WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                            over -en in ANTWERPEN

DEEL 40 A

                                                     """plaatsen en ruimten, 

                       anderen dan die van de straatnaamborden van plaatsen en pleinen""" 

               Om het Nieuwe Jaar in te zetten, gaan we nu op zoek naar de plaatsen en pleinen, die deze naam niet dragen,  zoals bv : vlieten - markten - vesten- pleinen - weiden , enz...

               Maar eerst gaan we even duidelijkheid brengen met wat men verstaat door een 

RUI : is een natuurlijke (kleine) waterloop, soms als afwateringssloot of stadsgracht gebruikt en later veelvuldig tot 'open' riool gepromoveerd.

VEST of VAART : is een kunstmatig gegraven waterloop, voor ten eerste ter verdediging, en ten tweede in oorsprong als drinkwatervoorziening, en later bij uitbreiding als klein kanaal voor de scheepvaart.

VLIET : is een stukje natuurlijke waterloop, een kreek of een inham. Werd dikwijls in de verdedigingsakte van de middeleeuwse stad ingepost.  Later bij stadsuitbreiding ging de functie verloren.  Werd uitgegraven en van houten of stenen kademuren voorzien, en konden dan als aanlegplaats voor kleine vaartuigen gebruikt worden. 

Bron : Antwerpen, door het oog van de stadsgidsen.

               We beginnen aan de grens Kiel met het distrikt Hoboken, want aan de

HENDIKLEI - MAURITS SABBELAAAN

bevindt zich een driehoekig grasplein, dat geen naam heeft,

maar in het plantsoen bevindt zich het beeld 

DE AARDE              

Wist U dat ... ? 

- van dit beeld er 4 dezelfden bestaan.

- deze voor het 75 jarige bestaan van de maatschappij "SM Huisvesting" werden ontworpen door de beeldhouwer, tekenaar en graficus Wilfried Pas (° Londerzeel 1940).

- alleen het beeld op de Hendriklei, werd ingehuldigd en gebeurde op 8.11.1996.

- de andere identieke beelden gelegen zijn op Linkeroever (E.Verhaerenlaan, hoek Gloriantlaan), op Luchtbal (parkje tussen Canada- en Noorderlaan) en tussen de huizenblokken vooraan in de Prekerstraat (St.-Andrieskwartier, nabij Kloosterstraat).

- een door de kunstenaar opgestelde nota verklaart de tittel van zijn werk: Aarde is de naam van onze planeet. De "Aarde" is ook de naam van dit beeld. De figuur die dit beeld voorstelt is niet de indiaan uit de populaire westernfilm, is niet de held van uit onze jeugdverhalen van Karl May. Het gaat over de Indiaan die, zoals blijkt uit de verslagen van het Russelltribunaal te Rotterdam in 1980, door genocide, racisme, discriminatie, grondroof en uitbuiting, toit op de rand van de definitieve vernietigning wer gebracht [...]. Dit bronzen beeld is een mogelijk ontmoetingsplaats van europese zelfkritiek en indiaans zelfbewustzijn.

           In de onmiddellijke omgeving, tussen de blokken en de huizen van de Van Peenestraat en Max Elskampstraat is er een groot plein, zonder naam aan de

ALFONS DE COCKSTRAAT

Wist U dat ... ?

- Alfons De Cock, geboren te Herdersem op 12.1.1850 en gestorven te Antwerpen op 2.3.1850 een Vlaamse schrijver, volkskundige en folklorist was.

- hij in 1907 van Brussel naar Antwerpen verhuisde.

- hij in 1912 de Leopoldsorde ontving.

- zijn laatste werk "Vlaamsche Sagen Uit den Volksmond" was dat in 1921 verscheen, het jaar waarin hij op 71-jarige leeftijd overleed aan een beoerte.

- er buiten Antwerpen eveneens een straat naar hem werd vernoemd in Aalst (Herdersem). 

VAN PEENESTRAAT                                               

Wist U dat ... ?

- Hippoliet Jan Van Peene, ° Kaprijke 1.1.1811 en + te Gent 19.2.1864 een Vlaamse toneelschrijver was.

- hij bekend was van zijn in 1847 geschreven tekst voor De Vlaamse Leeuw en Het Vlaams volkslied dat gecomponeerd werd door Karel Miry          

 - Van Peene  de eerste auteur was, die de driejaarlijse Staatsprijs voor Toneelletterkunde ontving. 

MAX ELSKAMPSTRAAT

Wist U dat ... ?

- Max Elskamp geboren werd te Antwerpen op 5.5.1862 en aldaar overleed op 10.12.1931.

 - hij een Belgisch Franstalig symbolistisch dichter was.

- hij lid was van de Académie royale de langue et de littérature françaises de Belgique.

- hij tevens folklorist en grafisch kunstenaar was

           Verder richting Emiel Vloorsstraat, aan de paalblokken is er een plein aan de

LODEWIJK DE RAETSTRAAT

 Wist U dat ...

-  Lodewijk de Raet geboren werd te Brussel 17.2.1870 en + Vorst 24.11.1914 .

- hij een Vlaamse econoom, ambtenaar en politius was.

- hij een belangrijke rol speelde in de  Vlaamse Beweging en zich in  zette voor de vernederlandsing van de  Rijksuniversiteit Gent.

- hij de grondlegger was van de zogenaamde economische richting in de Vlaamse Beweging en was van mening dat de economische ontwikkeling van Vlaanderennoodzakelijk was voor de politieke en culturele versterking van de regio.    

               Meer westwaarts op het Kiel aan de Volhardingstraat en de 

POL DE MONTSTRAAT

is er een grasplein tussen de Volharding -en Pol De Montstraat met het

GEDENKTEKEN voor de GEVALLEN POLITIEBEAMBTEN van ANTWERPEN

Wist U dat ... ?

-  dit prachtig monument, met vier kloekgebouwde mannen die ingetogen de wacht houden bij een lijkbaar, begin de jaren 50 hier geplaatst werd ter nagedachtenis van de gevallen politiebedienden in de wereldoorlogen 1914-18 en 1940-45. -

- het door het aktiecomité "De Dag der Politie" op 4.1.1952 aan de stad werd geschonken.

