Alleen zij die onderweg zijn kunnen de hoop koesteren ooit aan te komen !
Het vertrek op 2 mei 2005 om 18u vanuit Gent St.Pieters.
Pyreneeën
Internet in Larrasoana
Ook een Belgische pelgrim heeft er zijn leven gelaten !!
Frans Koks
Monument in smeedijzer opgedragen aan de pelgrims
wijnvelden Bemerk de bodem waarin de wijnranken groeien!!
Onderweg
San Juan de Ortega
In steden wordt de camino aangeduid door schelpen die in het voetpad gemetseld zijn.
Het "interieur" van de refugio in Castrojeriz.
FROMISTA
SAHAGUN Jacobeo standbeeld aan de ingang van de refugio.
Ermita Virgen del Puente = Hermitage van Onze Lieve Vrouw van de brug.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is het brood breken met anderen en meer terug krijgen dan je gegeven hebt !
Pelgrim zijn... is je leven delen met een vriend en voelen dat de Andere met je mee stapt !
tekst : Luc Herbots
Eric uit Brugge
Op weg naar Astorga
Even pauzeren Bepaalde etappes zijn lang en er is niet veel gelegenheid om even te verpozen.
Pelgrim zijn ...
Pelgrim zijn is doorheen de schoonheid van de natuur iets van de kunstenaar vermoeden en geloven dat hij ook jou wil kneden en vormen, dat hij ook in jou zijn schoonheid wil leggen.
tekst : Luc Herbots ( Vlaams genootschap van Santiago )
Portaal van de kathedraal in Astorga
Museum in Astorga
Zwerven...
Zwerven in naam van zovelen, Lasten afwerpend in hun naam.
Bevrijd van wat ze zelf hadden gekozen, Om samen, zo licht, naar Santiago te gaan !
Pelgrimsmaaltijd in de bar van Foncebadon.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is de steen, die je meezeult, onderweg achterlaten, en nieuwe stenen vinden om met je leven iets moois te bouwen !
Pelgrim zijn is fluiten van vreugde omdat je, doorheen zoveel zweet en moeite, het DOEL in zicht krijgt !
tekst : Luc Herbots
Ponferrada
Wachten aan de refugio in Ponferrada
PEREJE
Steeds dichter bij mijn einddoel !
Van Sarria naar Gonzar
Kilometerpaal : Nog 100 km te gaan!!! Ook op de camino heeft de graffiti-rage toegeslagen.
Pelgrim zijn...
Pelgrim zijn is zwerven Door oeroude verhalen Van Parcival en de Graal Langs de stilte-gewijde ermita's En een barokke kathedraal...
pps St. van den Wouwer
Van Gonzar naar Melide
Aan bronnen geen gebrek!!! Omdat je veel vocht verliest is het belangrijk dat je veel water drinkt!! Gelukkig kom je regelmatig bronnen (fuente) tegen om de flessen bij te vullen. Wel oppassen want niet alle water is drinkbaar maar het staat er bij vermeldt.
Begraafplaats
Openlucht museum
Dit is waarschijnlijk de voorloper van de "Hórreo".
Mooie villa in prachtige tuin
PALAS de REI
Bewegwijzering voor de pelgrims per fiets
Eén van de laatste kilometerpalen, nog 30 km te gaan!!!
Onderweg naar ARCA o PINO
Vrienden van de weg zonder gezicht, Hoe heb je mijn hart doen kloppen, telkens weer... Met elke stap of pedaalslag kwam je dichterbij. Waar het echt toe deed, voor jou en mij, Was brood en wijn of water en de boom met zijn lommer wat later... Deel zijn van het beloofde land en rusten in de palm van Zijn hand.
Gedenksteen voor overleden pelgrim.
Laatste overnachting in Santiago.
Enkele sfeerbeelden uit Santiago de Compostela
De weg naar Santiago
Theo's Camino Mijn reis als pelgrim !
19-05-2006
Bewegwijzering
Elke provincie is verantwoordelijk voor de bewegwijzering van de camino.
Zoals je ziet staat de weg naar Santiago er, en in het Spaans en in het Baskisch, op vermeld.
Soms is het een geschilderde gele pijl op de achterkant van een verkeersbord maar meestal een Sint Jacobsschelp, symbolisch voorgesteld zoals op de foto links.
Het klooster van Roncevalles doet dienst als refugio en heeft een slaapzaal met 120 bedden ! Ik kreeg bed nr 90 en was een gelukkig man want menige pelgrim, die later toekwam, moest een ander onderkomen zoeken. Meestal was er een hotel in de buurt maar indien dit niet het geval was, moest men gewoon verder stappen tot een volgende refugio en dat waren lastige kilometers!
