Uit een marktonderzoek van VEPEC, de Vereniging voor Promotie en Communicatie, blijkt dat de Vlaming wel degelijk gelovig is, maar het instituut kerk de rug toekeert. Ook het goed gepromote religieus reveil onder jongeren wordt door deze studie streng weerlegd. Een verrassende conclusie, want VEPEC werd ingehuurd om de kerk opnieuw populair te maken in Vlaanderen. Bovendien is een staal van 564 Vlamingen op een populatiegrootte van 5 miljoen Vlamingen ouder dan 15 uiteraard geen representatieve steekproef. Maar noch VEPEC noch de media storen zich daaraan. Daarom is de enige conclusie die je uit dit één-tweetje kan trekken een vraag: whos fooling who?
God is niet dood, want 53% van de ondervraagden zegt gelovig te zijn. Maar godsdienst is wel dood, want de kerkgang blijft dalen en een overdonderende meerderheid gelooft dat de kerk de mensen maar wat voorliegt. Men gelooft wel dat er iemand is die het aardse leven bestuurt, maar het verhaal over Adam en Eva en de engelen en de schepping van de wereld door God dat men daarrond geweven heeft, gaat te ver.
De studie van VEPEC legt het verschil tussen gelovig en christelijk gelovig pijnlijk bloot. Kardinaal Danneels, spin doctor van dit bizarre schouwtoneel, sprak tijdens zijn Te Deum in 2004 volgende profetische woorden. De waarheid heeft geen veroveringsdrift nodig. Ze heeft genoeg aan haar innerlijke wervingskracht. Ze verovert niet, ze straalt. Ze heeft geen bedenkelijke marketing nodig en geen schreeuwerige publiciteit.. Deze woorden bleken weinig profetisch, want met deze studie levert de kardinaal zich over aan een harde marketingstrategie.
Een goede barometer om te voelen dat het instituut RKK best weet dat het absoluut niet representatief meer is voor de gelovige Vlaming. De katholieke kerk bezit nog steeds het quasi-monopolie op overgangsplechtigheden en de mensen gebruiken de infrastructuur en het personeel van die kerk graag om belangrijke overgangsmomenten in hun leven een plechtig en esthetisch verantwoord karakter te geven. Maar of deze mensen ook geloven wat hun zeer tijdelijke gastheer zegt over condoomgebruik, abortus, euthanasie, de schepping en andere belangrijke en minder belangrijke themas? Ik denk van niet.
De vraag blijft dus: wat wil de katholieke kerk met dit onderzoek bewijzen? Dat het als instituut voorbijgestreefd is? Dit onderzoek bewijst vooral mijn vermoeden dat een groot percentage van eender welke bevolking vatbaar is voor een al dan niet godsdienstig geïnspireerde spiritualiteit. Vroeger werd dit percentage gemonopoliseerd door de RKK, maar door de emancipatie van het individu en mondialisering van nieuwe inzichten, waaronder de oosterse tradities en het humanisme, verliest de RKK dat vertrouwen. Ten voordele van de vrijzinnigheid? Blijkbaar niet, maar wat wil je als de alternatieven uit deze hoek worden voorgesteld als humanisme en vrijmetselarij? Het eerste is een zeer waardevol, maar moeilijk en weinig gekend begrip. Het tweede is negatief geconnoteerd door de geslotenheid en fabels die ermee gepaard gaan. Zouden de resultaten pro vrijzinnigheid of vrijzinnig humanisme niet hoger gelegen hebben indien de alternatieven werden voorgesteld onder de naam waaronder ze het meest gekend zijn: vrijzinnigheid? Ook hier weer een vaststelling die de waarde van het onderzoek zwaar hypothekeert.
Als vrijzinnige humanist word ik gesterkt door onderzoeken als deze. Ze tonen aan dat Vrij Onderzoek, in de ware betekenis van het woord, belangrijk is om manipulatie te ontmaskeren. Wat bij deze hopelijk gebeurd is. Tegelijk probeer ik om mij niet over te geven aan een sciëntistische vrijzinnigheid, die volgens mij een stigma en belemmering vormt voor de ontwikkeling van een progressief vrijzinnig humanisme dat allianties zoekt met andere niet-orthodoxe levensbeschouwingen die willen meewerken aan een redelijke samenleving waarin medemenselijkheid en niet de economie centraal staat.
Dit artikel werd geschreven door
Björn Siffer, woordvoerder HVV
31-01-2007, 16:00 geschreven door Kürt en/of Nino
|