- het een oorlogsmonument is, een werk van beeldhouwer Willy Kreitz (° Antwerpen 21.9.1903) en vermeldt de volgende opdracht : "De bevolking aan hare gevallen politiebedienden".

- Willy Kreitz stierf te Ukkel op 3.7.1982 op 78 jarige ouderdom. en de architect André-Camiel Fivez (° Rotterdam 1892 - + Antwerpen 1976) was. .

Wist U dat ... ?  

- Karel Maria Polydoor (Pol) de Mont geboren werd te Wambeek 15.4.1857 en + Berlijn 29.6.1931, niet te verwarren is met zijn neef Paul de Mont. hij eenVlaamse schrijver en dichter was.

             We verlaten de Volhardingstraat via de Camille Huysmanslaan tot aan de Jan Van Rijswijcklaan, waar we links tegenover de fontein, in een grasperkje, nl het

GENERAAL GEORGE ROBERTSPLANTSOEN tussen het voormalig BP gebouw en de Ring  de

CROMWELL TANK aantreffen                

Wist U dat ... ? - de bevrijding van Antwerpen gebeurde op 4.9.1944 door de 11th Armoured Division onder het bevel van Major-Generaal G.P.B. Robert, ook gekend als Pip. - deze tank voorheen op de splitsing aan de Boomsesteenweg stond tegenover "Permeke". - ze verplaatst werd om ruimte te maken voor de halte van tram 6 "Olympiade" -Major-Generaall George Philip Bradley Roberts  (November 5, 1906 – November 5, 1997), beter gekend als "Pip", een oudere officier was bij het Britse leger, en een uitzonderlijke legerofficier was in de WO II, bijzonder als commandant van het 11de Armoured Division                                                                                        Rechts Roberts met Brigadier Roscoe Harvey                                       - deze tank een geschenk is van het Britse volk aan de stad Antwerpen

                Via de Jan Van Rijswijcklaan, de Desguinlei en de Kielse Vest bereiken we een grote parking die de vorm heeft van een plein, nl de 

KIELSE VEST - DESGUINLEI

Wist U dat ... ?

- deze parking gelegen tegenover de PIPDA 

- de naamgeving in 1874 ontstond voor de weg aan de binnenzijde van de Brialmontvesting gaande van de Kielse Poort tot de Boomse of Sint-Bernardse Poort .

- het een eenzijdig bebouwde straat is evenwijdig aan de "Singel-Zuid".

               Als we nu naar links kijken, richting Kiel, dan zien we de blokken van de Jan Denucéstraat.  

               Aan de achterzijde van deze blokken in de richting van de Volhardingstraat, bemerken we een plein dat ingericht werd als een speelplein.               

Wist U dat ... ?

- deze  drie Silvertoptorens werden gebouwd begin jaren 70 door architect Jules De Roover.

                 We verlaten nu deze parking via de binnensingel en aan de overzijde zien we een grote oppervlakte, die door de Sinjoren wordt betiteld als de

KONIJNENWEI

Wist U dat ... ?

- deze plaats voorheen het openluchtzwemdok "Het Zuid" gelegen was en een stuk van de verlengde Brederodestraat en gans de blok Montignystraat - Brederodestraat en Kielsevest moest verdwijnen.

- er nu op deze plaats eveneens de blok "Het Hooghe Huys" gevestigd is.  

                Via de Montigny -en Brederodestraat komen we aan het eerste kruispunt met Broederminstraat, waar we rechts ingaan tot aan het kruispunt met de Balansstraat.  Hier zien we aan de splitsing, rechts, met de Lange Elzenstraat een pleintje die wij de naam van

ELZENPLEINTJE gaven.

Wist U dat ... ?

- dit pleintje niet voorkomt in de straatnamenlijst van Antwerpen.

- het buiten enkele zitbanken en speeltoestellen voor de kinderen niets bijzonders voorstelt.

- het gelegen is tussen Balansstraat en Kielse Vest.

- de oorspronkelijke Lange Elzenstraat ca. 1860 bij de bouw van de Brialmontvesting werd verdeeld in een deel intra muros en extra muros, l.g. sinds 1887 Kruishofstraat. 

              We gaan via de Broederminstraat richting Markgravelei om tegenover het park "Hof van Leysen" de Van Trierstraat in te gaan, waar we recht voor ons aan de

HAANTJESLEI    een groot binnenplein tussen de blokken aantreffen.      

Wist U dat ... ?

- dit groot plein gelegen tussen St.-Laureisstraat en van Schoonbekestraat ligt. 

- de weg Haantjeslei dateert van 1546, toen Gilbert Van Schoonbeke op het door hem aangekochte Hof ter Beke een groot aantal straten opende, o.m. de "Haantjeslei" en haar tegenvoeter "Hinnekeslei" (huidige St.-Laureisstraat).

- in 1846 deze weg die al in een straatnamenlijst van ca. 1830 als "Haantjes-straat" vermeld staat, onder dezelfde naam gewettigd. "Haantjes-lei" leefde echter in de volksmond voort en ca. 1875 werd deze benaming opnieuw officieel. 

                Verder in de Haantjeslei, voorbij de Pyckestraat en Ballarstraat, vinden we op de plaats waar vroeger een bijhuis was van Bell Telephone een open ruimte omgebouwd met appartementen, nl de

ZUIDERVELODROOM

Wist U dat ... ?

- van 1898 tot 1914 hier een overdekte houten wielerbaan was               

              We nemen nu een hele stap in de richting van de Mechelse Steenweg, waar aan de splitsing met Justitiestraat een plein bevindt met fonteinen en een standbeeldje van lopende of badende kinderen

 DE DRIE FONTEINEN + BADENDE KINDEREN

Wist U dat... ?

- dit beeldje de "Badende Kinderen", op het pleintje  met de 3 fonteinen tegenover het gebouw van de Antwerpse Waterwerken, (één van de grootste drinkwaterproducenten in de Benelux), aan de Mechelsesteenweg staat.

- dit van de hand is van Stig Blomberg (° Linköping 1935).

