelen, de ene berg op, de andere af, het stak op geen piek meer.
De bandieten zelf liepen daar zonder muts rond, zonder dat hun oren of neus afvroren.
Awel, zulke mensen zouden wij hier graag hebben om te komen helpen in de vrieskamers.

14h30: De vis- en groentenvriezer zijn nu in orde. De kartons stonden opgestapeld tot tegen het plafond.
We konden er amper met drie staan en van weinig dozen was het etiket naar voren gedraaid. We schoten uit de startblokken.
Er begon een pak andijvie te schuiven en viel rakelings langs het hoofd van RD. Dat is zo hard als marmer (het pak andijvie),
het lijkt er ook op, maar dan in 't groen. We hebben de vriezer zonder ongelukken op orde gekregen.
Eigenlijk zou een mens een helm moeten dragen bij zo'n jobke. Maar dan krijgt ge zo'n pak op het sleutelbeen ...

De zalmmoten zaten in één enorme doos. Ze nam veel plaats in en er mocht niks bovenop gezet worden anders konden we
binnen twee maanden pas weer aan de zalm. Verschrikkelijk onhandig, zo'n grote doos. We hebben de moten
overgeladen in kleinere dozen die we konden stapelen. Het groot karton mocht straks overboord.
"Daar steken we dan Constant in" zei Noël.
Ziezo, nu weten we hoe Noël erover denkt.
Constant was er niet deze namiddag. Waarom weet ik niet. Niet gevraagd ookni.

RD deed zijn beklag dat het niet meer was zoals vroeger. Ik dacht dat hij schip 10 bedoelde, '84-'85, of nog vroeger.
Maar hij bedoelde zoals vóór IJmuiden. De capt loopt de deur van de keuken niet meer plat, Sven zegt geen woord meer tegen hem
omwille van iets dat Svenneke in het verkeerde keelgat geschoten is, enz, enz.
Kortom, het weer is buiten grijs en binnen ook. Nog een weekje en we zitten in een warmer klimaat. Misschien helpt dat.
Maar daar is het dan weer te warm voor de mecaniciens ...

1995-11-17 ~ op zee, 08h24

Woensdagavond ging hier telefoon, het was de brug : de schouw maakte vonken en de wind blies ze naar voor.
Naar voor, dat is naar dat barstje in het luikdeksel waaruit soms crude-oil sijpelt wanneer het schip rolt.
Hier aan luik negen, hier vlak tegen de facing.

    Potverdekke, 'k had gedacht dat ik met dit elektroniekje onder de vingers toch niet meer te lui zou zijn om het duidelijk te houden?
    Goed, herbeginnen.
    Facing = voorzijde, de voorgevel van het kasteel
    Kasteel = het woongedeelte van het schip. Op oude foto's zijn nog schepen te zien met voor- en achterkasteel,
    twee aparte woongedeeltes. Dat had zo zijn nut, vonden ze toen.
    Luik negen = het luik dat vlak bij de voorgevel van het woongedeelte ligt en tegen die voorgevel staat (aan de binnenkant)
    het hoofdeinde van ons bed en van het bed van veel mensen hier aan boord.

Verder is er iets aan de hand met de purifiërs en dat is nog aan de gang. LM begint nu om 06h, samen met de andere mecaniciens.
Dat is niet alleen nodig, het is ook goed voor het moreel van de troepen: de baas is aanwezig wanneer het minder vlot gaat;   
In voor- én tegenspoed, dat heb ik al eens ergens gehoord.

De purifiërs zijn de centrifuges die de stookolie zuiveren van water en ander spul. Dan pas kan stookolie verstookt worden.
Die dingen worden gemaakt door Alfa Laval, een firma die ook centrifuges maakt voor melkerijen, om de melk af te romen.
En dan nog wel klak hetzelfde model, vertelde LM. Nu ja, ze doen ook klak hetzelfde werk hè.

Het weer is nog altijd grijs. Aan de horizon is een gat in de wolken en daar sijpelt wat zonlicht naar beneden.
De horizon is een pluizige streep. Niks scherp.

Cheng CVV heeft Het Document van BRT MA-02/09 bij en gisteren hebben wij dat eens bekeken. LM kent de kaptein van het interview
en de ch.kok kennen we ook. Dat is Nzuzi, die hier aan boord was in '94. 'k Weet niet of hij sinds die opname nog bij de Belgen vaart,
want in België is ergens beslist dat de samenwerking met Zaïrese werknemers werd beëindigd. Niet uit protest tegen de corruptie ginder,
niet omdat die mensen hun gage bleef plakken in Kinshasa (de zeevarenden waren allemaal van Matadi)
en zelden of nooit bij hun familie toekwam, maar omdat de Filipijnen nóg goedkoper zijn. Kassa!

De Zaïrezen hier aan boord hadden er toen al iets over opgevangen. Waswa en Jozef (de stewards) wisten dat dit hun laatste schip was.
Toen Nzuzi al een paar weken afgemonsterd was, wist Waswa te vertellen dat hij aan boord van een ander schip was. De naam van dat
schip ben ik vergeten. Waswa, Jozef en ik hebben hem toen een kaart geschreven en een kopie gestuurd van de schets van de
Seto Bridge in Japan. Hij had daar een kopie van gevraagd en dat was er nog niet van gekomen. Waswa heeft ook een kopie meegenomen
om bij Nzuzi thuis af te geven. Het is door de schets van de Seto bridge dat ik heel de story onthouden heb.
Als Nzuzi nog een schip aangeboden kreeg zonder naar Zaïre te moeten terugkeren, dan kan het goed zijn dat hij die kans met twee handen
aangenomen heeft en wanneer hij in het programma zegt dat hij zijn familie al een jaar en half niet gezien heeft, dan klopt dat ongeveer,
een paar maanden gerekend tussen de opnamen en de uitzending.

