Het antropisch principe (2) (zie ook blog van 01-12-2009)
Stel je nu eens de volgende situatie voor. Er verschijnt een beroemde concertpianist op het podium van het het Concertgebouw. Hij zal een programma spelen van bijv. Chopin.. Men heeft echter op het podium een vleugel neergezet met een andere meer gelijkmatige indeling van de zwarte - en witte toetsen. Het is duidelijk dat onze virtuoos van dat ingestudeerde programma niets terechtbrengt. Hij zal lang moeten oefenen om met dat veranderde toetsenpatroon vertrouwd te raken. Hoe ons huidige ongelijkmatige toetsenpatroon tot stand gekomen is heeft te maken met de zgn. kwintencirkel. Natuurlijk gaat elke vergelijking niet helemaal op om het probleem , dat wij met ons voorstellingsvermogen hebben de huidige snelle ontwikkelingen van de techniek te volgen . Het kan wellicht enigszins het gevoel vertolken dat wij bij de de huidige stand van de techniek hebben en ervaren. Zo zijn we in het vorige artikel ( antropisch principe 1: zie blog d.d. 01-12-2009 ) de oneindige ruimte en tijd van het heelal in geschoten met behulp van de elektronische telescopen en tot 7500 lichtjaren toe op het eerste onbegrijpelijke zwarte gat gestoten. Nu, het gaat bij de hedendaagse theorieën allang niet meer om de alledaagse ervaring zoals ze door onze zintuigen en ons voorstellingsvermogen worden opgedaan en verwerkt. Het is nu materiaal dat verkregen wordt door zeer complexe instrumenten , waarin een heleboel zeer ingewikkelde theorieën verwerkt zijn. Gaston Bachelard karakteriseerde deze wetenschappelijke instrumenten dan ook "als gematerialiseerde theoreën". Onze zintuigen zijn daarbij als zeer onbetrouwbaren bronnen van kennis gebleken. Wij kunnen er echter alleen maar mee aflezen wat deze geavanceerde machines en meetinstrumenten ons bieden en die resultaten , die ons worden aangereikt, staan vaak haaks op de alledaagse ervaring van ons wereldbeeld . De volgende keer nemen we dan eens een duik in de onmetelijke diepten, die adembenemend zijn.
De klok loopt.......... De tijd vliegt. Daartussen in vergt het veel oefening om bij het meanderen op eigen tenen te gaan staan en niet op die van anderen !
Samen hoop ik met u daarbij de juiste cadans te vinden in
Zo, na het intermezzo van beeld en geluid , weer even terug naar 02-10-2009. Hier beschreef ik hoe wij door de spectaculaire techniek met name van onze vertrouwde percepties van ruimte en tijd van "de pot "worden gerukt. We kunnen met onze uiterst geavanceerde electronische apparatuur onvoorstelbaar ver in het heelal doordringen. Zo las ik laatst , dat men in Amerika al op 7500 lichtjaren afstand het eerste onbegrijpelijke zwarte gat heeft gelocaliseerd. Dit zijn gegevens waar wij met ons denken geen voorstelling meer van kunnen maken. Het tot nu toe gebruikelijke antropisch principe wordt daarmee niet langer van toepassing verklaard.: Dit principe luidt" In het heelal is/was voldaan aan de noodzakelijke nogal speciale voorwaarden voor ons bestaan, zodat wij nog als mens ( antropos ) binnen menselijke denkkaders daarvan kunnen denken, spreken en voorstellingen maken. Om niet in al te veel abstract verbaal brei(ij)werk terecht te komen , ga ik u de volgende keer aan de hand van een concreet alledaags voorbeeld dit antropisch principe hopelijk duidelijk maken.
Zoals u wellicht weet werd peter de Grote gebiologeerd door Amsterdam. De rondvaart op de Neva laat duidelijk overeenkomsten zien tussen de grachten van Amsterdam en het IJ.
Fotointermezzo 3 Het Catharine paleis bij St Petersburg.
Op circa 30 km van St Petersburg ligt het zomerpaleis, waar Catharina II, de dochter van Peter de Grote en Catharine I, graag in de zomer vertoefde. De archtect Rastrelli richtte voor haar het belangrijkste onderdeel van het complex in tot dit oogverblindende paleis. Geld speelde hierbij totaal geen rol. Rastrelli slaagde erin de façade met een lengte van meer dan 300 meter rijkelijk te voorzien van beeldhouwwerken. Alleen al voor de buitenkant werd ongeveer 300 kilo goud gebruikt. Het interieur is van een oogontstekende schoonheid , met de barnstenen kamer als voorbeeld van overdadige en overstelpende schoonheid. Hiervan kon ik helaas geen foto's maken vanwege de strenge suppoosten met hun dreigende goelag -blikken. Verwonder en kijk zelf door op de hieronderstaande link te klikken.
Ik heb m'n uitstekende compact camera mee genomen om niet te veel op te vallen. Dat kwam me uitstekend van pas bij de balletvoorstelling van de "Sleeping Beauty". Deze vond plaats in het huistheater van het Winterpaleis in de Hermitage. Hier was een fotografeerverbod. De opnames zijn daarom niet optimaal omdat : a de camera problemen had met de moeilijke belichtingsomstandigheden b zijn baas in het geniep moest knippen.
