Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
13-09-2005
Dinsdag
Dinsdag zou komen van "Thys" een der oudste goden van de Germanen; hij stond verbeeld op een voetstuk, droeg kleren van berenvellen gelijk de Germanen, en hield in zijn hand den staf zijner heerschende macht. In Vlaanderen en Brabant was het vroeger de gewoonte dat meiden slechts den dinsdag in dienst kwamen
Nu de notentijd er aan komt : Noten waren voor onze voorouders erg belangrijk en ook de meest gegeerde vruchten. Maar noten waren toen ook het symbool van vruchtbaarheid en dus zei men :
" Veel hazelnoten, veel kinderen "
Wanneer er vroeger een koppeltje trouwde, wierp men geen rijst maar noten over hen heen. In sommige Zuideuropese landen is dat zelfs nu nog altijd in trek. Werd er vroeger een kindje geboren dan plantte men een levensboom. Voor een jongen was dat een notenboom, en voor een meisje een pereboompje. Bij het planten van een notenboom zegt men vaak :
Vandaag dinsdag 13 september is de volksheilige Flederic B(of Frederik) aan de beurt. Hij werd in Frankrijk geboren en na zijn priesterwijding aldaar verliet hij zijn vaderland en vestigde hij zich te Vlierzele in het land van Aalst. In 974 gestorven werd weldra zijn graf door talrijke wonderen verheerlijkt. De genezing van verschillende doven deed hem weldra als bijzondere patroon tegen doofheid aanroepen. Op de 1ste zondag van juli werd de reliekenkas processiegewijs rond gedragen. Op de papieren vaantjes die ter gelegenheid van de begankenis werden uitgedeeld stond gedrukt :
"H. Fredericus, die zyt te Vlierzele verheven wil uwe bezoekers troost en bystand geven, opdat zy van doofheid en oorpyn door voorspraak van U by God zouden genezen."
Dezer dagen zijn er maar weinige weerspreuken te vangen maar ik verzeker u, daar komt in de loop van de maand nog wel verandering in. Ik kan u nu alvast verklappen dat er nog enkele zeer mooie in 't verschiet zijn. Toch heb ik er voor vandaag maandag 12 september eentje gevonden en die luidt als volgt :
" De gerst zaaien met Sinte Wyt, is de gerst met de zakken kwyt."
Wie Sinte Wyt wel is, wel dat vindt ge net onder deze mededeling waar ik over deze heilige ietsje meer vertelde.
Vandaag staat er een belangrijke volksheilige op de kalender met name de H. GUIDO (Wyen) B. De heilige Wyen wordt of werd vooral te Anderlecht vereerd op 2de Sinksendag. men ging er (gaat er) beewegen tegen "den loop" of het afzakken van "den aarsdarm". De bedevaarder ontving er een rode draad die hij/zij aan de hals diende te dragen, alsook een stukje eikenhout van "den Wyenboom" dat men in de spijzen moest raspen. "den Wyenboom" was een eikenboom en uit dat hout was de wandelstok van de H. Guido (Wyen) gemaakt. Het zal da wel een hele grote boom geweest zijn want ze bleven maar stukjes uitdelen. Ook te Erembodegem wordt (werd?) deze heilige aanroepen en wel met volgend gebedje :
"Onze ziekten zal hy helpen, rooden loop, subite dood; beestenkwalen zal hy stelpen, staan ons by in den nood. Komt dan Sinte Guido eeren, uwen toevlucht neemt tot hem, wilt Gods eere in hem vermeeren komt naar Erembodegem. Met Uwen bijstand sinte Wyen ons alle Lieve te Verblijen"
Hoeveel dagen heeft iedere maand ? Er bestaat een heel eenvoudig gedichtje om te weten hoeveel dagen iedere maand telt, dat zou reeds dateren uit de 17e eeuw en het luidt als volgt : Dertig dagen heeft november, april, juni en september, acht en twintig februari alleen, d' ander hebben er dertig en een.
Morgen tap ik even uit het "oud vaatje" en zal ik wat vertellen over de H. Guido wiens naamfeest men morgen viert. Vooral in streek van Erembodegem was deze heilige goed gekend. Afspraak voor morgen ? ? ?
Vandaag krijgen we het Eerste kwartier om 13u37 precies !
En wat men zoal zegt van een maan : " De eerste en de tweede dag niets, de derde dag zegt iets, maar zo de vierde en de vijfde dag zal zijn, zo is het de hele maneschijn."
