Als de avond valt........

Batavia, de 50-er jaren. Vliegveldlaan in de wijk Kemajoran. Later werd de straatnaam omgedoopt tot Jalan Garuda. We woonden op nr. 56. Een huis met een open voorgalerij.

Als het begon te schemeren, dan zat ik graag in een gemakkelijke stoel in de voorgalerij of als het mooi weer was op de bank in de voortuin. Gezellig schemeren. In de woningen wordt het licht zo lang mogelijk uitgelaten. Niet alleen uit zuinigheidsoverwegingen, maar om langer dat schemergevoel vast te houden. De schemering in Indië had een speciale sfeer.

De meeste vaders zijn dan al thuis van het werk en hebben na het mandiën (baden) zich meestal in pyjama omgekleed, de huisdracht bij uitstek van veel Indische mannen . Vaak zit men dan ook op de voorgalerij of in de tuin met een drankje en een zware shag.

Vanuit de kampongs in de buurt hoor je het specifieke geluid van de bedoeg (bedug), de trom, opgesteld in de missigits (Islamitische bedhuis) die de gelovigen oproept tot hun avondgebed, het Maghrib-gebed, het gebed bij de ondergang van de zon.

De schemering is ook de tijd voor de kalongs (Pteropus vampyrus), de grote vleerhonden, om uit te vliegen en de dichtstbijzijnde mangaboom op te zoeken voor een fruitmaaltijd.

En de kleine vleermuizen gaan op jacht op de eveneens uitzwermende tjapoengs (libellen).

En in de regentijd is de schemering ook de tijd voor de larons, de vliegende termieten, om het licht van lampen en kaarsen in de huizen op te zoeken (zie ook het artikel "De jacht op muskieten en larons" op deze weblog).

De sfeer die de schemering brengt nodigt ook uit om met huisgenoten en/of buren in de tuin wat te ‘ ngobrollen’ (klessebessen), waarbij het shagje of de kretek (kruidnagelsigaret) niet mag ontbreken.

In de Vliegveldlaan hoor je in de schemering, die overigens maar kort duurt, ook al vrij vroeg het geluid (tok-tok-tok) van de eerste bamiverkoper, die langs de huizen loopt met zijn karretje op zoek naar klanten.

En weldra wordt de fijne geur van de melati’ s (Indische jasmijnen) overdonderd door de hongermakende geur van saté’s die op de rooster liggen te bruinen. Bij de buren heeft de satéverkoper klandizie gevonden en is hij nu bezig een maaltijd te bereiden in hun voortuin . De rook kringelt in onze richting de tuin is en hoewel we zelf net het avondeten op hebben, weet ik dat het niet lang zal duren of ik zal linksaf de Vliegveldlaan aflopen op zoek naar en ‘warong makan’ (eetstalletje) om de ‘ lekkere trek’ te stillen…….