Klik op de hierbijgevoegde link en beoordeel zelf het redultaat.
Morgen vertrek ik naar ST- Petersburg. Daarom deze keer weinig tekst, maar veel beeld.
Klik daartoe op de onderstaande links voor de dia-serie die ik verleden week gemaakt heb van de Basiliek in Oudenbosch (Brabant).
De tweede link (daaronder) verbindt u naar uitgebreide informatie over dit prachtige gebouw, waarvan Dr. Pierre Cuypers de architect is. Deze kreeg zijn opleiding in Antwerpen en werd geboren in Roermond ( Limburg).
Geweldig om de spectaculaire ontwikkelingen van de electronische techniek te mogen meemaken. Als enthousiaste hobby-fotograaf met mijn digitale spiegelreflexcamera en de daarbij benodigde verschillende lensen de complexe wekelijkheid te ontwerkelijken is een steeds weerkerende verrassende belevenis. De daarbij gevoegde talloze beeldbewerkingsprogramma's op mijn computer maken het ook nog eens mogelijk om de ruimtelijke (spationele) realiteit te manipuleren tot een grafisch ruimtelijke virtualiteit. Maar ook met het begrip tijd (tempus) valt een en ander te beleven. De techniek maakt het ook mogelijk om van een cyclisch meetbare klokkentijd tot een lineair onmeetbare digitale tijd te komen. We kunnen in "no time"d.m.v. internet (bijv met Skype) over de hele wereld in beeld en geluid met iedereen in contact komen. En dit is relatief nog niet eens zo spectaculair wanneer wij dat vergelijken met o.a. de ruimtevaartraketten , die bijv nu al onderweg zijn naar Saturnus om daar onderzoek te doen naar een van de vele manen , die deze planeet omcirkelen. We gaan naar de maan en "gaan daarmee niet aleen naar de maan" , want over een paar jaar ligt Mars alweer aan onze voeten. Wij worden door deze tijdruimtelijke (spatiotemporele) exponentiële ontwikkelingen van onze natuurlijke basisconcepten van tijd en ruimte vervreemd. Deze zijn op zich al problematisch genoeg getuige de vele pogingen die zijn ondernomen om hiervan een duidelijk inzicht te krijgen. ( o.a door Kant , Augustinus , Einstein en niet te vergeten de quantummechanica). Wij worden van de onze gewende concepten van "de pot"gerukt en voelen ons daardoor niet meer op ons gemak. Vanuit die gepemperde levensfase is het weer noodzaak op eigen benen te leren staan en schoorvoetend te leren lopen naar een open nieuwe mondiale en universele fase , die zijn weerga niet kent. Fantastisch , dat het SeniorenNet ons daar de helpende hand biedt.
Na de hoofdlijnen en zijlijnen (zie het vorige artikel) gaan we nog even door met spoorlijnen. Met dit beeld hoop ik u duidelijk te maken dat filosofie nooit enig raakpunt kan krijgen met de weerbarstige werkelijkheid. U staat op een perron op de trein te wachten. Voor u liggeen de twee rails , waarop de trein maar niet wil komen. Ze zijn vanaf uw standpunt rechtvooruit precies evenwijdig aan elkaar. Maar zijdelings bekeken verdwijnen ze aan de horizon in een punt.In perspectieftaal noemen we dat het raakpunt., maar weten dat dit gezichtsbedrog is. Stel , u mag voor deze keer plaats nemen naast de wagenvoerder van de lang verwachte trein. Nu wordt het helemaal spannend , want het raakpunt bereikt u nooit, sterker nog het wijkt met u mee vooruit door de voorruit. U wordt bedrogen door uw ogen. of wel : gezichtsbedrog pur sang , ook wel optische illusie genoemd.
In het engels noemen ze "gedachtengang " "a train of thoughts" en dit past precies in mijn beeldspraak. Wij allen zitten in a train of thoughts , die nooit stopt . In ons hoofd zit een bovenleiding ( de denkkracht) die ons voortstuwt langs de ene rail ( de realiteit ) en de andere rail ( de virtualiteit) ofwel langs zijn en schijn. , en die schijnen bij elkaar te komen, maar dat blijkt een ernstige vergissing te zijn. Daar komen we alleen achter als we voorin zitten, de overige passagiers in de trein merken hier niets van . Zij verkeren in een positie waarin ze alleen in hun "train of thoughts" denken vooruit te gaan. De vele jaren , dat ik filosofie heb gestudeerd , was ik een passagier in die "train of thoughts". Ik genoot van de prachtige landschappen en vergezichten die langs schoven. Die kwamen in allerlei mooie gedachten voorbij.( zie o.a. de vele blogs onder de categorie filosofie ) Totdat ik , na vele jaren naast de wagenvoerder mocht plaats nemen , erachter kwam , dat al dat filosofische denken en praten nooit nooit , maar dan ook nooit van enige invloed is geweest op de werkelijkheid. We dachten dat wel in de trein, maar voorin gezeten blijkt het één grote optische illusie te zijn. "Don't talk philosophy", zegt een van de personages uit de klassieke film Gone with the Wind , en de ondertiteling geeft weer "Vertel geen onzin"! Tot de volgende keer maar weer of niet, want u kunt altijd nog aan de noodrem trekken. Maup -=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=