Na een pelgrimsmenu (uitleg volgt) en een douche, kroop ik gauw mijn bed in.
De tocht ging langs mooie bergpaden, soms steile afdalingen maar het was prachtig weer en de fysiek was goed !! Rond 13u30,na 27 km, kwam ik aan de refugio in Larrasoaña en er stonden al verschillende pelgrims te wachten. De rugzakken worden in volgorde van aankomst gezet, belangrijk als er weinig plaats is, en kort daarop konden we inschrijven.
Op 29 april 2004 overleed Frans Koks toen hij voor de vierde keer op weg was naar Santiago.
Op 2 april 2005 werd door zijn familie een gedenkteken opgericht.
" Take me home to the place I belong " zong Michel Koks, zichzelf begeleidend op de gitaar, aan het pas geplaatste kruis tussen Cizur Minor en Zariquiegui, de plaats waar Frans zo plots van de camino werd geplukt.
Frans liep voorop en toen viel hij... Hij was één met de camino en voor eeuwig bij Santiago !
Het is een mooie herdenkingsplaats. Een kruis, zijn pet en schoenen en de schelp naar boven gericht.
Het kruis heeft zijn zoon zelf gemaakt met materiaal afkomstig uit de werkplaats van Frans.
Iedere pelgrim kan hier op de bank, onder het boompje, even uitrusten om dan zijn tocht verder te zetten.
Internet In Larrasoana kon ik voor het eerst "internetten". Het was een computer met een teller en voor 1 euro kon ik 30 min. mailen. Aangezien het een "querty"klavier was, ging het langzaam en bovendien was mijn eerste mail té lang. Opeens was mijn tekst verdwenen !! Nog een euro bijgestoken en dan mijn mail in 3 keer verstuurd. Kwestie van weten !
5 mei 2005. 's Morgens weer vroeg vertrokken met de bedoeling te stappen tot Cizor Menor, een dorpje voorbij Pamplona. Maar aangezien het slechts 11 uur was toen ik daar aankwam, besloot ik om toch nog verder te gaan. De volgende refugio was 19 km verder. Het werd een zware tocht, beklimmingen en gevaarlijke afdalingen over losliggende keien. Het was een prachtige route !! Na 38 km, kwam ik om 16 uur aan in Puente la Reina (brug van de koningin). Na de douche, een wasje, een plasje en een pelgrimsmenu kon ik er weer tegen.
Soms moet je wat geluk hebben ! In Spanje begint het maar te dagen rond 6u45 en omdat ik altijd tussen 6u15 en 6u30 vertrok, was het altijd goed uitkijken om pijlen van de camino terug te vinden.
Alles verliep vlot maar ik had mij toch wat misrekend wat de afstand betrof. Toen ik om 18 uur in Los Arcos aankwam had ik 45 km in de benen! Eigenlijk was de afstand iets te groot want ik kreeg al visioenen van een volle refugio. Gelukkig kreeg ik het voorlaatste bed !!!
Om 19u30 was er een mis in het prachtig versierde kerkje van Los Arcos. Na de mis kreeg ik een pelgrimsgebed (in het Nederlands) en een stempel in mijn boekje.
7 mei 2005. Logrõno = Hoofdstad van RIOJA ( wijnstreek ) Het weer bleef goed en de tocht liep langs prachtige bergpaden. Het mooiste moment van de dag waren de ochtenden...de stilte, de opgaande zon, de volmaakte rust waarin ik mijn camino kon beleven.
Stilaan kwam ik in de wijnstreek! Om de dorstigen te laven waren er twee bronnen : één met water en één met WIJN. Elke pelgrim kon daar zijn fles vullen maar vermits het middag was en bloedheet, heb ik van dit aanbod niet geprofiteerd. Ik moest nog 18 km verder stappen.
Om 13u30 kwam ik, onder een schitterende zon, in de drukke stad Logroño. De refugio,100 bedden, ging maar open om 14 uur en na 1 uur aanschuiven had ik bed nr 39. Een uur later waren er nog slechts 5 bedden beschikbaar.Pelgrims die later kwamen moesten een andere slaapgelegenheid zoeken.
Schoenen Dat schoenen belangrijk zijn op zo'n tocht hoeft geen betoog !! Een harde zool en een goede grip waren noodzakelijk voor de tocht langs losliggende stenen en soms modderige afdalingen. De meeste pelgrims lieten hun schoenen buiten het slaapgedeelte staan om te verluchten en reukhinder te vermijden. Ik wilde zeker spelen en plaatste mijn schoenen onder mijn bed. De eerste dagen heb ik wel pelgrims gezien die met sandalen stapten maar dat was zeker uit den boze!!
