Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
06-09-2009
Morgen het is de feestdag van Sint-Hilduardus
Sint-Hilduardus was bisschop in Gallië en bij zijn reis naar Rome werd hij in een droom door de H. Petrus gemaand in het heidens Vlaanderen het geloof te gaan prediken. Samen met twee leerlingen, Brinus en Bittinus, kwam hij zo in Dikkelvenne toe alwaar hij bij een arme weduwe zijn intrek nam. Deze en haar bloedverwanten waren de eerste bekeerlingen, doch een heer van de streek met name Magripius dat een heiden was, deed de weduwe onthalzen en de geloofsprediker in de kerker werpen. Wanneer Hilduardus de afgod moest aanbidden, viel het beeld van het altaar, en bij het zien van talrijke wonderen die toen geschiedde op zijn woord, bekeerde zich de landheer samen met zijn volk, en hielp Hilduardus een kerk en een klooster stichten ter ere van de H. Petrus. Hilduardus stierf in 750. Hij is de tweede patroon van de stad Dendermonde en hij is tevens de patroon van de notebomen in Brabant en Limburg en dat is de reden waarom men graag de noten af doet de week vóór of de week na zijn naamdag ! De bezitters van notebomen kunnen dus vanaf heden aan de slag ! Zoals ik gisteren al beloofde ben ik bij mijn weerspreuken te raden gegaan om aan de weet te komen welke betekenis septemberregen zoal heeft. Zoals eerder al verteld, wordt er deze maand een aanvang genomen met het zaaien van de wintertarwe en daarom is regen erg belangrijk want de grond ligt er erg droog bij na een toch wel warme augustusmaand. Een weerspreuk zegt ons :
" De septemberregen, komt de boer heel goed gelegen. "
En mocht die regen dan nog warm zijn, des te beter !
" In september warme regen, brengt de boeren rijke zegen. "
En bij regen in deze maand zijn ook de druiven erg gediend :
" Septemberregen, komt de druiven gelegen. "
Bij het zaaien van tarwe moet de boer de maan in 't oog houden, de waarom vertel ik u een van de komende dagen wel. Morgen geef ik graag voorrang aan O.L.Vrouw-Geboorte die men overmorgen viert. Ik kan u nu al wel verklappen dat om die feestdag weer heel wat te doen is ! Ook mag u morgen of overmorgen nog een apart artikeltje verwachten waarin ik zal vertellen hoe het er vroeger jaren rond deze tijd aan toe ging. Ik zou zeggen, zeker komen lezen ! ! ! ! Tot morgen ?
6 September 2008 was een bewolkte winderige dag waar de zon even te zien was, het werd niet warmer dan 20,2° en die maximum temperatuur noteerde men toen om 15u10. - 's Morgens, en dat was om 6u43, schreef men de minimum temperatuur van deze dag op en die liet 16,9° opschrijven wat niet slecht was voor de tijd van 't jaar ! -, De warmste 6de september sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1899 met 30,1°. - De koudste 6de september ooit kwam in 1952 voor met slechts 4,6° !
Vandaag weten we normaal welke maand september zal zijn en daarom is het van groot belang dat deze dag een erg mooie dag zal zijn want.....zegt ons de weerspreuk voor vandaag :
" De vijfde wordt bewezen, wat het voor maand zal wezen. "
Morgen heb ik het even over de feestdag van Sint-Hilward en kijk ik verder welke invloed septemberregen zoal heeft. Voor vandaag hou ik het voor bekeken en ga ik een keerske laten branden voor een mooie dag ! Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 September 2008 was nog maar eens een bewolkte dag met in de namiddag regen ! Het werd die dag niet warmer dan 19,1° en om die maximum temperatuur te kunnen noteren diende men tot 18 uur te wachten. - 's Morgens om 6 uur precies schreef men 13,7° op en dat was de minimum temperatuur van deze dag ! De warmste 5de september sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1949 met 33,3°. - De koudste 5de september ooit kwam in 1925 voor met amper 4,4° !
