Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
07-09-2008
Morgen is het O.L.Vrouw - Geboorte
De dag van morgen wordt ter onderscheiding van het feest op 15 augustus, de " kleine Lieve-Vrouwdag " genoemd. De winter nadert, de zwaluwen vergaderen 's avonds in grotere getallen en...
" Op Maria's - Geboort, trekken de zwaluwen voort. "
Helaas maar 't is zo ! ! ! In sommige streken van Vlaanderen staat deze dag bekend als zwaluwenafscheidingsdag. In de avond van 7 september liet men vroeger in sommige Westvlaamse streken nooit na te drinken op de afreis van de zwaluwen. Volgens de legende vroeg Maria eens een voerman te drinken en reikte hem om de drank op te vangen de blanke kelk der haagwinde. Vandaar zegt de Brugse zondagbode, dat in sommige dorpen van Vlaanderen de meisjes op O.L.Vrouw-Geboorte dronken uit zulke bloemkelkjes. De zwaluwen worden ook O.L.Vrouwvogelen geheten omdat, hoe verre O.L.Vrouw ook moest vluchten, zij altijd vergezeld was van een zwaluw. Daarom ook komen en verwijderen deze vogels zich op een van haar feestdagen; n.l. op O.L.Vrouw-Boodschap (25 maart) en op O.L.Vrouw-Geboorte, morgen dus. Morgen vangt men reeds aan met zaaien van het winterkoren :
" Maria geboren, boer, zaai uw koren. "
En erg belangrijk is het weer van morgen want :
" Het weer van Lieve-Vrouw-Geboort, duurt gaarne zo vier weken voort. "
Morgen moge de appelen geplukt worden want zegt ons een spreuk :
" Met O.L.Vrouw-Geboorte krijgen d' appels hun derde wijdinge."
Met andere woorden, ze zijn rijp om geplukt te worden. Dat was het voor vandaag, morgen vertel ik u over Gorgoon en ik kan u nu al verklappen dat ook 9 september weer een belangrijke dag is ! Ik zal er morgen zijn, u komt, toch ook ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
7 September 2007 was een bewolkte dag waar de zon zich heel even liet zien. Om 14u28 had het kwik zijn hoogste punt bereikt en dat liet 20,7° noteren. 's Morgens om 6 uur schreef men in het weerstadion van Kapelle o/d Bos 15,4° op, zijnde de minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 7de september sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1911 met 31,7°. - De koudste 7de september ooit kwam in 1845 voor met 4,1° !
Morgen is Sint - Hilward op bezoek en die brave man, wel dat is de patroon van de notebomen in Brabant en in Limburg. Dat is de reden waarom men de noten graag af doet de week vóór of de week na zijn naamdag. In mijn verzameling vond ik volgende spreuk :
" Sint-Hilward baas van de noten van de kleine en de grote. "
De eigenaars van notebomen roepen misschien best wat hulp in van de wind ?.... " Hoor eens Piet hoe het waait " , wie van ons kent dat gedichtje niet ? Morgen kijk ik vooruit naar de komst van O.L.Vrouw-Geboorte en rond die dag is er weer heel wat te doen. Ik vertel er u morgen alles over, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 September 2007 was een bewolkte dag met een lichte bui en een maximum temperatuur van 20,4° die om 15u49 waargenomen werd in het weerstadion van Kapelle o.d Bos. 's Morgens om 6u03 werd de minimum temperatuur opgeschreven en die liet 14° noteren. De warmste 6de september sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1899 met 30,1°. - De koudste 6de september ooit kwam in 1952 voor met slechts 4,6° !
Normaal gezien moet het deze maand regenen want de grond ligt droog van de warme augustusmaand, zo had het moeten zijn, alleen dacht augustus er dit jaar anders over ! En toch ziet de boer de regen graag vallen want :
" De septemberregen, komt de boer heel goed gelegen. "
Nog een andere weerspreuk leert ons :
" Aan septemberregen is veel gelegen. "
En nog erg belangrijk vandaag ! ! ! :
" De vijfde wordt bewezen wat voor een maand het zal wezen. "
Duimen voor een zeer mooie dag dus !!!
Morgen vertel ik u iets over Sint-Hilward en wat er verder nog op het menu staat zien we morgen dan weer wel. Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 September 2007 was een bewolkte dag waar motregen haast niet weg was ! Om 12u50 werd de maximum temperatuur waargenomen en die bedroeg slechts 16,3° ! - 's Morgens om 6u51 noteerde men toen 5,3° als minimum tempetratuur voor deze dag. De warmste 5de september sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1949 met 33,3°. - De koudste 5de september ooit kwam in 1925 voor met 4,4° !
