WETENS -en BEZIENWAARDIGHEDEN

                                                 over -en in ANTWERPEN 

DEEL 6 : Het Modekwartier en de omgeving van het Mechelseplein

              In het vorige deel waren we aangeland in de Reyndersstraat, zodat we nu onze stappen richten naar het "Modekwartier".  Alvorens dit kwartier te betreden bezoeken we de  

waar het standbeeld van 

Theodoor VAN RIJSWIJCK kunnen terugvinden. Dit plein werd ca 1505 aangelegd op het zogenaamde "Plein van de Ijzerenwaag" modo "Ijzerenwaag". 

Wist U dat ... ?

- in 1884 de naam van de plaats, naar aanleiding van het overbrengen van het beeld ,veranderde in Theodoor Van Rijswijckplaats

- hij een Antwerps volksdichter, schrijver, publicist, flamingant en grootneerlandist was

- hij medeoprichter was van het Vlaams dagblad "Vlaemsch België"

- hij de oom was van de staatsman Jan Van Rijswijck

- het beeld ontworpen werd door Léonard Cuypers

- het onthuld werd in 1864 in het Stadspark en in 1884 verplaatst werd naar de huidige Theodoor Van Rijswijckplaats.

               Hiermee zijn we even buiten het parcours getreden, en focussen we ons nu op het modekwartier, met eerst en vooral in de   

DE MODENATIE Waarom deze naam ? De naam Natie komt nogal veel voor in Antwerpen, denk maar aan Katoennatie, Hessennatie, enz... zodat het vlug gevonden is dat lossen, laden en opslaan van goederen bij deze naam passen.   Men zou hier bij de Modenatie kunnen spreken van bewaren en tentoonstellen.

Wist U dat ... ?

- het gebouw nu Flanders Fashion Institute, het ModeMuseum (MoMu) van de provincie Anthwerpen, de bibliotheek van het MoMu, Copyright Bookshop en de modeafdeling van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Artesis Hogeschool herbergt.

- het gebouw getekend werd door architect Ernest Dieltiens

- het midden de jaren '60 door EBES verkocht werd aan de stad Antwerpen

- de werkplaats en de kantoren van de Beschutte Werkplaats  en het Sociaal Instituut opgericht door de stad Antwerpen, daar ook werden ondergebracht.

- het gebouw bij de Antwerpenaren gekend was onder de naam "Den Ellektrik", en ook de radiodistributie en IMEA aldaar gevestigd waren.

- het op 21.9.2002 geopend werd onder de naam van ModeMuseum van de provincie Antwerpen. 

               Even verder in de Nationalestraat aan het nr 16 en op de hoek met de Kammenstraat het huis DRIES VAN NOTEN 

Wist U dat ... ?

- dit gebouw van neobarokke stijl is uit de 19° eeuw

- de koepel en de pui dateert uit 1900

- Dries Van Noten een geboren Antwerpenaar (1958)is en een succesvol modeontwerper en over de hele wereld, van Parijs tot Hong Kong, boetieks heeft

- hij dit pand opgericht heeft als "Modepaleis". 

                We verlaten dit hoekpand en steken de Nationalestraat over en komen alzo in de
                                            

de straat "to be",de   Ze is de laatste jaren uitgegroeid tot een bruisende, toeristische trakpleister voor shoppers van hippe kleding, bij uitstek voor het jonge publiek.  Het is het mekka van de jongerenmode.  De straat waar Laundry day is ontstaan en nu uitgegroeid is tot één van de populairste  muziekfestivals.  De straat heeft eveneens een metamorfose ondergaan, van alternatieve jongerencultuur tot commerciële kledingzaken, zoals "Fish and ships", "Galanterie Boon", e.v.a. zoals "All Saints", waar nog oude naaimachines te bezichtigen zijn.

Wist U dat ... ?

- deze straat vroeger "Cammerstrate" en er tevens een "Cammerpoorte" was

- Cammer brouwer en camme brouwerij betekende

               In de Kammenstraat vlak tegenover de Ijzerenwaag de inkompoort van het voormalig

KLOOSTER van de WITZUSTERS 

Wist U dat ... ?

- dit klooster gebouwd werd in de 16° eeuw en het berouwvolle dochters opving

- de inkompoort herbouwd werd in 1652.

- zij Maria, Johannes en Kristus aan het kruis weergeeft.

- deze poort met calvarie een reconstructie is uit de jaren 1920-21, uitgevoerd door de zorgen van de "Conferentie van Sint-Vincentius in Paulo", nadat een brandbom in oktober 1914 alles in de as had gelegd.

               Verder in de Kammenstraat tegenover de Ijzerenwaag de 

SINT-AUGUSTINUSKERK            

Wist U dat ... ?

