|
1995-12-13 ~ op zee, 11h40
Op elk schip zijn er woorden en uitdrukkingen die een trend worden. Drie jaar geleden, op schip 22 bracht choff VW
'Yôw de manneuh' in zwang. Alle Filipijnen en Kroaten konden dat accentloos nazeggen.
Alleen ... zo begroet men niet de hoogsten in graad.
Op schip 09 in 1983 was het ooit 'izèèèmça' = ils aiment ça. Ooit gelanceerd door een chef steward.
Na een tijdje gebruikt iedereen de meest zwange, zwangissime uitdrukking. Hier is dat voor het ogenblik 'mucho very good'.
We houden het internationaal. Wie daar mee begonnen is weet ik niet (elektrieker RK?). De uitdrukking dient voor vanalles en nog wat.
Het kan betekenen 'danku' wanneer iemand de liftdeur nog efkes openhoudt,
wanneer iemand u weet te vertellen waar die en die te vinden zijn op dat moment.
Het staat voor 'niet erg' wanneer iemand een beetje veel waspoeder in de machine doet,
voor 'begrepen' wanneer iemand een uitleg doet,
voor 'dat kan nog van pas komen' wanneer iemand u waarschuwt voor iets,
voor 'lekker' wanneer iets lekker is en
voor 'ja, graag' wanneer iemand vraagt of ge nog een pint wilt. Koffie moet ge zelf nemen, niet erg (zie hoger).
Chefke RD moet op 20/12 inventaris maken en bibi mag helpen. 't Zal wat langer duren dan in september, want toen
waren de rekken bijna leeg. Lege rekken is de ideale situatie om inventaris te maken en/of om grote kuis te doen.
Toen waren we met de droge voeding op anderhalf uur klaar. In IJmuiden hebben we de zesmaandelijkse bevoorrading gehad en toen
lagen de rekken overvol. Nu nog gewoon vol. Deze keer zal de inventaris langer duren.
1995-12-15 ~ op zee, 12h43
Chefke RD heeft kerststallen gebakken, één voor elke mess. Hij heeft twee hoge en heel hoge broden gebakken die aan de lange kant
doorgesneden worden en uitgehold. Het kruim verdroogt en het geheel lijkt nu binnenin op een grot. Als kribbe een sandwich,
overlangs doorgesneden en uitgehold. Daarin kwam een klein koekemanneke, ingebusseld in een lapje dat op de rug vastgepind werd
met een kopspeldje. Tot hier toe zijn de dingen goed gelukt. Hij is tevreden, ik dus ook. Van Maria is er ook al een probeersel.
Ze is wat groot uitgevallen. Dat herbegint hij kleiner. Maria en Jozef zijn gewoon gebakken balletjes deeg die op een vleespen steken
en wat stof van de poetsdoeken uit het machien als kleed krijgen. De voet is een doorgesneden sandwich, die is onder de lange kleren
van de poppen niet te zien. RD doet het bakwerk, ik het knip -en plakwerk.
1995-12-17 ~ op zee, 08h10
Het was weeral shift vannacht, één uur vooruit. Vanmorgen was het nog donker om 07h.
Zo rond 05h30 zijn we wakker geschrokken door een luide bonk, metaal tegen metaal. De deur van de 'garage' was open geraakt.
Het licht brandde daar nog. Telkens die deur open bonkte, spoot er een geut licht tot aan de gangway.
Dat zullen ze op de brug wel gezien hebben, maar er iets aan doen? Ho maar.
Als iemand met een cabine aan de facing bij donkerte vergat de gordijntjes te sluiten, dan kwam er ongeveer onmiddellijk telefoon,
of men aub aan de brug zou willen denken, ja? Want hun nachtzicht mocht niet verstoord worden.
Dat was toch belangrijk voor de veiligheid, ja? Maar als er uit de 'garage' om de zoveel seconden licht spoot tot aan de gangway
stuurt men de matroos van wacht niet naar beneden om dat efkes in orde te brengen ...?
Zoveel licht om de zoveel seconden kan door andere schepen geïnterpreteerd worden als een signaal.
Als de deur uit haar hengsels geslagen is, dan kunnen die van het machien wel iets repareren.
En heel het schip wakker natuurlijk. Ik zou willen rondvragen wie met dat continu gebonk nog kunnen slapen heeft.
