Alleen zij die onderweg zijn kunnen de hoop koesteren ooit aan te komen !
Het vertrek op 2 mei 2005 om 18u vanuit Gent St.Pieters.
Pyreneeën
Internet in Larrasoana
Ook een Belgische pelgrim heeft er zijn leven gelaten !!
Frans Koks
Monument in smeedijzer opgedragen aan de pelgrims
wijnvelden Bemerk de bodem waarin de wijnranken groeien!!
Onderweg
San Juan de Ortega
In steden wordt de camino aangeduid door schelpen die in het voetpad gemetseld zijn.
Het "interieur" van de refugio in Castrojeriz.
FROMISTA
SAHAGUN Jacobeo standbeeld aan de ingang van de refugio.
Ermita Virgen del Puente = Hermitage van Onze Lieve Vrouw van de brug.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is het brood breken met anderen en meer terug krijgen dan je gegeven hebt !
Pelgrim zijn... is je leven delen met een vriend en voelen dat de Andere met je mee stapt !
tekst : Luc Herbots
Eric uit Brugge
Op weg naar Astorga
Even pauzeren Bepaalde etappes zijn lang en er is niet veel gelegenheid om even te verpozen.
Pelgrim zijn ...
Pelgrim zijn is doorheen de schoonheid van de natuur iets van de kunstenaar vermoeden en geloven dat hij ook jou wil kneden en vormen, dat hij ook in jou zijn schoonheid wil leggen.
tekst : Luc Herbots ( Vlaams genootschap van Santiago )
Portaal van de kathedraal in Astorga
Museum in Astorga
Zwerven...
Zwerven in naam van zovelen, Lasten afwerpend in hun naam.
Bevrijd van wat ze zelf hadden gekozen, Om samen, zo licht, naar Santiago te gaan !
Pelgrimsmaaltijd in de bar van Foncebadon.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is de steen, die je meezeult, onderweg achterlaten, en nieuwe stenen vinden om met je leven iets moois te bouwen !
Pelgrim zijn is fluiten van vreugde omdat je, doorheen zoveel zweet en moeite, het DOEL in zicht krijgt !
tekst : Luc Herbots
Ponferrada
Wachten aan de refugio in Ponferrada
PEREJE
Steeds dichter bij mijn einddoel !
Van Sarria naar Gonzar
Kilometerpaal : Nog 100 km te gaan!!! Ook op de camino heeft de graffiti-rage toegeslagen.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is zwerven Door oeroude verhalen Van Parcival en de Graal Langs de stilte-gewijde ermita's En een barokke kathedraal...
pps St. van den Wouwer
Van Gonzar naar Melide
Aan bronnen geen gebrek!!! Omdat je veel vocht verliest is het belangrijk dat je veel water drinkt!! Gelukkig kom je regelmatig bronnen (fuente) tegen om de flessen bij te vullen. Wel oppassen want niet alle water is drinkbaar maar het staat er bij vermeldt.
Begraafplaats
Openlucht museum
Dit is waarschijnlijk de voorloper van de "Hórreo".
Mooie villa in prachtige tuin
PALAS de REI
Bewegwijzering voor de pelgrims per fiets
Eén van de laatste kilometerpalen, nog 30 km te gaan!!!
Onderweg naar ARCA o PINO
Vrienden van de weg zonder gezicht, Hoe heb je mijn hart doen kloppen, telkens weer... Met elke stap of pedaalslag kwam je dichterbij. Waar het echt toe deed, voor jou en mij, Was brood en wijn of water en de boom met zijn lommer wat later... Deel zijn van het beloofde land en rusten in de palm van Zijn hand.
Gedenksteen voor overleden pelgrim.
Laatste overnachting in Santiago.
Enkele sfeerbeelden uit Santiago de Compostela
De weg naar Santiago
Theo's Camino Mijn reis als pelgrim !
14-04-2006
PEREJE
21 mei 2005. Vroeg begonnen....Dus om 6u30 de rugzak gepakt en weg.
Eerst een lange, rechte weg en daarna ging de tocht tussen bergen naar Pereje, zo'n 33 km verder. Het was bewolkt, maar bleef droog. De fysiek was terug in orde en het moreel goed. IK ZAG HET ZITTEN !
Om 13 uur zat mijn dagtrip er op.
