Van de paardentram naar de Dampoort tot de Hermelijn naar Flanders Expo
25-01-2008
Op. vervoer Gent (508)
De elektrificatie van de buurtlijn naar Nevele geschiedde in vier stadia. Het gedeelte tussen Gent-Sint-Pieters en Drongen werd op 5 april 1931 in gebruik genomen. De terminus op het Maria-Hendrikaplein werd via de Koning Albertlaan, Prosper Claeysstraat en Prins Boudewijnstraat bereikt. Op Gents grondgebied volgde de lijn een eigen bedding tussen de Martelaarslaan, Ekkergemkerk en de Rooigemlaan. Drongen-Baarle, Bachte-Maria-Leerne en Nevele via Vosselare volgden op respectievelijk 19 december 1931, 18 februari 1932 en 20 maart 1932.
(Foto: W. Weyts - Motorwagen 9748 aan de halte "Kerkhof" te Drongen - 1957)
Motorwagen 9747 aan de "tramstatie" te Vosselare. Links een tweede motorrijtuig met neergehaalde pantograaf. De schuine stand van de tram centraal in beeld, wellicht tijdens een manoeuvre via het overloopspoor en het indrukwekkend aantal personen langs de straatkant laten vermoeden dat hier iets ongewoons aan de hand is. (Foto: Bazin - 11 juni 1955)
De historiek van de buurtlijn naar Oostakker vertoonde dezelfde kenmerken als deze naar Lochristi: elektrisch tussen Oostakker-dorp en de Dampoort, wel pas vanaf 16 december 1930 en met aanvang van 10 februari 1931 tot Gent-Sint-Pieters (Flandria Palace / Astridlaan). Tussen het station en het bedevaartsoord "Lourdes" werden naargelang de noodzakelijkheid rijtuigen bijgevoegd die op de rolfilm "O doorstreept" hadden staan. Net als het tramverkeer naar Lochristi werd dat naar Oostakker-dorp stopgezet na 28 september 1957.
(Onbekende fotograaf - motorwagen 41 008 nabij de grote vijver van het Citadelpark, op weg naar de terminus aan het Maria-Hendrikaplein - 1956)
Andermaal motorrijtuig 41 008, gesitueerd op het Oktrooiplein, gelegen tussen de spoorwegbrug aan de Dampoort en de zwaaikom aan het uiteinde van de Kasteellaan. Rechts een drie-asser van lijn 3, stadinwaarts via de Dampoortbrug. Net boven de buurttram de aankondiging "Gentse Wintervelodroom, heropening op zondag 2 oktober 1955..."
Schattig plaatje voor wie fan is van trams en spoorwegen! Terwijl motorrijtuig41 009 zich, komende van de Antwerpsesteenweg, onder de spoorwegbrug aan de Dampoort begeeft, dendert daarboven een goederenkonvooi van de NMBS voorbij. Andermaal op de achtergrond, zij het enigszins vaag, publiciteit voor de "Trophee der Wegrenners" op 29 september 1957 in de Gentse Wintervelodroom.
Terminus van de geëlektrificeerde buurtlijn in Oostakker-dorp. Links onder een eindje spoor inclusief klem, waarop in vroegere tijden vaak goederenwagons werden gestationeerd. Het spoor rechts van motorrijtuig 41 008 behoorde toe aan het traject van de spoorauto's die tot aan de afschaffing van de elektrische lijn in september 1957 de verbinding verzekerden met de gemeenten Desteldonk en Zaffelare.
De buurtlijn "W" leidde van het Sint-Pietersstation te Gent naar het Beernaertplein in het centrum van Wetteren. Op 10 februari 1931 nam de elektrische dienst tussen het Maria-Hendrikaplein en de tramstatie in Heusden via de Dampoort, de Dendermondsesteenweg en Destelbergen een aanvang. Met het oog op de nabije toekomst stond toen op het houten lijnbord "Gent St.Pieter/Gand St.Pierre - W - Heusden". De secties naar Laarne en Wetteren-"Kapellendries" waren op 1 februari 1932 eveneens geëlektrificeerd. Alle tramverkeer op die lijn viel stil na 27 september 1958.