-  het hier werd geplaatst op 22 juni 1981 naar aanleiding van 100 jaar water voor Antwerpen.

- Wannes Van de Velde het volgende schreef : "een teken van leegte van een namiddag met blote kinderen lopend naar de toekomst". (bron : de Tijd). 

                In dit deel hebben wij de  "open ruimtes" besproken en hielden wij ons aan de kant van de onpare huisnummers van de leien.  Zo konden wij langs de Frankrijklei de drie hierna volgende plaatsen nog aantreffen.  Het zijn in feite geen leien maar ofwel parkings of grasperken.

Wist U dat ... ? 

- deze leien gelegen zijn tussen de Frankrijklei en de Rubenslei.

- deze Rubenslei een brede rechte laan aan de westzijde van het Stadspark is , sinds 1863 genoemd naar schilder Pieter Paul Rubens (1577-1640).

- de Rubenslei  het kruispunt van Maria-Theresialei, Quellinstraat en Quinten Matsijslei ten noorden verbindt, met het kruispunt van Maria-Henriëttalei, Van Breestraat en Van Eycklei ten zuiden.

- ze aan één zijde bebouwd is en, wordt de straatwand in het midden onderbroken door de Louiza-Marialei die als hoofdtoegang tot het Stadspark fungeert vanaf de Frankrijklei, en aan de uiteinden begrensd door de parallelle Maria-Theresialei en Maria-Henriëttalei.      

MARIA HENRIETTALEI

Wist U dat ... ?

- onder deze plaats een tunnel werd aangebracht die van de Lange Gasthuisstraat onder de Sint-Jorispoort, Leopoldplaats en Bourlastraat loopt om vervolgens onder de Frankrijklei te gaan en uitkomt op de Van Eycklei.

LOUIZA-MARIALEI

Wist U dat ... ?

- deze open ruimte omringd wordt door bomen, met in het grasperk langs de zijde van de Frakrijklei het standbeeld van Hendrik Leys en langs de zijde van de Rubenslei "het meisje met de geit".                                                                            

Wist U dat ... ?

- dit idyllisch beeldhouwwerk van de Franse beeldhouwer Marcel Courbier (1899-1976),gegoten werd door F. Barbedienne (Parijs).

- het in 1932 geplaatst werd in het plantsoen van de Louiza Marialei, zijde Rubenslei. 

- het beeldje in 1930, op de wereldtentoonstelling, tentoongesteld werd in het Frans paviljoen.
  
- het in 1925, 17jarige model, Marcelle Battu, werd later, op 30.8.1944, bij de bevrijding van
Nimes, schuldig werd geacht wegens het aanpappen met de Nazi's, en publiekelijk gekastijd en geschoren werd.

- zij op 3.10.1944,  na een twijfelachtig proces  wordt terechtgesteld.

- Marcel Courbier de persoonlijke vriend was van de grote weerstandsheld Jean Moulin, die,
voor hij prefect en begenadigd tekenaar was, zelf in 1943 door de Gestapo gemarteld en vermoord werd.

- Courbier een reeks memorialbeelden wijdde aan zijn vriend.   Marcel Courbier overleed in 1976.

- men ziet maar hoe wereldoorlog II,in al zijn gruwel gelinkt wordt aan een idyllisch beeldje,
symbool voor schoonheid, jeug, natuur en vreedzaamheid. 

Wist U dat ... ? 

- Hendrik Leys geboren werd te Antwerpen op 18.2.1815 en aldaar overleed op 25.8.1869.

- hij een Belgisch schilder was van historieschilderijen, genrestukken en portretten.

- hij ook graficus was..                    

MARIA-THERESIALEI. 

 Wist U dat ... ?  

- deze plaats meer weg heeft van een parking dan van een lei.

                Om deze drie leien te onthouden, wie waar ligt, hebben wij van ons vader-zaliger de volgende regel meegekregen.  """Henrietta ging haar geld op de Nationale Bank plaatsen - Louiza Maria ging samen met Van Kuyck(straat) en Baeckelmans (straat)- een stoopje(Stoopstraat) (namen van drie straten gelegen aan de pare zijde van de Frankrijklei)  drinken en Maria-Theresia ging graag naar de opera""", zodat we ons niet meer konden vergissen waar deze leien in feite lagen.  

                Hier zijn we dan aan het einde gekomen van ons eerste deel (40 A), zodat het volgende deel zal handelen over de kant  van de pare nummers van de leieen richting Schelde.

Bronnen : - Wikipedia

               - Antwerpse standbeelden van Piet Schepens

                                                                   -o-o-o-O-o-o-o-

                                                WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                                over -en in ANTWERPEN

DEEL 40 B : 

                                    """Straten en pleinen buiten categorie,

                                     andere dan deze met straatnaamborden"""

              Met dit deel verlaten we het Kiel en het Zuid en gaan op zoek naar deze plaatsen die zich bevinden aan de oostzijde van de Amerikalei, te beginnen met de

BARON DHANISLEI

Wist U dat ... ?

- Baron Dhanis geboren werd te Londen op 11.3.1862 en stierf te Brussel op 16/.11.1909.

- hij de bestrijder was van de Arabische slavenhandelaars in het voormalig Belgisch Congo.  

- hij in 1909 een eigen lei kreeg tussen de Amerikalei en de Emiel Banningstraat.

- er langs de zijde van de Amerikalei het standbeeld te vinden is van Quinten Matsijs.                                                               
                                                      

- dit beeld oorspronkelijk aan de ingang van het stadspark aan de Quellinstraat stond , waar het onthuld werd op 14.8.1881.

- het een werk  is van Jaak De Braekeleer.

- deze Quinten Matsijs geboren is,( is met zekerheid niet geweten), was het Antwerpen of Leuven, evenals zijn geboortedatum. Sommige bronnen vermelden tussen 10.9.1465 en 10.9.1466.

- hij stierf in de zomer van 1530.

- dat we in de stad nog de putkevie vinden op de Handschoenmarkt - de Quinten Matsijsdoorgang (tussen Handschoenmarkt en Oude Koornmarkt) en de Quinten Matsijslei (aan het stadspark).