8 mei 2005. Een eindje voor Azofra had ik de verkeerde weg genomen en ik kwam in een naburig dorp. Onmiddellijk merkte ik dat er geen bewegwijzering meer was en vroeg de weg aan twee Spanjaarden. Zo goed en zo kwaad als het ging, begreep ik toch waar ik naartoe moest. Na 31,5 km, langs vlak parcours, kwam ik in Azofra aan. Daar kreeg ik het voorlaatste bed, nr 39, en kort daarop kwam er nog een Fransman binnen die met de fiets op weg was. Pelgrims die later aankwamen werden doorgestuurd en soms mochten ze overnachten in de kerk, waar men een matras legde op de kille, stoffige ondergrond. In de refugio zelf was het grote luxe, nl een couchette met maar 2 bedden.
9 mei 2005. Na een tocht van 25 km, kwam ik in Redecilla del Camino. Het was pas 12u30 maar ik moest een beetje recupereren want ik had last in de schouders omdat de rugzak begon door te wegen. Ook de Achillespees begon wat te knagen.
Het was warm, de weg bergachtig, de fysiek was goed maar ik voelde mij wat eenzaam.
De refugio was verlaten en ik moest mezelf inschrijven en een stempel in mijn boekje zetten. Eén voordeel : het verblijf was gratis (donativo) en er was een mooie en gezellige binnenkoer.
Hier heb ik weer kunnen genieten van een pelgrimsmenu:
voorgerecht : macaroni hoofdgerecht : dunne plakken varkensvlees met frieten Wijn à volonté (voor de liefhebbers)
10 mei 2005. Om 6u 20 vertrokken voor een tocht van 35 km. Na de rust van gisteren waren alle problemen van de baan. De weg was heuvelachtig, later kwam er een zware beklimming en daarna 12 km door het bos. De natuur was prachtig!!! De laatste km kreeg ik een zware bui te verwerken maar mijn paraplu deed goed dienst en om 15u 45,kwam ik praktisch droog aan in San Juan de Ortega. Een piepklein dorp met een mooie naam van een kruisvaarder. De refugio was gratis maar zéér primitief !!! Eén van de antiekste verblijfplaatsen op mijn tocht.
Het landschap bestaat uit honderden hectaren landbouwgrond. Is hier misschien het lied ontstaan : Het Spaanse graan heeft de orkaan doorstaan ...?
Burgos De immense kathedraal, de op twee na grootste van Spanje, waarvan de bouw 400 jaar in beslag nam, is een donker, ijskoud, gotisch gebouw. Binnen bevindt zich de Gouden trap, de 38 kapellen maar vooral de centrale koepel met daaronder de graftombe van EL CID en zijn vrouw JIMENA.
EL CID Ridder Rodrigo Diaz de VIVAR (1043) beschikte over een eigen leger. Hij verdedigde de belangen van Ferdinand I, vocht met de Moren om daarna terug te keren naar de Christenen en voor hen Valencia in te nemen in 1094. Voor zijn heldenmoed kreeg hij de naam : EL CID (van het Arabische al sayyid = heer)
11 mei 2005. Om 6u30 vertrokken voor mijn tocht naarRabé de las Calzadas, weer 34 km dichter bij mijn doel. Het was zonnig weer met hier en daar een wolkje en 's avonds een klein buitje.
Tot Burgos was het een mooie wandeling.
Burgos Stad met zijn prachtige kathedraal en begraafplaats van "El Cid". Burgos is een grote stad met veel industrie in de voorsteden. Het duurde dan ook 3 uur eer ik er door was. Ik gaf er de voorkeur aan door te stappen omdat steden veel te druk zijn. Ik kon meer genieten van de stilte en de ruimte in de wijde natuur. In het eerste dorp dat ik tegen kwam, was er geen refugio, in het tweede dorp was het "completo" volzet. Derde keer, goede keer en inderdaad in het volgende dorpje was er een kleine maar mooie refugio (5 euro). Daar leerde ik François, een Fransman, kennen. François was zijn camino gestart in Lyon !!
François, een 68- jarige Fransman, was vertrokken in Lyon en op 11 mei 2005 kwam ik hem voor het eerst tegen.
Telkens als François in een refugio kwam, informeerde hij of de kerk open was. Indien dit niet het geval was, eiste hij de sleutel en nodigde de aanwezige pelgrims uit om mee te gaan naar de kerk. Daar zong hij dan met klare stem een lied in het Latijn en ik moet zeggen... het pakte mij. We voelden ons op zulke ogenblikken echt verbonden.
12 mei 2005. Om 6u30 was ik weer gereed om te vertrekken. Deze keer voor een tocht van 28 km naar Castrojeriz. Onderweg kom je dikwijls deze kleine "monumentjes" tegen. Pelgrims laten hun fantaisie werken en stapelen stenen en keien op elkaar. Soms maken ze ook pijlen van steen in de richting van Santiago.