- deze kerk oorspronkelijk opgericht werd als kloosterkerk van de Augustijnen en toegewijd werd aan "Alle Heiligen" (1618)

- Weneslas Coeberger, de bouwmeester, van de Aartshertogen Albrecht en Isabella, de plannen tekende.

- in 2006 hier het AMUZ (Augustinus Muziekcentrum) werd geopend.

- dit een beschermd monument is dat omgebouwd werd tot een moderne concertzaal.

               De volgende straat die we links tegenkomen is de Oudaan waar aan het nr 5 het

ADMINISTRATIECENTRUM of POLITIETOREN zich bevindt  

                                  

Wist U dat ... ?

- de eerste steen werd gelegd op donderdag 9 oktober 1958 op last van College van Burgemeester & Schepenen van Antwerpen.

- dit een beschermd gebouw is bij een definitief besluit van 12.12.2002 dat op 19.2.2003 verscheen in het Belgisch Staatsblad.

- de ontwerpers van dit gebouw Renaat Braem - Jul De Roover en Maxime Wijnants waren.

               We blijven rechtdoor gaan tot aan de splitsing van de Bredestraat en het Vleminckveld,                  waar we de  in gaan, om het

HUIS HAPPAERT te bezichtigen

  Wist U dat ... ?

- dit gebouw gedurende eeuwen bewoond werd door burgemeesters, notabelen en professoren.

- Ridder Burgemeester Jan Happaert rond 1520 de eerste stenen liet stapelen.

- Antwerpen toen nog het centrum van de wereld was.            

               Op de hoek van de Happaertstraat en de Bredestraat dit huisje,met zijgevel in Happaertstraat, dat geklasseerd staat als beschermd.  

                                         zijgevel van het gebouw Bredestraat - Happaertstraat    

                Op het pleintje van de Klein Markt -  en het Vleminckveld  staat deze

POMPZUIL met MARIABEELDJE

Wist U dat ... ?

- hier op deze plaats in 1495 een bornput was, vermeld als 's Gortersput, wat schuttersput betekende uit de 14° eeuw.

- in 1700 deze vervangen werd door een openbare wijkpomp.

- in 1703 het eerste Madonnabeeldje er op werd geplaatst en dit een masterproef was van Johannes Franciscus Van der Neer (1683-1717).

- er op de pijler een afbeelding is te zien van een kolvenier en andere vormen samen de "ANNO

1700".

- het originele beeld in de 19° eeuw werd behandeld door Rousseau en tenslotte de vervangen versie van Jos Mertens is uit 1888.

                   We gaan de ganse Happaertstraat uit tot aan de  en bijna aan de Aalmoezenierstraat ontdekken wij en parkje met de naam

LODE SEBREGTSparkje    

Wist U dat ... ?

- Lode Sebregts (1906 - 2002) een Antwerpse kunstschilder en leraar was

- hier vroeger aan het nr 58 de Politie Mobiele Brigade was.

               We gaan links de  in tot aan het nr  61 waar het huis van de

SINT-JOZEFSKRING is gelegen.

 Wist U dat ... ?

- dit het voormalig poortgebouw was van de Sint-Jozefskring                  

                    We gaan nu het  in waar we het café 

DE KULMINATOR  aantreffen 

Wist U dat ... ?

- dit café in 2007 - 2009 - 2011 en 2014, volgens "Ratebau" een jaar lang het beste café ter wereld werd genoemd.

- het nu de 5de beste bierbestemming is van de wereld, dank zij zijn vele verschillende bieren. 

            Ten einde van het Vleminckveld, slagen we rechts de  in.

Aan de linkerkant van de straat, achter het ijzeren hekken kunnen we de countouren van het

THERESIANEN -of CARMELKLOOSTER bemerken    

met even verder de inkompoort naar het klooster.

Wist U dat ... ?

- dit een streng slotklooster was, waar de zusters gesluierd en onzichtbaar bleven.

               We verlaten nu de Rosier via het Vleminckveld en komen alzo in de

                                 waar we aan het nr 18 het gebouw van de

SINT-LUTGARDISSCHOOL aantreffen

Wist U dat ... ?

- deze straat in 1833 "Gerardstraat" werd genoemd naar de Franse Maarschalk die in 1831 belast was met het sluiten van de Hollandse inval in België.

- hij in deze straat zijn hoofdkwartier had opgeslagen.

- de naam "Maarschalk" eerst in 1937 werd toegevoegd aan het straatnaambord.

- in het nr 18 een voormalig klooster was voor zusters.

                Op het pleintje tegenover de Kapucienessenstraat en Schermersstraat en de splitsing met Terinckstraat en Maarschalk Gerardstraat ontdekken we het beeld van

GERALD WALSCHAP

Wist U dat ... ?