                 Richting stadscentrum vinden we de

NATIONALESTRAAT
 

 Wist U dat ... ?

- deze straat de Groenplaats verbindt met het Zuid (tot aan de Kronenburgstraat).

- de straat tussen Theodoor Van Rijswijckplaats en Groenplaats werd aangelegd tijdens de saneringswerken van 1876-81, uitgevoerd onder leiding van H. Pierquin, en Nationalestraat werd genoemd (1877).

- het verlengde hiervan, de voormalige "Boeksteeg", deze naam over nam .

- op het pleintje tussen Preker -en Lange Vlierstraat het standbeeldje van "De Neus" staat.  Een folkloristisch figuurtje uit het poesjennellentheater.

             
                     Als we de Nationalestraat verlaten via de Sint-Antoniusstraat, dan komen we op het 

BOGAERDEPLEIN gelegen tussen de Happaert -en Sint-Antoniusstraat

Wist U dat ... ?

- hier sedert 2011 een nieuwe jeugdherberg is gevestigd.

- deze de naam kreeg van JH Pulcinella, genoemd het poesjennellentheater.

- er 162 beddden in kamers voor 2,4 en 6 personen zijn ondergebracht.

          Verlaten we nu de Happaertstraat richting Vleminckveld en Mechelseplein,dan  komen we aan de 

MAARSCHALK GERARDSTRAAT                                                                                                                                                                

Wist U dat ... ?

- dit driehoekig pleintje met één boom in het midden gelegen is tussen de Mechelseplein en Schermersstraat.

- deze weg, die lange tijd alleen langs de W.-zijde was bebouwd - aan de O.-zijde lag het St.-Joriskerkhof - vermoedelijk dateert van begin XIV, verbreding in 1899.  

- een vroegere benaming "St.-Jorisstraat" was .

 - in 1833 het "Gerardstraat" werd naar de Franse maarschalk die in 1831 belast was met het stuiten van de Hollandse inval in België en in deze straat zijn hoofdkwartier had opgeslagen.

- de toevoeging "Maarschalk" is van 1937. 

- er op het pleintje het standbeeld van Gerard Walschap werd geplaatst, werk van Wilfried Pas                                                                                                                                                                                                                                                          
                                                                                                                                                                     

             Gaan we via het Mechelseplein het Vleminckveld in dan komen we ten einde de straat op de

KLEINE MARKT die gelegen is tussen de Kammenstraat en de Bredestraat.

Wist U dat ... ?  

- de naam "Kleine" Markt voor komt sedert XVI in tegenstelling met "Grote" Markt waar destijds eveneens groentenmarkt werd gehouden.

- er op dit driehoekig pleintje in het midden. een pomp en pijler met Mariabeeld staat

- deze pomp opgericht werd in XVIII op de z.g. " 'Gorters- of Scuttersput" uit XIV met pijler en beeld van 1700.

- deze hoge zuil van arduin versierd is met vruchtenslingers en vier cartouches waarin afbeelding van kolvenier en anno 1700.

- er bovenop, zittende O.-L.-Vrouw met kind op schoot, beiden met kroon. 

               We keren op onze stappen terug naar de Nationalestraat tot aan de Willem Lepelstraat dan komen we in de Kloosterstraat, waar links aan de Riemstraat  een plein gelegen is met het standbeeld van

PETER DE GROTE               

Wist U  dat ... ?

- Peter De grote Tsaar was van Rusland (1682 - 1725) 

-  hij voor de modernisering en uitbreiding zorgde van Rusland en gekend is om zijn leger en vloot op te bouwen volgens de nieuwste methoden, inzake techniek en scheepsbouw.

               De Kloosterstraat volgend tot aan de Korte Vlierstraat en Sint-Andriesplaats, komen we aan de Lange Ridderstraat, die op het einde overgaat naar 

KORTE RIDDERSSTRAAT

              Ongeveer in het midden van de straat tegenover het Dienstencentrum "Den Oever" bevindt zich deze mooie binnenplaats , met zicht op de Sint-Andriestoren.

Wist U dat ... ?

- de Lange -en Korte Ridderstraat in 1374 "Ridder Steghe" werd genoemd.

- er achter het nr 23 de smalle Mazengang, en daarachter het Godshuis Van Nispen ligt.

-  hier ook de z.g. "Swaenengang" moet liggen.

- er op een muur de tekening van Suske en Wiske is aangebracht.

                           
                    
           Als we de ten einde van de Korte Ridderstraat de Steenhouwersvest oversteken en via het Vrijdagmarktstraatje op de 

VRIJDAGMARKT

   komen, dan bevinden we ons hier op de rommelmarkt die vrijdags wordt gehouden.

Wist U dat ... ?

- hier op 2 januari 1945 om 10.00 uur 's avonds een V-bom insloeg.

- op het midden van het plein de Heilige Catharina, patronesse van de kleerkopers staat.

- de blikvanger natuurlijk het Plantin en Moretusmuseum is.

- er naast dit museum het Prentenkabinet is gevestigd.

- er aan de zijde van de Drukkerijstraat een gedenkplaat op de grond is aangebracht.

                               Van hier naar het Sint-Jansvliet is maar een stap, waar we aan de linkerkant de

OEVER aantreffen

Wist U dat ... ?

- het geboortehuis van CONSTANCE TEICHMANN  (1824 - 1896) zich aan de Oever nr 4 bevindt.

 - Zij  hier voor het eerst Peter Benoit ontmoette, voor wie ze haar ganse leven een grote vriendschap zou   koesteren.

- zij de Antwerpse Florence Nightingale was in 1846 de oprichtster van het Louise-Marie ziekenhuis voor arme kinderen.

- zij tijdens haar leven een belangrijke rol in het Antwerpse muziekleven.

- zij door haar liefdadigheidsconcerten, waar ze haar zangkunst demonstreerde,  geld inzamelde  om het hospitaal te financieren.

- er op deze plaats het standbeeld van  kunstschilder JACOB JORDAENS  (geboren te Antwerpen op 19.5.1593 -  overleden op 18.10.1678) staat  .