Je houdt best u regenscherm in u buurt want ......
"Als het zondag regent binst de hoogmis, dan zal het de hele week regenen."
Gelukkig misschien ??? Vindt men niet zoveel hoogmissen meer als dit vroeger "in den goede oude tijd" het geval was. Maar niets dat veel goeds laat verhopen voor de toekomst. Een andere weerspreuk zegt dan weer :
"Zo 13 september op een vrijdag valt, zo zal de herfst droog zijn."
Bij het opstellen van de weerberichten, maakt men thans gebruik van zeer moderne apparatuur, zoals satellieten. Deze sturen massa gegevens door, die door een computer verwerkt worden en op grote kaarten worden weergegeven. Vroeger bestond al die moderne apparatuur natuurlijk niet. De mens hield de natuur in het oog en leidde daaruit af welk weer hem te wachten stond. Zo ontstonden de weerspreuken: het resultaat van jarenlange waarnemingen en niet zelden meer betrouwbaar dan de moderne weerberichten. Vooral de boeren hechten veel geloof aan de weerspreuken en ze hebben nog dikwijls gelijk ook.
Voor vandaag zaterdag 10 september is er niet direct een weerspreuk voorradig. De Heiligen die er vaak voor zorgen, laten het vandaag afweten en daarom hou ik het dan maar bij de maand zelve.
"Komen in september de pluimen aan het riet Bedenk : 't nazomer en geniet."
"Als het regent in september, dan valt Kerstmis in december."
"Als de "R" is in de maand Blijft het weer niet altijd staand."
Ook toepasselijk voor deze tijd :
"Slaat 's avonds de nevel neer, dan brengt de ochtend helder weer."
En vergeet het niet: Geen zaterdag zo kwaad, of de zon komt vroeg of laat.
Vroeger was het de gewoonte om rond 8 september grote papieren draken(vliegers) op te laten, geschikt in de mening van het volk, om de zwaluwen gezeldschap te houden in hun verre tochten over zee. De zwaluwen worden ook O.L.Vrouwvogelen geheten, naar de legende die meldt, dat O.L.Vrouw veel heeft moeten reizen en vluchten; maar hoever zij ook vluchtte, er altijd een zwaluw bij haar was en haar vergezelde. Daarom komen en verwijderen, zich die vogels op een O.L.Vrouwdag (Boodschap of geboorte).
Omdat we gisteren de geboorte van Maria vierde, en er daar rond enkele mooie spreuken bestaan, wil ik er graag nog even naar terug gaan. Zo zegt men bijvoorbeeld : Met Onze Lieve Vrouw geboort, gaan de zwaluwen voort. Een andere spreuk richt zich dan weer tot de landbouwers en zegt hun: Als Maria is geboren landman, zaai dan vlijtig uw koren. Wat het weer zelve betreft : Mooi weer op Maria Geboort, duurt nog vier weken voort ! Of dat zo is, wel dat vertel ik u over 4 weken wel. Tot slot nog iets voor vandaag 9 september : Regen op Gorgoon oktober wordt een demoon
Deze maand noemt men de Fruitmaand of Herfst of Haver of Gerstmaand ook nog Speltmaand geheten, ja zelfs Pietmaand d.i. als men de pieten of versleepbare bruggen legde. Deze maand bewaarde haar naam van de zevende maand der Romeinse tijdrekening. Wanneer het jaar bij onze verre voorouders slechts twee seizoenen had, begon de winter op 21 september. Deze dag wordt zelfs nog wel eens winterdag genoemd. Iets moois uit de oude doos :
"Ik ben den Herfst-begin, en ook des Zomers laetste, doch mids ik vruchten breng, ben ik niet de van quadste."
Enkele weerspreuken eigen aan deze maand :
-Septemberregen komt de boer gelegen.
-Als in september de donder knalt, met Kerstmis sneeuw met hopen valt.
-Op een warme september volgt graag een zwakke oktober. En vergeet niet, vrijdagsweer is zondagsweer ! !
Vanaf morgen kunnen jullie op mijn blog zowat alle mogelijke weerspreuken terug vinden, aangepast aan de dag zelf, of aan de dag die komen gaat. Ik probeer het boeiend en leuk te maken, en ik hoop op veel belangstelling van jullie. Afspraak morgen vrijdag rond de middag voor mijn eerste weerspreuk, en de start van mijn blog, tot dan. Erg vriendelijke groetjes