De oogst is binnen en de belangstelling in het weder zwakt af. Voor de landman treedt er een rustperiode in na de groei-, bloei- en oogstmaanden. De weersgesteldheid heeft voor hem nog slechts belang met het oog op het volgend jaar. Een eerste weerspreuk die ik voor vandaag voor u mee heb zegt ons :
" Zo het in september dondert, zullen er volgend jaar veel granen wassen. "
En deze weerspreuk wordt ook algemeen aanvaardt door de landman. De tweede weerspreuk van vandaag komt het gezegde van de eerste alleen maar bevestigen :
" Zo het in september dondert, leveren de granen wel honderd. "
Maar donder in september heeft ook nog een andere betekenis :
" Als september met donder knalt, met Kerstmis sneeuw met hopen valt. "
Nog een ander weerspreuk beweert dan weer 't volgende :
" Donder in september, sneeuw in maart. "
En waarom zouden ze beide geen gelijk kunnen halen ? Mijn taak zit er weeral op voor vandaag, nog langs de kassa passeren en dan ben ik hier morgen terug, en u ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 September 2008 was een bewolkte dag met een maximum temperatuur van 19,3° die om 16u10 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos dat vlak in mijn buurt gelegen is ! In datzelfde station schreef men 's morgens om 7u30 de minimum temperatuur voor deze dag op en die liet toen 11,3° noteren. - De warmste 4de september sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1929 met 34,9° ! De koudste 4de september ooit kwam in 1915 voor met 4,7° !
De winter is in aantoch beweert men in 't Mechelse !
Deze maand zien we de herfstdraden komen, de bladeren veranderen van kleur, en dat heeft ook zijn charmes, paddestoelen verschijnen in grote getale, klimop en tijdloos bloeien. September is ook een echte rupsenmaand, glimwormpjes zijn te zien op haag en weideranden en de dagen zijn eind deze maand met 1u en 50 minuten korter geworden ! September heeft dus ook zijn mooie kanten Helaas is ook de winter al in aantoch en in 't Mechelse zegt men :
" Die van Leuvenkermis keren, brengen de winter onder hun kleren. "
En Leuvenkermis begint nu zondag aanstaande ! 't Is maar dat u 't weet ! ! ! Morgen probeer ik er weer terug te zijn en wat er dan op het menun staat dat zien we morgen wel weer ! Bedankt voor u bezoek en tot morgen dan maar ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 September 2008 was een bewolkte dag waar het kwik om 12u20 zijn hoogste punt al bereikt had en dat liet 16,5° noteren. - 's Nachts, en dat was om 2u50 om precies te zijn, werd de minimmum temperatuur opgetekend en die bedroeg toen 11,2°. - De warmste 3de september sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1906 met 32,6°. - De koudste 3de september ooit kwam in 1923 voor met 4,9° !
September is de maand van de heenreis der trekvogels ! ! !
September is de maand waarin de trekvogels aan hun heenreis beginnen. De zwaluw, grasmus, rietzanger, lijster, mees en spreeuw zoeken andere en betere oorden op terwijl wij met ons allen op nog wat mooie nazomerse dagen hopen, en die kunnen er komen zegt de volgende weerspreuk :
" Als september van goed humeur is, kunnen we nog een schone maand hebben, want oktober kan er niet voor instaan. "
Persoonlijk zie ik geen enkele reden waarom september niet van goed humeur zou zijn. En.....hoop doet nog altijd leven dacht ik zo !!!!!! Tot morgen dan maar met weer een andere weerspreuk !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
2 September 2008 was een bewolkte dag met af en toe een bui die we er toen gratis bij kregen. De maximum temperatuur die om 16u56 waargenomen werd bedroeg 22,5°. - Om iets na middernacht schreef men 12,9° op en dat was goed voor de minimum temperatuur van die dag ! De warmste 2de september sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1911 met 33,2°. - De koudste 2de september ooit kwam in 1890 voor met 5° !
Vandaag is Sint-Egidius onze gast en daar kon u gisteren al 't een en 't ander over lezen en seffens vertellen de weerspreuken er u nog een ietsje meer over ! Deze maand wordt het wintergraan gezaaid, het is ook een maand van overgang, van weemoed, van komende scheiding; de bladeren vallen, kraaien strijken neer en wij hopen met ons allen nog op wat zomerse dagen, doch vanaf de 20ste zegt maar, wordt het kouder en regent het veel. Wind op de feestdag van Sint-Gilleke schijnt gunstig te zijn voor het zaaien van het winterkoren voor zover de boer dit nog zou zaaien ? De tijden zijn immers enorm veranderd. De eerste weerspreuk die ik vandaag mee heb geeft de boeren een goede raad :
Als Sint-Giel blaast op de horen, boerkens zaait dan uw koren. "
Heden werden vroeger jaren de spinnewielen nagezien en in orde gebracht want de spinavonden gingen straks beginnen. Dat gebeurde o.a. op Sint-Lambertus (17 sept) en op Sinte-Teresia (15 okt) al naargelang de streek en alzo zegden men toen :
" Sint-Gilleke 't kloske op 't spilleke, Sint-Michiel (29sept) 't kloske op 't wiel. "
Met Sint-Michiel was men vroeger jaren dus al volop aan 't spinnen gegaan. Dat het vanaf heden ook koeler wordt is ook geen geheim dacht ik zo en in Limburg zegt er een weerspreuk dan weer 't volgende :
" Sint-Gieles keumt oingebloize, verbit de strohuû en de laaine hoize. "
En deze spreuk betekend niks anders als dat men zijn zomerpak mag aflaten. Morgen kijk ik eens naar september zelf want deze maand heeft ons ook weer heel wat te bieden ! Ik probeer hier morgen terug te zijn en dan hoop ik van u hier ook weer te moge aantreffen, ja ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
1 September 2008 was een dag met bewolking en wat zon en een maximum temperatuur van 21,6° die om 14u37 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos. In datzelfde station schreef men 's morgens om 7u28 de minimum temperatuur op en die liet toen 15,8° noteren. - De warmste 1ste september sinds de waarnnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1911 met 31,4°. - De koudste 1ste september ooit kwam in 1890 voor met 5,3° !
