WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                    over - en in ANTWERPEN

DEEL 3 - vervolg :

                Op de  plaats gelegen tussen de Emiel Banning -en Leopold de Waelstraat, bevindt zich het alom gekende standbeeld van

François Auguste baron LAMBERMONT (° Limelette 25.3.1819 en + Brussel 7.3.1905)

Wist U dat ?

- hij een Belgisch topambtenaar, secretaris-generaal van Buitenlandse Zaken, diplomaat en minister van Staat was

- zijn grootste verwezelijking in 1863 was, toen hij een cruciale rol speelde in de onderhandelingen om de Scheldetol van Nederland af te kopen

- na ondertekening van de overeenkomst op 15 juli van hetzelfde jaar hij de baronstitel kreeg van Koning Leopold I

- gans het monumentele beeldhouwwerk het werk is van Léandre Gransmoulin en architect F. Van Holder.

- het ter ere van Lambermont werd opgericht en de symboliek voorstelt van de Schelde en het vrijkopen van de tol, vandaar de boeg van het van het schip en de onderwerpen daarrrond. 

- het ingehuldigd werd op 14.8.1912 door Koning Albert en Koningin Elisabeth.

- het standbeeld en de fontein door een definitief besluit van 8.6.1988 werd opgenomen in de lijst van beschermde monumenten.  Besluit dat op 24.12.1988 verscheen in het Belgisch Staatsblad.    

               Verder stadsinwaarts bevindt zich aan de Leopold de Waelplaats, 

KONINKLIJK MUSEUM voor SCHONE KUNSTEN of KMSKA

Wist U dat ?

- het gebouwd werd tussen 1884 en 1890 in opdracht van het stadsbestuur met de financiële steun van de Staat.

- het van de hand is van de architecten Jan Jacob Winders en Frans Van Dijk

- het 7 jaar later op 11.8.1890 het zijn deuren opende

- dit een beschermd monument dat bij definitief besluit van 8.6.1988 werd opgenomen in de lijst van de beschermde monumenten, besluit dat op 24.12.1988 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

- er op het dak boven de ingang 2 Romeinse spannen staan, die van de hand van de Belgische beeldhouwer Baron Thomas Jules Vinçotte (° Borgerhout 1850 - + Schaarbeek 1925) zijn.

- deze vooral bekend is voor het maken van 'bustes' 

- er voor het museum verschillende sokkels met koppen, gebeeldhouwd door de Franse beeldhouwer Auguste Rodin staan opgesteld

- deze koppen "Nijverheid" "Handel" "Scheepvaart" en "Schone Kunsten" voorstellen.

- deze afkomstig zijn van het standbeeld van Jan Frans Loos, gebeeldhouwd door Jules Pecher, dat in 1876 onthuld werd op de Loosplaats en in 1960 werd gesloopt.

- tegenover het museum vroeger de HIPPODROOM was gelegen, doch dienst deed als theater, circus, enz. tot in de jaren 1970 en afgebroken werd in 1973 voor een modern complex. 

                        


           Via de Karel Rogiersstraat en Marnixplaats komen we in de


waar we bijna aan de Amerikalei, dit mooie neo-Vlaamsrenaissance gebouw 

DE PASSER  kunnen bewonderen

Wist U dat ?

- dit de eigen woning was van Jean-Jacques Winders (1849-1936), waarvan de bouwaanvraag werd ingediend op 27.4.1882 en opgericht werd in 1882-1883

- "Dit huis De Passer" wordt genoemd en hiermede aangetoond wilde worden dat dit de ideale bouwstijl is in België

- het bij definitief besluit van 6.11.1981 werd opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen, besluit dat op 5.2.1982 verscheen in het Belgische Staatsblad. 

- beide portretreliëfs deze zijn van Vredeman de Vries en Cornelis Floris, renaissance grootmeesters van de Vlaamse renaissance.

                Wij zijn nu aanbeland op de Amerikalei, en in de verlengenis van deze lei, naar het noorden toe bevindt zich de   met het imposante gebouw aan het nr 55, het

JUSTITIEPALEIS    

Wist U dat ?

- dit gebouw door de volksmond ook "de omgekeerde biljart" wordt genoemd

- het gebouwd werd van 1871 tot 1874, oorspronkelijk onder leiding van L. Baeckelmans

- het na zijn dood werd voltooid door F. Baeckelmans

- het een monumentale hoofdingang heeft met trappen en portiek

- er 4 meters hoge bronzen vrouwenfiguren in 1886 werden geplaatst, voorstellend "De Wet" voor J.F. Deckers en "Rechtvaardigheid"

- de 2 liggende figuren van J.F.Deckers "De Kracht" en "De Voorzichtigheid" voorstellen met daarboven de tekst "Voorzichtigheid en krachtvol heerschen recht en wet". 

             Terugkerend op onze stappen, gaan we nu de  in en aan aan de rechterzijde, juist voorbij de Tabaksvest dit prachtige gebouw 

Wist U dat ?

- dit dateert van 1886 en gebouwd werd door De La Persoons, naar een ontwerp van J. A. der Gucht

 - in 1901 aanwijzingen werden aangebracht door architect Louis De Vooght

- en door Ch. De Keyser in 1920.  

 Verderop in de straat het

SINT-LIEVENSCOLLEGE :

Wist U dat ?

- dit gebouw werd opgericht in 1930 naar inzicht en door inzet van Lieven Gevaert

                De Kasteelpleinstraat verlatend via de Begijnenstraat komen we aan het nr 42 de

CELGEVANGENIS  

Wist U dat ?

- dit gebouw in 1885 in gebruik werd genomen

- het grotendeeld dienst doet als arresthuis en beschikt over een vrouwenafdeling en psychische afdeling

         In de straat tussen de Begijnenstraat en de Sint-Rochusstraat   vinden we aan het nr 45 het voormalig

KLOOSTER van de KAPUCINESSEN



                                       

Wist U dat ?

