Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
08-04-2008
April en mei zijn de vormmaanden !
Gisteren vertelde de weerspreuken ons dat in april het koren in zijn aren moet komen, wel nu april en mei zijn de vormmaanden zegt maar. Datgene wat april bereidt, zal mei ons geven, vandaar dat men zegt dat deze maanden "vormmaanden " zijn. Volgende weerspreuk komt ons dat erg mooi vertellen :
" April en mei zijn de sleutels van 't jaar, april maakt de bloem, mei bekomt de roem. "
Een andere weerspreuk verwoord het dan weer als volgt :
" April, knopen en aren, mei, bloesem en graan, zes weken nadien de pikke slaan. "
Tot slot en zoals beloofd geeft ik u nog een zeer mooi maar kort gedicht mee van Guido Gezelle :
" April geeft knoop en ouwe, mei geeft bloesem en graan, en na zeven weken is 't gauwe de pikke erin te slaan, en als 't oestjen is geschoren, 't winterken is geboren. "
Zo vlug gaat het dus ! Ondertussen zijn we ook aan de "rosse maan " begonnen en ietsje lager kan u daar weer wat meer over lezen, ga eens kijken zou ik zeggen. Morgen kijk ik vooruit naar de komst van Sint-Ezechiel en deze brave man komt met goede raad op bzoek voor alles wat met vlas te maken heeft. Ik zal er zeker weer zijn, hopelijk u ook weer ?
Vroeger jaren hadden de buitenmensen veel schrik van de rosse of de april-meimaan. Dit is de eerste maanloop welke na Pasen begint. Men beschuldigde deze maan van de rijm te veroorzaken, welke de botten roodbruin maakt. Vooral Sint-Joris (23 april) en Sint-Markus (25 april) noemde men reeds in de tijd van Rabelais (1494-1553) de bevriezers en beschadigers van de knoppen. In de nachten van april en mei is de temperatuur dikwijls maar 4 a 5° boven nul. Door de nachtelijke uitstraling kan de grond dan afkoelen tot een of meer graden onder nul, terwijl de hem omgevende temperatuur zacht blijft. Deze uitstraling, met het gevolg de rijm, doet zich enkel voor bij klare nacht. Is er nu maan, dan schittert zij met al haar kracht, omgeven door een rossige halo. Doch indien er geen maan ware, zou er niets aan de weersomstandigheid veranderd zijn. Daarentegen bij het betrokken weer heeft men geen uitstraling in de ruimte en het rijmt niet; natuurlijk blijft de maan ook achterwege want zij zit verborgen achter de wolken. Het is dus enkel een eenvoudig samentreffen van rijm in de lente of herfst met maneschijn. Dit laatste is dus een teken van een rustige hemel, maar niet de oorzaak ervan.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
8 April 2007 was een pracht van een lentedag met een maximum temperatuur van 18,7° en die werd om 16u33 waargenomen. 's Morgens om 7u23 om precies te zijn noteerde men min 0,7° als laagste temperatuur van die dag. De warmste 8ste april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1894 met 24,5°. - De koudste 8ste april ooit kwam in 1864 voor met min 2,7° !
April is een zeer belangrijke maand in de natuur, of 't is al, of 't is niets ! Een weerspreuk in samenwerking met de landbouwer komt ons 't volgende vertellen :
" In april gezaaid, is in mei weggevaagd, of in juli gemaaid. "
Ik dacht dat deze spreuk duidelijk genoeg is ? Vooral in verband met het koren, dat als maar schaarser gezaaid wordt, heeft of is april van belang want :
" April is aan mei de korenaar schuldig. "
April moet er dus voor zorgen dat het koren in z'n aren komt. Zo zegt er een weerspreuk ook :
" Nooit april zonder aren, nooit mei zonder bloeisel. "
En als bevestiging, en tot slot voor vandaag :
" Aprilse aren, die zijn er alle jaren. "
Morgen blijf ik zeker nog wat vertoeven in de natuur, en dan breng ik zelfs een prachtig kort gedicht van Guido Gezelle voor u mee. Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden
7 April 2007 was een bewolkte dag met af en toe wat zon en met een maximum temperatuur van 13,5° die om 16u18 waargenomen werd. Om 0u14 noteerde men die dag 5,7° als laagste dagtemperatuur. De warmste 7de april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1894 met 23,4°. - De koudste 7de april ooit kwam in 1911 voor met min 4,5° !