- dit beeld gemaakt werd door Wilfried Pas, beeldhouwer en neo-expressionistisch tekenaar, etser en zeefdrukker.

- hij geboren werd te Londerzeel-St.-Jozef op 9.7.1898 en in 1928 zijn eerste roman "Waldo" verscheen, gevolgd door "Adelaïde" in 1929

- deze zijn opleiding genoot aan St.-Lucas te Brussel, de Academie van Antwerpen en het NHISKA, waar hij leraar werd.

- hij verschillende prijzen won zoals Berthe Art in 1966 en Eugène Baie in 1984.

               Schuin tegenover dit pleintje bevindt zich de  en de

              waar aan het nr 28 en 22 respectievelijk de

TERNINCKGANG .   Deze gang behoort in feite bij het Sint-Andrieskwartier dat wij in een vorig deel hebben besproken.

en DE FONDATIE TEIRNINCK  gelegen zijn.

Wist U dat ... ?

- de gang dateert van 1869 - 69 en vroeger Munsterstraat noemde

- in deze gang, op 16.4.1180 Frans Paul Jochems werd geboren uit een gezien van 8 kinderen, 4 meisjes en 4 jongens.

- zijn vader een paardenvoerman was aan de Antwerpse dokken en zijn moeder waswerkster

- Jochem een teken -en boetseertalent was 

- dit een godshuis was voor behoeftige meisjes

- het gesticht werd opgericht door Christiaan Terninck en Jean Hubert, in de Coppenolstraat.

- het sedert 1703 hier gevestigd is

- het in 1887 het oude gebouw kwam vervangen 

- het huidige in 1947 werd geronctrueerd door architect R. Speybrouck.

               We gaan nu langs de Schermerstraat, de eerste straat links in en belanden op het                                                          

waar vooraan in de straat aan het nr 24 de

PASTORIE van de Sint-JORISKERK zich bevindt

Wist U dat ... ?

- dit gebouw bij een definitief besluit van 18.6.1986 werd opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen en dit besluit op 18.9.1986 in het Belgisch Staatsblad verscheen.

- het ca 1830 de residentie was van generaal Chassé, de Hollandse bevelvoerder van de Citadel, die de beschieting van de stad beval.

               Juist daarnaast bevindt zich de beschermde 

SINT-JORISKERK :            

Wist U dat ... ?

- de oude kerk op het einde van de 18° eeuw verwoest werd.

- in 1846 de grond en de nieuwe gebouwen gekocht werden door pastoor Van Cauwenbergh.

- deze nieuwe gebouwen afgebroken werden en onder leiding van de Amsterdamse architect Léon Suys, met de nieuwe kerk begonnen werd.

- deze architect ontslagen werd tijdens de werkzaamheden, praktisch als de bouw in 1853 gereed was, en ingewijd kon worden.

- in 1871 de muurschilderingen van Godfried Guffens en Jan Swerts werden ingewijd door kardinaal Dechamps.

- op dezelfde tijd de 2 torens werden voorzien van spitsen.

               Voorbij de splitsing Sint-Jorispoort-Mechelseplein en Maarschalk Gerardstraart bevindt zich het bruincafé 

DEN BOER van TIENEN

 Wist U dat ... ?

- dit een bruin volkscafé is.

- het één van de oudste café's van 't stad is              

            Even verder aan de linkerzijde van het plein het eetcafé

ZEPPOS 

              Op het plein zelf, zit 

WILLEM ELSSCHOT rustig alles te bekijken

Wist U dat ... ?

- Willem Elsschot een Vlaams schrijver was en geboren werd te Antwerpen op 7.5.1882 als Alfons De Ridder.

- hij de zoon was van een bakker aan de De Keyserlei.

- in 1913zijn eerste roman "Villa des Roses" gevolgd door "Een ontgoocheling" in 1921 uitkwam.  

- Hij stierf te Antwerpen op 3.5.1960.

               Vlak tegenover het standbeeld aan de  aan het nr 45 de ingang van het 

SINT-ELISABETHGASTHUIS met aansluitend het ELZENVELD

Wist U dat ... ?

- dit een beschermd monument is bij definitief besluit van 25.3.1938 dat op 27.4.1938 verscheen in het Belgisch Staatsblad en het oudste ziekenhuis van Antwerpen  is.

- het ontstond in 1226 en opgericht werd door de Gasthuiszusters van Antwerpen.

- het sinds 1796 eigendom is van het OCMW.

- sinds 1988 het Socio Cultureel en Congrescentum "Elzenveld" is gelegen.

                  Vlak daarnaast ligt het

MARNIXHUIS eveneens een beschermd monument
       

Wist U dat ... ?

- dit gebouw genaamd en bewoond werd door Filip van Marnix, heer van Sint-Aldegonde, burgemeester van Antwerpen. 

