SUISSE IN DE KERK

Mijn grootvader, peter Fons , die na zijn job als mijnwerker, wegens stoflong vervroegd werd gepensioneerd  eind van de jaren ’50, kreeg onverwachts een tijdelijke bezigheid aangeboden door de pastoor van onze parochie. Op een mooie dag was de pastoor thuis op bezoek gekomen met de vraag : ‘Fons, wil jij soms geen Suisse worden in onze parochiekerk nu je toch over voldoende tijd beschikt en zo kom je nog eens onder de mensen’. Mijn grootmoeder Finne die ook aanwezig was antwoordde in zijn plaats: ‘ Maar ja Mijnheer Pastoor dat is een goed gedacht, onze Fons is daarvoor de geschikte persoon’. En zo werd peter Fons zijn suissekostuum( zie hierna) aangemeten en met de nodige attributen uitgerust stond hij enkele zondagen later in de kerk van onze parochie, nog wat onwennig maar voornaam en streng, bij de ingang alle misgangers te begroeten. De vorige suisse was enkele jaren daarvoor plotseling overleden. Deze man was van het corpulente type en zeker een kop groter dan mijn peter. Het kostuum van de eerste kon dus niet dienen voor de nieuwe suisse die heel wat kleiner en fijner uitviel. Daarom droeg Fons een heel nieuw kostuum. Men zag dat hij er zich als gewezen mijnwerker nog niet goed in voelde. Na verloop van  tijd bleek hij zich echter beter en beter aan te passen aan zijn nieuw job.  Tijdens de mis schuifelde hij waardig tussen de gangen hier en daar luidruchtige kerkgangers of speelse kinderen tot de orde roepend door eens met zijn hellebaard op de grond te kloppen of met zijn wijsvinger in de hoogte te steken.

In die tijd stond de priester nog voor het altaar met zijn rug naar de gelovigen gekeerd; enkel de preek gebeurde vanaf de preekstoel die over ‘t algemeen in het midden van de kerk en boven de aanwezigen was opgesteld. De suisse moest bijgevolg een groot deel van de mis een oogje in het zeil houden. Dat deed mijn peter dan ook met volle overgave en overtuiging. ’s Zondags deed hij soms twee missen, als je weet dat er toen ‘s voormiddags in totaal vier misvieringen waren; later werden twee daarvan op zaterdagavond gegeven. Ook  bij begrafenissen, trouw- en doopplechtigheden was hij aanwezig. Ik kan mij niet herinneren dat hij éénmaal afwezig is geweest. In de late jaren zestig, hijzelf moet toen 67 jaar zijn geweest, heeft hij zich een occasiewagen VW-kever aangeschaft en er ook nog leren mee rijden, om zich gemakkelijker te kunnen verplaatsen naar de kerk. Hij is dat blijven doen tot hij ongeveer 80 jaar was en de gezondheid wat minder werd. Grootvader is uiteindelijk gestorven in 1987 op de leeftijd van 87 jaar. Oudere mensen spreken nog over hem als Fons het ‘suissken’. Hierna werd in onze parochie geen nieuwe suisse meer aangesteld en alzo verdween terug een mooie oude traditie.

suisse-uitrusting

Uniform met toebehoren voor de suisse in de rooms-katholieke kerk (de term suisse stamt af van de Zwitserse lijfwacht van de paus). De taken van de suisse zijn afleesbaar van de synoniemen van deze (verouderde) functie: kerkbaljuw, kerkwachter, kerkenknecht, ordebewaarder, al droeg alleen de 'suisse' het hier beschreven uniform. De uitrusting bestaat uit een broek, een vest en jas met daarover een sjerp, een steek op het hoofd en een staf, lans of hellebaard in de hand.

                           -----------------------------------------------------

De kerkbaljuw.

 In de volksmond gekend als "de suisse". De kerkbaljuw is te vergelijken met de kerkpolitie. In uniform, met de imposante steekhoed, het lint dat om orde en eerbied vraagt en vooral de lans. Dit kerkelijk ambt werd in het leven geroepen door de Paus op het einde van de 19e eeuw. De naam is afkomstig van de Zwitserse wacht, de persoonlijke lijfwacht van de Paus. Een ambt dat veelal werd doorgegeven van vader op zoon en als een eer werd beschouwd. Men werd er niet rijk van. Het drinkgeld ging meestal in de "suissebak" en kwam ten goede aan de kinderen. De suisse moest gezag hebben.

In de middeleeuwen werd hij ook genoemd als "hondenslager". Vele mensen kwamen van ver naar de kerk in begeleiding van hun hond(en). De wegen waren slecht, niet verlicht zoals nu en er liep nogal wat gespuis rond. Al die honden wilden natuurlijk ook hun plaats in de kerk en de suisse zorgde er voor dat ze uit het kerkgebouw werden verdreven. Vandaar de naam "hondenslager".

          De kledij van de suisse :
 - een kraakwit hemd met opstaande boord en zwarte vlinderdas.        

 - een laag uitgesneden ondervest.

 - een lange donkerblauwe jas,afgeboord met goudborduursel.

 - een donkerblauwe broek en zwarte schoenen.

 - als hoed,de steek met pluim en witte handschoenen.

 - over de rechter schouder het purperen lint met als tekst (dit    verschilde nogal eens van dorp tot dorp) :

   - aan de voorzijde : eerbied (of tucht) in Gods Huis                                  - aan de achterzijde : orde

- als teken van zijn gezag droeg hij een hellebaard of "lans".