- de nieuwe eigenaar van het gebouw het Prins Leopold Instituut voor Tropische Geneeskunde is

- en dit toen vanaf 2001 toen de laatste 2 zusters op rust gingen.

              Zo komen we in de  waar op de hoek met de Kronenburgstraat zich het

INSTITUUT voor TROPISCHE GENEESKUNDE of ITG of Prins Leopold Instituut voor Geneeskunde

                      

Wist U dat ?

- dit een onderzoekinstelling is in Antwerpen, gespecialiseerd in het onderzoek, onderwijs en dienstverlening in de tropische geneeskunde

- tevens in de organisatoie van de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden werkzaam is

- dit vermaard is i.v.m. malaria , TBC en "verwaarsloosde tropziche ziekten"

               Vlak over het kruispunt met Kronenburgstraat en Geuzenstraat, bevindt zich de

                                         waar het V olkshuis

HELP U ZELVE zich bevindt

Wist U dat ?

- dit door een definitief besluit van 23.4.1974 werd opgenomen in de lijst van beschermende gebouwen en op 18.12.1974 verscheen in het Belgische Staatsblad.  

- dit opgericht werd naar een ontwerp van Jan Van Asperen Emiel Van Averbeke (1901) - sinds 1990 de Steinerschool aldaar gevestigd is

- het in 1894 gekocht werd door de liberale bond, aannemer was Max Hargot.

- de officiële opening gebeurde op 4.8.1901.

- het in 1904 verwoest werd door een brand

- de beeldhouwwerken "Pelikaan" (symbool van "solidariteit en zelfopoffering" en gehurkte mannenfiguur ("krachtig en arbeid") op de gevel van Alfons Stijnen zijn

- de 4 beroepen : zaaiende boer - scheepswerken - steenhouwer en ijzerbewerker zijn

              Juist tegenover dit gebouw aan het nr 41, de

SINT-WALBURGISKERK

    de achtergevel van de Sint-Walburgiskerk in de Karel Rogierstraat 12           

Wist U dat ?

- dit een beschermd gebouw is bij definitief besluit van 3.4.1995, dat op 8.6.1995 verscheen in het Belgisch Staatsblad

- deze parochiekerk eerst voltooid werd in 1936 naar een ontwerp van architect F. Van Reeth

               Terug kerend op onze passen naar de 

DE HARINGROKERIJ



Wist U dat ?

- deze haringrokerij werd opgericht in 1894 door de gebroeders Henri en Eduard Van de Bemden

- de ontwerper van dit gebouw Henri Thielens was.

- het een beschermd gebouw is bij definitief besluit van 16.1.1987 dat op 25.3.1987 in het Belgisch Staatsnblad verscheen 

                                               -o-o-o-O-o-o-o-

                                              WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                       over -en in ANTWERPEN

DEEL 4 : Sint-Andrieskwartier

               Bij het vervolg op Deel 3 waren we in de Kronenburgstraat om het gebouw van de Haringrokerij te bekijken.

              Nu gaan we onze stappen richten op het Sint-Andrieskwartier, onze geliefkoosde plaats in Antwerpen, omdat de bewoners van het Sint-Andries steeds een speciale band gehad hebben, surtout met de Schelde.  Sint-Andries is al van de 14° eeuw een echte woonbuurt met veel karakter, en werd voor niets de "Parochie van Miserie" genoemd

Wist U dat... ?

- ze ook "Luizenmarkt - Kakhoek - Zottegang  en Strontgang" werd genoemd

              Daarom richten wij onze stappen naar de 

Wist U dat ... ?

- er tussen de huisnummers 179-181,een plaats was, genoemd 

 - dit een steegje was dat  ontstond in 1574 nadat Mattheus Melyn 16 huisjes had laten bouwen, waarvan nu niets meer te bespeuren valt, dan een stort

- Mattheus Melyn een verkoper was van niet of minimaal gebruikt hout.

              Verder stadinwaarts, aan de huisnummers 155-157, het hoekpand met Willem Lepelstraat

 HET HEILIG HUISKEN 

                                   zijkant van het "Heilig Huisken" kant Willem Lepelstraat.

                                           Zicht op de voorgevel van het "Heilig Huisken"

Wist U dat ...?

- dit vroeger "Sinte Gheertruyden" (nr 155) en "Ghulden Boom" (nr 157) genoemd werrd

- het in 1974-75 gerestaureerd werd onder leiding van Carl De Ridder

- het beeldje op de hoek met Willem Lepelstraat " O.L.V. van Peis"  uit de XVII° eeuw is

             De  één der beruchtste straten was van het Sint-Andrieskwartier, gekend voor haar bordelen, dieven, melaatsen en gehandicapten.

Wist U dat ... ?

- deze straat dateert van 1305 en naar Wilhelmus dictus (gezegd) Lepel genoemd werd, die hier in de 14° eeuw de gronden bezat

- er een spotdicht was dat  luidde : "Leuven zich met drank verblijdt, Mechelen veel sotten slijt, Brussel voert een grote staet, Antwerpen heeft de Lepelstraat"

- in de straat een Leprozenziekenhuis was, ontstaan in 1231 door testament van Nikolaas van Wijneghem, 

- dit ziekenhuis gesloten werd door Jozef II en afgebroken werd in 1798

- aan de huisnummers 14-12 dit pittoreske gangetje is, genaamd de

PAARDEKENSGANG of  PEERDENGANG

               

Wist U dat ...?

- dit gangetje uit de XVI° eeuw is met binnenin arbeidshuisjes

- het poortje achteraan de foto toegang verleende aan de Makelarenplaats

               Tussen het sociale woningcomplex, gelegen tussen Klooster - Prekers - Willem Lepel -en Van Craesbeeckstraat, vinden wij deze pleinen, die een osae van rust uitstralen 

                       Wanneer men vanaf de Willem Lepelstraat naar het "blokken" complex kijkt, kunt u deze betonnen

COMMANDOBUNKER    zien            

Wist U dat ... ?