- hij  in één adem vernoemd wordt met die van Rubens en Van Dyck.  -

- samen met hen hij betrokken was bij het intens werken aan de schilderijen in de Sint-Pauluskerk en de Sint-  Augustinuskerk. 

- hij zijn gedenkplaat kreeg tegen zijn geboortehuis in de Hoogstraat nr 13, dat eertijds de naam
  droeg van het "Paradijs".  Op de gevel kunnen wij de volgende boodschap lezen :

                                 """Geboortehuis / van / Jacob Jordaens
                                                     kunstschilder
                                                     1593 - 1678 """ 

               Op het  SINT-JANSVLIET   

Wist U dat ... ?

- dit vliet dat een open ruimte is met een basketveld met aan de kant van de Scheldekaaien het verluchtingsgebouw van de voetgangerstunnel.

- de naam van de vliet kwam, omdat hier het Sint-Jansgasthuis stond dat gesloopt werd in 1881.

- het verluchtingsgebouw dateert van 1931.

                 Via de Hoogstraat komen we op de 

GROTE MARKT    waar reeds in andere rubrieken al uitvoerig werd gesproken.

              Om dit deel af te sluiten gaan we via de Scheldekaaien in de richting van het noorden, waar aan de TAVERNIERKAAI   ten zuiden van het Loodswezen het monument van de GESNEUVELDE ZEELIEDEN bevindt

Wist U dat ... ?

- dit opgericht werd op 28.9.1930, en ontworpen door Simon Goossens (zie handtekening op het beeld).

- het gegoten werd door "Ed. Lesetre et Cie / Fondeur Bruxelles" (hantekening op beeld).

- het een hoogte heeft van 9 meter.

- op de zuil een tekst te lezen is ter ere van de gesneuvelde zeelieden gedurende de twee wereldoorlogen (zie tekst op foto).

- de zeeman 3 meter groot is. 

- het een beschermd monument is bij definitief besluit van 10.3.2007, besluit dat op 3.7.2007 verscheen in het Belgisch Staatsblad. 

P.S. : alle foto's komen uit eigen beheer.

                                                           -o-o-o-O-o-o-o-

                                                        BASKETBALPLEINTJES

                                                               in ANTWERPEN

              Nu dat we de "plaatsen, pleintjes en de open ruimtes" in Antwerpen bezocht en gebundeld hebben bij de reeks "Wetens -en bezienswaardigheden" hebben wij de pleintjes bezocht waarop basketbalvelden werden aangelegd en die we normaal niet zouden bezoeken.

              Het zijn nochtans de pleintjes van de Antwerpse bakermat van het Belgisch basketbal, waar in de jaren 50 en 60 stedelijke basketploegen speelden.

               Tevens maken zij deel uit van de aktiviteit in onze stad en het zijn plaatsen waar de toeristen bijna nooit komen.

               Het zijn pleintjes die door de jongeren ingepalmd worden en waar ze uitnodigen tot allerlei aktiviteiten.

               Het begon allemaal aan de Veemarkt met sterspeler Willy Steveniers 

                                                    zicht op de Veemarkt

waar de jongens hun hartje konden ophalen om eens met de bal naar de ring te werpen en waar sterspeler Willy Steveniers zijn kwaliteiten toonde en uitgroeide tot "keizer" van het Belgisch basket.  Willy werd geboren te Antwerpen, op 12 december 1938 en staat bekend als beste speler van de 20e eeuw.   Hij speelde achtereenvolgens bij Zaziko, Racing Mechelen, Standard Luik, Eural Goldfingers (Wilrijk), Aalst, Antwerpse en Royal Fresh Air, telkens in de Belgische competitie. Steveniers scoorde meer dan 10.000 punten in de hoogste klasse van het basket en werd met Racing Mechelen (3x) en Standard Luik samen vier maal kampioen. Daarnaast was hij 54 keer geselecteerd voor de nationale ploeg. In 1965, 1966, 1967 en 1970 werd hij uitgeroepen tot speler van het jaar in zijn land.

               Naast Steveniers kunnen we eveneens Jozef Fidela (Jef) Eygel, ° Antwerpen 5.3.1933 en overleden te Antwerpen 3.4.2005, vermelden die als 19jarige zijn debuut maakte bij de Olympische Spelen van 1954 te Helsinki.   Hij werd eveneens zoals Steveniers uitgeroepen tot beste speler van het jaar in 1959, 1961, 1963 en 1964.

              Andere grote en bekende spelers waren René Aerts, Hillen, John Loridon, Wagner, Dujardin, e.a. .....

              Na een lange periode van het Belgisch basket, kwam de terugval en zagen we nog weinig ploegen op deze pleintjes spelen, doch de pleintjes bleven bestaan en worden nu nog steeds ingepalmd door de jeugd.  De grote ploegen namen hun intrek echter  in zalen.

               Zoals gewoonlijk beginnen we op het Zuid waar aan de Kielse Vest, waar op de parking een modern en nieuw basketbalveld werd aangelegd, juist naast de plaats waar vrijdag's de boerenmarkt plaats vindt.    

                                       zicht op het basketplein aan de Kielse Vest

                Aan de blokken van de Haantjeslei , juist tegenover de Van Trierstraat, bevindt er zich ook een basketbalplein, het terrein van het vroegere SKH "De Haantjes".

                              zicht op het basketbalplein tussen de blokken aan de Haantjeslei 

               Op het Kiel vonden wij op de splitsing Sint-Bernardsesteenweg - Jan Davidlei - Alfons De Cockstraat een plaats met een omhening waar de jongeren hun kunsten kunnen tonen, doch in feite geen werkelijk basketbal.veld is

               Verder in de stad, namelijk in het Sint-Andrieskwartier,kan de jeugd nog steeds met de bal naar de ring werpen nl op de Sint-Andriesplaats  

                                              Zicht op de Sint-Andriesplaats

en op het Sint-Jansvliet  

                                                Zicht op het Sint-Jansvliet

               Verder stadsinwaarts aan het Frans Halsplein, een plein gelegen bezijden de Sint-Jacobsmarkt, is er ook een basketbalpleintje

                                                  Zicht op het Frans Halsplein

           In de richting van de Seefhoek, is er aan het De Coninckplein  plein gelegen tegenover de bibliotheek Permeke.