De oogst is binnen en de belangstelling in het weder neemt af. Voor de landman treedt er een rustperiode in na de groei-, bloei en oogstmaanden, met uitzondering voor deze met maisteelt. De weersgesteldheid heeft voor hem nog slechts belang met het oog op het volgend jaar. De weerspreuk die ik voor vandaag voor u koos zegt :
" Zo het in september dondert, zullen er volgend jaar veel granen wassen. "
En inderdaad zal dat zo zijn want in deze maand wordt aanvang gemaakt met het zaaien van de wintertarwe. Om goed te zijn moet het dus regenen en over die regen, wel daar wil ik morgen over hebben. Tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 September 2007 was een tamelijk zonnige dag waar toch weer een bui te noteren viel ! Om 16u50 had het kwik zijn hoogste punt bereikt en dat liet 18,3° opschrijven. - 's Nachts om 3u06 werd de minimum temperatuur waargenomen en die bedroeg 9,4°. De warmste 4de september sinds de waarneming van Ukkel was deze van 1929 met 34,9° ! Dit is tot vandaag en sinds 1833 nog altijd de warmste dag van de maand september !!! - De koudste 4de september ooit kwam in 1915 voor met slechts 4,7° !
Voor vandaag wil ik het eens kort houden en voor de gelegenheid heb ik een spreuk uit mijn geboortestad Mechelen voor u meegebracht :
" Die van Leuvenkermis keren, brengen de winter onder hun kleren. "
Leuvenkermis is altijd op de 1ste zondag van deze maand die is dus niet ver meer af ! Morgen kijk ik eens naar de betekenis van donder in deze maand. Ik zal er zeker zijn, u komt toch ook weer ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 September 2007 begon met regen maar eindigde gelukkig met zon ! Om 15u03 werd de maximum temperatuur waargenomen en die bedroeg 20,2°. 's Morgens om 9 uur noteerde men toen 15,1° als laagste temperatuur voor deze dag. De warmste 3de september sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1906 met 32,6°. - De koudste 3de september ooit kwam in 1923 voor met 4,9° !
Aan het humeur van september is erg veel gelegen, we hopen met ons allen nog op wat zomerse dagen, doch men moet weten dat het vanaf de 20 september kouder wordt en dat we vanaf dan veel regen moge verwachten. De volkszeg luidt als volgt :
" Als september van goed humeur is, kunnen we nog een schone maand hebben, want oktober kan er niet voor instaan. "
Hoop doet leven leert ons een spreuk, dus waarom zouden we in geen goede na-zomer geloven ? Op het einde van deze maand hebben we nog recht op het Sint-Michiel zomerke dus.....wanhoop niet ! Tot morgen dan maar ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
2 September 2007 was een bewolkte dag waar de zon zich heel even liet zien, echt goed is september verleden jaar zeker niet gestart ! Om 14u35 schreef men in het weerstation van Kapelle o/d Bos 22° op als maximum temperatuur terwijl men 's nachts om 0u10 de minimum temperatuur noteerde en die bedroeg 15° ! De warmste2de september sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1911 met 33,2°. - De koudste 2de september ooit kwam in 1890 voor met 5° !
Vroeger jaren was deze dag het begin waarop men de spinnewielen begon na te zien, om ze weer in orde te brengen voor de spinavonden die nu wel erg nabij komen ! Al naar gelang de streek begon het spinnen gewoonlijk op Sint-Lambertus (17 september) of op Sinte-Teresia (15 oktober) en zo zei men :
" Sint-Gilleke 't kloske op 't spilleke, Sint-Michiel, 't kloske op ' wiel. "
Deze spreuk maakt ons duidelijk dat op Sint-Michiel (29 september) het spinnen al volop bezig was. Vanaf vandaag mag men verwachten dat het ook koeler begint te worden en in Limburg zegt men dat als volgt :
" Sint-Gieles keumt oingebloize, verbit de strohuû en de laaine hoize."
Wat niets anders wil zeggen als dat men zijn zomerpak mag aflaten. En tot slot voor vandaag nog een gouden raad voor de landman.
" Als Sint-Giel blaast op de horen, boerkens zaait dan uw koren. "
Dat was het voor deze 1ste septemberdag, als u hier morgen weer keert, wel dan vindt u mij zeker ook weer, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
1 September 2007 was een mooie zonnige dag met een maximum temperatuur van 21,6° die om 16u59 waargenomen werd. De minimum temperatuur werd 's nachts om 2u33 opgeschreven en die liet 13,7° noteren. De warmste 1ste september sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1911 met 31,4° ! - De koudste 1ste september ooit kwam in 1890 voor met 5,3° !
Morgen begroeten we september maar ook Sint-Egidius !