Het werd een mooie wandeling langs kilometerlange graanvelden. Om 12u30 was ik op mijn bestemming, gelukkig maar want een uurtje later was er een zware regenbui.
12 mei 2005. Juist voor Castrojeriz kom je voorbij het klooster van San Anton. Hier waren, naast de poort, twee nissen voorzien. Eén voor water, één voor brood.
Pelgrims die geen plaats meer hadden in de refugio's moesten dan verder trekken maar konden het brood en water meenemen voor onderweg. Nu is dat gebruik uitgestorven.
Pelgrim zijn is je pelgrimstaf nemen en op weg gaan. Je kleine zekerheden verlaten om te ervaren wat en wie de grote zekerheid is en daarop mogen steunen als op een staf.
tekst : Vlaams genootschap van Santiago de compostela
Pelgrim zijn is onderweg zijn met een lege broodzak en je toch rijk voelen.
Terug thuis komen met een rugzak vol onvergetelijke herinneringen.
tekst:Vlaams Genootschap van Santiago de Compostela
Acceuil in St Jean Pied de Port
PORT 'd ESPAGNE
Het klooster van Roncevalles
Slaapzaal in Roncevalles Dank zij mijn paraplu was mijn bed altijd herkenbaar !
De weg...
De weg is wreed en hard. Kuilen met scherpe randen.
Hoe anders ben jij, Camino...
In je naam de zachte klanken. In je mensen zingt ons hart.
pps : Stan van den Wouwer
Weer een gedenksteen van een overleden pelgrim
Langsheen de hele camino komt men standbeelden van " Jacobus de Meerdere" tegen !
Kleine rustpauze
Kerkje van Estella
Kwetterende ooievaars op oude kerkgebouwen.
Op weg naar Rabé de las Calzadas
De weg naar CASTROJERIZ
STAP NA STAP.....
In de keuken van de refugio in Reliegos.
Op weg naar Léon.
Léon
Ondergrondse huizen even voorbij Léon.
Moderne kerk in Villadangos del Paramo
Refugio in Villardangos del Paramo
Op weg naar FONCEBADON
Wolfgang
Souveniers : hoed, staf, schelp ...
Pelgrimskunstwerkje
Pegrim zijn...
Pelgrim zijn is je laven aan de bron en ervaren hoe leven-gevend water kan zijn !
Pelgrim zijn is op zoek gaan naar de diepste bron van je leven !
tekst : Luc Herbots
De wind heeft vrij spel op deze hoogte... Het is een spel van vrijheid en inkeer... Met immer het zelfde refrein : " Steeds verder ! "
Aan Jacobeo's geen gebrek !!
Weer een fantasietje van de pelgrims Een nis met een gedenksteen. Soms liggen er briefjes in die bedoeld zijn voor pelgrims die hier later zullen passeren. Het is ook een vorm van communiceren.
Op weg naar Hospital de Condesa
Galicië Galicië, je naam klinkt lavend als een bron. We dalen af naar waar het ooit begon... Groene land van melk en honing. Beloofde land voor de pelgrim-koning...
Op weg naar SARRIA
Galicische Hórreo
Maïsopslagplaatsen van natuursteen die op een verhoog zijn geplaatst om te beletten dat allerlei ongedierte,zoals ratten en muizen, aan de voorrraad zouden komen. Men vindt ze practisch in elke tuin! Er zijn werkelijk echte pareltjes bij.
Hòrreo met bron
CRUZEIROS = Stenen wegkruisen met taferelen van de kruisiging of voorstellingen uit het leven van Maria.
Typisch voor dit gedeelte van de camino.
Gedenksteen met namen van vroegere pelgrims
Aandacht voor de innerlijke pelgrim
François en Pierre denken er ook zo over!!!
Bronzen pelgrim op de Poio-pas Gewapend met palster en kalebas Je jas flapperend om je heen In deze woestenij van rotsige steen Vechtend om in dit povere bestaan Steeds weer moeizaam verder te gaan Met je hoed diep over je gezicht Aan de einder wenkt het licht!!
Nog een laatste picnic van François en Pierre.
Herinnering aan vroegere kruisvaarders
Monument bij het binnenkomen van Santiago.
Portico de la Gloria
Het was volbracht
En blij en triest tegelijk... maar vooral, o zo rijk !
Je beeld niet omarmd, Je stele niet gekust, Maar toch, Jacob, daalde over me een diepe, heilige rust.
Zelfs je beroemde wierookvat heb ik niet in werking gezien... Maar daarvoor roep je me wel eens terug... Misschien ?