Pereje is een bergdorpje met maar een paar huizen en 1 bar. Daar heb ik gegeten samen met François,nog een paar Fransen, Duitsers en 1 Spanjaard. Het was een getater van jewelste !!
Het was een zeer mooie refugio met prima sanitair en voor de verandering eens geen stapelbedden maar lage, houten bedjes. Alles voor de prijs van 6 euro.
François, uit Lyon, heeft bij de hospitalera sterk aangedrongen om de kerk te openen. Een zware discussie, zij in het Spaans, hij in het Frans. Uiteindelijk kwamen ze akkoord en samen met enkele pelgrims zijn we naar het oude kerkje geweest. Zoals voorheen zong François een lied in het Latijn en wij hebben het Onze Vader opgezegd, ieder in zijn eigen taal. Een emotioneel moment !!
Zeer recent kreeg ik van François foto's toegestuurd met een brief waarin hij beschrijft dat hij nog dikwijls terugdenkt aan die momenten van saamhorigheid.
Vanaf hier heb ik Wolfgang, Gerhard en Eric niet meer gezien.
22 mei 2005. Het is een automatisme geworden. Om 6 uur wakker, een kattenwasje en op stap !
Dit gedeelte van de camino wordt de CAMINO DURO genoemd, de zware weg !
Voordat je in Galicië komt wachten er nog twee zware beklimmingen. Bovendien doorkruisen enkele drukke autobanen het tracé van de camino. De meeste pelgrims nemen hier een omweg om al die drukte te vermijden.
Het weer was ook niet te best en mijn paraplu heeft dienst gedaan. Gelukkig regende het niet tijdens de beklimming , het was al modderig en glibberig genoeg !!
Foto : Dit standbeeld (1350 m), van een pelgrim, is de perfecte weergave van het weer op dat moment !! Het deed mij denken aan het lied van Boudewijn de Groot nl. Hoe sterk is de eenzame... pelgrim in dit geval.
Bemerk wel de rode paraplu, het kenmerk van de Belgische pelgrim !
Vandaag was ik even de weg kwijt en daardoor heb ik, spijtig genoeg, O Cebreiro gemist.
O Cebreiro is al eeuwen lang een belangrijke bedevaartsplaats op de weg naar Santiago. Zolang de Camino bestaat, hebben vele pelgrims hier overnacht.
Door het gure weer,(regen, sneeuw en mist tot in mei ) was er behoefte aan de nodige voorzieningen om de uitgeputte pelgrims op te vangen. Het "hospitium" naast de kerk dateert reeds van in de vroege Middeleeuwen.
Ik ben dan terecht gekomen in Hospital de Condesa. Het was nog redelijk vroeg maar omdat het weer zo slecht was, ben ik niet verder gestapt. Velen zullen de zelfde mening gehad hebben want toen François rond 13 u arriveerde was er geen plaats meer.
Foto : De weg liep langs bergdorpen die voornamelijk uit kleine, armoedige boerderijen bestonden. Vuil, modder en uitwerpselen !!! Dit was het modderigste deel van de Camino. Gezien de rotsachtige bodem is hier weinig landbouw en dat er geen weelde is, kon je zien aan de vervallen, rommelige en slordige boerenhoven.
Ik verlaat het bergland vanGalicië want de weg naar Sarria is een etappe over groene heuvels, door glooiende landschappen. Bovenop de pas Alto de Riocabo krijg je een prachtig uitzicht.
Het is schitterend weer. Een paar nijdige beklimmingen en sterke afdalingen in het begin, maar de moreel is goed evenals de fysiek. Mijn benen worden wel moe van de dagelijkse inspanningen maar ik probeer toch een 30-tal km per dag te stappen.
In SARRIA aangekomen om 14u15 na een tocht van 30,5 km. Hier heb ik voor een private refugio gekozen (8 euro) omdat de municipal een armtierige bedoening was. Deze refugio is zeer luxueus, 8 personen per kamer en na het nuttigen van een pelgrimsmaaltijd à 7,5 euro, even verpozen op het zonnig terras om mijn dagelijks verslagje te schrijven.
De groene route Wie aan Spanje denkt, ziet niet meteen groene landschappen, sappige weiden en vruchtbare akkers voor zich ! Toch zijn die er wel in Galicië, het laatste gedeelte van de St-Jacobsroute, van Triacastela naar Sarria.