De morgen- en avondnevelen schuiven dichter en dichter naar elkaar toe en verkorten op die manier de werkdag. Zo komt het dat in Limburg bijvoorbeeld, Sint-Egidius de middagslaap en de namiddagboterham afschaft en ... zegt men daar :
" Sint-Gillis verbeurt den ongere en den achterongere. "
Een gelijkaardig gebruik van afschaffing van de schafttijd van vier uur, bestaat ook in Vlaanderen, doch pas met Sint-Michiel die er op 29 september pas aankomt. Die schafttijd was vroeger vooral bij de boeren erg in trek. Om geen tijd te verliezen werden de boterhammen toen naar 't veld gedragen zodat diegene die op 't veld aan 't werken waren, niet over en weer naar huis diende te komen. En hoe zit het met het weder ? Wel.....is het morgen goed weer dan kunnen we vertrokken zijn voor nog eens vier weken van dat goede ! Want zegt ons een eerste weerspreuk :
" 't Weer dat Sint-Gillis biedt, en eindigt voor de vier wekien niet. "
Een tweede weerspreuk zegt het ietsje anders maar de betekenis is net dezelfde :
" Is 't op Sint-Egidius rein, zo zal het heel de maand wel zijn. "
En nog een derde weerspreuk komt het alleen maar bevestigen :
" Als 't schoon weer is met Sint-Giel, duurt het dikwijls tot Sint-Michiel. "
En zoals u hoger al kon lezen, komt Sint-Michiel er pas op 29 september aan. Maar zoals aan de meeste zaken, is ook aan de dag van morgen een keerzijde want als het morgen zou regenen dan zijn we echt gezien ! ! !
" Als 't op Sint-Gillis regent, zal 't lang blijven aanhouden. "
Laat ons met z'n allen duimen voor een schitterende 1ste september ! ! ! Morgen blijf ik nog even stilstaan bij Sint-Egidius want hij heeft ons nog een en ander te vertellen in verband met het zaaien, en ook met de spinnewielen heeft hij iets. Ik zou zeggen morgen zeker komen lezen, zo mist u er niets van ! Afspraak morgen dan maar ?
eptember van septem = zeven, betekent dus eigenlijk de zevende naar de hem toegewezen plaats in de oude Romeinse kalender.
Een zeer oud versje zegt :
Als Mert de eerste Maend van ’t Jaer was, even doê
Quam my de naem die ik nu voer (september) toe,
Ik ben den Herfst-begin, en ook des Zomers laetste,
Doch, mids ik Vruchten breng, ben ik niet van het quaedste.
Bij de Romeinen was september toegewijd aan Vulcanus, de god der smeden. Hij werd ook Bacchusmaand genoemd omdat alsdan de wijnoogsten begonnen. Bij de Saksers heette hij Viturmanoth of Mutumanoth, wat fruitoogstmaand betekende. Karel de Grote noemde hem Haervistmanoth, van haervest = oogsten. De Noordervolken zegden : fruit – haver – gerst of speltmaand, naar gelang zij herdachten wat gedurende deze maand in hun streek geoogst werd. Men noemde hem ook evenmaand omdat in deze tijd, de zon bij herfstevening in de evenaar treedt. Wij noemde hem herfstmaand omdat de herfst deze maand begint.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
31 Augustus nam verleden jaar afscheid met een schitterende zomersedag waarop het kwik om 15u21 gestegen was tot maar liefst 29,2° ! - 's Morgens, en dat was om 6u40, schreef men toen de minimum temperatuur op en die liet 14,1° noteren. - De warmste 31ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van1929 met 35° ! - De koudste 31ste augustus ooit kwam in 1940 voor met 5,3° !