- deze kort na de WO II, in 1948, gebouwd werd door het korps van de Civiele Bescherming van de provincie Antwerpen

- deze diende ter bescherming van nucleaire - bacteriologische en chemische aanvallen 

               Op de zijgevel van een pand in de 

deze tekening "Habbekrats" te bezien valt. Toch ook een bezienswaardigheid !

              Als we nu onze stappen richten naar de Nationalestraat dan bemerken we op het pleintje aan de Nationalestraat, een klein poppekastje met daarin de pop van 

DE NEUS 

Wist U dat ...?

- dit beeldje van de hand van Ine Peetermans was.

- dit een folkloristische figuur was in het Sint-Andrieskwartier

- er nog andere folkloristische figuren rondliepen in de "parochie van miserie", zoals                                             

                 Zotte RIK                            Mie CITROEN                      't is weer LAGUERRE                                                                                                                                                                                  

                      de GILLES                        Stien MATTOT               Janneke-de-ZOLDERZEIKER    

                                Blinde MUS                                    Zatte NEL       

- dit beeldje een tijdje uit het straattoneel was verwijderd voor herstellingswerken

- dit nu een terug op het pleintje staat, maar enkele meters in de verlengenis van de Prekersstraat

- het pleintje aan de Nationalestraat "Geuzenpleintje" wordt genoemd.

            Via de Lange Vlierstraat komen we op het Sint-Andriesplaats,

Wist U dat ... ?

- hier, vroeger, in het midden van het plein een put werd geboord van 200 meter diep, voor het ophalen van water

- deze put slechts een 10tal liter water per minuut gaf en en dus niet produktief was

              Aan de hoek van de Pachtstraat, bemerken we een gebouw, waar het voormalige politiebureau van de 4° wijk was gevestigd, om later een filiaal te worden van de

STADSBIBLIOTHEEK

Wist U dat ... ?

- dit gebouw bij defnitief besluit van 7.4.1955 werd opgenomen in de lijst met beschermde gebouwen.

- het op 8.6.1955 verscheen in het Belgisch Staatsblad

           Bij het verlaten van de Sint-Andriesplaats komen we in de  waar we het gebouw van de voormalige

RIJKSWACHTKAZERNE kunnen bekijken.

Wist U dat ... ?

- dit gebouw dateert van 1875

- dit gebouw overtollig werd sinds de politiehervorming en nu staat te verkommeren

- tegenover dit gebouw, aan het nr 5, het "Multatulitheater" is gelegen  

              Ten einde van de Lange Vlierstraat komen we aan de Kloosterstraat en zetten onze stappen terug richting zuid, waar we tegenover het pleintje aan de Riemstraat, op de hoek van de Kloosterstraat, deze muurtekening kunnen bekijken als eerbetoon aan Marc Sleen (91 jaar).  Het betreft de

TIENDE STRIPMUUR in Antwerpen

Wist U dat ....?

- deze muur werd ingehuldigd op 5 juli 2014

- ze ook een eerbetoon zijn aan Marc Sleen's stripfiguren Nero, Petoetje en Petatje en kapitein Oliepul.

               Op het pleintje bevindt zich het statisch standbeeld van

Peter DE GROTE

 Wist U dat ... ?

- deze van 1682 tot zijn overlijden in 1725, tsaar was van Rusland

- hij op deze plaats een standbeeld kreeg, wegens zijn verblijf in de Sint-Michielsabdij, die toen gelegen was in de Kloosterstraat.

- dit beeld een geschenk is van de Russische beeldhouwer Georgi Frangoeljan, met als pseudoniem Pjotr Michailov. 

              Op onze stappen terugkerend vonden we deze prachtige versierde gevel, dat toch ook een bezienswaardigheid is, niet ?

              Wij begeven ons nu verder in de Kloosterstraat, tot aan de 

waar de aan het nummer 4 dit mooie huis, met poort, van

SINT-JAN kunnen bewonderen

Wist U dat ... ?

- dit gebouw bij definitief besluit van 21.1.1987 werd opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen

- dat dit besluit op 25.3.1987 verscheen in het Belgisch Staatsblad

              Verder in de straat, aan de nummers 8 en 10 de respectievelijke gebouwen, genoemd

"DEN DONCKEREN NACHT " en "HET VOSKEN"

Wist U dat ...?

- deze beide huizen bij defenitief besluit van 13.1.1978 werden opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen 

- dat dit besluit op 1.3.1978 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

               Juist tegenover deze gebouwen, aan het nr 7, een mooi beschilderde voetgangersuitgang van de Hogeschool om de hoek, nl.

DE GAZETTESTEEG  

Aan het nummer 31 in de Kloosterstraat, het gebouw

de HELLE 

Wist U dat ... ?

- dit gebouw bij een definitief besluit van 28.11.1985 werd opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen

- en dit besluit op 11.2.1986 werd opgenomen in het Belgische Staatsblad.

                 Aan de nummers 11-13-15-17 bevindt zich het

MERCATOR-ORTELIUSHUIS 

Wist U dat... ?

- Gerardus Mercator de grootste geograaf van zijn tijd was en de uitvinder van de atlas

- Abraham Ortelius, een Antwerpse aardrijkskundige, cartograaf en geograaf was

- Ortelius zou gewoond hebben in het nr 33-35 van de Kloosterstraat en dus niet in het museum zelf

- het gebouw eveneens door een definitief besluit van 8.2.1946 beschermd is en dat dit besluit op 5.4.1946 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

                We zijn aan het einde gekomen van de Kloosterstraat, die in de verlengenis over gaat in den "Oever"  waar we aan het nummer 21

DE GROOTE POORT aantreffen          

Wist U dat ... ?