Spreekt men in maart van "maartkoeken", zo ook spreekt men in april van " aprilkoeken", dit in verband met de hagel uiteraard. Ik zocht en ik vond tussen mijn weerspreuken eentje die ook van de aprilkoeken gewag maakt, en nog wel eentje die vooral in het Gentse bekendheid verwierf :
" Mee aprilkoeken, lapte geen broeken. "
Dit wil zeggen dat de hagel die er deze maand zou vallen, niet lang blijft liggen. Deze maand is lang nog niet vorst vrij en een weerspreuk, ook weer uit het Gentse vertel dit als volgt :
" In april meugde mee permisse, nog putjes in d' ijsbanen pissen. "
Tot daar de spreuken voor vandaag, morgen ga ik eens kijken wat deze maand te betekenen heeft voor de natuur. Tot morgen ? Ik hoop dat u er ook weer bij bent ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 April 2007 was een een zeer mooie lentedag met een maximum temperatuur van 19,9° die om 14u43 waargenomen werd. - 's Morgens om 6u50 noteerde men toen 1,4° als laagste temperatuur van die dag. De warmste 6de april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1894 met 23° ! - De koudste 6de april ooit kwam in 1911 voor met min 4,8° ! Deze min 4,8° is ook de laagste temperatuur in april die ooit gemeten is sinds 1833 !
Deze maand moge we ons aan alles verwachten : sneeuw, wind, hagel, regen, koude, warmte, het dagelijks menu kan enorm verschillend zijn. En toch naar de boerenwijsheid te oordelen, kan april niet grillig genoeg zijn, hoe grilliger deze maand is, hoe beter en de weerspreuken komen dat alleen maar bevestigen :
" Speelt april op zijn poot, dan is koorn- en hooioogst groot."
OF......
" Blaast april op zijn hoorn, dan staat het goed met gras en koorn. "
Tot slot van vandaag nog deze :
" April koud en nat, vult schuur en vat. "
Morgen blijf ik nog even stil staan bij het grillige aprils weertje, temeer omdat er enorm veel weerspreuken rond bestaan waar ik u de mooiste wil van meegeven. Bedankt omdat u hier was, ik zal er morgen zeker weer terug zijn, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 April 2007 was een mooie zonnige dag met om 16u33 een maximum temperatuur van 15,8°. 's Morgens om 6u50 noteerde men die dag min 0,3° als laagste temperatuur ! De warmste 5de april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1957 met 23,1°. - De koudste 5de april ooit kwam in 1911 voor met min 3,8° !
Tal van weerspreuken bevestigen dat april nooit zonder sneeuw is en ik zou daar "terecht" durven aan toevoegen. In mijn verzameling vond ik de volgende mooie spreuk die ik u zeker niet wil onthouden :
" Nooit aprilleke zo goed, of 't sneeuwt de schaper op zijn hoed. "
Inderdaad, met april trekken de nu al erg zeldzaam geworden schaapherders of schapers er met hun kudden weer op uit want volgens de volksmond broeit de sneeuw het gras uit ! Om te besluiten voor vandaag nog deze :
" Aprilvlokjes, geven meiklokjes. "
Met andere woorden, 't zal in mei warm zijn ! Laat komen die aprilvlokjes zeker ? Morgen kijk ik uit naar de gevolgen van een grillige april maand, ik zal er weer zijn, u komt toch ook ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 April 2007 was een zonnige dag met noordenwind waar men tot 17u08 diende te wachten alvorens mens de maximum temperatuur kon noteren en die liet 13,3° opschrijven. - 's Morgens om 7u18 om precies te zijn, werd de minimum temperatuur waargenomen en die bedroeg 2,8°. De warmste 4de april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1946 met 26° ! - De koudste 4de april ooit kwam in 1929 voor met min 3°. Opvallend zijn de 3 opeenvolgende dagen in 1946 waar telkens het warmste record sinds 1833 gebroken werd !
Zoals ik gisteren al vertelde is Sint-Isidoor de patroon van onze landbouwers. Zelf was "Doorke" zoals hij in de volksmond al wel eens genoemd wordt, ook landbouwer van in zijn jeugd tot aan zijn dood. Ooit werd hij eens aangeklaagd door zijn godsvrucht het akkerwerk te verwaarlozen. Het was een zekere heer Vergas die eens onverwacht kwam opdagen en die vond Isidoor op zijn veld aan 't bidden. Twee engelen voerden de ploeg. Het is dus niet zo verwonderlijk dat de landman van zijn " Doorke " houdt In feite treedt hij niet zo voorop op 't gebied van de volksweerkunde, het zijn enkel boeren die menen dat :
" Met Doorke zal 't wel beteren. "
En natuurlijk bedoelen ze dan het weer. Het zal vanaf morgen ook zo koud niet meer zijn want zegt ons een weerspreuk :
" Is Isidoor voorbij, is ook de noordwind voorbij. "
Geef toe dat "Doorke" nog niet zo'n kwade man is, daarom dat we hem morgen best, en terecht een warme ontvangst moeten geven op voorwaarde dat hij het morgen niet laat hagelen want in zo'n geval :
" Op Isidoorke hagelslag, zeven dagen duren mag. "
Morgen kijk ik terug naar de grillen en het weer van deze maand, tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 April 2007 was een bewolkte dag met een maximum temperatuur die 11,4° bedroeg en die zelfs al om ietsje na middernacht waargenomen werd. - 's Morgens om 6u22 exact, noteerde men toen 5,2° als minimum temperatuur. De warmste 3de april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1946 met 25,9° ! - De koudste 3de april ooit kwam in 1900 voor met min 3° !