                                               ---------------------------------------------

WREED ACCIDENT

In het schooljaar 1962-1963 zat ik in het 4^e jaar van de Handelsafdeling bij de broeders van Sint-Gabriël. Door de reorganisatie van de ‘Ecole Moyenne’(zie mijn artikel ‘carnet de Flamand’) waren alle medeleerlingen een stuk ouder dan ikzelf. Meerdere waren na één of twee jaar franse afdeling overgestapt naar de Nederlandstalige handelsafdeling, zodat ik als 15 jarige, de junior van de klas was in 1963. We zaten in dit finaliteitsjaar, dat leidde tot een diploma van hulpboekhouder, met 9 studenten waarvan er vijf in het internaat verbleven. Mijn beste schoolvriend Etienne die naast mij zat op een duo bankstel en ook een paar jaar ouder was dan ikzelf, beleefde in dit jaar een fameuze affaire, die zijn leven een serieuze wending zou geven. Zoals de meeste zonen van zelfstandigen, zijn vader runde een beenhouwerij, was hij intern en kon om de 2 weken naar huis op weekend. Etienne was ook een briljant student die alle vakken zonder veel moeite onder de knoet kreeg.  De toekomst lachte hem toe en hij zou glansrijk zijn diploma in de wacht slepen. Was er daar niet zijn kennismaking met een Liederkerkse schone, die hij op nieuwjaarsavond 1962 ontmoette op een feestje.

Van het één kwam het ander en een liefdesgeschiedenis was in de maak. Na elk vrij weekend kreeg ik elke maandagmorgen op de speelplaats en ook tijdens de lesuren als eerste het complete verslag van de intiemere kennismaking van Etienne met zijn geliefde. Ikzelf was op dat vlak een compleet groentje en had amper enige voorlichting gekregen, maar wat ik daar hoorde van de uiterst gedetailleerde vertelsels van mijn vriend brachten mij de gehele technische kanten van de voortplanting bij. Natuurlijk dergelijke gevaarlijke spelletjes op de meest verborgen plaatsen, moesten leiden tot hommeles. Begin jaren ’60 was er op gebied van voorbehoedsmiddelen nog niet te veel voorhanden en wat gebeuren moest geschiedde. Etienne vertelde me op een mooie maandag dat zijn vriendin over tijd-, en zo goed als zeker in verwachting was. In die tijd was dat natuurlijk het ergste wat kon gebeuren : een leerling uit een katholieke school van 17 jaar, maakt meisje van dezelfde leeftijd zwanger zonder dat iemand daar iets van wist, zelfs de ouders niet. Mijn vriend vroeg aan mij, de enige die van dit alles op de hoogte was, wat hij nu moest aanvangen. Het schooljaar vorderde traag maar zeker zoals de zwangerschap bij Etienne’s liefje. De derde trimester had zijn intrede gedaan en de voorbereidingen op het eindexamen waren reeds begonnen, toen op een goeie morgen Etienne uit de les werd geroepen door de perfect. Dit was de laatste keer dat wij hem in het klaslokaal hebben gezien. Hij werd bij de directeur geroepen die uit goede bron, langs de ouders van het meisje, had vernomen wat hij had aangericht. Trouwen met haar was de enig mogelijke oplossing in die tijd. En zo ging het verhaal van Etienne en zijn zwangere vriendin door het schoolgebouw, langs de roddeltantes door de gemeente en aanliggende gemeenten tot ver in de streek. Het gevolg was dat mijn vriend van school werd gestuurd zonder diploma, huwde nog voor de baby werd geboren en onmiddellijk moest gaan werken om te zorgen voor vrouw en kind. Etienne is toen ook volledig uit mijn leven verdwenen, maar toch vernam ik dat hij door avondcursussen een diploma van boekhouder behaalde en het tot kaderlid schopte in een multinational. Eind goed alles goed, na een wreed accident in zijn jeugdjaren en ikzelf die op een praktische wijze werd voorbereid op het ware leven.

Eerste uitstap met Aaron :
Vandaag 22 april besloten mijn echtgenote en ik met ons kleinzoontje, en gezien de eerste lentetemperaturen, een uitstapje te maken naar het Liedekerke bos. Aaron was bij vertrek in zijn element en aanschouwde vragend het natuurspektakel van jong groen, en allerlei bloempjes. Na een poosje echter en onder invloed van de gezonde buitenlucht viel hij in zijn buggy in een rustige slaap. Bijna het ganse traject genoot hij zienderogen van zijn hazeslaapje. Bij het einde van de wandeling verpoosden wij op een rustbank en gaven Aaron, die intussen terug wakker was, wat te drinken. We zagen in de verte nog een opa met zijn kleinzoon wandelend naderen. Bij nader toezien bleek het een jeugdvriend van ons te zijn, die ons ook herkende. Na wat gebabbel werd er geïnformeerd naar de namen van onze beider kleinzonen, en merkwaardig genoeg bleek ook het kleinzoontje van mijn vriend de naam Aaron te dragen. Van toeval gesproken.