               Naast het Marnixhuis bevindt zich het

MAAGDENHUIS nog een beschermd gebouw

Wist U dat... ?

- dit eveneens beschermd gebouw is bij een definitief besluit van 28.11.1985 dat op 11.2.1986 verscheen in het Belgisch Staatdsblad..

- het Maagdenhuis de tegenhanger is van het Knechtjeshuis dat gelegen is aan de Paardenmarkt (zal later in het ander deel nog besproken worden) en oorspronkelijk een oude-vrouwenhuis was.

- het opgericht werd door de stichting van de Antwerpse koopman J van der Meere.

- het later een verblijf voor weesmeisjes was (1551-1882).

- de betekenis van weesmeisjes "maagdekens" was.

- op de binnenkoer het beeldje van "Houten Klara" staat.

- dit gemaakt is uit eikenhout en een 17° eeuws beeldje van een meisje in uniform voorstelt.

- het beeld geïnspireerd werd door Hendrik Conscience tot het schrijven van de novelle "Houten Clara".

- de typische Antwerpse uitdrukking : "stoa doar ni als een houten clara"  er van voortkomt.

- er in de inkomhall een gedenkplaat 'in memoriam' hangt' waarop mijn naam Alfons Van Camp op voorkomt als overleden personeelslid van COO.   Wat vroeg vinden jullie dat niet ?

     

              Over deze 3 gebouwen op de hoek met de Boogkeers en de Lange Gasthuisstraat het gebouw de

BOOGKEERS

                           



Wist U dat... ?

- dit gebouw gebouwd werd in 1713 in opdracht van Jusua Castaho.

- het bewoond werd door de bekende baron E. Osy van Zegwaert, die van 1889 tot 1900 gouverneur was van Antwerpen. 

               Verder stadsinwaarts komen we aan de hoek met  waar het DISTRICTHUIS van de stad Antwerpen is gelegen.

Wist U dat ... ?

- dit gebouw het "Hof van Arenberg" was (modo Hof van Sevenbergen, modo Hof van Luik).                                           Verder in de straat het zéér bekende

ECHT ANTWAARPS STADSTHEATER

Wist U dat ... ?

- dit toneelgezelschap opgericht werd in 1981 door Ruud De Ridder en Guy Coremans, Gerda Verhelst, Jane Peter en Ivo Pauwels.

- Ruud De Ridder in zijn eigen theater van de stad alleen over bleef.

- sinds 2000 Ruud met zijn echtgenote Nicole een echt en hecht duo vormen.

              Naast het districtshuis bevindt zich het 

MUSEUM MAYER van den BERGH

Wist U dat ... ?

- dit museum tot stand kwam door moeder Henriette Mayer van den Bergh die de passie voor kunst van haar zoon Fritz steunde.

- diezelfde Fritz overleed in 1901.

- zij het museum liet bouwen (1901 - 1904) om het levenswerk van haar overleden zoon te bewaren.

- Fritz meer dan 3.000 kunstvoorwerpen naliet, waaronder schilderijen, beeldhouwwerken, wandtapijten, glasramen, die hij op de veilingen in Europa kocht.

             We gaan nu de Lange Gasthuisstraat uit en komen op de Korte Gasthuisstraat waar we onmiddellijk het beeldje van 

DEN DEUGNIET kunnen bewonderen.   Een bronzen beeldje dat een jongetje voorstelt die zijn blote kont aan de voorbijgangers toont.

Wist U dat ... ?

- het beeldje hier geplaatst werd in 1970.

- het reeds 9 maal ontvoerd werd.

- het sedert april 2008 terug op zijn plaats staat.

- het de woorden van vele Sinjoren verantwoordt : """Mê iel Antwaarpen, moar ni mê mij".

- dit beeldje gemaakt werd door Luc Verlée.

- Den Deugnit van John Lundstörm is,  met zijn tekst van het liedje in het Antwerps, op de sokkel.

              Ten einde van de Korte Gasthuisstraat aan met pleintje met de splitsing naar Schrijnwerkerstraat de beelden van  de

CALVARIE

Wist U dat ... ?

- dit een beschermd monument is bij definitief besluit van 8.3.1940 dat op 11.4.1940 in het Belgisch Staatsblad verscheen.

- het opgericht werd in 1710.

- het onder Franse bezetting verdween.

- het in 1814 en 1859 terug kwam na hersteld te zijn door beeldhouwer J. Peeters.

               Dit waren dus enkele wetens -en bezienswaardigheden in de omgeving van het Modekwartier.  

               De volgende aflevering Deel 7 zal handelen over de omgeving van het "Quartier Latin" en het "Theaterplein".

                                                                -o-o-o-O-o-o-o-