                                                  Zicht op het De Coninckplein             

               En verder noordwaarts aan het Sint-Jansplein, ter hoogte van de Brugstraat, nog een basketbalterrein.  

                                               Zicht op het Sint-Jansplein

                Zetten we onze stappen nu verder naar het Stuivenbergplein dan vinden we nog een ter hoogte van de Veldstraat.                                                                   

                                                                                                Zicht op het Stuivenbergplein

               Achter de Veldstraat aan de Pompoenstraat ligt een pleintje dat afgebakend is en waar men kan voetballen en basketten 

               Nog verder noordwaarts  bezijden het "park noord" en Hardenvoort aan het Damplein dit mooi aangelegde pleintje, juist voor de Damstatie.

                                                        Zicht op het Damplein

                  We gaan terug stadsinwaarts en aan de Kerkstraat vinden we voor de Sint-Willibrorduskerk aan de Lovelingstraat deze prachtig aangelegde mozaïekvloer met basketbalafbakeningen                       

            Via de Carnotstraat en Provinciestraat begeven we ons naar de richting Berchem waar we aan de Dageraadplaats  voor de kerk nog een basketpleintje ontdekten

                                   Zicht op het basketpleintje aan de Dageraadplaats

               Om onze zoektocht af te sluiten begaven we ons via de voetgangerstunnel naar de Linkeroever waar we aan de Willem Kloosplein, plein gelegen bezijden de Thonetlaan, nog een basketpleintje ontdekten. 

                                                      zicht op het Willem Kloosplein

               Hier eindigen wij onze zoektocht naar de "basketbalpleintjes" en moesten wij er nog enkele vergeten hebben, vragen wij beleefd om Uw medewerking.

Bron : - Wikipedia

           - de foto's zijn onze eigendom

                                                              -o-o-o-O-o-o-o-

                                 POPPENSCHOUWBURG VAN CAMPEN

         Naar aanleiding van het sluiten van de poppenschouwburg "Van Campen", op 30 april 2016, gelegen aan de Lange Nieuwstraat nr 3, willen wij dit 80jarige stuk geschiedenis van Antwerpen met zijn legendarisch figuren zoals "De Neus", "Den Bult" en "Belleken"  niet zo maar laten voorbijgaan, zodat het oude Antwerpen niet verloren gaat en een "ere-saluut" brengen aan : 

         Karel Van Campen die in 1935  stichtte samen met zijn vader en broers de Poppenschouwburg. Tot op heden bevindt de schouwburg zich nog altijd op dezelfde plaats, in een historisch kapelleke in het begin van de Lange Nieuwstraat, aan de Sint-Niklaasplaats.  Karel overleed in 2012 en zijn dochter en schoonzoon namen toen de leiding.              

was een folkloristisch persoon, waarvan in de Poesje en de Poppeschouwburg  vele voorstellingen aan hem werden gewijd, maar wij kennen hem vooral als Frans de Neus van het Sint-Andrieskwartier.  Hij was een grote kerel die bang was van werken.  Hij was niet getrouwd en sliep steeds gekleed op wat zakkengoed.  Hij dacht er niet aan de handen uit de mouwen te steken als hij nog enkele franken op zak had. 

          In de Spiegelpoort van de Nationalestraat bevond zich de stapelplaats van houthandelaar Blanckaert.

          De café's in de buurt hadden aan Frans een goede klant.  Hij leed namelijk aan chronische dorst die hij probeerde te lessen met romers "Pinard", een soort rode wijn.  Vaste klant was hij in het "Pinardkot" op de hoek van de Lange Vlierstraat en het pleintje aan de Nationalestraat.  Als Frans in het "Pinardkot" honger kreeg, kocht hij een pak fritten met pickels en een worst of hij haalde in de Steenbergstraat een "gardevil", een gerookte haring die hij met vel en graten naar binnen slokte.  Natuurlijk werden fritten of "gardevil" flik doorgespoeld met enorme hoeveelheden "Pinard".

          Ook hielpen de lossers en de laders van Blanckaert elkaar aan eten.  Zo had Jef, de chauffeur, Frans de overschot van aardappelen met stoofkarbonaden aangeboden.  Die had hongerige Frans gretig aangenomen.  Hij at alles likkebaardend op zonder te merken dat Jef de aardappelen en de karbonaden had opgemaakt met stampte rode baksteen en roet van de kachel.

          Eens wilde Frans de Neus een biefstuk braden.  Terwijl deze op het gasvuur in de pan lag, was hij  in slaap gevallen.  Plots werd hij wakker door een brandgeur.  Hij probeerde het vuur te blussen en zocht naar een fles water, maar hij goot er per vergissing een fles petroleum over.  Toen het brandje heviger begon te laaien wierp hij er zijn jas over om het te doven.  Toen men Frans de Neus maanden later tegenkwam rook zijn jas nog naar verbrand goed.  Hij blijft in de herinnering als één van de stevigste Pinard-drinker uit het Sint-Andrieskwartier.         

         Voor alle duidelijkheid aan onze lezers, is de oprichter Karel van Campen, geen familie van de auteur van dit blog.         

         De poppen van het theater werden ook "poesjenellen" genoemd, naar een verbastering van het Italiaanse "Pulcinella", die een volksheld was met een grote neus en een bult op zijn rug en de strijd opnam tegen de Spanjaarden, vandaar de figuurtjes "De Neus " en "Den Bult".  

         Hieronder enkele afbeeldingen van die bekende handpoppen  uit ons eigen beheer, op bierviltjes van Brouwerij De Koninck, die optraden in de Poesje van Sint-Andries                                                      

            Wegens overlijden van Karel van Campen werd er geen opvolging gevonden en besliste men te stoppen tijdens dit jubileumjaar. 80 jaar heeft men kunnen genieten van stangenpoppen die geen handpoppen waren, zodat het een marionettentheater was en geen "Poesje".   In Antwerpen zijn er volgens onze bescheiden mening slechts twee poesjenellentheaters gekend, die gelegen zijn in de Repenstraat (1862) aan het Vleeshuis en de "Poesje van Sint-Andries", aan de Lange Ridderstraat (18 okt. 1984) en waar vooral het 'Aantwaarps' dialect werd gesproken.    Buiten de hoofdpersonnages was er nog een beroemd iemand ,nl. "Jan zonder Vrees". 