‘Carnet de Flamand’

In het schooljaar 1959 – 1960 begon ik mijn middelbare studies in de broederschool Sint-Gabriël in onze gemeente. Het was een internaat-externaat,  voor, zowel leerlingen die meestal om de 14 dagen naar huis mochten (internen) als voor leerlingen die dagelijks huiswaarts keerden (externen). Dit laatste was mijn geval. Gedurende jaren was deze school gekend voor haar middelbaar onderwijs in het Frans, in de volksmond heette dit ‘l école moyenne’. Dit wil zeggen dat alle vakken volledig in het Frans werden gegeven. Vele ouders lieten in die tijd hun kinderen Frans studeren in de hoop dat zij hierdoor vlugger een baan zouden vinden in onze hoofdstad Brussel. Maar in 1959 werd gestart met een Nederlandstalige handelsafdeling met een 25 tal leerlingen, waarvan ikzelf deel uit maakte. Gelijklopend bleef ook de Franstalige afdeling bestaan, tot de taalwet van 1962 (zie hierna) daar verandering in bracht. Op de speelplaats liepen de leerlingen van  zowel de Franse als de Nederlandse afdeling door elkaar. Op het eerste zicht zonder onderscheid. Doch was er een wezenlijk verschil. De jongens van de franse afdeling spraken, of beter gezegd, moesten onder elkaar in het Frans communiceren. Om inbreuken daarop te bestraffen (indien iemand een Nederlands woord uitbracht) was een ingenieus systeem bedacht door de directie. Het draaide rond de ‘Carnet de Flamand’. Dit was een klein zwart notaboekje waar dagelijks namen in kwamen van op heterdaad betrapte Vlaams sprekers en waarvan de laatst betrapte het boekje in zijn jaszak hield zonder dat anderen wisten wie die nu juist op zak had. Zo gauw hij die het boekje bij zich droeg iemand anders een Nederlands woord hoorde uitspreken gaf hij zijn ‘carnet de Flamand’ door aan de betrapte medeleerling die er zijn naam in noteerde en het op zijn beurt in zijn zak mocht stoppen. Zo ging het boekje een ganse week van overtreder naar overtreder. Wie op zaterdagmiddag (toen was er nog les op zaterdag) het boekje als laatste op zak had moest als straf 2 uur nablijven, hetgeen nooit een prettig vooruitzicht was. Wij als leerlingen van de nieuw gestarte Nederlandse handelsafdeling kwamen gelukkiglijk niet in aanmerking voor dit soort terreur. Bij de taalwet van 1962 stopte dit gebruik volledig bij het verdwijnen van de ‘Ecole Moyenne’. Vele leerlingen die al één of twee leerjaren deze afdeling volgden moesten op de koop toe terug herbeginnen in het eerste jaar handelsafdeling, of hun studies afbreken zonder diploma. Dit waren taaltoestanden begin jaren ’60. Maar vandaag is o.a. nog steeds geen oplossing gevonden voor de splitsing van het kiesarrondissement BHV. Er is dus nog steeds niets nieuws onder de zon.

                            ------------------------------------------

Onder druk van de Vlamingen die de waarheidsgetrouwheid van de verklaring over de voertaal bij de tellingen in twijfel trokken, schortte de regering de talentelling van 1961 op – wat in een blijvende afschaffing van de talentellingen resulteerde – en werd door de Wet van 8 nov. 1962 de taalgrens definitief vastgelegd (zie ook faciliteitengemeenten). Bovendien verplichtte de Wet van 30 juli 1963 de kinderen in de Brusselse agglomeratie onderwijs te volgen in hun moedertaal, een waarborg tegen verfransing in de tweede generatie van ingeweken Vlaamse gezinnen.

Deze ingrijpende taalwetgeving van 1962–1963 was voorbereid door het Centrum-Harmel. De Wet-Gilson van 2 aug. 1963, die het gebruik van de talen in bestuurszaken opnieuw regelde, voorzag tevens in de oprichting van een Vaste Commissie voor Taaltoezicht, die in 1964 werd geïnstalleerd, met als taak nauwlettend toe te zien op de correcte toepassing van de nieuwe taalwetgeving in de Brusselse agglomeratie. Dit alles zette bij sommige Franstalige Brusselaars kwaad bloed en tegen deze taalwetgeving richtten zij in 1964 het Front démocratique des Bruxellois francophones (FDF) op. In 1968 heeft Vlaanderen het episcopaat en de regering onder sterke druk geplaatst om de hierboven genoemde Wet van 1932 ook van toepassing te maken op het hoger onderwijs te Leuven. Dat had tot gevolg dat de Franstalige sectie van de Leuvense universiteit in 1970 naar Ottignies verhuisde. Splitsing had ook plaats in de Université Libre de Bruxelles, waardoor de Vrije Universiteit Brussel ontstond.

Microsoft ® Encarta ® Winkler Prins Encyclopedie 2007. © 1993-2006 Microsoft Corporation/Het Spectrum. Alle rechten voorbehouden.

Reis naar Aachen .