April heeft met recht en reden de naam van losbollig en grillig te zijn, 's morgens kan het een echt lenteweertje zijn, en ' namiddags kan het al sneeuwen. Een weerspreuk komt ons dat als volgt bevestigen :
" Nooit april zo goed, of zij sneeuwde wel vol 'nen hoed. "
Of nog ietsje anders maar wel met dezelfde betekenins :
" Al is april ook nog zo goed, ze sneeuwt de landman op de hoed. "
In verband met de wispelturigheid van deze maand wordt ook wel eens kind vergeleken en men noemt dit dan een " aprilkind ". Verder hoort men ook wel eens " kindertranen zijn aprilwolken ". Hiermee bedoelen men dan weer dat beide spoedig te voorschijn kunnen komen, en even rap weer kunnen verdwijnen. Nog een ander gezegde in verband met april luidt dan weer : " hij houdt zijn woord als het weer in april. " Met deze weetjes hou ik het vandaag voor bekeken ! Morgen kijk ik vooruit naar de komst van Sint-Isidorus, dat is de patroon van onze landbouwers en wat die in zijn korf heeft liggen wel dat vertel ik morgen wel weer. Tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
2 April 2007 was andermaal een practige lentedag waar het kwik om 16u41 gestegen was tot een maximum van 19,8° ! - 's Morgens om 7u34 noteerde men toen 5,8° als laagste temperatuur van die dag. De warmste 2de april sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1946 met 24,8° ! - De koudste 2de april ooit kwam in 1922 voor met min 3,7° !
Maart had zijn maartse buien, wel april heeft zijn grillen ! Deze twee maanden lijken wel broer en zus te zijn. Het weer in april kan erg onbestendig zijn en een eerste weerspreuk vertelt ons dat als volgt :
" 't Mag vroeg of laat zijn, april wil kwaad zijn, want aprilleke heeft ook zijn willeke. "
OF......
" April met zijn gril, doet wat hij wil. "
En in het Gentse hoort men wel eens zeggen :
" In april doen de katten en de wijven huldere wil. "
En de dames daarentegen, wel die beweren dan weer :
" De heren en de aprillen, bedriegen die zij willen. "
Zelfs het huwelijk wordt wel eens vergeleken met april :
" De echtelijke staat is als de maand april, nu storm, dan zonneschijn, dan weer alles stil. "
Wees vandaag op u hoede want de visjes zouden wel eens erg goedkoop kunnen zijn ? Ik ben er morgen weer, u komt toch ook ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
1 April 2007 was een mooie lentedag met om 15u49 een maximum temperatuur van 18,7° ! - 's Morgnes om 7u41 om precies te zijn, noteerde men toen 8,1° als laagste temperatuur van die dag. De warmste 1ste april sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1990 met 21,2° ! - De koudste 1ste april ooit kwam in 1931 voor met min 2,9° !
Sint-Hugo mag morgen als eerste weerheilige van april de spits afbijten, en of we hem graag zien komen laat niet de minste twijfel. Hij brengt ons immers een mooi geschenk mee, en wat dat inhoud laat ik u door een weerspreuk zelf vertellen :
" Op Sint-Huige, valt de sneeuwman in duige. "
Met andere woorden......we kunnen juchen want de winter is nu echt voorbij ! ! ! Morgen hoop ik samen met u een kijkje te kunnen nemen in het menu van april zelve, wat heeft deze maand ons aan te bieden ??? Bent u benieuwd ? kom dan morgen zeker kijken !!! Ik zal er weer zijn, u toch ook ?
April was volgens de oud-Romeinse kalender de tweede en volgens de Juliaanse de vierde maand van het jaar. In de Gregoriaanse tijdrekening heeft hij de vierde plaats behoudenBij de Romeinen toegewijd aan Venus, is deze maand althans wat de weersgesteldheid betreft, net zo grillig als de liefdesgodin zelf.De oorsprong van het Latijn Aprillis, waarvan onze Vlaamse naam voorkomt, wordt door verschillende schrijvers beschouwd als komende van het werkwoord aperire = openen. In deze maand immers opent de aarde zich om aan planten en zaden lucht te geven en een oud versje zegt dit zo :
Mijnen naem Aperillis, veranderd in April,
Beteekent dat sig nu de Aerde opnen wil,
Om in de lente-tijd de vrugtbaerheyd te geven,
Door warmte naer den eysch, die al wat leeft doet geven.
Zij wordt grasmaandgenoemd omdat de boer t halve de maand zijn koeien in de weide steekt. Ook wordt ze wel eenspaasmaand genoemd, omdat gewoonlijk het Paasfeest in deze maand valt. Naar het gebruik van de paaseiers, noemt men haar ook soms eiermaand.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
31 Maart 2007 was een licht bewolkte dag met een maximum temperatuur van 17,1° en die werd om 16u22 waargenomen. 's Morgens om 7u42 om precies te zijn, schreef men die dag de minimum temperatuur op en die liet 7,5° noteren. De warmste 31ste maart sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 2004 met 20,7°. - De koudste 31ste maart ooit kwam in 1977 voor met min 3,8° !
