Succesvol 'nee' zeggen in zes stappen

“Nee zeggen op de werkvloer is een groot probleem. We willen allemaal te graag aardig gevonden worden, en bovendien kun je er wel eens uitliggen als je nee zegt terwijl de baas extra inzet vraagt.” Het goede nieuws is dat nee zeggen wel te leren is.

Dat zegt trainer Frijters van mindtuning.nl. FD.nl komt met zes gouden regels om succesvol 'nee' te zeggen:

1. Denk mee over een oplossing
“Je hoeft niet keihard te worden en botweg nee te zeggen,” zegt Looijestijn van Houthoff Trainingen. “Dat is bovendien niet altijd slim: de relatie moet immers goed blijven. Als je keihard zegt dat iets niet tot je takenpakket behoort, kom je al snel over als iemand die niets over heeft voor anderen of het werk.” Denk in plaats daarvan liever mee over een oplossing. “Als je een belangrijke klus moet afronden en de baas vraagt je een verre klant te bezoeken, bedenk dan alternatieven, stel bijvoorbeeld voor die afspraak te verschuiven.” Vind je echt dat een klus niet tot uw takenpakket behoort, bedenk dan een oplossing waarmee die ook niet op uw bord terecht komt, adviseert Moniek Jansen van ICM Opleidingen en Trainingen.

2. Geef niet te veel uitleg
Jansen adviseert stelt dat hoe meer uitleg de neezegger geeft, hoe meer kansen de tegenpartij heeft om ertegenin te gaan. “Vermijd in de uitleg ook de woorden ‘eigenlijk’ en ‘misschien’. Dan geef je onbewust aan dat er wel ruimte is. Verberg je ook niet achter anderen, zoals: ik wil wel, maar het mag niet.’ Nee zeggen is uw eigen keuze. Breng het ook zo.' En als de ander doorzeurt? “Speel de repeterende grammofoonplaat: nee, nee, nee.”

3. Gebruik de juiste toonhoogte en lichaamstaal
Krachtig nee zeggen vereist ook de juiste toonhoogte, zegt Frijters. “Veel mensen spreken vragend: ze laten hun zin aan het einde omhooggaan, als een vraag. Ga bij nee zeggen juist omlaag.” En kijk de vrager niet recht aan. Frijters: “Als je iemand strak aankijkt, is het heel moeilijk om voor jezelf op te komen.”

4. Kies voor uzelf
Een belangrijke eye-opener voor beginnende ´nee´-zeggers is dat als ze nee zeggen tegen het een, ze ja zeggen tegen het ander. Tegen het goed uitvoeren van andere taken, of tegen sporten en de kinderen van school halen. Het is een kwestie van eigenwaarde, vindt Looijestijn. “Als iemand vraagt om 's avonds nog even je mail te lezen, zeg je veel krachtiger nee als je vindt dat de avond voor jezelf is. Waarna je er natuurlijk aan toe kunt voegen dat je morgenochtend meteen die mail zult openen.”

5. Doe meer dan de regels toepassen
“Sterk nee zeggen vergt meer dan de regeltjes toepassen,” vindt Jansen. “Je moet weten waar je kracht ligt, in welke werkzaamheden je goed bent. Als je het daar regelmatig over hebt met je leidinggevende, kan je makkelijker nee zeggen tegen werk waar je niet goed in bent. En laten zien dat het ook voor de organisatie goed zou zijn als iemand anders het doet.”

6. Lieg niet
‘Ja zeggen, nee doen’ is altijd de slechtste optie. Frijters: “Dan ben je onbetrouwbaar, en heb je later ook weer van alles goed te maken. Dat kost enorm veel energie en tijd. Het is beter voor jezelf – en je carrière - om gewoon meteen nee te zeggen.”