(Foto: motorwagen 9749 met aanhangwagen in de Emiel Clauslaan, aan de rand ven het Citadelpark. De sporen werden tevens benut door de stadslijnen 7 en 9. Wat verder bereikte het tramstel langs de Park- en Clementinalaan het Maria-Hendrikaplein - onbekende auteur - zomer 1956)
Een moeilijk te identificeren motorrijtuig in dienst op de lijn "Gent St-Pieter - Wetteren". In beeld de Dendermondsesteenweg tussen de stelplaats van de NMVB en het Heernisplein te Sint-Amandsberg. De rit verloopt verder naar de Dampoort en het Sint-Pietersstation.
Motorwagen 9748 met aangekoppelde bijwagen aan de terminus van tramlijn "W" op het Beernaertplein te Wetteren. Links in beeld een klaarstaande autobus van de lijn Wetteren - Overmere - Kalken - Zele - Hamme, waarop tot 18 april 1953 spoorauto's de dienst verzekerden.
De buurtspoorwegsectie tussen Gent-"Palinghuizen" en Lovendegem, onderdeel van de lijn naar Zomergem waarvan de Gentse trammaatschappij de vergunninghoudster was, werd samen met de NMVB-lijn naar Lochristi als eerste elektrisch bediend, namelijk vanaf 1 november 1930. De infrastructuurwerken aan het gedeelte tussen Gent-Sint-Pieters en de Palinghuizen enerzijds en Lovendegem - Zomergem anderzijds waren op 3 mei 1931 voltooid. Met ingang van 1 juli 1954 nam de NMVB de exploitatie van de lijn Gent - Zomergem over en werd er gereden met het vertrouwde type motorrijtuigen dat ook op de andere buurtlijnen werd ingezet. De bediening met autobussen op de lijnen E, N en Z begon op 31 mei 1959, waarmee tegelijk een einde kwam aan het NMVB-tramverkeer in de Gentse regio.
(Foto: Zichtop de Palinghuizen tussen de Guislainbrug en de Ferrerlaan. Een motorrijtuig van de lijn "Z" vervoegt de sporen van stadslijn 1, richting centrum. Het spoor langs de Brugsevaart, onderaan rechts in beeld, was toen reeds buiten gebruik - onbekende auteur - 1957)
Motorwagen 9750 ter hoogte van Bierstalbrug, komende van Lovendegem. Let ook even op de typische NMVB-palen voor de bovenleiding. Van aan de Palinghuizen in Gent en verder op het grondgebied van Mariakerke, Evergem-"Rabot" en Lovendegem, lag het enkel tramspoor langsheen de oever van de Brugsevaart. De monumentale brug over de Ringvaart was er toen nog niet.
(Foto: E.J. Bouwman - 27 maart 1959, twee maanden voor de afschaffing van het tramverkeer aldaar)
Een laatste opname langs het traject van de buurtlijn Gent - Zomergem. Motorrijtuig 9749 met bijwagen op eigen bedding ter hoogte van Lovendegem-dreef, rijdend in de richting van het kanaal en verder naar Gent.
Een foto die meteen duidelijk maakt waarom de NMVB het voortdurend had over "treinen" en niet over trams ! We hebben hier een fraai zicht op een volzet konvooi ter hoogte van de stelplaats langs de Dendermondsesteenweg te Destelbergen, gevormd door een niet nader te identificeren motorrijtuig en vijf aanhangwagens van hetzelfde type. Het gaat hier duidelijk over een georganiseerde uitstap waaraan massaal werd deelgenomen, zoals een bedevaart naar Lourdes of één of andere festiviteit aan Overmere-Donk of in Wetteren
Ten afscheid van dit buurtspoorwegenhoofdstuk een opname die ongetwijfeld een niet geïdentificeerde tramgeleider en arbeider in de kijker wil stellen. Ze poseren voor een motorwagen waarvan de rolfilm in de positie "Gent-St.-Pieter - O doorstreept - Lourdes" staat.Een tramloods in de stelplaats te Destelbergen fungeert als decor.
De Gentse Feesten zijn achter de rug. Zoals steeds weer erg geslaagd, dank u! De combinatie van het massaal gebruik van het openbaar vervoer en het feit dat het gedeelte van tramlijn 4 tussen de Limburgstraat en de terminus "Moscou" tussen 14 uur en het einde van de diensttijd geïsoleerd was van de rest, leidde er toe dat twee rijtuigen van de drie welke op dat traject werden ingezet Siemenstrams waren. Aangezien enkele scholingsritten niet meegeteld op lijn 4 geen dubbelgelede lagevloertrams worden ingezet, het moment bij uitstek voor kiekjes die een plaats verdienen in het "rariteitenkabinet" !
