Alleen zij die onderweg zijn kunnen de hoop koesteren ooit aan te komen !
Het vertrek op 2 mei 2005 om 18u vanuit Gent St.Pieters.
Pyreneeën
Internet in Larrasoana
Ook een Belgische pelgrim heeft er zijn leven gelaten !!
Frans Koks
Monument in smeedijzer opgedragen aan de pelgrims
wijnvelden Bemerk de bodem waarin de wijnranken groeien!!
Onderweg
San Juan de Ortega
In steden wordt de camino aangeduid door schelpen die in het voetpad gemetseld zijn.
Het "interieur" van de refugio in Castrojeriz.
FROMISTA
SAHAGUN Jacobeo standbeeld aan de ingang van de refugio.
Ermita Virgen del Puente = Hermitage van Onze Lieve Vrouw van de brug.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is het brood breken met anderen en meer terug krijgen dan je gegeven hebt !
Pelgrim zijn... is je leven delen met een vriend en voelen dat de Andere met je mee stapt !
tekst : Luc Herbots
Eric uit Brugge
Op weg naar Astorga
Even pauzeren Bepaalde etappes zijn lang en er is niet veel gelegenheid om even te verpozen.
Pelgrim zijn ...
Pelgrim zijn is doorheen de schoonheid van de natuur iets van de kunstenaar vermoeden en geloven dat hij ook jou wil kneden en vormen, dat hij ook in jou zijn schoonheid wil leggen.
tekst : Luc Herbots ( Vlaams genootschap van Santiago )
Portaal van de kathedraal in Astorga
Museum in Astorga
Zwerven...
Zwerven in naam van zovelen, Lasten afwerpend in hun naam.
Bevrijd van wat ze zelf hadden gekozen, Om samen, zo licht, naar Santiago te gaan !
Pelgrimsmaaltijd in de bar van Foncebadon.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is de steen, die je meezeult, onderweg achterlaten, en nieuwe stenen vinden om met je leven iets moois te bouwen !
Pelgrim zijn is fluiten van vreugde omdat je, doorheen zoveel zweet en moeite, het DOEL in zicht krijgt !
tekst : Luc Herbots
Ponferrada
Wachten aan de refugio in Ponferrada
PEREJE
Steeds dichter bij mijn einddoel !
Van Sarria naar Gonzar
Kilometerpaal : Nog 100 km te gaan!!! Ook op de camino heeft de graffiti-rage toegeslagen.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is zwerven Door oeroude verhalen Van Parcival en de Graal Langs de stilte-gewijde ermita's En een barokke kathedraal...
pps St. van den Wouwer
Van Gonzar naar Melide
Aan bronnen geen gebrek!!! Omdat je veel vocht verliest is het belangrijk dat je veel water drinkt!! Gelukkig kom je regelmatig bronnen (fuente) tegen om de flessen bij te vullen. Wel oppassen want niet alle water is drinkbaar maar het staat er bij vermeldt.
Begraafplaats
Openlucht museum
Dit is waarschijnlijk de voorloper van de "Hórreo".
Mooie villa in prachtige tuin
PALAS de REI
Bewegwijzering voor de pelgrims per fiets
Eén van de laatste kilometerpalen, nog 30 km te gaan!!!
Onderweg naar ARCA o PINO
Vrienden van de weg zonder gezicht, Hoe heb je mijn hart doen kloppen, telkens weer... Met elke stap of pedaalslag kwam je dichterbij. Waar het echt toe deed, voor jou en mij, Was brood en wijn of water en de boom met zijn lommer wat later... Deel zijn van het beloofde land en rusten in de palm van Zijn hand.
Gedenksteen voor overleden pelgrim.
Laatste overnachting in Santiago.
Enkele sfeerbeelden uit Santiago de Compostela
De weg naar Santiago
Theo's Camino Mijn reis als pelgrim !
30-05-2007
twee jaar later...
Mijn reis als pelgrim naar Santiago is reeds 2 jaar geleden maar toch denk ik er nog dikwijls aan terug.
Telkens ik de fotos bekijk, beleef ik weer die momenten van eenzaamheid, bezinning, vriendschap en vreugde.
Hier nog een greep uit de 300 fotos die ik toen genomen heb!
Verleden week kreeg ik een kaart van mijn Franse pelgrim kompaan PIERRE. De verrassing was groot want ik had niets meer van hem gehoord sedert de camino.
Na wat zoekwerk hebben we zijn bericht kunnen ontcijferen.
Van 15 tot 31 augustus hebben Pierre en Jeanine gewerkt in de refugio van Vézelay. Daar hebben ze een Belgische pelgrim ontmoet die op weg was naar Santiago de Compostela.
Pierre toonde de fotos die ik hem had gestuurd en raar maar waar de pelgrim herkende mij en vertelde dat hij aanwezig geweest was op mijn PPS voorstelling te Brugge in maart jl.