Mijn oom Georges, de broer van mijn moeder, had begin jaren vijftig na zijn legerdienst bijgetekend als beroepsmilitair. Dat maakte dat hij na zijn huwelijk gekazerneerd werd bij het Belgisch leger in Aachen (Aken), Duitsland. Als gehuwd militair wou dat zeggen dat hij overdag in de kazerne zijn job moest gaan doen maar dat hij een woning kreeg toebedeeld van het leger waar hij met zijn vrouw gratis kon gaan wonen. Men moest zich van zo’n woning niet veel voorstellen in die naoorlogse tijd. In zijn geval was dat een tweewoonst met gemeenschappelijke ingang, gelegen te Brand een voorstadje van Aachen. Links woonde een Duitse familie en rechts was zijn stulpje, met amper twee kamers en een rommelkamer zonder speciale voorzieningen. Op een goeie dag waren mijn ouders en ik uitgenodigd om er een paar dagjes te gaan logeren. Mijn vader als postman, mijn moeder en ikzelf konden in die tijd gratis met de trein sporen, zij het enkel op Belgisch grondgebied. Voor het stukje tussen de grens en het station in Aachen diende een reisbiljet gekocht te worden. Zo ving onze reis aan en werd de trein genomen in Denderleeuw naar Brussel om daar over te stappen in een internationale trein, over Luik naar Aachen. Na een hele lange rit stond nonkel Georges ons op te wachten en bracht hij ons naar zijn nederig huisje in Brand. Wat mij als kind reeds opviel in het stadscentrum was het grote aantal tijdens de oorlog kapotgeschoten en gebombardeerde gebouwen die er nog als ruïnes bijlagen. Op andere plaatsen waren reeds heel wat bouwwerven en nieuwbouw aanwezig. De Duitsers waren koortsachtig aan het werken aan hun wederopstanding. Hetgeen enkele jaren later zou leiden naar een grotere welvaart dan in de meeste andere Europese landen. Bij nonkel Georges was echter nog niets te merken van enige luxe of welvaart. Zijn huisje was gelegen als laatste in een doodlopend steegje met een aarden weg. Eén kamer was voorzien van een kachel waar regelmatig kolen uit een gemeenschappelijk hok dienden gehaald en bijgevuld te worden. Water diende buiten aangehaald met de emmer uit een gemeenschappelijke waterput met handpomp. Hijzelf had reeds elektriciteit en verlichting, terwijl bij zijn buren ’s avonds de petroleumlampen nog dienden aangestoken.

Bij deze buren woonde ook een meisje van een jaar of acht, ongeveer mijn ouderdom, waarmee ik dikke vriendjes was geworden; haar naam Teha. Ondanks het verschil in taal ontstond er tussen ons een gebarentaal van woordjes die ons op een of andere manier tegen over elkaar verstaanbaar maakten. Haar enige speelgoed, herinner ik mij heel goed, was een voddenpop zelf gemaakt door haar moeder van afgedankte oude kledij. Maar het meisje koesterde haar pop alsof het een klein kindje was. Hier was door de oorlog nog heel wat schaarste en armoede aanwezig. Mijn ouders en ik sliepen bij Nonkel Georges in de logeerkamer, die uiteindelijk de rommelkamer bleek te zijn, die met één venster uitgaf op het kippenhok. ’s Morgens vroeg werden we gewekt door de kraaiende haan die ons vanaf de vensterbank fier bleef aanstaren.

Op een andere morgen werden we gewekt door een krakend oorverdovend lawaai dat kwam uit de slaapkamer van mijn nonkel, die toen we gingen kijken met zijn  bed door de houten vloer was gezakt en gelukkig was blijven steken op een dwarsbalk, want onder de vloer bleek een open riool of beek met veel water door te stromen. De houten plankenvloer werd voorlopig hersteld en na zoveel jaren wordt er nog dikwijls gelachen en vragen aan nonkel Georges of hij indertijd als jonggehuwde niet te geweldig was te keer gegaan met tante Gilda in hun echtelijk bed. Achteraf gezien, heerlijke tijden in het Duitsland, enkele jaren nà de oorlog.

Van mijnwerkers en hoptelers.

Zoals ik reeds schreef woonde ik in mijn prille jeugdjaren, begin van de jaren ‘50 bij mijn grootouders langs moeders kant. Mijn grootvader, peter Fons, was mijnwerker en mijn grootmoeder, meter Finne, was huishoudster en ook hopteeltster. Zij hadden een kroostrijk gezin van vijf dochters en één zoon. Mijn moeder was de oudste en mijn jongste tante was amper 10 jaar ouder dan ikzelf.

Mijn peter Fons trok iedere avond rond 19 u. met de trein naar Wallonië om er ’s nachts te gaan werken in de koolmijnen, zoals vele andere mannen uit de Denderstreek. Een treinrit van om en bij de twee uur bracht hen ter plaatse om na hun werknacht ’s morgens rond 8 u 30 terug thuis te zijn. Nu wordt er veel gepalaverd over werkloosheid in Wallonië en onbezette werkplaatsen in Vlaanderen, maar van een toevloed Waalse arbeiders naar Vlaanderen is er alsnog geen sprake zoals onze voorouders deden.