- dit gebouw beschermd wordt door een definitef besluit van 8.6.1988 dat op 24.12.1988 verscheen in het Belgisch Staatsblad

                Op den Oever staat het standbeeld van

JACOB JORDAENS

Wist U dat ... ?

- Jacob Jordaens geboren werd te Antwerpen, in de Hoogstraat 13 en op 85 jarige ouderdom stierf aan de "zweetziekte" (=cholera, TBC en malaria)

- het beeld is van de hand van Jules Pecher

- het in 1886 plechtig onthuld werd in de Van Breestraat te Antwerpen, en 15 jaar later verplaatst werd naar de Geuzen Hofkes (Fr. Rooseveltplaats)

- het 25 jaar later, na verbleven te hebben in Rijkevorsel, nog eens in 1986 verplaatst werd naar de Oever, waar het zijn huidige standplaats heeft gekregen. 

                Op de Oever bijna aan het standbeeld van Jacobs Jordaens dit stukje geveltekenwerk  

               Wij zijn nu wel aanbeland op den Oever, maar het was moeilijk om een gepaste wegwijzer in te lassen, daarom gaan we terug in de richting van de Kloosterstraat en nemen nu de eerste straat links en belanden in de Munststraat waar zich het

MUNTHOF zich bevindt

Wist U dat...?

- hier vroeger munten werden gemaakt en geslagen

- deze plaats diende als parkeerplaats voor de politievoertuigen van de Politie Mobiele Brigade, gelegen in de nabije Bogaerdestraat.

- dit nu een plaats is met een "oase" van rust en dat daar vele mooie graffiti-tekeingen zijn aangebracht aan de gevels.

- het werkelijk een plaats is om even te vertoeven

              We zitten nu in de Muntstraat en de verlengenis hiervan is de Augustijnenstraat.waar we de toren van de

SINT-ANDRIESKERK  kunnen aanschouwen

Wist U dat ... ?

- Pieter Paulus Rubens hier op 13.10.1609 in het huwelijk trad met Isabella Brant  

- Petrus de pastoor hier de mis leidde van 1843 tot 1861

- het plein voor de kerk naar hem genoemd werd, nl

HET PASTOOR VISSCHERSPLEIN 

Wist U dat ... ?

- op dit plein het beeld "Meditatie" staat van beeldhouwer Raymond Martin, dat een naakte vrouwenfiguur voorstelt op rotsen.

               Via de  komen we in de Sint-Andrieskerk waar we in de voortuin van de Sint-Andrieskerk het beeldje van

NETJE kunnen bekijken

Wist U dat ... ?

- dit de hoofdfiguur was uit de roman van Lode Zielens "Moeder waarom leven wij ?" (1931)

- dit beeld van Leopold Van Esbroeck hier staat sinds 1975

- het eerste stond naast de spoorwegbaan in de Simonsstraat, waar het onthuld werd op 24.6.1951, vlak bij de plaats waar Lode Zielens, op 28.11?1944, het slachtoffer werd van een V-bom.

- het beeldje in 1962 naar het Archief van het Vlaams Cultuurleven in de Minderbroeder werd ovcergebracht

- het zijn huidige plaats te danken heeft gezien Lode Zielens in de nabijheid, nl Pompstraat 17 geboren werd op 13.6.1901 en er tot zijn 8ste jaar verbleef.

                Via de Waaistraat, straatnaam die te danken is uit het feit dat het daar erg waait, komen we op de binnenplaats van de     waar het eveneens een oase van rust is en waar men een prachtig zicht heeft op de O.L.V.-Kathedraal

              Via één der uitgangen komen we in de Korte Riddersstraat waar we onmiddelijk de prachtig tekening van Suske en Wiske kunnen aanschouwen uit het boek "Het eiland Amoras"'"                                                                                                                              

               We gaan terug richting Sint-Andriesplaats omdat we in de Lange Riddersstraat de beide hieronder beschermde kleine huisjes over het hoofd hadden gezien

               Verderop aan het nr 79  

het huis de WITTE GRIFFOEN met CALLOÏSGANG

Wist U dat ...?

- dit gebouw dateert van 1515

- het via een smalle deur toegang verschaft tot de Calloïsgang

- de schilder Karel Verlat (1824-1890- in de Lange Ridderstraat zijn atelier had

- Mie Citroen, leurster Maria Theresia Geley, door hem gekozen werd als centrale figuur in volk "Het volk van Antwerpen vernielt het beeld van Alva"

- Mie Citroen een onwettig kind had, nl "Rik" die op 10 jarige ouderdom erkend werd door Henricus van Aken, waarmee zij getrouwd was, en van toen af "Rik van Aken" of "Zotte Rik" (zie bij folkloristische figuren) werd genoemd.

P.S. : het volgende Deel 5 zal handelen over het gedeelte vanaf de Steenhouwersvest, Vrijdagmarkt en modekwartier.

                                                          -o-o-o-O-o-o-o-    

                                                    BESCHERMDE GEBOUWEN

                                                                        en

                                                           MONUMENTEN, e.a.

VERVOLG 21

          In de      aan het nr 14 het hoekhuis

"CONINCK van MOOREN" , modo "H. MATHEUS", modo "AMSTERDAM" (nr 14), en "KONING van FRANKRIJK", dateren ca 1550.

Ze zijn beschermd door een definitief besluit van 21.1.1987 dat op 25.3.1987 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                                          Zicht op het hoekhuis aan de Prinsstraat 14

          Aan het nr 26 "de ROODE SCHEYRE"   een laat-gotisch diephuis ca XVI - XVII° eeuw.           