Maar dat mag niet want dat is 'stoken'. Gelukkig is het vandaag zondag en heeft LM deze namiddag vrij en kan hij slaap inhalen.
En ik ook.
In de garage staat een kleine mobiele kraan geparkeerd. Bij dit weer zullen ze daar niet mee rondrijden vaneigens. De werken aan de
facing zijn ook opgeschort tot beter weer. Nu in een bootsmanstoel hangen? Dan moet ge wachten tot de verfpot nog eens langskomt.
Dat slecht weer is gisterenvoormiddag begonnen. Ineens. Chef RD sprong naar het fornuis om zijn potten vast te zetten.
En ik was in één wip in de mess om de asbakken en de botervlootjes af te ruimen. Dat zit er persies nog altijd straf in:
wanneer de miserie begint, direct "mijn tafels!" redden. Iedereen springt eerst naar het zijne hé.
Dat de soep tegen deck zou slaan is minder erg dan dat er één botervlootje zou vallen. Tafels zijn mijn verantwoordelijkheid niet meer,
maar 't zit er nog altijd in. We waren gelijk sprinkhanen.
In de namiddag was ik ook in de keuken. 'k Ben een ganse dag beneden geweest om de poppen voor de kerststallen aan te kleden.
Er vliegt een inox deksel tegen de vloer. "Tiens, zegt RD heel droog, we rollen ..."
Dan zijn we in de locker van de 1ste stuur een ruime lap antislip gaan halen voor de twee kerststallen. Gaan wegratten feitelijk.
RD kan daar binnen met zijn pass-key. Buiten de locker hangt een lichtschakelaar en ik klik daar op. Geen licht in de locker.
De lichtschakelaar voor de locker staat binnenin de locker.
(Bij de knop in de alleyway hangt een plaatje GARAGE ... er begon iets te dagen bij mij.)
Twee grote lappen antislip ratten ...
- Mogen wij hier wel komen, vroeg ik aan RD.
- Waarom niet? Zij komen met hun sleutels toch ook in mijn lockers.
- Zonder te vragen?
- Zonder te vragen.
Goed, wij dan ook zonder te vragen. Ineens genoeg meegenomen, de grootte van een beddenlaken. Licht uit, deur op slot en wij weer weg.
Doordat de lichtschakelaar van de garage op die vreemde plek staat is het mogelijk kunnen gebeuren dat er vanmorgen licht uit de garage
kwam. Maar dat is oké, zegt LM want dat licht blijft toch altijd aan. Mysteries alom.
Sven heeft de mensen van de keuken gewekt om 04h30 ipv om 05h30. Rappe gast. Heeft hij twéé uren geshift?
Om sneller toe te komen in Sines. Daar wordt hij afgelost.
Wat hierboven staat snap ik niet zo goed. Scheepstijd bijstellen (shiften) gebeurt à 1h per nacht, om 02h.
Vermits we oost vaarden, gingen we om 02h naar 03h. Vanaf dan staan alle scheepsklokken op 03h.
Waarom wekte Sven de keuken dan om 04h30? Hij heeft maar op de klok te kijken en ziet dat het nog geen 05h30 is!
Elektrieker RK heeft voor licht gezorgd in de kerststal, met het lampje van een werklamp met de batterij van een stormlamp.
De batterij staat achter de kerststal en is niet te zien. De koningen zijn ook goed geslaagd. Nu is het wachten tot de lijm in de voet
droogt. De voet is een halve sandwich van een paar dagen oud. Hun kleed komt er over en verbergt de voet. En dan maar hopen
dat ze stabiel staan. De poppen hebben geen gezicht. Zo kan iedereen er eentje fantaseren. Een Jozef met spleetogen bvb, of een
Filipijnse Maria. Alle gezichtjes blijven mogelijk. -de stoffen voor de kleren van de poppen waren echt zeer rijkelijk van dessin & textuur.
Noël (steward) heet dan wel kerstmis, maar hij versiert niet graag kerstbomen.
