De H. Gertrudis was de dochter van Pepijn van Landen. Samen met haar moeder de H. Itta stichtte ze op aanraden van de H. Amandus het klooster te Nijvel waar ze op 20-jarige leeftijd abdis werd. Na dat klooster 10 jaar bestuurd te hebben, vertrouwde ze het gezag toe aan haar verwante Wilfetrudis, dit om zich nog enkel met geestelijke zaken bezig te kunnen houden. Zij stierf in 659 op 33-jarige leeftijd. De H. Gertrudis wordt (werd) op vele plaatsen in het Vlaamse land vereerd en aanroepen tegen de mollen-, muizen en rattenplagen. De oorzaak van die devotie zou steunen op de iconografie waar men de heilige voorstelt met twee muizen die haar abdisstok beklimmen. Te Beverst (Limburg) is (was) er een grote begankenis ter ere van de Heilige Gertrudis. Dicht bij de kerk ontspruit de Sint Gertrudisbron waarvan het water bijzonderlijk werd meegedragen om er de huizen, stallen, schuren en landerijen mee te besproeien. Begankenissen waren er ook te Nijvel, Ternat en Wetteren. In deze laatste gemeente vereerde men de heilige voor het wellukken van het vlas. De ommegang was er zeer beroemd. In de middeleeuwen kwamen de rederijkers het Mysterie spelen en in de stoet dansten de Reuzen. Te Poperinge werden er broodjes gewijd die men dan te eten strooide in de huizen en stallen en dit om van het knaaggedierte bevrijd te zijn. In Tervuren bevond zich eertijds een put waaruit men water dronk tegen de koorts. Te Tongeren tenslotte bestond het volksgebruik om op de vooravond van S. Gertrudis een briefje aan de deur van de graanschuren te hangen waarop geschreven stond :xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Het is al heden Sint Gertrudisdag,
dat hier rat noch muis komen mag.
Tot slot nog een stukje weerkunde uit die tijd : Indien het heden volle maan is, dan lukt de oogst, en erwten die heden gezaaid worden, komen goed op. t Is maar dat ge t weet.
|