Vol enthousiasme en ontroering had hij mijn camino mee beleefd.
Zoals jullie zien laat de camino de ware pelgrim niet los en iedere reactie maakt de herinneringen weer levend !!
Het is inderdaad reeds meer dan 1 jaar geleden dat ik mijn camino gestapt heb. Regelmatig krijg ik nog reacties van mensen die ook naar Santiago zijn gestapt of van anderen die het van plan zijn.
Van mevr. Marie-Claire Boddengeen kreeg ik het volgende mailtje :
Mijn man en ik zelf hebben al met veel plezier en ook met een beetje weemoed naar de blog zitten kijken.
Ik stuur je in bijlage een foto van mijn man genomen tijdens de pelgrimtocht in 2003. Hij heeft zeven jaar tekenschool gevolgd en kan, volgens mij toch, heel goed tekenen. Hij schildert ook op doek met waterverf. Hij had voor deze pelgrimtocht thuis een boekje aangelegd waarin hij tekeningen gemaakt had over zijn pelgrimtocht. Dat boekje is uiteraard meegeweest en hij heeft in iedere dorpje waarin hij 's avonds logeerde een stempel laten inzetten alsmede zijn commentaar, deels in de Franse taal, deels in het Nederlands. Hij heeft deze tocht gemaakt met zijn schoonbroer. De foto's staan op de dag van vandaag, want hij heeft ze vandaag van zijn boekje en film gemaakt om naar je echtgenoot te versturen.
Te voet naar Santiago de Compostela!! Dat was een tocht waar ik van droomde..
Dank zij mijn loopbaanonderbreking ,begon het idee vorm te krijgen.In het najaar van 2004 ben ik gestart met de fysieke voorbereiding. Dagelijks een 10-tal km lopen en in het weekend voettochten van ongeveer 25 à 30 km.
Op 2 mei 2005 ben ik, om 18 uur, in Gent Sint-Pieters vertrokken uitgewuifd door mijn echtgenote, schoondochter en de tweeling.
De volgende morgen, 3 mei 2005, kwam ik toe in St Jean Pied de Port vanwaar ik mijn voettocht startte die mij op 27 mei, na 780 km, in Santiago zou brengen.
Hier volgt het verslag van de reis zoals ik ze beleefd heb. Het is geen culturele reis geworden want het was mijn intentie om te reizen zoals een pelgrim, sober, eenvoudig,één met de natuur, zonder overbodige luxe.
Neem zo weinig mogelijk mee en zorg voor lichtgewicht materiaal, dat leest men in alle verslagen van vroegere pelgrims.
Aanvankelijk zat ik redelijk goed, doch op het moment dat alles werd ingeladen liep het gewicht op tot 16 kg en toch was ik van oordeel dat ik niets teveel bij had.
Vele pelgrims sturen, na 1 of 2 dagen, spullen terug naar huis om het gewicht in hun rugzak te verminderen.
Voordat alles werd ingepakt, werd al het materiaal enkele dagen uitgestald.Op die manier kon er nog geselecteerd worden wat nodig of overbodig was.
De kartonnen koker werd meegenomen om naderhand het certificaat of de compostela in op te bergen, dit om kreuken te voorkomen.Ik heb naderhand op de trein gezien dat er certificaten gewoon in 4 werden gevouwen en zo de zak ingingen.Nu zit mijn compostela mooi in mijn fotoalbum.
De rode paraplu op mijn rugzak was een duidelijk herkenningsteken voor de andere pelgrims.Ik ging meestal trager en zij konden mij reeds van ver zien wanneer zij aan het inhalen waren. Het was ook een uitstekende beschutting tegen zon, regen en wind.
Wat is wandelen meer dan zich overgeven aan een eentonig ritme, aan herhaling, aan het oertraag voorbij trekken van landschappen ?
Misschien is het moeilijk te denken dat net uit deze saaiheid een grote helderheid kan oprijzen, gedwongen in nederigheid thuis te komen, dat de eenvoud doorbreekt als iets waarvoor men onophoudelijk danken wil !
Op 3 mei 2005, kwam ik om 10 uur aan in St Jean Pied de Port, aan de voet van de Pyreneeën.
Na wat zoeken kon ik meteen de eerste stempel laten zetten in de acceuil. Met de nodige uitleg ben ik om 10u40 vertrokken, door de Porte d Espagne, de Pyreneeën in !
Ik werd onmiddellijk geconfronteerd met de harde feiten. Het begon namelijk met een steile klim van 20 km, van 200m hoogte naar 1400 m.Het was prachtig weer, ideaal om fotos te maken en ik voelde mij goed.
Toch dacht ik soms, waar ben ik aan begonnen ?
Gaan de spieren dit wel uithouden ?
