Vervolg 1947/2007 (4) :

Schrijven op en lei : Het computertijdperk was nog heel ver weg. Wij dienden ons in de jaren ’50 van meer gewone middelen te bedienen om op te schrijven. Zo was er de fameuze lei en griffel die toen in gebruik waren. Bij het begin van het schooljaar kreeg iedereen een dergelijk attribuut om op te schrijven. De lei bestond uit een rechthoekig dun asgrauw stuk lei (zoals de leien gebruikt als dakbedekking) omlijst door vier houten latjes. De griffel zag er uit als een puntvormige langwerpige stift eveneens gemaakt uit leisteen en omzwachteld met een kleurrijk papiertje. Met de griffel werden alzo de eerste letters en cijfers  op de lei gegrift. Heel praktisch was dit, want na een dictee of rekensommetje konden de gegrifte tekens terug weggeveegd worden met een al dan niet vochtig doekje of sponsje. De lei kon langs beide kanten gebruikt worden en met de griffel werd geschreven tot er enkel maar een kort stompje meer overbleef.

Op het einde van het schooljaar werd de lei terug proper gemaakt voor onze opvolgers. Daartoe diende elke leerling op de laatste schooldag een stukje schuurpapier mee te brengen om de houten omlijsting af te schuren zodat elk  vettig spoor van vuil verdwenen was en het hout terug zijn blanke kleur vertoonde. Klaar voor gebruik in het volgend schooljaar.

Vervolg 1947/2007 :

Het schooltje waar ik mijn eerste pasjes zette naar de grote wereld bestond uit twee klaslokalen gescheiden door een speelzaal. In het eerste lokaal zaten drie kleuterklasjes bij elkaar onder de hoede van juffrouw Emma in het andere lokaal zaten de 1^e, 2^e en 3^e studiejaren samen met één lerares, juffrouw Gusta. Dat wil zeggen dat beide onderwijzeressen elk rond 25 leerlingen moesten onderwijzen. Maar buiten het les geven was juffrouw Gusta ook bedreven als tandarts van de school. Met kinderen van 7 à 8 jaar was het zo dat die meestal op deze leeftijd hun melktanden aan het verliezen waren. Het was dan ook een gewoonte, en om elkaar te jennen, dat zo gauw we van elkaar wisten dat er zo,n tandje losstond we onmiddellijk de juf hiervan op de hoogte brachten met de melding  : “Juffrouw Marcel ,Frans of Willy…(naargelang), hebben een losse tand staan” opdat deze aan de slag kon gaan. D.w.z. zij kwam de losse tand met de blote hand, al wringend en duwend tot hij het volledig begaf, uit de betrokken mond trekken. Als aandenken mochten wij het gesneuvelde melktandje meenemen naar huis.  Menig traantje is er gevloeid, maar wij werden er alleen maar sterker van.

Zo heeft juf Gusta in onze klas ettelijke tandjes getrokken.

zondag 11/11/2007 : vervolg 1947/2007 :

Hoe men het jonge geweld reeds van in de kleuterklas onder de knoet hield :

Een klein voorval zit nog alsof het gisteren gebeurde in mijn geheugen : op een mooie dag, nadat we het stilaan gewoon werden bij juffrouw Emma, en de herinnering aan thuis en onze moeder tijdens de dag aan het vervagen waren kregen we natuurlijk meer aandacht voor onze medekleuters uit de klas. Zo was er bij het spelen rond de fameuze zandbak een ruzie ontstaan met een vriendinnetje, waarbij ik dat kind zodanig bij haar blonde lokken had gesleurd dat er plukjes haar aan mijn vingers kleefden. De Juf die het had gemerkt en tussen beide kwam trok me bij mijn kraagje en sleurde me met volle kracht de gang door recht naar het kolenhok (de kachel in de klas werd gestookt met steenkool) waar ze me in het donker opsloot , de deur ook met de sleutel vastmaakte en me alleen achterliet. Van woede en angst heb ik toen de zolen van mijn bottines los gestampt op de vermaledijde deur. Thuis kon ik het nog eens uitleggen hoe dat zoal kwam en gelukkig kreeg ik nog geen bijkomende straf.

Eerste slechte ervaring met gezag en de gevolgen ervan bij ongepast gedrag, maar wel een goeie les.

zaterdag 10/11/2007 : vervolg 1947/2007 :

Enkele indrukken over de kleuterschool uit 1950 : mijn eerste indrukken uit dit ver verleden en meteen ook mijn vroegste en bewuste herinneringen uit mijn leven zijn, de eerste schooldag in september begin jaren ‘50 in het kleuterklasje van mijn dorp. Vooral de grote schoolkoer en een boel huilende kinderen, de meeste hardnekkig vasthoudend aan hun moeders rok, en op hun wenend gezicht tranen van angst voor het onbekende. Dan de eerste schooljuf, Emma, die de jonge bleitende meute naar het schoollokaal tracht te loodsen, terwijl ontroerde moeders met pijn in hun hart, één voor één zwaaiend naar hun telgen, traag  de speelplaats verlaten. In het klasje zelf keert de rust terug na het laatste gesnik van de meest hardnekkig wenende peuter. Midden in het klasje staat een heel grote vierkante zandbak met allerlei speeltjes waar wij de eerste schooldag het eerste werden door afgeleid. Het mooiste ogenblik van die dag was echter het moment waarop moeder aan de schoolpoort stond te wuiven om ons terug mee te nemen naar huis.

vrijdag 09/11/2007 : vervolg 1947/2007 :

Wat wij als grootouders van plan zijn te doen is onze eigen kinderen, die met twee uit gaan werken, helpen bij de oppas en opvoeding van hun zoontje. Op geregelde tijdstippen zullen we ons vrij maken om de kleine Aaron bij ons thuis op te vangen terwijl zijn ouders aan het werk zijn.

Ik hoor veel gepensioneerden zeggen bij mij zal dat niet het geval zijn, wij willen van ons pensioen genieten om zoveel mogelijk zelf op reis te gaan en onze hobby’s uit te oefenen.

Natuurlijk hebben die mensen ook gelijk. Maar als het er op aan komt zie ik de meesten toch kiezen voor de kleinkinderen of proberen ze een combinatie van de twee mogelijkheden te doen. Velen kiezen tijdens de vakantie voor verlof aan zee samen met kinderen en kleinkinderen. Wat tot plezante familie- reunies kan  leiden.

Anders ging het er aan toe begin jaren ’50. Ik herinner mij van mijn eerste levensjaren dat ik ook dikwijls bij mijn grootouders werd opgevangen en er het meeste van de tijd aanwezig was. Het was er een warm nest waar ik graag vertoefde. Vooral in de winter zat iedereen rond de”Leuvense Stoof” en vertelde grootmoeder verhalen en de laatste nieuwtjes uit het dorp. TV bestond nog niet, we luisterden des te meer naar de radio voor het half-uurtje van de soldaat, waar op aanvraag van miliciens plaatjes werden gedraaid.  Ook werden er luisterspelen uitgezonden die zo spannend waren dat men een speld kon horen vallen in de huiskamer. De avond werd meestal afgesloten bij het lezen van een rozenhoedje door grootmoeder, waarna iedereen tevreden zijn bedstede opzocht en vredig in slaap viel. Die avonden waren in niets te vergelijken met deze van nu.