WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN
over -en in ANTWERPEN
DEEL 37 :
"""De GANGEN in ANTWERPEN"""
In ons vorig deel 36, dat handelde over de steegjes en doodlopende straten, gaan we ons nu concentreren op de gangen. Maar wat is in feite een gang ? dat kan gaan van :
- een ruimte in een gebouw (doorloop, overloop)
- een door een dier gegraven gang onder de grond of onder de zeebodem
- als onderdeel van een diner
- een manier van beweging: bv : paardengang
- opeenvolging van gebeurtenissen
- een groep misdadigers, een bende
- een jaargang van een tijdschrift of lichting (van studenten).
Maar wij houden het bij straten, zoals de
TERNINCKGANG
Wist U dat ... ?
- deze gang gelegen is tussen de Kasteelplein en Schermersstraat.
- deze straat geopend zou zijn ca. 1570 aan de buitenzijde van de omwalling van 1314.
- zij gelegen is ter hoogte van nr. 28 en dateert van 1868-69.
- dat een vroegere benaming "Muntersstraat" was.
Inhet Sint-Andrieskwartier aan de Willem Lepelstraat nr 14/1-12 bevindt zich de
PAARDEKENSGANG of PEERDENPOORT
Wist U dat ... ?
- deze gang reeds vermel werd in XVI° eeuw en één van de weinige overgebleven gangen is.
- deze dateert van 1305.
- het een smalle gang met 12 overgebleven met arbeidershuisjes is.
- de huizen alleen uit een gelijkvloers en een zolderverdieping bestaat.
Nog in het Sint-Andrieskwartier aan de Lange Ridderstraat nr 79 is er de
CALLOEISGANG
Wist U dat ... ?
- het pand de “ Witten Griffoen “ heet en dat het huis dateert van 1515.
- de trapgevel werd gereconstrueerd in 1977.
- er links een smalle deur toegang geeft tot de Calloiesgang, een binnenplaats omgeven door witgeschilderde lijstgeveltjes.
- het poppentheater “ De Poesje van Sint-Andries “ speelde en dat hier Celina Hannes verleef, een telegrambestelster die met een autoped de post bracht, wat haar de bijnaam “ Mie Trottinet “ opleverde.
En nog in het Sint-Andrieskwartier aan de Augustijnenstraat bevindt zich de
MAZENGANG
Wist U dat ... ?
- het godshuis Mazengang gesticht werd in 1636 door Antonius Geeraerts, in de Jan Maesganck, Keizerstraat tussen de nummers 67 en 69; in 1779 en overgebracht werd naar de huizen zogenaamd "de Ooievaar, de Pelikaan, de Valk en de Eend" deel uitmakend van de Fondatie Van Nispen. Godshuis Van Nispen in 1625 gesticht door Balthazar Van Nispen en herbouwd in 1844.
- deze gang zich bevindt in de straatwand, smalle spleet met daarachter enge gang.
- achter een deur en meer oostwaarts, zich een rechthoekig binnenplaatsje bevindt.
- er ook een arduinen gedenkplaat tegen de zuidgevel is aangebracht waarop: "Fondatie / van Balthasaer Van Nispen voor / Twelf oude Manne / A 1643" te lezen valt.
- deze gang geschermd wordt door het KB van 23.4.1992.
Bron van deze foto's : - de hierboven afgebeelde foto's eigendom zijn van het blog van het seniorennet "Verborgen Plekjes" van Ludo de Groof.
Als we het Sint-Andrieskwartier verlaten en de Oude Koornmarkt inwandelen bevindt er zich aan het nr ... de
VLAAIKENSGANG
Wist U dat ... ?
- de Vlaaikensgang een schilderachtig steegje is opklimmend tot de tweede helft van de 16de eeuw.
- het een L-vormige, gekasseide doorgang is, bestaande uit elf achterhuizen met oude kern in traditionele bak- en zandsteenstijl,
- de naam 'Vlaaikensgang' is jonger dan de gang zelf, die dateert van het jaar 1591.
- er twee versies van een anekdote menen de naamgeving te verklaren
- beide versies verwijzen naar een vlaaien- of wafelhuis dat hier in de gang van de schoenmakers en de klokkenluiders zou hebben bestaan.
- meer precies de tweede versie duidt de rijstpelderij aan, gevestigd in het aanpalende pand Hoogstraat 15.
- in de jaren 60 van de 20ste eeuw er plannen bestonden om dit idyllische steegje te slopen en er een parking neer te zetten.
- de Vlaaikensgang in 1969 van de ondergang gered werd toen antiquair Axel Vervoordt dit historische stukje Antwerpen kocht en herwaardeerde als typisch Antwerpse stadswijk.
- deze gang beschermd wordt door het KB van 20.6.1973.
Schuin over Vlaaikensgang in de richting van de Suikerrui bevindt zich de
QUINTEN MATSIJSDOORGANG die de verbinding vormt van de Oude Koornmarkt naar de Handschoenmarkt.