                                           Zicht op de gevel van "de Roode Scheyre"

             Aan het nr 28 het huis "STEENEN SPIEGEL" modo "den Spiegel", uit de XVI of XVII° eeuxw, beschermd door een definitief besluit van 18.1.1974 dat op 31.8.1974 verscheen in het Staatsbad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                                                    Zicht op huis "Steen Spiegel"

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

          In de  aan het nr 11 bevindt zich het gebouw

"DEN GROOTEN ZOT" gebouw in XVI Avoor Dierick de Moelnere en in XVI B in bezit van ridder Paul van Dale, die het hotel uitbreidde met het nabijgelegen huis z.g. "HET BRANDIJZER"(nr 13).  Beiden zijn door een definitief besluit van 4.10.1977 beschermd, welk besluit op 28.10.1977 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

           Huis "Den grooten Zot" (nr 11) uitgebreid met het hieronder afgebeelde "Het Brandijzer" (nr 13)

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

          In de  woonde hier in 1605 - 1647 dokter Lazarus Marcquis, lijfarts en vriend van de kunstschilder Pieter Paulus Rubens

                 Een weinig verder aan het nr 40 het gebouw van "FIDUCIA"

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

                          In de    aan het nr 31 bevindt zich het

GODSHUIS L.J.J. SOMERS De in 1928 samengevoegde godshuizen "Isernbaert" en "L.J.J. Somers".  Godshuis Isenbaert-De Boey werd opgericht in XX A voor 6 vrouwen en 9 echtparen, gevestigd de gewezen woning Mathot.   Instituut Somer daarentegen werd opgericht in 1895 voor 21 echtparen en 2 vrouwen, door gift van koopman Louis Jan Joseph Somers (1823)1895).

                                               Zicht op Godshuis L.J.J. Somers

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

         In de Korte Nieuwstraat aan het nr 10 het huis "HET LAMMEKEN" geprangd tussen 2 huizen en beschermd bij definitief besluit van 2.9.1976 dat op 21.9.1976 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                                                     

                                                            Huis  'Het Lammeken"

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

                          In de    de poort van "DEN WOLSACK"

                                                     BESCHERMDE GEBOUWEN

                                                                              en

                                                              MONUMENTEN, e.a

VERVOLG 20 

          In de  aan het nr 107 de prachtige neogotische parochiekerk (Sint-Antonius) van 1867 naar een ontwerp van L. Baeckelmans en ca 1900 gebouwd door J.P. Bilmeyer.

          De kerk is beschermd door een definitief besluit van 3.11.2003 dat op 19.5.2004 verscheen in het Staatsblad.  (Bron : inventaris bouwkundig erfgoed).

                      Zicht op de parochiekerk vanaf de hoek Rodestraat - Paardenmarkt

         Aan de overzijde van de kerk het KNECHTJESHUIS gelegen aan het pand 94 van de Paardenmarkt.  Het voormalig "Knechtjeshuis" werd gesticht in 1558 door Johanna van Schoonbeke.  Het was een toevluchtsoord voor weesjongens die er een stiel aangeleerd kregen.  Thans is het Het "Stedelijk Instituut voor Hogere Technische Studiën". 
                                          

          De rondboog van de pport is een eenvoudige omlijsting met een verweerde sluitsteen (een Christuskop)

                                                    Zicht op de ingangspoort van het gebouw

         Naast het Knechtjeshuis aan het nr 92 bevindt zich het GESTICHT voor GEBREKKIGE VROUWEN Er waren eertijds 2 huizen "de Boterstoop" en "Azijnhof", die volgens het bord van "beschermd monument" dateren uit de 16de eeuw.  Deze gebouwen werden in 1824 ingericht voor gebrekkige vrouwen en in 1855 herbouwd in de traditionele stijl. Thans maken ze deel van de "Stedelijke Technische School".  

          Het gebouw is beschermd door een definitief besluit van 6.2.1936 dat op 22.2.1936 verscheen in het Staatsblad. (Bron : inventaris bouwkundig erfgoed). 

                            Poortingang van het "Gesticht voor Gebrekkige Vrouwen"

        Naast dit gebouw aan het nr 90-90A nog een "bewaard gebouw, nl. het eertijds uit 2 panden bestaand gebouw "de PEERBOOM" en de "FONTEYN"  waar van 1689 tot 1797 de zusters apostelinnen gevestigd waren.

                                                          op het gebouw

         Verder op de Paardenmarkt aan het nr 68 het "HOTEL KUMS"

          Dit is het voormalig huizinghe Vecquemans, dat later een hotel Kums werd.  Het werd gebouwd in 1753-54 en eind XIX ingericht als museum.

          Het werd bij definitief besluit van 26.9.1974 beschermd en het besluit verscheen op 26.3.1975 in het Staatsblad. (Bron : inventaris bouwkundig erfgoed).

                                                    Zicht op het hotel Kums

         Juist tegenover het hotel Kums, aan het nr 89, bevindt zich het GODSHUIS ALMARES

        Dit goedshuis werd gesticht in 1477 door Mathijs de Waeyere en ingericht door diens schoonzoon Alvaro Almares. Het godshuis bood onderdak aan 16 oude vrouwtjes.  In 1838 werd het wederopgebouwd in ne-classicistiche stijl.
                                       

                                               Zicht op de ingangspoort van het Godshuis Almares

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

          Bij het verlaten van de Paardenmarkt via de  bemerken we langs onze linkerzijde aan dfe nummer 11-13-15 de "BERG van BARMHARTIGHEID" dat volgens het aan de gevel bevestigd bord van 'beschermd monument' een Antwerp pandjeshuis was dat op 6 februari 1620 werd opgericht door Wenceslas Coeberger in de voormalige pakhuizen van de Engelse Natie. 

          Na de afschaffing van de berg werd het grondig vrbouwd met behoud van de historische voorgevels en in 1956 ingehuldigd als stadsarchief, dat nu werd overgebracht naar het Felix Archief op de Oudeleeuwenrui.

          Het complex is beschermd door een definitief besluit van 12.1.1987 dat op 27.3.1987 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                           Zicht op de prachtige gevels van de "Berg van Barmhartigheid"

         Aan de overzijde aan de nummers 18 - 18A bevindt zicht het bewaarde huis van de voormalige suikerraffinaderij met zijn hardstenen spiegelboogpoort met Schelfvormige sleutel. 