1995-12-19 ~ op zee , 08h09
Gisteren was het nog eens een drukke dag. Pomponnekes gemaakt van dotjes poetskatoen (= whist, in Algemeen Scheeps) en kerstballen
van piepkleine bolle pistoleekes. Daar was RD om 07h al mee bezig. In de voormiddag heb ik de kasten van het magazijn herschikt en
inventaris gemaakt, dat heb ik alleen gedaan want RD moest koken. Van 13h tot 15h maakten we samen de inventaris van de
droge voeding. Het is vele beter vooruit gegaan dan we gedacht hadden, ook al liggen sommige rekken bomvol.
En dan de kerstballen afwerken. Door de pistoleekes moest een draad, de draad ging door een stukje macaroni en weer door het bolleke,
knoopje er in en rond het bolleke kwam zilverpapier. Zo 42x, voor de twee bomen.
Het is mooi poetskatoen (whist = draadresten van spinnerijen en/of weverijen), met satijnglans en "happy colours" zei Noël.
Pomponnekes maken is niet ingewikkeld of zwaar, maar het moeten er veel zijn om wat kleur in de boom te brengen. Saai jobke.
'k Maak er maar 16 per uur en er is nog de inventaris te doen van de koel- en vrieskamers te doen beneden. Dat is voor vandaag.
Er is weinig tijd en de bomen moeten er komen rond de 20ste, had de capt gezegd.
Daar hebben we het volgende op gevonden: Noël had gisterenavond een vrijwilligers-halfuurtje georganiseerd.
De boom hadden we al klaar gezet, de bootsman zal hem vandaag tegoei vastzetten. -later had ik zelf mijn schroevendraaiers bij hoor
Met 7 man hadden we in een half uur tijd plots genoeg pomponnekes. Ze konden direct de boom in.
Een van de matrozen moest toch weten of al die pomponnekes wel voor déze boom waren, voor hún boom.
Maw, zitten wij hier geen dotjes poetskatoen te draaien voor de boom van de officieren.
"These pompons, only for this tree" zei ik gedecideerd, "YOUR pompons only in YOUR tree" en ze zagen dat ik dat meende.
Vanmorgen is LM naar het voorlopig kunstwerk gaan kijken en hij vond het tot hier toe geslaagd.
12h39 : en ik maar pomponnekes draaien deze voormiddag, want er zijn geen vrijwilligers bij de officieren natuurlijk.
En die boom heeft toch ook wat kleur nodig. En er moeten nóg eens 30 kerstbollen gebakken en aangekleed woorden.
Al goed dat RD dat wil doen, ze bakken. -hij stak uit eigen vrije wil toch wel tijd en energie in welfare hè
Nu inventaris van de groentenfrigo. -verdorie, ik voel weer die tijdsdruk van toen, en het is toch 25 jaar geleden?
1995-12-21 ~ op zee, 16h42
De kerstboom van de officiersmess is klaar. Eindelijk. 'k Heb maar alles opgebruikt, ook de schreeuwlelijke plastic rommel van 't schip.
Nu is hij persies wat overladen. Straks nog eens kijken. Als hij echt overladen is haal ik de plastic rommel er weer uit.
19h : we laten het zo, vindt LM. Waarschijnlijk is hij mijn kerstgedoe meer dan beu.
1995-12-22 ~ op zee, 09h31
We hebben een nieuw woord : courser = faire des courses + faire la course. Als ge heel weinig tijd hebt en ge moet rennen om uw
boodschappen gedaan te krijgen, dan zijt ge aan het courser / koerseren, in het Algemeen Scheeps. Zeg nu nog dat taal niet leeft.
Het woord is een product van RK, de elektrieker. Zijn lichtje flikkert al eens.
Gisteren was er wijn aan tafel. Karel heeft zijn promotie van 3de stuur! Hij eet om 17h20 omdat hij de 1ste stuur gaat aflossen om 18h,
zodat die aan tafel kan komen. We hebben met hem dus niet kunnen toosten. Na het eten zijn we hem op de brug proficiat gaan wensen.
Want een promotie is toch een evenement in 't zeevarend leven hè. Het gebeurt maar enkele keren en ge moet er nog iets voor doen ook.
Verjaren gaat automatisch, da's een kwestie van tijd, een kalenderkwestie. Alhoewel, met al het gevaarlijk werk is verjaren
(in leven blijven) misschien ook een prestatie aan het worden.
In Sines monstert Henry af (Filipijnse matroos). Hij wordt niét vervangen. Dwz dat ze ook op de Filipijnse bemanning beginnen besparen.
