Gemarteld om je facebook-wachtwoord

 
Ghada Abdel Aal van wanna-b-a-bride.blogspot.com Foto: Ernest Claassen / NOS

Door buitenlandredacteur Ernest Claassen

In Egypte bestaat geen persvrijheid. Maar dankzij internet kunnen kritische journalisten en webloggers toch hun mening geven en schandalen onthullen.
 Op die manier lukt het soms zelfs om martelende politie-agenten achter de tralies te krijgen. Maar de bloggers lopen grote risico's met hun werk.
Afgelopen week waren acht Egyptische internet-activisten op bezoek in Nederland.

Internetberoemdheid Wael Abbas
Wael Abbas krijgt 30.000 bezoekers per dag op zijn blog. Hij is een voormalig journalist, maar staat nu op de zwarte lijst.
Volgens hem zijn Egyptische bloggers in de eerste plaats activisten. "Sommige bloggers zijn journalisten maar ze hebben altijd een missie. Een blog is iets persoonlijks".

In 2007 werden zelfs twee agenten veroordeeld nadat op zijn site te zien was hoe een arrestant werd mishandeld. Hij krijgt regelmatig dit soort filmpjes en foto's opgestuurd.
 Zo komt hij aan zijn nieuws. Maar hij checkt niet van tevoren of de beelden authentiek zijn. "Dat moeten de autoriteiten zelf maar doen." Overigens plaatst hij alleen verhalen over corruptie en geweld. Geen roddels of persoonlijke aanvallen.

Kafkaësk
Nu dreigt Wael Abbas zelf in de gevangenis terecht te komen. Hij kan zes maanden celstraf krijgen, omdat hij een illegale internetverbinding zou hebben aangelegd. Er volgt een Kafkaësk relaas: "Ik deel mijn internetverbinding met mijn buurman en daarvoor willen ze me veroordelen.

Maar eerder ben ik juist veroordeeld omdat ik diezelfde verbinding met mijn buurman had verbróken." Die buurman is trouwens een politie-agent die hem in elkaar heeft geslagen, met een gebroken tand als gevolg. Op 29 april komt de zaak voor. Nu mag hij nog reizen, al heeft de douane in Egypte zijn laptop in beslag genomen.

Hij is niet de enige blogger die problemen heeft met de Egyptische overheid. Hij zegt dat er al verschillende bloggers vast zitten. Hij kent iemand die een groep op facebook had opgericht. Die werd gemarteld door de politie, omdat ze het wachtwoord wilden hebben.
Veel bloggers zitten ook op facebook. De netwerk-site lijkt ook in Egypte het fenomeen 'weblog' te verdringen. Maar Abbas blijft bloggen: "dan krijg je veel meer bezoekers."

Moslim Broederschap
Op het Westen gerichte hervormers vormen een kleine minderheid in Egypte. De grootste oppositiebeweging is de fundamentalistische Moslim Broederschap. Ze mogen niet meedoen aan de verkiezingen en hun leden worden routinematig opgepakt en in de gevangenis gegooid.
 Het ligt voor de hand dat ze hun boodschap ook op weblogs uitdragen.
Maar internet blijkt een riskant fenomeen voor de beweging.

Blogger Sherif Abdel Aziz  was tot 2004 lid van de Moslim Broederschap. "Ik ging weg omdat kritisch denken niet was toegestaan. Vooral jongeren zijn gaan bloggen. Dankzij internet kunnen we elkaar horen en op elkaar reageren." Door internet lijkt de Moslim Broederschap dus iets aan controle te verliezen over zijn jonge leden. "We zijn het met elkaar eens dat de onderdrukking in Egypte verkeerd is", zegt Sherif Abdel Aziz. "Maar over alle andere onderwerpen, zoals vrouwenrechten en vrijheid van meningsuiting lopen de meningen ver uit elkaar."

Handjes thuis
Lang niet alle blogs gaan over politiek. Ghada Abdel Aal van Wanna be a Bride blogt over vrouwenrechten. "We eisen altijd weer meer", zegt ze.

Ines Lotfy van I need to talk: "Bloggers zijn niet alleen politiek. Die maken wel meer lawaai. Andere zaken zijn ook belangrijk. Seksuele intimidatie was in de Egyptische media een groot taboe.
 Nu wordt er wel over gesproken, dankzij de bloggers die er aandacht aan geven.
 Het was voor het eerst dat meisjes over hun ervaringen vertelden."

Mohamed Hamdy had ook een keer geblogd over het lastigvallen van meisjes. Toen kreeg hij een paar reacties van jongens die er spijt van hadden.
 "Ze voelden zich niet op hun gemak, hadden het gevoel dat ze iets verkeerds hadden gedaan.
 Het waren er niet veel, maar het is een begin."