          Een folkloristisch figuur uit het boek geschreven in 1910 door Constant De Kinder, een populaire jeugdroman rond deze figuur : "De wonderlijke lotgevallen van Jan zonder Vrees", waar in verteld wordt dat Jan geboren werd te Antwerpen in 1410, meer bepaald in het "Krabbenstraatje" waar hij opgevoed werd door zijn grootmoeder Neeltje, een visverkoopster.  Jan was van niemand bang en kwam steeds als overwinnaar uit de bus.                                      

         Het verschil tussen de poppenschouwburg en het poesjenellentheater was dat de poppen in de schouwburg veel kleiner waren en via een mechanische beweging echt konden stappen, daartegenover de poppen in het theater voddenpoppen waren.  Er was ook een verschil in taalgebruik, in de Poesje was het taalgebruik niet zo plat, maar in de schouwburg wel.

         Hiermede hebben wij een "ere-saluut" willen brengen aan Karel, een monument wat de Antwerpse cultuur betreft en willen wij de lezers deze schouwburg in het geheugen griffen, want "Het Oude Antwerpen mag niet verloren gaan".

                                                           -o-o-o-O-o-o-o-

                                   WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN

                                                 over -en in ANTWERPEN

DEEL 42 :

                                          "STRIPFIGUREN OP GEVELS"

        Ingevolge een reactie op mijn blog, werd ons gevraagd of wij geen informatie konden verstrekken in verband met de stripfiguren op de gevels in Antwerpen, die toch de blikvangers zijn in onze stad, waar we zeker fier mogen op zijn.  Om deze personen te ge moed te komen verwezen wij hen naar verschillende sites, maar raadpleegden wij ons archief zodat wij hierna de "wistje- datjes" eveneens weergeven.  De bijgaande foto's zijn eigendom van de auteur.

       Zoals bij de meeste delen begint onze wandeltocht op het Zuid, waar wij op de hoek van de  Leopold de Waelstraat -en plaats,  de tekening van boven de wijnbistro Patine van 

LOUIS ARMSTRONG aantreffen

Wist U dat ... ?

- deze tekeningen van Philip Paquet, die wereldwijd met zijn graphic novels of geïnspiereerd door jazz een groot muziekliefhebber was

- deze o.a. verwijzen naar de jazzmuzikant Louis Armstrong, naar aanleiding door bijvoorbeeld het lezen van biografieën van muzikanten, zoals o.a.Miles Davis, Charlie Parker en Louis Armstrog

- de eigenaars van deze bistro grote muziekliefhebbers zijn

- er onder meer ook een portret van Wannes Van de Velde, die in 2009 overleed, te bekijken valt.

          We verlaten het Zuid via de Leopold de Waelplaats, Volkstraat richting Nationalestraat, en slaan links de Kronenburgstraat om rechtsaf te gaan in de Kloosterstraat. Op de hoek met de Prekerstraat vinden een prachtige striptekening, van Marc Sleen, die aldaar werd aangebracht als eerbetoon aan de oudste striptekenaar in België en vertelt de weg naar de Noordpool door

NERO  

                               

Wist U dat ... ?

- Marc Sleen, de pseudoniem is voor Marcel Honoré Nestor ridder Neels, geboren te Gentbrigge op 30 december 1922.

- Hij tussen 1947 en 2002 zo maar eventjes 217 Nero's tekende en stopte op 92 jarige ouderdom

- dieze stripmuur ingehuldigd werd op 5 juli 2014

- men de figuren van Nero, kapitein Oliepol, Petoetje en Petatje, er op terugvindt.

          Na deze prachtige tekeningen bekeken te hebben begeven we ons via de Kloosterstraat richting waar we aan de rechterzijde een gevel met de striptekeningen van Brecht Evens kunnen bewonderen, die een

KLEURRIJKE STOET weergeven

Wist U dat ... ?

- Brecht Evens, geboren werd te Hasselt in 1986.

- hij een bekende striptekenaar en illustrator is.

           We  gaan verder en slaan rechts de Steenhouwersvest in tot aan de Korte Ridderstraat die we even ingaan en rechts aan een gevel vinden wij de prachtige striptekening van de cover van het stripverhaal 

EILAND AMORAS in de reeks "Suskes en Wiskes"

Wist U dat ... ?

- dit verhaal geschreven werd door Willy Vandersteen, alias Willebrord Jan Frans Maria (Willy) Vandersteen, geboren te Antwerpen op 15 februari 1913 en gestorven te Edegem op 28 augustus 1990

- hij de bedenker en tekenaar is van de strips "Suske en Wiske".

         We verlaten  het Sint-Andrieskwartier en begeven ons rechtstreeks naar de Eiermarkt waar onder de KBC of Boerentoren, een stripverhaal werd aangebracht aan de kantoren van Argus, het natuurpunt van KBC "natuur in de stad".  Het draagt de naam van

PASSAGE

Wist U dat ...  ? 

- deze tekeningen, in de gekende atoomstijl, van de hand van Jan Van der Veken zijn 

- Jan Van Der Veken geboren werd te Gent op 10 april 1975

- Hij een Belgisch illustrator is, die grafische vormgeving en typografie studeerde   aan het Sint-Lucas Instituut te Gent.

- hij in 2016 de Cultuurprijs van de stad Gent kreeg.

         Wanneer we de Eiermarkt verlaten via de tegen overliggende straat, de Sudermanstraat komen we in de Korte Nieuwstraat, die we links ingaan en rechts aan het gebouw van de Bibliotheek de tekening van

LAARMANS kunnen bekijken

Wist U dat ... ?

- op deze muur de cover van het stripverhaal Kaas wordt afgebeeld.