’s Avonds voor zijn vertrek maakte mijn meter Finne altijd voor haar man een kom melk met beschuit en bruine suiker klaar. Als kleine gast zat ik naast slurpende peter met grote ogen te kijken of er niets zou overblijven en iedere keer kreeg ik toch een overschotje van de smakelijke melk. ’s Morgens voor het naar school gaan zag ik peter terugkomen met zijn lege eetzak op de rug, moe van het werken, en hoe hij na een stevig ontbijt zijn bed opzocht. Meter Finne zat ’s morgens als altijd in de hoplochting die achter de woning was gelegen. Hop werd meestal in de streek geteeld als bijverdienste. Hop werd en (wordt ?) gebruikt als additief bij het brouwen van bier. Het is een zeer arbeidsintensieve bezigheid : het planten van de hoppescheuten, de groeiende ranken leiden langs diep in de grond te steken houten staken, de wilde scheuten wegsnoeien, sproeien tegen allerlei ziektes en uiteindelijk de pluk van de hopbellen. Dit laatste gebeurde telken jare in begin van de maand september, gelijktijdig met de aanvang van het nieuwe schooljaar. Bij mooi weer troepten de plukkers samen buiten in de lochting, waar de hopstaken werden ontdaan van de ranken, waarna de groene bellen van de rank werden geplukt in een wissen manden (zie foto boven). De bellen lieten een soort zwarte vettige hars na op de handen die enkel na ernstig schrobben terug proper werden; de ranken die bij toeval tegen je blote arm of been schuurden lieten rode striemen achter. De geplukte hop belandde in de droogast waar vuurtje werd gestookt en waar langs de schoorsteen een typische scherpe hopgeur vrijkwam die gedurende weken in de ganse omgeving in de lucht bleef hangen. Na de pluk werden alle hopranken opgehoopt en in brand gestoken, hetwelk ons vooral bij valavond een feeëriek spektakel bezorgde.

Hierna kwamen de opkopers de gedroogde hop die werd verpakt in enorme jutte zakken keuren en werd de prijs overeengekomen. Na weging werd contant betaald en zag ik mijn grootmoeder vlug met haar welverdiende centjes de trap opgaan naar een geheim plekje waar het geld veilig werd opgeborgen. Van cheques of banken was er gelukkig nog geen sprake in die tijd.

Wereldtentoonstelling 1958 en eerste televisie

 Met de opening van de Wereldtentoonstelling op de Heysel te Brussel op 17 april 1958, nu 50 jaar geleden, deden bij vele gezinnen de eerste televisie- toestellen hun intrede. Zo ook in ons gezin waar mijn grootmoeder besloot om haar zuurverdiende spaarcentjes aan te spreken om zo’n toestel aan te schaffen.

Gezien ik in die tijd meestal bij mijn grootouders vertoefde, in de buurt school liep en bijgevolg ook bleef slapen, was ik getuige van de levering en installatie door de verkoper. Toen was er belange nog geen sprake van kleuren- of kabel-tv. Er moest echter op het dak een serieuze mast met verschillende staaf antennes geplaatst worden volgens het aantal zenders die bereikbaar waren. In ons geval waren dat BRT (of NIR),  RTB, en Rijsel(FR.). Naargelang de jaren vorderden waren alle daken voorzien van dergelijke antennes wat de esthetiek zeker niet bevorderde. Nadat de antenne goed was afgesteld en we met zijn allen voor het eerst geschaard waren  rond de beeldbuis verschenen de eerste bewegende beelden  op het scherm; een ware openbaring met kreten van verwondering en verbazing tot gevolg. Dit was cinema op zijn best in de huiskamer gebracht, zij het op een kleiner scherm, maar toch de wereld kwam als het ware rechtstreeks binnen; zo ook de reportage van de opening door Koning Boudewijn van de Expo ’58. Een mens kan zich vandaag niet meer voorstellen wat een impact het medium TV toen had zowel op het jonge volkje als voor de ouderen die dit nog konden meemaken. Alhoewel de duur van de uitzendingen nog heel beperkt bleef, van 19 u 30 tot ongeveer 22 u en op maandag werd in ’t geheel niet uitgezonden was iedereen elke dag toch klaar om ’s avonds toch maar niets van al het wonderlijks te missen. Uitzendingen als het Journaal gevolgd door weerman Armand Pien, het eerst feuilleton Schipper Naast Mathilde (zie foto hierboven) met o.a.  Nand Buyl en Chris Lomme, nu nog steeds een koppel, de eerste quiz Honderdduizend of niets met Tony Corsari en Pros Verbrugghen waren echte toppers die alle mensen van de straat hielden. Het was zo dat zij die nog geen TV hadden bij buren of familie die wel een toestel hadden massaal gingen kijken en er ook steeds welkom waren. Er was een ongewone gastvrijheid ontstaan dank zij de TV. Ook een eerste wereldkampioenschap voetbal werd live uitgezonden en reeds gecommentarieerd door onze legendarische reporter…Rik De Saedeleer.  De speakerinnen die alle programma’s aaneenpraatten waren op korte tijd de eerste BV’s : Paula Semer, Terry van Ginderen, Nora Steyaert en Monnique Delvaux. Programma’s voor de jeugd als Nonkel Bob en tante Ria, De Texas Rangers, Lassie, Ivanhoe en Bonanza waren ontegensprekelijke hoogtepunten.

Op mediagebied en nieuwe technologie was dit nog maar een eerste item dat zijn intrede deed in ons dagelijks leven. Er zouden er nog ettelijke volgen in de loop van de jaren ’60 en ’70. Dit was nog maar een mooi begin.