De belangrijkste bron van inkomsten is de veeteelt. De gronden en weiden worden rijkelijk bemest waardoor het er soms behoorlijk stinkt !
Mei is een perfecte maand om de camino te lopen. De dagen zijn lang, de temperatuur aangenaam en de natuur is fris en jong.
Foto : In de verte 3 pelgrims :
1 uit Nieuw-Zeeland 1 uit Australië 1 uit Denemarken
Weer vroeg uit de veren voor mijn tocht naar PORTOMARIN.
Het werd een mooie tocht over heuvels, langs kleine dorpjes. Dikwijls moest ik een waterweg oversteken hetzij op doorwaadbare plaatsen of over stapstenen. Regelmatig was er toch een "kuitenbijter" bij en de zon schitterde aan de hemel. Warm !!
De boerderijen en dorpen waren wel properder en de weg was niet zo modderig meer.
De boerenhoven werden bewaakt door honden die vrij rond liepen.Hierover doen de wildste verhalen de ronde. Ikzelf heb er geen last van gehad. Het zijn meestal schepers, ze liggen in de zon te genieten en kijken naar de voorbijtrekkende pelgrims.
Eénmaal was er toch één van de drie die omzichtig om me heen liep en begon te grommen. Ik stapte gewoon verder en hij droop af.
Een beetje geschiedenis Toen, in 1962, de stuwdam in de Miño klaar was en het water in de rivier Belesar afgedamd werd, verdween PORTOMARIN. Het oude stadje aan de brug over de rivier verdween in de golven. Ook andere dorpen, boerderijen, bossen enz. zonken weg in het water! Toch heeft men Portomarin gedeeltelijk behouden al staat het nu op een andere plaats. Met de grootste zorg heeft men de belangrijkste gebouwen van het stadje eerst steen voor steen afgebroken en zeer nauwkeurig weer opgebouwd.
De brug was het belangrijkste bouwwerk en dateert al van de 12é eeuw. Het was namelijk de verbinding tussen de beide oevers en de pelgrims konden zo gemakkelijk de rivier oversteken. Tegenwoordig is Portomarin een tamelijk rustig stadje . In de zomer is er watertoerisme aan het stuwmeer maar gans het jaar door passeren er pelgrims.
Vanaf Portomarin is bosbouw belangrijk. Hier zijn voornamelijk eucalyptusbomen aangeplant. Die geven een pittige geur af. De afgevallen bladeren zijn evenwel giftig voor insekten en doden ook alle beplanting rondom de bomen. Er leeft niks, geen varens, geen bloemen, geen vogels of muizen!!! Alleen in de bergen, en dan nog op enkele stukjes kalkhoudende grond is er wat natuurlijke vegetatie gebleven.
Gonzar Het was dus mijn bedoeling om in Portomarin te stoppen maar het was nog té vroeg. Daarom heb ik er nog een kleine 8 km bijgedaan. Dat was dan 30 km voor die dag maar het was genoeg want mijn scheenbeen liet zich weer voelen!
Hier in Gonzar was het een mooie refugio en nog gratis ook. De bar stelde niet veel voor maar ik ben er toch aan boterhammen met hesp geraakt.
Foto : Refugio in Gonzar. Bemerk de prachtige zoldering met authentieke boomstammen, krom en ongelijk!
MELIDE 's Morgens om 6u30 vertrokken aan kilometerpaal 82.
Het werd weer prachtig weer en ik was in prima konditie. Om 12 uur ging ik iets eten in een bar en daar zag ik twee Spanjaarden weer die ik eerder in Logrõno tegengekomen was. We hebben ons eens laten gaan met een grote cervesa van 0,5 l voor 2,5 euro. Dit was één van de zaligste momenten van mijn camino! Nog nooit heeft een pint bier mij zo gesmaakt. Het zakte wel in mijn benen maar met de streep in zicht gaf ik de moed niet op. Het begint nu toch te korten. Bij mijn aankomst in Melide bleven er nog 52 km over tot SANTIAGO!!!!! De aankomst in Santiago is hét onderwerp van gesprek. Iedereen is er mee bezig en er worden ook al plannen gemaakt voor de terugreis.
Net als in Puente la Reina is dit een knooppunt op de weg naar Santiago. Pelgrims die de noordelijke route genomen hebben sluiten hier aan op de CAMINO FRANCÉS.