Capt Hiroux zit daar een beetje te mopperen en zijn gemompel lijkt op wat losse boutades,
maar feitelijk levert hij reële kritiek op het beleid.
Doodjammer dat hij het zo stuntelig onder woorden brengt. Zonde van de gelegenheid dat hetgeen hij te zeggen heeft
niet beter uit de verf komt. Krijgt eindelijk iemand de kans om het in het openbaar te vertellen en dan komt het niet helder over. Madre!

Dat we door bezuinigingen op mankracht & materiaal recht op wan-functioneren afstevenen wisten wij (het voetvolk) al jaren.
Dat zijn de eerste gelederen waar zo iets voelbaar wordt.
Hiroux heeft het over dweilen. Wel, hij hééft tenminste dweilen aan boord.
Nu zijn de bezuinigingen ook in de bovenste rangen voelbaar en hij is het "stronte-beu".
Mijne vriend toch, dat was de bedoeling! Hij heeft het nog lang uitgehouden vind ik. Hij is nog niet zeker van zijn prepensioen?
Hij zal niet lang meer moeten wachten na die uitzending. Of is het een tactische zet van Hiroux om die zaak te bespoedigen?

      In nov'83, schip 09, heeft capt JV tijdens zijn verlof eens een interview gegeven aan de Gazet van Antwerpen.
      Een krant van woensdag, Regionaal Nieuws. En JV dácht nog niet aan prepensioen.
      Ik vergeet nooit het gezicht van de ingenieur van Distrigaz toen hij de keer daarop in Montoir
      aan tafel zat met capt H (de vervanger van JV) en de andere leden van de staf.
      Het ingenieurke nam geen blad voor de mond. Als algemene waarschuwing?
      Het kwam hierop neer "Ik zou er nog niet over denken een interview over mijn werk te geven zonder overleg met mijn baas!"
      Maar Capt JV, als zeevarende, zag waarschijnlijk de rederij als zijn werkgever en Distrigaz als charter.
      Het ingenieurke zag Distrigaz als werkgever en de rederij als transportmaatschappij. Zoiets kan het geweest zijn.

Bon, eerst moest de scheepsbouw er aan, Cockerill Hoboken en Boelwerf Temse kapot, scheepsbouw gebeurt sindsdien in Korea.
Nu ook de scheepvaart kapot. Goedkope loonlanden aan boord, zeelieden zonder zeemanschap.
Hiroux zegt iets over de kwaliteit van de opleiding van de Filipijnen. Hij zegt het alleen niet nadrukkelijk genoeg naar mijn zin.
Hij zegt wat choff VW vorig jaar op schip 25 ook al vertelde. Niet één keer, maar om de twee dagen.
Daar zijn geen opnames van, van het demoraliserend effect van de onkunde van de collega's.
Niet het geklungel van beginnelingen, die zitten op een andere trede van de ladder, maar de onkunde van de onmiddellijke medewerkers.
Ik was in eerste positie om dat mechanisme van dag tot dag zijn werk te zien doen bij VW en LM.
Mensen die hun job kennen maar te weinig bevoegdheid hebben om in te grijpen wanneer een ander ze niet kent.

Verder hadden LM en ik de bedenking waarom die opnames in Singapore of Sri Lanka moesten gebeuren. In Europese havens komen
toch ook Belgische vrachtschepen toe? Het reisbudget van de ploeg had misschien besteed kunnen worden aan een grondiger
voorbereiding. Aan het soort vragen dat gesteld wordt hoort ge dat het huiswerk niet gemaakt werd. De redactie, of de interviewster zelf?
In elk geval waren de vragen te algemeen, te vaag, of naast de kwestie. Mogelijk was het gewoon een snoepreisje voor de TV-ploeg.

15h25 : 'k Ben juist terug van de brug. De nieuwe 2^de stuur heet JM en is van Antwerpen, denk ik. 't Ziet er nogal ne menselijke uit,
dus heb ik mij verstout (schoon woord hè) hem van tevoren te vragen of hij cancelled charts had. -geannuleerde zeekaarten-
Hij had twee grote stapels zei hij. En ik mocht eens komen kijken of er iets tussen zat dat ik kon gebruiken.
Deze namiddag ging ik naar de brug. Ik dacht daar een half uurke te neuzen tussen de oude zeekaarten.
Het heeft anderhalf uur geduurd en ik ben halverwege. De rest is voor morgen. En dan moet ik er aan denken hem te vragen vanaf
wanneer een zeekaart cancelled is, want een vervaldatum staat daar niet op. De technische kanten van een zeekaart snap ik niet,
maar de kustlijnen zijn soms heel mooi, en de kleuren ook. Zachte tinten, nooit harde kleuren.

Zo heb ik er ongeveer heel Australië van tussen gehaald. Genoeg om een kamer mee te behangen, of op zijn minst het plafond.
Er blijft plaats over voor de luster, want de binnenlanden staan niet op zeekaarten natuurlijk.
En de baai van Ryeka, die heb ik onder de deur van de 3^de mec  geschoven (de vervanger van LVE).
Hij is van Istrië.  https://nl.wikipedia.org/wiki/Istrië_(schiereiland) ,
Hij had daar zelfs een trits postkaarten van bij. We hebben mooi land zei hij, maar het is wachten op vrede.
Het voelt raar als zoiets efkes tussen de soep en de petatten gezegd wordt.
Voor mij is vrede zoiets als lucht en drinkwater : er is genoeg voor iedereen.