                                               ---------------------------

1	Buona sera	Louis Prima
2	Melodie d'amour	Edmundo Ros
3	You are my destiny	Paul Anka
4	April love	Pat Boone
5	Marjolaine	Claude Goaty
6	Marjolijntje	Jo Leemans
7	Diana	Paul Anka
8	Zolang een ster nog straalt	Ray Franky
9	Love me again	Jodie Sands
10	River Kwai march	Mitch Miller
11	Tequila	Ralph Marterie - The Champs
12	Baby lover	Petula Clark
13	Boerinnekensdans	De Limburgse Zusjes - Decap orgel
14	Romany	Floyd Green & Sam Samson
15	Till	Roger Williams
16	Flamingo cha cha	René Touzet
17	The marching saints	Harry Belafonte
18	Jailhouse rock	Elvis Presley
19	Angelina	Louis Prima
20	Tipitipitipso	Caterina Valente

Schoolreis Brussel, 5^e leerjaar 1957

In het 5^e studiejaar bij meester Marcel werd voor het eerst een schoolreis gemaakt en nog wel naar onze Hoofdstad. Tot hiertoe (was 10 jaar in ’57) was ik nog maar een paar keer naar Brussel geweest. De eerste maal was dat rond mijn 7^e jaar op bezoek bij Sint-Niklaas in de Nieuwstraat in één van de grote magazijnen “Au bon Marché” of in de “L’Innovation”. Voor zover mijn herinneringen dragen was dit met een oom van mij en een nichtje met de trein tot in station Brussel Noord en te voet naar de Rue Neuve. In het magazijn was er een zenuwachtige file van kleine leeftijdsgenoten om tot bij de goede Sint te geraken. Hij was opgesteld tussen rood fluwelen gordijnen en zat statig op een troon. Toen het mijn beurt was schrok ik want de Allerheilige sprak een taal die ik niet verstond, ’t zal wel Frans geweest zijn. Met een zakje snoep, een kinderhand is gauw gevuld, was het bezoek afgelopen. Een geluk dat mijn gulle Nonkel Roger ons wat speelgoed kocht : voor mij was dat een geweertje met pijltjes die men op een doeltje kon richten. Voor mijn nichtje was dat uiteraard een pop die toen reeds “mama” kon uitkramen. Alles werd in een zakje gestoken en zo spoorden we gelukkig terug naar huis. Nonkel Roger had ons pakje met speelgoed op de trein in het bagagerek gelegd. Bij het afstappen, de trein was juist uit het gezichtsveld,  merkten we dat we zonder ons geschenkjes en met lege handen op het perron stonden. We waren onze speeltjes toch wel vergeten zeker. Wat een mooie dag had moeten worden eindigde in mineur. Een telefoontje van de stationschef naar het volgende station bracht immers geen soelaas…. pakje met speelgoed was reeds verdwenen.

(wordt vervolgd) 

Schoolreis Brussel, 5^e leerjaar 1957 (vervolg)

De tweede kennismaking met onze hoofdstad was tijdens mijn jaarlijks nieuwjaarsbezoek aan mijn dooppeter Dolf, in 1957 woonachtig in Anderlecht in de wijk “Scheut” genoemd naar de broeders Scheutisten die er hun stek hadden.

Rond 1 januari was het de gewoonte dat we met mijn vader de trein namen tot het station Jette vanwaar we de tram namen naar de M. Herbettelaan waar ik zoals steeds bij opa mijn nieuwjaarsbrief mocht voorlezen. Peter Dolf verdiende zijn boterham in de confectie- sector en verkocht heren- en kinderkledij aan kleinhandelaars-winkeliers. Zo mocht ik telkens in zijn magazijn, waar de geur van nieuwe stoffen nadrukkelijk aanwezig was, kiezen uit zijn voorraad kindervesten en broeken, van elk een stuk, voor mijn nieuwjaar en tot groot plezier van mijn moeder die zo een paar honderd frank (er was nog geen sprake van inflatie in die tijd) kon uitsparen aan kledij. Gepakt en gezakt namen we als naar gewoonte terug de tram. Met mijn pakje kledij verpakt in bruin papier met een koordje er omheen ben ik op een keer toch wel tussen de vouwdeuren van zo ‘n tram blijven steken. Mijn moeder die van schrik een schrille schreeuw liet kon  de conducteur er toe bewegen terug op zijn deurknopje te  duwen zodat ik alsnog werd bevrijd uit mijn hachelijke positie.

Ziedaar twee voorvallen die niet zo’n goede herinneringen nalieten aan bezoeken in Brussel.

(wordt vervolgd)

Schoolreis Brussel, 5^e leerjaar 1957 (einde)

De schoolreis, waarmee ik het vehaal begon daarentegen gaf andere verwachtingen. Met de bus van Cars Albert werd richting hoofdstad gereden en op aanmoediging van meester Marcel werden er uit volle borst ettelijke liedjes gezongen. We reden richten centrum tot bij de Parking 58, reeds speciaal genoemd naar de wereldtentoonstelling die er in 1958 zou aankomen. Vandaar ging het naar de Grote Markt om hierna het befaamde “Manneke Pis”, die qua grootte nogal tegenviel, te gaan bezichtigen. Op de middag werden in een ‘brasserie” in de nabijheid van de Nieuwstraat de zelf meegebrachte boterhammetjes opgegeten met natuurlijk een flesje Coca-Cola met rietje. Hierna ging het richting eeuwfeestpaleizen en de daar aanwezige musea van natuurkunde met enorme skeletten van voorhistorische dieren en ander lugubers. Ook het oorlogsmuseum trok er onze aandacht met allerhande als soldaat aangeklede poppen en meerder oorlogstuig. Op de terugkeer kwamen we langs open werven waar druk werd gebouwd ; onder meer het viaduct (intussen afgebroken en ergens terug opgebouwd in een of ander oosters land),  vanuit het centrum  van de stad richting Basiliek van Koekelberg over de Leopold II laan, maakte grote indruk. Een ommetje langs  het Koninklijk Paleis te Laken bracht ons naar de Heysel. Hier kregen we een zicht op een nog grotere werf van in aanbouw zijnde paviljoenen en het Atomium in stelling, maar met nog maar zeven bollen, alles omringd met een wirwar van machines en werklui die alles moesten klaar krijgen voor de grote Wereldtentoonstelling van 1958. Bij onze thuiskomst hadden we reeds heel wat te vertellen vooral over de komende Expo '58, waar we het volgende jaar nog een aantal keren met onze ouders getuige zijn geweest van de in volle pracht afgewerkte en verbazingwekkende paviljoenen van de deelnemende landen.