Met september komen de herfstdraden, de bladeren veranderen van kleur, paddestoelen verschijnen in grote getale, klimop en tijlloos bloeien. September is ook een echte rupsenmaand, glimwormpjes zijn te zien op haag en weiderand. Het wintergraan wordt gezaaid, het is een maand van overgang van weemoed, van komende scheiding; de bladeren vallen, kraaien strijken neer en wij hopen bij dat alles toch nog op wat zomerse dagen ! Morgen komt Sint-Egidius op bezoek, de morgen- en avondnevelen schuiven dichter en dichter naar elkaar toe en verkorten de werkdag. Zo komt het dat in Limburg Sint-Egidius de middagslaap en de namiddagboterham afschaft :
" Sint-Gillis verbeurt den ongere en den achterongere. "
Een gelijkaardig gebruik van afschaffing van de schafttijd van vier uur, bestaat ook in Vlaanderen, doch maar pas met Sint-Michiel op 29 september. Het weder van Sint-Egidius blijft gans de maand duren ! ! ! Aan het weer van morgen is dus heel veel gelegen !
" 't Weer dat Sint-Gillis biedt, en eindigt voor de vier weken niet. "
Of nog ietsje anders gezegd :
" Is 't schoon met Sint-Giel, 't zal zijn tot Sint-Michiel. "
Maar....omgekeerd is het helaas ook weer waar :
" Als 't op Sint-Gillis regent, zal 't lang blijven aanhouden. "
En is het weer morgen voortreffelijk wel dan verwachten we een warm najaar.
" Is Sint-Egidius heet, 't geeft schone herfst met zweet. "
Morgen blijf ik alvast nog een dagje stilstaan bij deze brave man want Sint-Giel heeft nog meer in petto voor ons ! Tot morgen ?
eptember van septem = zeven, betekent dus eigenlijk de zevende naar de hem toegewezen plaats in de oude Romeinse kalender.
Een zeer oud versje zegt :
Als Mert de eerste Maend van ’t Jaer was, even doê
Quam my de naem die ik nu voer (september) toe,
Ik ben den Herfst-begin, en ook des Zomers laetste,
Doch, mids ik Vruchten breng, ben ik niet van het quaedste.
Bij de Romeinen was september toegewijd aan Vulcanus, de god der smeden. Hij werd ook Bacchusmaand genoemd omdat alsdan de wijnoogsten begonnen. Bij de Saksers heette hij Viturmanoth of Mutumanoth, wat fruitoogstmaand betekende. Karel de Grote noemde hem Haervistmanoth, van haervest = oogsten. De Noordervolken zegden : fruit – haver – gerst of speltmaand, naar gelang zij herdachten wat gedurende deze maand in hun streek geoogst werd. Men noemde hem ook evenmaand omdat in deze tijd, de zon bij herfstevening in de evenaar treedt. Wij noemde hem herfstmaand omdat de herfst deze maand begint.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
31 Augustus 2007 was een bewolkte dag waar het kwik om 14u15 zijn hoogste punt bereikt had en dat liet 19,7° opschrijven. - 's Morgens om 8u17 noteerde men toen 15,5° als laagste temperatuur van deze dag. De warmste 31ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1929 met 35° ! - De koudste 31ste augustus ooit kwam in 1940 voor met 5,3° !
Morgen kijk ik al vooruit naar september en naar de komst van Sint-Egidius die aanstaande maandag bij ons langs komt. Zijn feestdag is erg belangrijk voor het komende weer, morgen daar veel meer over ! Vandaag wil ik nog even achteruit kijken en nagaan wat augustus ons te bieden had met het oog op de komende winter. In de eerste week van deze maand bracht ik de volgende weerspreuk voor u mee :
" Is de eerste augustusweke verhit, zo blijft de winter lang en wit. "
Wat dat betreft staan we al zeker geen lange witte winter te verwachten ! ! ! Aan regen hebben we deze maand zeker geen tekort gehad en dat zal de boer maar al te graag gehad hebben want :
" Als augustus zonder regen henen gaat, de koe mager voor de kribbe staat. "
Wat er ook moge van zijn, feit is zeker, augustus heeft ons een beetje bedrogen, we hebben niet gekregen waar we recht op hadden !!! Laat ons dan maar hopen op een mooie nazomer en waarom zouden we daar niet in geloven ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
30 Augustus 2007 begon zonnig en eindigde bewolkt. De maximum temperatuur die om 12u26 waargenomen werd bedroeg 20,6° ! - In de vroege morgen, om 4u20 om precies te zijn, noteerde men 6° als minimum temperatuur voor deze dag ! De warmste 30ste augustus sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1930 met 31°. - De koudste 30ste augustus ooit kwam in 1964 voor met slechts 5,5° !
Ik vertelde het al zo vaak, de dieren zijn 's werelds beste weersvoorspellers ! Mits een klein beetje aandacht komt u er zeer veel van aan weet, zo doet ook de vink zijn duit in het zakje :
" Zingt de vink in de morgenstond, zo hij zeker regen verkondt. "
Ook de wind heeft zo zijn betekenis :
" Wind in de nacht, water in de gracht."
Geloof mij, deze beide spreuken zijn er met waarborg ! Morgen ben ik aan de laatste weerspreuk van deze maand toe, misschien de moment om eens achter ons te kijken en de balans van augustus op te maken ? We zien morgen wel, alvast tot dan.