In de Middeleeuwen stonden hier 4 herbergen om de vele pelgrims onderdak te geven.
In de kerk, die vroeger deel uitmaakte van het klooster en het hospitaal, zijn wandschilderingen uit de late Middeleeuwen bewaard gebleven. Hierop is Jacobus afgebeeld als "mata-mores", doder van de Moren.
De huidige refugio was niet veel zaaks, oud en tamelijk vuil ! (misschien een overblijfsel uit de Middeleeuwen ?)
Vandaag de voorlaatste overnachting!!! Om 6u30 vertrokken voor de tocht naar Pedrouza-Arca, 34 km dichter bij Santiago. Blauwe lucht, heuvelachtig en meestal boswegels tussen de eucalyptusbomen. Mooi en aangenaam.
Het was pas 14u15 toen ik aankwam in Arca o Pino. Nog wat nagenieten van een warm zonnetje, e-mail naar huis gestuurd en iets gegeten in de bar.
De pelgrims zijn tamelijk nerveus want men beseft dat ze 's anderendaags de laatste 22 km voor de boeg hebben. Er wordt druk gepalaberd over de terugweg . Er zijn er die met de bus gaan, anderen nemen het vliegtuig en weer anderen doen zoals ik en nemen de trein.
SANTIAGO de COMPOSTELA Het voornaamste gebouw van de stad is ongetwijfeld de kathedraal. Via de Portico de la Gloria, kom je in hetzelfde interieur als de pelgrims uit de middeleeuwen.
In de crypte onder het altaar staat een zilveren kist met daarin het gebeente van de apostel Jacobus.
Van 's morgens tot 's avonds schuiven toeristen en pelgrims aan om het rijkversierde standbeeld van de heilige Jacobus te omhelzen en zo voorspoed en geluk af te smeken.
Ook de hand leggen op de Portico de la Gloria en een "kopstoot" geven aan het beeld van Maestro, behoort tot de rituelen.
Santiago de Compostela 's Morgens was iedereen vroeger uit de veren dan gewoonlijk want vandaag werden de laatste 22 km afgelegd !!! Het was dan ook nog pikdonker toen de meeste pelgrims vertrokken, recht het bos in. Het was een mooie wandeling maar in de verte zag ik al dat er donkere wolken boven Santiago hingen...
Santiago de Compostela Stilaan nader ik Santiago ...mijn opdracht is bijna volbracht!!! Vanop de MONTE de GOZO = berg van de vreugde, kun je bij mooi weer de torens van de kathedraal zien. Het weer viel echter tegen, Santiago was in donkere wolken gehuld maar dat kon mijn geluk niet bederven.
Om 10u30 kwam ik Santiago binnen !!! Mijn doel bereikt, oog in oog met de immense kathedraal !!
Mijn pelgrimstocht zat er op en eigenlijk kon ik het moeilijk geloven.
Eerst en vooral ben ik om mijn "COMPOSTELA" gegaan.
Voordat het certificaat uitgereikt werd, moest ik een formulier invullen. Men vroeg de reden van de pelgrimstocht. Keuze tussen religieus, cultureel, toeristisch, sportief. Diegenen die alleen "sportief" ingevuld hadden, kregen een minderwaardig certificaat. Na 30 min was ik eindelijk de trotse eigenaar van de "Compostela". Ik had van thuis een kartonnen koker meegebracht om hem zeker niet te kreuken.
Om 12 uur was er een mis voor de pelgrims . Het viel mij eigenlijk wat tegen omdat het er zo druk was. Het was een heen en weer geloop van toeristen, ook tijdens de mis. Er was echt geen gelegenheid om eens te bezinnen.
Ingang van het kantoor waar de "COMPOSTELA" werd uitgereikt !!!
Officina del Peregrino
Hier geven de pelgrims hun " Credencial de peregrino" of pelgrimspaspoort, dat ze dagelijks hebben laten afstempelen,af om de felbegeerde COMPOSTELA te ontvangen. Deze " COMPOSTELA " is het pelgrimsbrevet, ondertekend door de bisschop, dat aantoont dat de tocht " in goede geest " is volbracht !