Er was inderdaad een nieuwe tijd aangebroken , het optimisme van de mensen was grenzeloos, en ik ben blij om het begin ervan te hebben mogen meemaken.

                              ----------------------------------------------

Eerste sigaret : Vierde studiejaar 1957

In het schooljaar ’56-’57 werd de overstap gedaan naar de “grote” broederschool waar vanaf dat schooljaar voor de eerste maal ook niet-broeders als onderwijzers werden ingeschakeld. Zo kwamen wij met een dertigtal leeftijdsgenoten (we waren 9 à 10 jaar) terecht bij meester Etienne. Een jonge twintiger, type rock en roller, met witte kousen  en zijn haar gekamd zoals Elvis Presley. Ondanks zijn jeugdig en modern voorkomen had hij de gave de meute onder controle te houden. Eén slechte gewoonte en ook zijn zwakte was dat hij niet kon weerstaan aan de nicotineverslaving, ’t is te zeggen het roken van sigaretten, zelfs tijdens de les. Wij als jonge snaken vonden dit uiteraard heel tof en zouden dit ook wel eens proberen. Mijn grootvader, ook een verstokt roker, had de slechte gewoonte zijn tabak van het merk Ajja (blauwe of rode, naargelang de sterkte), met Rizzla- blaadjes (rolde zijn sigaretten zelf), overal te laten rondslingeren. Zodoende was het een koud kunstje om vlug een pruimpje tabak en enkele velletjes ongezien mee te graaien. Op weg naar de school werd er, zei het met veel moeite, een sigaretje gerold om met een lucifer uit het doosje Union Match stiekem aan te steken. We waanden ons op dat moment, net zoals onze meester, echte rock en rollers. Maar toeval wilde dat ons geluk niet lang duurde. In de verte kwam er iemand aangefietst en tot mijn grote verbazing, en hoe dichter de fietser kwam, merkte ik plotseling dat het mijn mama was die naderde. In grote paniek vond ik het niet beter dan vlug mijn brandende sigaretje in mijn vestzak te stoppen. Mama reed ons lachend en groetend voorbij en had dus niets opgemerkt. Intussen voelde ik op  mijn dij enige warmteontwikkeling en graaide gauw in mijn zak waar tot mijn verbijstering mijn hand dwars door een groot smeulend gat verdwaalde. De vest met gat in zak werd  door mij enkele weken goed verstopt .Op een goede morgen stond mama echter met de gehavende jas in haar handen mij onheilspellend op te wachten om wat meer uitleg te krijgen. Ik probeerde nog met een smoesje dat er iemand anders een brandende lucifer had achtergelaten maar ik zag aan haar gezicht dat zij dit niet geloofde. Dan maar de waarheid opgebiecht en met het te verwachten sermoen en een serieuze uitbrander in stilte terug naar school getrokken, waar ik na een poos meester Etienne, zoals elke dag, zorgeloos zijn sigaretje zag opsteken.

Wakker geworden onder een wit sneeuwtapijt : deze morgen met slaperige ogen door het vensterraam getuurd en verschoten van de witte sneeuwpracht in de tuin. Een mooie vacht van ongeveer 8 cm. op daken, bomen, struiken en hagen. Nog nooit gedroomd van een "Witte Pasen", maar nu was het werkelijkheid. De eerste maal meegemaakt in onze levensloop. Maar toch prachtige beelden kunnen maken waarvan een paar hierna :

.

Citytrip Parijs

Voor een tweedaagse citytrip naar Parijs geweest op 28 en 29 februari 2008. Van Liedekerke naar Brussel Zuid gespoord en 13 min. later aangekomen. Twintig minuten later op de Thalys gestapt die stipt om 7 u 43 vertrok en om 9 u 05 arriveerde in de Gare du Nord in Parijs.

De topsnelheid van de TGV is op sommige momenten 300 km/uur, maar is door de comfortabele zitjes en omgeving haast niet te voelen.

In het station Paris Nord na wat zoekwerk, de RER-lijn B-blauw tot St.-Michel Notre-Dame genomen en overgestapt op de RER-lijn geel (richting Montigny-Beauchamp) tot station Champ de Mars-Tour Eiffel. Na 20-tal minuten op onze bestemming Hotel Eiffel-Seine, Bd de Grenelle n° 3, 75015 Paris aangekomen, en er om 9 u 45 ingecheckt, ongeveer 2 uur na ons vertrek uit Brussel. Voor onze verdere verplaatsingen een Paris-Visite kaart ontvangen in het hotel. Deze kaart geeft toegang tot metro, RER(*) en buslijnen gedurende 2 dagen en geeft een reeks kortingen op een aantal attracties (heel interessant ! ).