                                                Zicht op de gevel van de Suikerraffinaderij

          Even verder aan het nr 25 het patriciërshuis de ZWARTE AREND" dat op dezelfde tijd werd gebouw als het nr 23, door schepen Ghislain Asseliers.   Nadien werd het gerestaureerd (1957-59) door H. Detiège.

                                              Zicht op het huis "De Zwarte Arend"


                                                                 -o-o-o-O-o-o-o-                                                         

                                                    BESCHERMDE en BEWAARDE

                                                    GEBOUWEN en MONUMENTEN

VERVOLG 19 :

           Tijdens een wandeling in de omgeving van "Harmoniepark" troffen wij in de Harmoniestraat  

          aan de nummers 122-126 deze twee mooie electische villa's aan :

                         Daar juist tegenover dit eigenaardig gebouwd huis met groot terras

          Verderop in de straat aan het nr 68 de "Eeuwfeestkliniek" of het "Monica" ziekenhuis, ook gekend als de "Centenaire"

         Over de kliniek bevindt zich het Harmoniepark waar zich de FEESTZAAL HARMONIEzich bevindt.

         Sinds 1923 is dit stadseigendom, voordien was het een zomerlokaal van de in 1814 opgerichte "Société d'Harmonie" en vanaf 1829 " Koninklijke Maatschappij de Harmonie", met als adres Mechelsesteenweg 216.

           Vanaf ca 1230 was hier de leprozerie of het 'melaatsenhuis" "Ter Zieken" (vewoest in 1542 en 1580, heropgericht in 1662 en de gronden van de 16° eeuws landgoed Balkenburg; in de 19° eeuw werd het eigendom van Mosselman dat in 1844 aangekocht werd door d'"Harmonie".

          De huidige vorm van het gebouw is van 1890 volgens een lithografie van C. 't Felt.   Het ontwerp is van P.J. August Dens en van Van De Velde Henry.

          Het werd beschermd volgens een definitief besluit van 10.7.1997 en het besluit verscheen in het Staatsblad van 22.1.1998.

Bron : inventaris van het bouwkundig erfgoed.

  Verder in de straat aan het nr 24 het "KOETSHUIS" dat bij een defintief besluit van 4.12.2003 beschermd werd en in het Staatsblad van 19.5.2004 verscheen.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Via de Van Schoonbekestraat gaan we rechts richting Mechelsesteenweg en nemen we de straat tegenover de Van Schoonbekestraat, nl. de Sint-Thomasstraat.    De eerstvolgende straat links is de Sint Vincentiusstraat.  

In deze straat bevindt zich het SINT-VINCENTIUSgasthuis en MOEDERHUIS", met zijn mooie toren.  Het gebouw is beschermd door het definitief besluit van 13.3.1997 dat verscheen in het Staatsblad van 7.10.1997.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed. 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  Als we op onze stappen terugkeren en de Haringrodestraat nemen komen we op de Belgiëlei, waar aan het nr  117 de

"MILITAIRE CENTRALE" het Provinciale -en Plaatscommando van Antwerpen, is gelegen.  Het is een in neoclassisistisch  stijl gebouwd huis in 1912 voor Lieven Gevaert naar een ontwerp van J. Bascourt en is nu de militaire centrale.

        Het is een beschermd gebouw bij definitief besluit van 27.4.2005 dat in het Staatsblad verscheen op 30.6.2005.  Bron : inventaris van het bouwkundig erfgoed.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

          In de Paleisstraat aan het nr 104, een straat gelegen tussen de Belegstraat en de Justitiestraat bevindt zich het gebouw van de vroegere 8ste wijk.   Nu behoort deze tot de zone Centrum van de Quinten Matsijslei.

         Het is een in neo-Vlaamsrenaissancestijl opgericht gebouw naar een ontwerp van Pieter Jan August Dens in 1877, dat goedgekeurd werd in 1878 en in 1879 afgewerkt.

         Bovenaan de gevel het wapenschild van de stad Antwerpen in de gevel een opschrift met de tekst                                      "POLITIEBUREEL 8E WYK"

                                        

         Het gebouw werd beschermd door een definitief besluit van 7.4.1995 en verscheen in het Staatsblad van 8.6.1955.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

        Aan de Ledeganckkaai nr 2 nog een gebouw dat als bewaard wordt geclasseerd, nl.

DE BANK van BREDA 

Dit gebouw is een restant van het grote complex van het Zuidstation (1896-1898).   Dit voormalig goederenstation werd gebouw ind 1901 naar een ontwerp van de architect en eerstaanwezend bouwmeester Franz Seulen.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  Nog een gebouw dat gezien mag worden is het gedeelte van de voormalig  "Algemeen Kinderrziekenhuis GOOD ENGELS" gelegen aan de Albert Grisarstraat en het Professor Claraplein   

          Het was het voormalig meisjesweeshuis ontworpen in 1876 en gebouwd in 1879-1882 onder leiding van Ernest Dieltiens.   Professor Clara werkte in dit ziekenhuis en kwam regelmatig in kontakt met kinderen die uitspraken deden of letsels vertoonde die kindermishandeling deden vermoeden. Hij merkte dat er een grote nood was aan aangepaste hulpverlening in situaties van kindermishandeling.

                                                          -o-o-o-O-o-o-o-

                                 BESCHERMDE GEBOUWEN en MONUMENTEN

                                                             in ANTWERPEN

VERVOLG 18

       In de Keizerstraat  die loopt van de Minderbroedersrui tot aan de Prinsesstraat bevinden zich vele beschermde                                                                                                                                   en als "bewaard" opgegeven gebouwen.