- deze tekening bedacht werd door Dick Matena

- ze werd aangebracht, op  5 mei 2013, op vraag van Willem Elsschot

- men de protagonist Laarmans de Grote Markt ziet oversteken met de kaasbollen in een tasje, met op de achtergrond het stadhuis van Antwerpen en Brabo.

- Dick Matena, de Nederlandse striptekenaar, geboren werd in Den Haag (NL) op 24 april 1943.

- hij ook werken publiceerde onder de pseudoniemen A. den Dooier, John Kelly en Dick Richards.

- het verhaal van Kaas een novelle is uit 1933 van Willem Elsschot en de meest vertaalde Vlaamse roman is. 

          We slaan nu de 1ste straat rechts in, nl de Pieter en Paulusstraat en wandelen rechtdoor tot de Hoofdkerkstraat waar we rechtdoor in de Wolstraat uitkomen.

          Hier vinden we op de hoek met de Wolstraat de prachtige tekening van 

Hendrik CONSCIENCE                    

Wist U dat ... ?

- deze tekening van de hand is van Jan Bosschaert een Belgisch stripschrijver en illustrator

- die een verbaasd kijkende Hendrik Conscience tot leven maakt en dat er in plaats van water letters uit de fontein worden gespoten.

- Jan Bosschaert geboren werd te Borgerhout op 15 december 1957.

          We verlaten de Wolstraat tot aan de Wijngaardbrug, en gaan dan links de Minderbroedersrui in, waar de 1³ste straat rechts nemen, nl de Keizerstraat.  Ten einde deze straat, aan de linkerkant, bevinden er zich op de gevel van de Universiteit de tekeningen van

CORDELIA 

Wist U dat ... ?

 - ILAH  het pseudoniem is van Inge Heremans (Inge Liesbeth Alfonsina Heremans) geboren te Leuven op  25 januari 1971. 

- zij een Vlaams cartooniste en stripauteur is, die vooral bekendstaat om haar reeks ‘Cordelia’.

- Ilah afstudeerde aan de Hogeschool Sint-Lukas Brussel in de richting Toegepaste grafiek en haalde een Masters diploma Filosofie aan de Katholieke Universiteit Leuven.

- Ilah  haar personage ‘Cordelia’ bedacht in 2001. 

         We verlaten nu de Keizerstraat en slaan de Prinsesstraat rechts in en komen aan het kruispunt Sint-Jacobsmarkt / Kipdorp.  Wij gaan echter links de Sint-Jacobsmarkt in tot aan het Frans Halsplein, waar wij aan het hoekhuis de striptekeningen als eerbetoon aan Jef Nys kunnen bewonderen met o.a..zijn stripheld

JOMMEKE 

Wist U dat ... ?

- Jozef (Jef) Nys, geboren werd te Berchemop 30 januari 1927 en overleed te Wilrijk op 20 oktober 2009 

- hij een Vlaams stripauteur en bendenker van de stripreeks Jommeke was.

         We steken nu het Frans Halsplein over richting Paradijsstraat waar we links op de hoekhuis met Pieter Van Hobokenstraat nog een prachtige striptekening aantreffen van Merho, 

FANNY uit KIEKEBOE

Wist U dat ... ?

- MERHO  het pseudoniem is van Robert Merhottein geboren in Antwerpen op 24 oktober 1948.

- hij een Vlaams striptekenaar is die voorlza bekend is om zijn reeks De Kiekeboes.

- hij ook een ereburger is van zijn woonplaats Zoersel.

- zijn echtgenote, Ria Smits, de inkleuring van de stripreeks verzorgt.

- de weergave van de tekening met Fanny verwijst naar het Universiteitsgebeuren in de omgeving.

               Wij verlaten nu deze omgeving en gaan rechtstreeks naar de "Seefhoek", nl aan de Handelstraat waar we aan de rechterzijde het Burgerwelzijn aantreffen. 

Wist U dat ... ?

- in mei 2015 werd bekend gemaakt dat het district Antwerpen in Antwerpen-Noord een stripmuur wilde laten aanleggen met Suske en Wiske als thema.

- het de derde muurschildering van Suske en Wiske, die in Antwerpen te zien,zou zijn.

 er al vroeger muren werden versierd in de straat Burgerwelzijn (1999) en in de Wolstraat (2006).

- In een interview met Het Laatste Nieuws (april 2014)  "dat van de 52 meter lange muurschildering van Suske en Wiske in het steegje Burgerwelzijn nog amper enkele panelen overblijven. Nu hangen er wel kleine stripborden van Suske en Wiske, maar die zijn  een prul."

- de nieuwe geschilderde tekening op een muur komt van de overdekte passage tussen de Handelsteeg en het Willy Vandersteenplein.

- de eerste beelden van ontwerp zouden gemaakt worden door Luc Morjaeu v

 de tekenaar vertelde bij de ontwerpen: "Eigenlijk is het geen muur maar een doorgang, dus er mochten twee wanden gevuld worden. Het idee was om iets met de teletijdmachine te doen.                                                                                                                           

En dat is het ook geworden. Ik heb ook het plafond in mijn ontwerp betrokken, dat geeft echt een meerwaarde."

- de nieuwe muurschildering op vrijdag 16 oktober tussen 16:00 en 18:00 uur feestelijk werd onthuld, doch wij voor het ogenblik hier nog geen beelden kunnen tonen.

          Verder in de straat, aan de linkerzijde, bevindt zich de Handelsteeg met een doorgang naar het 

WILLY VANDERSTEEN PLEIN

Wist U dat ... ?

- dit plein gelegen is tussen de Lange Scholierstraat en de Handelstraat

- er op het binnenpleintje verschillende werken van Willy Vandersteen worden tentoongesteld.

          Volià, onze zoektoch naar de stripfiguren op gevels loopt hier ten einde, en hopen hierbij dat wij aan de wensen van onze talrijke lezers en bezoekers voldaan hebben.

Bronnen : - wikipedia

                - foto's komen allen uit eigen beheer, uitgezonderd deze van de teletijdmachine, die we hebben overgenomen van het netwerk.

                                                          -o-o-o-O-o-o-o-