Onnodige bagage achtergelaten in het Hotel en onmiddellijk op stap getrokken, wat dacht je als je op 2 min. wandelafstand van de Eiffeltoren bent gelogeerd. De eerste indruk van de Eiffeltoren is impressionant evenals de tuinen van de nabijgelegen Champ de Mars.

Na onze dorst te hebben gelest in een Brasserie (de prijzen zijn er even impressionant als de toren !!), bus nr. 42 genomen naar de Champs Elyséés. Hier onderga je een echte shock van zowel het zicht op de enorme boulevard als op de Arc de Tiomphe aan het eind ervan. Na dat honger onze magen deed rammelen, gekozen voor een “snelle” maaltijd in een Quick-restaurant wat een prijselijk alternatief bleek na onze dure ervaring in de brasserie. Bij de Arc de metro genomen (lijn 6 groen) en bij halte Trocadero afgestapt en er het gelijknamige gebouw te gaan bekijken. Het uitzicht van hieruit is fenomenaal, vooral op de Effeltoren. Met dezelfde metro-lijn verder gespoord tot station Bir-Hakeim rechtover ons hotel. In onze onberispelijke kamer wat gerust om te bekomen van onze eerste indrukken.

Met de Seine in onze onmiddellijke nabijheid was een rondvaart op de machtige rivier een noodzaak. Voor 7 € na een reductie van 4 € met onze Paris-Visite kaart vertrokken voor een rondvaart van één uur.

Op een rustig tempo met gegidste uitleg (spijtig genoeg niet in het Nederlands) onder verschillende bruggen en langs Les Invalides, Musée d’Orsay, Louvre, Notre-Dame, Pont Marie, Pont Neuf, Palais Royal, Pont d’ Alma en terug naar onze vertrekplaats bij de Eiffeltoren. Een echte aanrader in een verwarmde comfortabele boot.

Deze trip heeft ons hongergevoel aangewakkerd en ons op zoek doen gaan naar een restaurantje . Afgestapt bij een Libanees voor een broodje Kebab? Was echter niet te vreten. Oppassen geblazen in Parijs wat dit betreft. Onze eerste dag afgesloten in een supperette en er wat eet- en drinkbaars gekocht en genuttigd op onze hotelkamer. Al bij al een leerrijke en mooie eerste kennismaking. Ingeslapen met een mooi verlichte Eiffeltoren in ons gezichtsveld.

 (*) Reseau Expres Régional

CITYTRIP PARIJS (vervolg)
De tweede dag van onze reis aangevangen in het hotel met een heerlijk ontbijt met alles erop en eraan . Hierna met de RER-lijn C, geel, bij halte Musée D’Orsay afgestapt. Het museum met dezelfde naam is zeker een bezoek waard en heeft naar het schijnt meer waardevolle schilderijen dan Het Louvre. Langs De Pont Royal de Seine overgestoken naar het 700 meter lange gebouw van Het Louvre-museum. Links genoten van de Jardins de Tuileries. Rechts het binnenplein van het Louvre met Arc de triomphe de Caroussel en de glazen pyramide op de cour Napoléon. Gezien de lange rij wachtenden aan de ingang van het museum ,zelf niet binnengeweest (dit houden we voor een volgende keer). Op een boogscheut wandel je van hier naar het echte hart van Parijs : Palais Royal, Place Vendome, Place de la Concorde,  Opéra Garnier liggen binnen handbereik. Wij kozen voor een busritje om de sfeer van het echte Parijs op te snuiven, andere buurten te bekijken in andere wijken om zo terug te eindigen aan de Champ de Mars, bij ons Hotel ,om er bagage op te halen en uit te boeken.

De inwendige mens moest ook worden voldaan en we zijn wijselijk teruggekeerd naar onze stek van gisteren op de Champs Elysées.

Van hieruit bracht Metro en RER ons naar station St.Michel-Notre Dame, en langs de Rue de la Cité over de Seine naar het Ile de la Cité. Hier wordt je echt gepakt door de schoonheid van de Kathedraal De Notre-Dame waar Napoléon in 1802 werd gekroond door paus Pius VII. Binnenin is het de decor op zijn minst gezegd grotesk met schitterende kunstwerken. Een echte aanrader ! Een kleine wandeling brengt je naar het stadhuis van Parijs. Hier klopt werkelijk het hart van Parijs. Stilaan moesten wij denken aan onze terugkeer en wendden  we onze steven  richting Gare du Nord. Met bus nr. 38, langs Bd. de Sebastopol, Bd. de Strasbourg en Bd. de Magenta waren we rond 18 u ter plaatse.Gezien het vertrek met Thalys voorzien was om 19u25, nog een drankje gaan drinken in Café Chez les Belges. Bij navraag bleken de laatste Belgen reeds 40 jaar geleden te zijn verhuisd. De prijzen waren dan ook op en top Frans d.w.z. héél duur. Na de drukte om en rond het Gare du Nord waren onze plaatsen in klasse 1 van de Thalys een echte verademing. Bij een snelheid van 300 km/u en een bevallig eetmaal, wijn inclusief, arriveerden we in Brussel Zuid stipt om 20 u 47. Een kort treinritje van 13 min. scheiddden ons nog van onze thuishaven die we moe maar tevreden bereikten met in onze geest, Parijs  en nog heel wat mooie herinneringen .