Aan het nr 8 is er het

FRANS SNIJDERSHUIS de voormalige woning van Frans Snijdersd (XVII) dat in 1962 samen met het nr 6 bij het complex van het Rockoxhuis (nr 10 en 12) werd gevoegd en thans ingericht is als cultureelcentrum.   

Beschermd bij Definitief Besluit van 28.1.1974 dat op 26.4.1974 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                                   De gevel van het Frans Snijdershuis aan het nr 8 van de Keizerstraat

         Juist er naast, aan de nummers 10 en 12 het

ROCKOXHUIS In 1603 aangekocht door burgemeester Nicolaas Rockox (1560 - 1640) dat toen het huis z.g. "Sint-Jacob"  modo "Den Gulden Rinck" (nr 10) noemde.  Hij kocht tevens het aanpalende huis het nr 12 aan en herbouwde beide panden tot één geheel in renaissancestijl.

         In 1714 verkocht hij het en is thand grondig gerestaureerd.  De eerste restauratie is van 1916-18 en 1920 en werd uitgevoerd naar een ontwerp van Jules Bilmayer en de grondige restauratie voor R. De Bruyn en Jozef Louis Stijnen.

         Het ganse geheel werd beschermd door een definitief besluit van 9.10.1948 dat op 3.12.1948 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed. 

                                  De gevel van het Rockoxhuis en de prachtige poort

                                De gevel van het aanpalende huis nr 12 aan het Rockoxhuis

         Aan de overzijde van de straat aan het nr 9

HOTEL DELBEKE Eén van de mooiste patriciërshuizen van de stad met barokke gevel en een met basreliëf versierde poort.   Het werd in 1897 aangekocht door Baron en Minister Delbeke en staat nog altijd gekend als hotel Delbeke.  Het werd gebouwd door Maria De Groote weduwe van Balthazar Bossaert.   Volgens het blauw-wit bordje aan de gevel is het een "beschermd monument " 

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                                                      



                                      De gevel van het Hotel Delbeke aan de Keizerstraat

         Terug naar de overzijde aan het nr 16 het huis

DE WITTE LELIE   Het is een gebouw uit de 17° eeuw en werd bij definitief besluit van 10.7.1984 beschermd wat op 18.12.1984 verscheen in het Staatsblad.

                                              Gevel van het huis De Witte Lelie aan de Keizerstraat

         Aan het nr 18 het huis het

WAPEN van SPANJE dat eveneens een bewaard gebleven gebouw is.  Bekijk de gevelsteen. 

                      De gevel van het Huis "Het Wapen van Spanje" met hieronder de gevelsteen

         Terug aan de overzijde van de straat aan het nr 15 het barokke huis

DE ZONNEWIJZER dat in XVI° eeuw met het huis nummer 13 één hotel vormde dat bewoond werd door Nicolaas Rockox de oude. Later kwam het in bezit van de familie Moretus.   De ontwerper van dit gebouw was Marc Appel en dateert van 3) kwartaal van de 18° eeuw.

         Het werd beschermd door definitief besluit van 14.4.1944 dat  op 21.7.1986  verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.           

                                      Gevel van het gebouw "De Zonnewijzer" aan de Keizerstraat 15

         Aan het nr 28  van de Keizerstraat dit gebouw

         Verder in de straat aan het nr 21-23 de Gotische kapel

SINT-ANNA.   Deze kapel werd gebouwd in 1513-14 door het Droogscheerdersambt en was vermoedelijk toegewijd aan "onser vrouwe int kinderbedde".

        Eveneens beschermd bij definitief besluit vazn 6.2.1936 dat op 22.2.1936 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                                       De mooie poort van de Sint-Annakapel aan de Keizerstraat

         De volgende 3 huiszen zijn gelegen aan de nrs 32-34 en 36 en dragen respectievelijk de namen van SOETEN NAEM JESUS ( nr 32) en "De ROSENHOEDT" (nr 36)

                                    Zicht op de 3 huizen nr 32-34-36 aan de Keizerstraat

         Aan het huis nr 38 

"de SEVEN STERRE" en "den ROZENHOED" die in 1655 zijn samengevoegd.  Het staat geclasseerd als "bewaard".

       Nog verder in de straat  eveneens een "bewaard" gebouw uit de 2de helft van de 18° eeuw genaamd

"O.L.V. en JEZUS"

                                                               -o-o-o-O-o-o-o-

                                 BESCHERMENDE GEBOUWEN en MONUMENTEN

                                                                 in ANTWERPEN

VERVOLG 17

         Aan de Tavernierkaai  kaai genoemd naar Jean Baptist Tavernier (1605-1689), die door zijn reizen de weg opende voor de handel met Perzië en Indië.  De kaai is gelegen tussen de Scheldekaaien, Bonapartesluis en de Brouwersvliet bevindt zich het

LOODSWEZEN

         In 1890 werd door de Gemeenteraad beslist aan de voormalige Zeeuwe Korenmarkt een gebouw op te richten voor verschillende openbare diensten.

        In 1892-95 werd het opgericht naar een ontwerp van de architecten 

        Het is een beschermd gebouw bij definitief besluit van 10.3.2007 dat op 3.7.2007 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                     Het prachtig gebouw van het Loodswezen aan de Tavernierkaai.
      
                              Deze 2 mooie foto's geven de achterzijde van het Loodswezen weer.

                 Bekijk de top van het gebouw met één beeld van "Brabo".  (Goed voor een kwisvraagje) 

             

                     Aan de achterzijde van het Loodswezen, aan de trappen bevinden zich het gekende

             "blauw-wit" bordje van "beschermd monument" en het inlichtingenbord van de stad Antwerpen

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

         Bij onze vorig vervolg, nl vervolg 16, waren we vergeten naar het  
te trekken, waar we deze prachtige poort over het hoofd hadden gezien.  Het Falconplein is gelegen tussen de Brouwersvlei en de Oudeleeuwenrui enerzijds; en de Falconrui anderzijds.