Vooral de rugzak van 16 kg liet zich voelen.
Maar de tocht verliep prima en rond 16 uur bereikte ik het hoogste punt.
Daar kwam ik ook de eerste bewegwijzering tegen : een Jacobsschelp waarop stond dat het nog 763 km naar Santiago was.
De laatste 3,6 km gingen steil naar beneden, langs een bosweg,hetgeen zeer belastend was voor de spieren die trilden als de snaren van een gitaar !!
Vermoeid maar gelukkig kwam ik om 18 uur aan in Roncevalles.
Zoals het een echte pelgrim past, heb ik telkens overnacht in een "Refugio". Iedere pelgrim kan in een refugio terecht zolang er plaats is en dit voor 1 overnachting !
Dat de weg naar Santiago internationaal is, getuigt wel deze welkomsaffiche. (klik op foto)
Refuge = Frans Refugio = Spaans Herberg = Nederlands
Pélerins = Frans Peregrinos = Spaans Pilgrims = Engels Pelgrims = Nederlands Pilger = Duits
Wat kun je in een refugio verwachten ?
Zeker geen luxe maar :
Grote slaapzaal, soms tot 120 bedden (Roncevalles) Diverse kamers met 14 tot 25 bedden per kamer (Logrono) Compartiment van 2 bedden (Azofra)
Meestal stapelbedden. Geen onderscheid tussen mannen en vrouwen behalve bij de nonnekes in Leon. Soms maar 1 douche of lavabo per 30 bedden. Over het algemeen goede matrassen + 1 deken en dikwijls een hoofdkussen.
Keuken, wasdraad, soms internet, wasmachine en droogautomaat.
Maaltijden konden dus zelf klaargemaakt worden maar als er verschillende pelgrims begonnen koken...sprong de zekering! Spanje, nietwaar !!
Geloofsbrief De geloofsbrief wordt uitgereikt door de Vlaamse Genootschap van Santiago de Compostela maar het boekje kan ook bekomen worden in bepaalde refugio's o.a. in Roncevalles, Burgos enz.
Iedere pelgrim draagt er veel zorg voor. Meestal zit het in een plastiek zakje om het te beschermen tegen de regen. In elke slaapplaats wordt het afgestempeld als bewijs dat de pelgrim er geweest is.
Men doet deze bedevaartstocht : TE VOET - PER FIETS - TE PAARD
Dit dokument zegt in 3 talen, dat men elke pelgrim moet helpen om een slaapplaats te vinden. Dit ter attentie van kloosters, abdijen en vertegenwoordigers van de overheid.
In naam van de Vlaamse Genootschap van Santiago de Compostela, verklaar ik hierbij dat het bovengenoemd lid van ons genootschap TE VOET / per fiets / per rijdier een pelgrimstocht onderneemt naar het graf van de Heilige Jacobus de Meerdere te Compostela in Galicië (Spanje) in de geest van de pelgrims van weleer.
Ik vraag dan ook alle ingezetenen van kloosters en abdijen, aan vertegenwoodigers van de overheid en speciaal aan de Compostelagenootschappen, dat ze de voornoemde pelgrim alle bijstand en hulp zouden verlenen om de tocht tot een goed einde te brengen.
Regelmatig kom je voorbij een gedenksteen van een pelgrim, die op weg naar Santiago zijn leven gelaten heeft. Het is dan de gewoonte dat iedere pelgrim er even halt houdt en er een herinnering achterlaat zoals bv. een lint, een steen, een stukje papier.
Elke provincie is verantwoordelijk voor de bewegwijzering van de camino.
Zoals je ziet staat de weg naar Santiago er, en in het Spaans en in het Baskisch, op vermeld.
Soms is het een geschilderde gele pijl op de achterkant van een verkeersbord maar meestal een Sint Jacobsschelp, symbolisch voorgesteld zoals op de foto links.
Het klooster van Roncevalles doet dienst als refugio en heeft een slaapzaal met 120 bedden ! Ik kreeg bed nr 90 en was een gelukkig man want menige pelgrim, die later toekwam, moest een ander onderkomen zoeken. Meestal was er een hotel in de buurt maar indien dit niet het geval was, moest men gewoon verder stappen tot een volgende refugio en dat waren lastige kilometers!
Na een pelgrimsmenu (uitleg volgt) en een douche, kroop ik gauw mijn bed in.
De tocht ging langs mooie bergpaden, soms steile afdalingen maar het was prachtig weer en de fysiek was goed !! Rond 13u30,na 27 km, kwam ik aan de refugio in Larrasoaña en er stonden al verschillende pelgrims te wachten. De rugzakken worden in volgorde van aankomst gezet, belangrijk als er weinig plaats is, en kort daarop konden we inschrijven.
Op 29 april 2004 overleed Frans Koks toen hij voor de vierde keer op weg was naar Santiago.