Als we nu de stad ingaan richting "Vogelenmarkt" dan bevindt er zich een straat genaamd
LANGEGANG Deze straat maakt de verbinding van het Hopland naar de Tabaksvest.
Wist U dat ... ?
- het een 140m lange, smalle gang is, die door G.Despommeraulx in 1583 geopend werd op het Mollekesraamhof.
- er in de 18e eeuw hier nog aan weerszijden van deze weg een aantal pittoreske, rustiek woningen stonden .
- toen de eigenaars zich in de loop van de 19e eeuw verder van het stadscentrum gingen vestigen, hier een herverkaveling vormde en er een aaneengesloten reeks kleinburgelijke huizen, kwamen, die de jongste decenniën één voor één opnieuw verdwenen zijn.
- de Langegang geruime tijd een privéweg was en pas bij raadsbesluit van 23 september 1848 hij in het publiek wegennet werd opgenomen. -
- er in 1856 hier nog bij nr 26 een binnenplaats was met een twaalftal huisjes.
We begeven ons nu naar de Sint-Paulusplaats waar aan de Noordzijde van de plaats, de
CRAUWELENGANG is gelegen
Ingang van de Crauwelengang
Wist U dat ... ?
- dit het zogenaamde "Crauwelenhof" was, mogelijk een overblijfsel van het oorspronkelijke godshuis (XVII d) .
- hier vroeger een godshuis was voor vrouwen, in 1695 gesticht door Anna Van Havre en herbouwd in XIX..
- het er nu een school is voor buitengewoon onderwijs.
- het werd opgenomen in de lijst met beschermde gebouwen met een definitief besluit van 28.11.1985, besluit dat op 11.2.1986 verscheen in het Belgisch Staatsblad.
We konden in deze omgeving geen verdere gangen ontdekken, zodat wij onze stappen richten naar de kanten van het Frans Halsplein waar zich de
ZWANENGANG zich bevindt
Voor alle duidelijkheid heeft de "Zwanengang" niets met zwanen te maken, maar gezien de naam er in voor komt, nemen we dit stratennaambord op in onze reeks.
Wist U dat ... ?
- de Zwanengang bevindt bezijden het Frans Halsplein.
- de oorspronkelijke gang vroeger een smal straatje met minihuisjes was omringd door de Sint-Jacobsmarkt - Rozenstraat - Paradijsstraat en Kattenstraat.
- de gang gesloopt werd om er het Frans Halsplein van te maken.
- in de Zwanengang ooit lief en leed werd gedeeld.
- in 1960-65 hij afgebroken werd en tot de dag van de afbraak er geen elektriciteit, gas of water was en halverwege slechts alleen een pomp stond.
Als we onze stappen nu richten in de richting van de Paardenmarkt dan vinden we gang, nl de
NIEUWEGANG
Wist U dat ...?
- deze gang van de Paardenmarkt naar de Stijfselrui loopt
En ... de
ROSKAMGANG die gelegen is naast het nr 28 van de Paardenmarkt
Wist U dat ... ?
- in 1427, het magistraat, voor het gemak der kooplieden, een stal liet bouwen, genaamd "de Roskam", in een steeg die er de naamvan heeft ontvangen.
- de opening plaats had op 2 oktober.
- het een stal was waar iedereen zijn paarden kon stallen tot op het ogenblik vande verkoop, op last, per paard, behalve het onderhoud, een maat Rijnse wijn en een gand te betalen.
Een zijstraat van de Paardenmarkt is der Venusstraat. In deze straat is de
HALFMANENGANG
Wist U dat ... ?
- aan het einde van de Halfmanengang, een straatnaam die terugslaat op de 16de Eeuwse bleekhof "Halffmane".
- er zich vroeger op een binnenplaats een 12tal gezinnen woonden.
Om onze zoektocht naar de gangen voort te zetten trokken wij verder richting Congresstraat en omgeving waar we de
ARTIESTENGANG vonden
In de omgeving van de Seefhoek, meer bepaald aan de Handelstraat, vonden wij nog het
BURGERWELZIJN
Wist U dat ... ?
- dit in feite geen gang is maar een straat die doodloopt op een pleintje
- dat er voorheen de lange muur gebruikt werd voor tekeningen van Willy Van der Steen
Tot slot van onze zoektoch begaven we ons naar het uiterste noorden van de stad waar zich aan de aan de linkerkant een steegje bevindt leert ons dat dit de
JOOSSENSGANG is
Wist U dat ... ?
- dit een doodlopende steeg is.
- hier veel om te doen was met betrekking tot de heraanleg.
- de heraanleg eerst op 5.12.2013 door het districtscollege werd goedgekeurd.
Voilà dat we enkele gangen die te vinden zijn in Antwerpen.
-o-o-o-O-o-o-o-
|