        Het plein werd genoemd naar het Falconhof -en broek dat zich in de XIV eeuw toehoorde aan de bestuurder van de hertogelijke munt, Falco de Lampagne.  Ca 1350 werd een godshuis gesticht voor weduwen en juffrouwen.   Deze prachtige poort iser  het enig overblijfsel van.

         Los van deze omgeving vermelden we hieronder nog enkele beschermde of bewaarde gebouwen, zoals het gebouw in de Kasteelpleinstraat aan het nr 59.

         Dit gebouw dateert van 1886 en werd gebouwd voor De La Persoons naar een ontwerp van J.A. Van der Gucht.   In 1901 bracht architect Louis De Vooght een aanwijzingen aan in opdracht van Ch. De Keyers en 1920 gebeurde er nog een kleine wijziging en werd een keldervenster aangebracht.

                        De gevel van het gebouw aan het nr 59 van de Kasteelpleinstraat.

                                         Bekijk de stenen kat op de rand van het blakon.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

         en.... de gevel van de

UNIVERSITEIT van ANTWERPEN aan de Prinsstraat. 

                                  De gevel van het Universiteitsgebouw in de Prinsstraat.

                                                                -o-o-o-O-o-o-o-

                                       BESCHERMDE GEBOUWEN en MONUMENTEN

                                                                in ANTWERPEN

VERVOLG 16  

           In de Falconrui die loopt van het Hessenplein tot aan het Falconplein vinden wij nog verschillende gebouwen die geclasseerd werden als "beschermd monument".

           De Falconrui werd vermoedelijk gegraven ca 1314 als vestgracht.   In 1827 werd ze overwelfd en gebruikt door wevers en ververs, vandaar "Wol(vreters) of Vuilrui".  Het

GODSHUIS VAN DER BIEST is gelegen aan het nr 33.  Thans wordt het gebruikt als gemeenschapsruimte voor de schuttersgilde "De Gulden Rinck".  In 1504 werd het gesticht voor 16 behoeftige vrouwen door de huidevetter en schepen van de stad Jan Van Der Biest.  Tot in 1967 werd het bewoond. 

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed

                              Zicht op de gevel van het Godshuis Van De Biest aan de Falconrui

         Even verder aan het nr 47 nog een beschermd gebouw namelijk het

GODSHUIS LANTSCHOT dat opgericht werd in 1656-59 door Cornelius LANTSCHOT .  De kapel werd omwille van de toen heersende pestepidemie toegewijd aan de Heilige Rosalia.  Het gebouw met de mooit poort werd geclasseerd als beschermd bij een definitief besluit van 27.4.1983 dat op 14.1.1983 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed 

                        De gevel van het Cornelius Lantschot goedhuis met hieronder de mooie poort


         Nog verder in de straat aan het nr 51 het

HESSENHUIS opgericht door de stadsmagistraat in 1563-64 als "Coophuys" waar wagens konden geladen en gelost worden.  Kreeg ca 1570 de naam van "Hessenhuis" naar de z.g. Hessenwagens en omwille van het drukke handelsverkeer met Duitsland.  

Het huis werd beschermd door een definitief besluit van 6.2.1936 dat op 22.2.1936 verscheen in het Staatsblad.

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

           

                                                                       Het Hessenhuis aan de Falconrui

       Het Hessenhuis strekt zich verder uit op het Hessenplein, waarvan hieronder de zijgevel is te zien. 


         Ten einde van het Hessenplein gaan we links de Oudeleeuwenrui op.  Deze rui bevindt zich van aan het Hessenplein tussen Brouwersvliet en Ankerrui  Aan de nrs 46-48 het gebouw van de 

ZUIDNATIE . dat vroeger een hoef -en wagensmidse was.  Het gebouw is in Art nouveau stijl en stemt uit het derde kwartaal van de 19° eeuw.  Het is geclasseerd als "bewaard".

Bron : inventaris bouwkundig erfgoed.

                                    De gevel van de Zuid Natie aan de Oudeleeuwenrui

         Er juist tegenover bevindt het

FELIX GEBOUW dat zich uitstrekt van Oudeleeuwenrui tot aan de achterzijde aan de Godefriduskaai. 

Dit gebouw werd in 1858 gebouwd naar een ontwerp van Felix Pauwels, voor de "Compagnie Générale de Matériels de Chemin de Fer (uit Molenbeek).  In 1861 werd het verwoest door een brand in de aanpalende "Raffinaderie Belge".  In 1863 werd het heropgebouwd in opdracht van "Société et Commandé de l'Entrepot".    Nu wordt het gebruikt als "archief".     

                                     De gevel van het Felix Gebouw aan de Oudeleeuwenrui 

         Bij het verlaten van de Oudeleeuwenrui richting Brouwersvliet, gaan we rechts het Van Schoonbekeplein op, om dan links de eerste straat, de Adriaan Brouwerstraat ,in te slaan. Deze straat bevindt zich tussen het Van Schoonbekeplein en de Tavernierkaai. Deze straat werd voorheen "Groote Middelstraete" "Breestraet" (XVI B) en "Brouwerstraat (vanaf 1694) genoemd.

         Sinds 1936 werd de huidige benaming de straat genoemd naar aan Adriaan Brouwer (ca 1606-1638).  Ca 1550 werd ze geopend door Gilbert Van Schoonbeke bij de aanleg van de "Nieuwstad" ten noorden van de Brouwersvliet.  Van Schoonbeke bouwde hier ca 1553 een 16tal brouwerijen en het z.g. "Waterhuis".  Vanaf 1581 was het de zetel van het Brouwersambacht, nu is het een museum dat zich aan het nr 20 bevindt. en de naam kreeg van.  Het is een "beschermd monument"

BROUWERSHUIS 

                                   De gevel van het Brouwershuis aan de Adriaan Brouwerstraat

                                                                 -o-o-o-O-o-o-o-