Weeral ene (de vervanger van Henry) die zijn brood niet mag verdienen. En ondertussen staan ze voor de stand-by achteraan nog met
maar DRIE mensen. Krijg het daar maar geklaard zonder problemen of ongelukken.
En voor Constant vinden ze zogezegd geen vervanger. Larie. In de Filipijnen staan ze ook te springen voor een job.
De vervanger van Constant kan niet meer via de Belgische Pool der Zeelieden komen, want die is gesloten wegens te duur.
Maar nu vinden ze zogezegd ook geen Filipijnse vervanger? Bullsh*t! Er zijn Filipijnse mecaniciens die als steward willen vertrekken
om toch maar aan de slag te kunnen. Zoals Filipijnse stuurlieden hier als matroos vertrekken. De rederij wil ons gewoon met twee man
minder laten varen. Zolang de boekhouders en de aandeelhouders tevreden zijn is er immers niks aan de hand!
Constant zal het allemaal een zorg wezen. Hij loopt zingend de tafels te dekken. Spaanse liedjes.
Hij zingt juist (of toch niet vals) en dat is heel goed voor de planten.
Gisterenavond hebben we Lethal Weapon III gekeken. 't Viel mee, tegen alle verwachtingen in. Buiten schietpartijen en achtervolgingen
zat er nog een verhaal in ook. Wel gezochte dialogen, maar vlot gebracht. Ervoor kwam een show over 15 jaar André Hazes.
Ook mooi hoor. Ik ben een stille fan. LM iets minder. 'k Vind die uithalen zo mooi. Koen Crucke kan dat ook.
Er zijn ongeveer 180 films aan boord. Dus wie een contract van 6 maanden uit doet, kan ze allemaal bekijken.
Plus dat de capt en de cheng er flink wat bij hebben van thuis en bij hen mag een mens al eens gaan lenen. Qua films geen klagen.
17h10, radio : bomb explosion. Kweeniewaar, dat was niet duidelijk in de ontvangst.
1995-12-23 ~ op zee, 07h57
We kunnen RVI ontvangen -Radio Vlaanderen Internationaal- Elke hap nieuws is Nieuws,
al waren het de weersverwachtingen voor de Ardennen of reclame voor Vanden Borre.
Tiens? Zijn andere internationale zenders ook commercieel? Vanden Borre op RVI begot.
Daar zullen de missiezusters in de brousse blij mee zijn: diepvriezers met korting. Wat heeft men daar nog nodig ... stroom?
Nieuws : Paul Van Ostaijen 100 jaar geboren, Burundi, Bende Van Nijvel, Cassatie. En Joke Station Leuven mag naar huis.
In de tijd van Van Ostaijen waren er nog meer vondelingen zeker?
Tot 08h30 uitzendingen in het Nederlands voor Australië en Zuid-Europa, mét verkeersberichten. Verkeersberichten. Wat een melopee:
filevorming in de straat van Gibraltar, blokvaren in de straat van Magellaan, spookvaarders in Sundastraat en nevel en mist in
Malakkastraat. 't Is maar van waar ge komt als ge naar Australië moet.
We zitten een 200km ten zuiden van Sines en het is hier smoorheet binnen, dat kan aan de ventilatie liggen. Smoorheet en kerstmuziek.
En donker tot 09h30. Jamaar héla, dat waren wij niet meer gewoon hoor, want down south is het licht om 06h30. Ten laatste.
Ze testen de smoke detectors, dus is het zaterdag. Deze namiddag misschien oefening.
Chefke RD is twee formidabele kerststronken aan het maken. Kingsize. Nu heb ik de tijd om daar eens op te staan kijken & zien.
Vroeger was ik altijd weg cabines en ander poetswerk gaan doen, terwijl die dingen gemaakt werden.
Wat een techniek heeft RD, mooi om naar te kijken. Het ziet er simpel uit, maar men moet een vaste hand hebben
om het zo losjes te doen lijken. De roze liggen er heel nonchalant tegen, alsof ze er per abuus op neergedwarreld zijn.
RD is begonnen als leerjongen toen hij 14 was. Hij is 57 geworden in oktober dit jaar. Dat is 40 jaar métier in de vingers.