Op 2 april 2005 werd door zijn familie een gedenkteken opgericht.
" Take me home to the place I belong " zong Michel Koks, zichzelf begeleidend op de gitaar, aan het pas geplaatste kruis tussen Cizur Minor en Zariquiegui, de plaats waar Frans zo plots van de camino werd geplukt.
Frans liep voorop en toen viel hij... Hij was één met de camino en voor eeuwig bij Santiago !
Het is een mooie herdenkingsplaats. Een kruis, zijn pet en schoenen en de schelp naar boven gericht.
Het kruis heeft zijn zoon zelf gemaakt met materiaal afkomstig uit de werkplaats van Frans.
Iedere pelgrim kan hier op de bank, onder het boompje, even uitrusten om dan zijn tocht verder te zetten.
Pelgrim zijn is je pelgrimstaf nemen en op weg gaan. Je kleine zekerheden verlaten om te ervaren wat en wie de grote zekerheid is en daarop mogen steunen als op een staf.
tekst : Vlaams genootschap van Santiago de compostela
Pelgrim zijn is onderweg zijn met een lege broodzak en je toch rijk voelen.
Terug thuis komen met een rugzak vol onvergetelijke herinneringen.
tekst:Vlaams Genootschap van Santiago de Compostela
Acceuil in St Jean Pied de Port
PORT 'd ESPAGNE
Het klooster van Roncevalles
Slaapzaal in Roncevalles Dank zij mijn paraplu was mijn bed altijd herkenbaar !
De weg...
De weg is wreed en hard. Kuilen met scherpe randen.
Hoe anders ben jij, Camino...
In je naam de zachte klanken. In je mensen zingt ons hart.
pps : Stan van den Wouwer
Weer een gedenksteen van een overleden pelgrim
Langsheen de hele camino komt men standbeelden van " Jacobus de Meerdere" tegen !
Kleine rustpauze
Kerkje van Estella
Kwetterende ooievaars op oude kerkgebouwen.
Op weg naar Rabé de las Calzadas
De weg naar CASTROJERIZ
STAP NA STAP.....
In de keuken van de refugio in Reliegos.
Op weg naar Léon.
Léon
Ondergrondse huizen even voorbij Léon.
Moderne kerk in Villadangos del Paramo
Refugio in Villardangos del Paramo
Op weg naar FONCEBADON
Wolfgang
Souveniers : hoed, staf, schelp ...
Pelgrimskunstwerkje
Pegrim zijn...
Pelgrim zijn is je laven aan de bron en ervaren hoe leven-gevend water kan zijn !
Pelgrim zijn is op zoek gaan naar de diepste bron van je leven !
tekst : Luc Herbots
De wind heeft vrij spel op deze hoogte... Het is een spel van vrijheid en inkeer... Met immer het zelfde refrein : " Steeds verder ! "
Aan Jacobeo's geen gebrek !!
Weer een fantasietje van de pelgrims Een nis met een gedenksteen. Soms liggen er briefjes in die bedoeld zijn voor pelgrims die hier later zullen passeren. Het is ook een vorm van communiceren.
Op weg naar Hospital de Condesa
Galicië Galicië, je naam klinkt lavend als een bron. We dalen af naar waar het ooit begon... Groene land van melk en honing. Beloofde land voor de pelgrim-koning...
Op weg naar SARRIA
Galicische Hórreo
Maïsopslagplaatsen van natuursteen die op een verhoog zijn geplaatst om te beletten dat allerlei ongedierte,zoals ratten en muizen, aan de voorrraad zouden komen. Men vindt ze practisch in elke tuin! Er zijn werkelijk echte pareltjes bij.
Hòrreo met bron
CRUZEIROS = Stenen wegkruisen met taferelen van de kruisiging of voorstellingen uit het leven van Maria.
Typisch voor dit gedeelte van de camino.
Gedenksteen met namen van vroegere pelgrims
Aandacht voor de innerlijke pelgrim
François en Pierre denken er ook zo over!!!
Bronzen pelgrim op de Poio-pas Gewapend met palster en kalebas Je jas flapperend om je heen In deze woestenij van rotsige steen Vechtend om in dit povere bestaan Steeds weer moeizaam verder te gaan Met je hoed diep over je gezicht Aan de einder wenkt het licht!!
Nog een laatste picnic van François en Pierre.
Herinnering aan vroegere kruisvaarders
Monument bij het binnenkomen van Santiago.
Portico de la Gloria
Het was volbracht
En blij en triest tegelijk... maar vooral, o zo rijk !
Je beeld niet omarmd, Je stele niet gekust, Maar toch, Jacob, daalde over me een diepe, heilige rust.
Zelfs je beroemde wierookvat heb ik niet in werking gezien... Maar daarvoor roep je me wel eens terug... Misschien ?