Na de mis ben ik met mijn Franse companen,Pierre en François die ik terug ontmoet had, een hapje gaan eten in de stad. Het gesprek liep over de camino, Santiago en zo terug naar huis. We zijn naar het station om de tiketten voor de terugreis geweest en hebben het thuisfront laten meegenieten van ons glorierijk gevoel !!! Het was een zalige gewaarwording dat alles goed verlopen was. Spijtig van het weer maar de paraplu kwam van pas bij het stadsbezoek.
Pelgrim zijn is je pelgrimstaf nemen en op weg gaan. Je kleine zekerheden verlaten om te ervaren wat en wie de grote zekerheid is en daarop mogen steunen als op een staf.
tekst : Vlaams genootschap van Santiago de compostela
Pelgrim zijn is onderweg zijn met een lege broodzak en je toch rijk voelen.
Terug thuis komen met een rugzak vol onvergetelijke herinneringen.
tekst:Vlaams Genootschap van Santiago de Compostela
Acceuil in St Jean Pied de Port
PORT 'd ESPAGNE
Het klooster van Roncevalles
Slaapzaal in Roncevalles Dank zij mijn paraplu was mijn bed altijd herkenbaar !
De weg...
De weg is wreed en hard. Kuilen met scherpe randen.
Hoe anders ben jij, Camino...
In je naam de zachte klanken. In je mensen zingt ons hart.
pps : Stan van den Wouwer
Weer een gedenksteen van een overleden pelgrim
Langsheen de hele camino komt men standbeelden van " Jacobus de Meerdere" tegen !
Kleine rustpauze
Kerkje van Estella
Kwetterende ooievaars op oude kerkgebouwen.
Op weg naar Rabé de las Calzadas
De weg naar CASTROJERIZ
STAP NA STAP.....
In de keuken van de refugio in Reliegos.
Op weg naar Léon.
Léon
Ondergrondse huizen even voorbij Léon.
Moderne kerk in Villadangos del Paramo
Refugio in Villardangos del Paramo
Op weg naar FONCEBADON
Wolfgang
Souveniers : hoed, staf, schelp ...
Pelgrimskunstwerkje
Pegrim zijn...
Pelgrim zijn is je laven aan de bron en ervaren hoe leven-gevend water kan zijn !
Pelgrim zijn is op zoek gaan naar de diepste bron van je leven !
tekst : Luc Herbots
De wind heeft vrij spel op deze hoogte... Het is een spel van vrijheid en inkeer... Met immer het zelfde refrein : " Steeds verder ! "
Aan Jacobeo's geen gebrek !!
Weer een fantasietje van de pelgrims Een nis met een gedenksteen. Soms liggen er briefjes in die bedoeld zijn voor pelgrims die hier later zullen passeren. Het is ook een vorm van communiceren.
Op weg naar Hospital de Condesa
Galicië Galicië, je naam klinkt lavend als een bron. We dalen af naar waar het ooit begon... Groene land van melk en honing. Beloofde land voor de pelgrim-koning...
Op weg naar SARRIA
Galicische Hórreo
Maïsopslagplaatsen van natuursteen die op een verhoog zijn geplaatst om te beletten dat allerlei ongedierte,zoals ratten en muizen, aan de voorrraad zouden komen. Men vindt ze practisch in elke tuin! Er zijn werkelijk echte pareltjes bij.
Hòrreo met bron
CRUZEIROS = Stenen wegkruisen met taferelen van de kruisiging of voorstellingen uit het leven van Maria.
Typisch voor dit gedeelte van de camino.
Gedenksteen met namen van vroegere pelgrims
Aandacht voor de innerlijke pelgrim
François en Pierre denken er ook zo over!!!
Bronzen pelgrim op de Poio-pas Gewapend met palster en kalebas Je jas flapperend om je heen In deze woestenij van rotsige steen Vechtend om in dit povere bestaan Steeds weer moeizaam verder te gaan Met je hoed diep over je gezicht Aan de einder wenkt het licht!!
Nog een laatste picnic van François en Pierre.
Herinnering aan vroegere kruisvaarders
Monument bij het binnenkomen van Santiago.
Portico de la Gloria
Het was volbracht
En blij en triest tegelijk... maar vooral, o zo rijk !
Je beeld niet omarmd, Je stele niet gekust, Maar toch, Jacob, daalde over me een diepe, heilige rust.
Zelfs je beroemde wierookvat heb ik niet in werking gezien... Maar daarvoor roep je me wel eens terug... Misschien ?