(De eerste drie jaren was het atelier te kuisen & afwas te doen, zegt hij.) En op die vaardigheid en kunde mocht ik dus staan kijken,
op de eerste rij. Beeldhouwwerk. Met calorieën, akkoord, maar het zijn mooie calorieën.
Enkele dagen geleden heeft cheng CVV me een fles Substral cadeau gedaan die hij in een van zijn kasten gevonden had.
Die fles heeft een verhaal. In '94 was cheng PDS hier aan boord en hij had de resultaten van het product gezien. Hij was onder de indruk.
Toen was maandag ook plantendag, zoals nu, en de grote plantenbak van de mess stond er pas.
Die planten deden het goed van in het begin, hoogstwaarschijnlijk dank zij de Substral want er is haast geen daglicht in de mess.
We zouden rond 1 mei toekomen in Rotterdam en PDS had naar zijn vrouw gebeld van aan boord.
PDS en ik kruisen mekaar in de alleyway. Zodra hij me ziet met mijn gereedschappen van scheepstuinier, herinnert hij zich dat hij
zijn vrouw vergeten te vragen is Substral mee te brengen. Gaat die kwiet toch een tweede keer bellen om te zeggen dat ze zo'n fleske
moeten meebrengen. Duur fleske hoor. Ze kwam met de wagen dus had ze dat efkes kunnen gaan halen vlakbij, in Rozenburg.
Of ik had het kunnen meebrengen wanneer ik daar ging boodschappen doen. Maar nee, een telefoontje per satelliet.
Dat fleske is zijn gewicht in goudfrank waard. En dat staat hier nu, amper gebruikt, in de cabine.
Substral en de Spaanse liedjes van Constant houden beneden de planten goed.
Gisteren heb ik de inventaris overgeschreven in het net, beneden in de mess, zo moest ik niet ver lopen als ik uitleg nodig had van RD.
Bovenaan moet op elk blad (en 't zijn er veel) de datum en de naam van het schip ingevuld worden. Na een blad of vier hoopte ik dat
iemand van de 'vaste mannen' langskwam, zo kon ik eens konsjuus per abuus vragen :"Wordtel, dat is toch met dt hè?"
Vermits iedereen aan het werk is op dat uur, zat ik in mijn eentje te gibberen. RD zag van aan zijn werktafel in de keuken dat er iets was
en kwam kijken wat er te lachen viel op die bladzijde, tussen 4 kg chocoladekorrels en 12 kg cacao. Niks.
Hoe legt men de dt-kwestie uit aan een Franstalige? Niet.
Om 11h heeft 2de stuur JM gedaan aan deck en dan komt hij eten. Om 12h is hij van wacht op de brug.
Zijn soep drinkt hij gewoonlijk in de keuken en onderwijl doet hij een babbeltje met RD. Daarna gaat hij de hoofdschotel eten in
de kleine mess. Gisteren komt den Didde binnen terwijl JM zijn soep staat te drinken. Didde (1ste stuur) laat zich met een diepe zucht
zakken op het krukje dat daar klaar staat voor Stuurlieden Met Problemen. Want hij had er een paar, ofwel één, maar dan een heel groot.
Hij begint een uitleg over pijplijn nr zoveel aan stuurboord (kan ook bakboord geweest zijn) en valve nr zoveel aan bakboord (kan ook
stuurboord geweest zijn), over stoom en temperaturen en druk en daarbij nog een hoop moeilijke woorden.
Gibbe is klaar met zijn uitleg. Geen reactie. Het was in 't Nederlands, RD voelde zich dus niet aangesproken, hij deed rustig voort
met de biscuit. JM stond in gedachten verzonken zijn mok soep uit te lepelen naast de vleessnijmachine en ineens had ik de indruk
dat ik de enige was die geluisterd had.
- Aha, was het dát? zei ik in een poging tot medeleven.
- Kom zenne, persies of gij begrijpt dat , zei de Gibbe.
- Tegen maart of april misschien, doe maar pasen.
Maar 't moest vandaag nog opgelost worden. Oei.
15h55 : telefoon in de cabine. Er is een telegram voor ons, af te halen op de brug.
toegekomen aan boord om 15h51,verzonden uit België via Oostende om 15h47. Acht minuten, van deur tot deur, bij wijze van spreken.
Moderne techniek, een wonder. -toen had ik nog geen weet van e-mail, dat is nog véél wonderlijkerder
|