(Foto: hermelijntram 6308 met de rolfilm op "4 Korenmarkt" en PCC 6223 met vermelding "4 Moscou" aan de halte "Van Ooteghemstraat" te Ledeberg. Op de achtergrond de viaduct van de E17 en de aanloop naar Moscoubrug - E. De Keukeleire - 23 juli 2007)
De in 2005 uit de omloop genomen niet-gerenoveerde PCC's sterven meer dan ooit een stille dood. "Breek mij af" staat op het dashboard van één der slachtoffers te lezen. De bijgevoegde foto geeft ons een kijk op de binnenafdeling van PCC 50, die samen met enkele andere lotgenoten uitgerangeerd staat achterin de stelplaats. Terzelfdertijd worden in een atelier aan de noordkant systematisch onderdelen verwijderd uit de rijtuigen 36 en 49...
"Le nouveau tram est arrivé !" Opgemerkt in werkplaats nummer twee: de zopas uit Duitsland geleverde Siemenstram 6335. Zoals alom bekend, is een derde generatie dubbelgelede lagevloertrams in aantocht, na de eerste reeks (6301-6314 uit 1999-2000) en de tweede (6315-6331, geleverd in 2005). In het najaar zouden ze op het Gentse net worden ingezet, samen met enkele exemplaren die seizoensgebonden wisselen tussen het kustnet en het Gentse. Het gloednieuwe rijtuig lijkt als twee druppels water op de vorige, enkele details en een licht gewijzigde stuurcabine niet in acht genomen.
AFLEVERING 46 (WEEK VAN 12 TOT 18 AUGUSTUS 2007) TERUG BESCHIKBAAR !!! ==========================
DE EERSTE GENERATIES BUSSEN VAN DE ETG / MIVG (1932 - 1962)
Een Minervabus van de ETG in dienst op de lijn Gent-Sint-Pieters - Korenmarkt - Dampoort, gestationeerd op de Korenmarkt. (foto: archief MIVG)
'...Gisteren werden in Gent proefritten gehouden met nieuwe Minerva-bussen, vervaardigd uit Belgisch materiaal. De zeer grote en comfortabele rijtuigen zullen alle 20 minuten van 7 uur 30 's morgens tot 7 uur 30 's avonds het reizigersvervoer verzekeren tussen de statie Gent-Sint-Pieters en Dampoort langs de Koornmarkt. Geen twijfel of het Gentse publiek zal de onderneming met genoegen tot stand zien komen. De dienst zal later uitgebreid worden naar alle kanten van de stad en vooral langs straten en wijken waar geen trams rijden. Eenvormige prijs: 1 frank. Reisduur 15 minuten..." ("Het Volk" - 17 november 1932).
Op 20 december werden ze officieel in dienst gesteld.
Boven: opname van een Minerva-bus aan de daartoe ingerichte loods aan de noordkant van de stelplaats te Gentbrugge. Let op de enkele klapdeuren voor- en achteraan en de vorm van de motorkap. Op de band onder de vijf ramen staat in het Frans en het Nederlands de reisweg "Korenmarkt - Justitiepaleis - Rozemarijnbrug - Akkergem - Rooigemlaan (zie verder). Onder: een bijna identieke pose, nu wel met een autobus welke voorzien is van dubbele klapdeuren voor- en achteraan en een andere vorm van motorkap. Lijnaanduiding: Gent - Sint-Denijs - Deurle (zie verder). Foto's: archief MIVG.
In "Het Volk" van 21 december 1932 lezen we dat de dienst beschikt over 8 Minerva-bussen, waarvan er 3 heen en terug rijden, 2 in reserve blijven en nog 3 andere kunnen ingezet worden bij bijzondere gelegenheden zoals de foor, voetbalwedstrijden, feestelijkheden, onderbrekingen in de tramdienst, enz. Dit is enigszins in tegenstrijd met de archiefgegevens van de trammaatschappij, waarin wat de vooroorlogse periode betreft melding wordt gemaakt van 3 bussen van het type "Minerva" (nrs. 111, 113 en 114), 4 van het type "Dasse" (nrs. 102 tot 105) en 14 grote en kleinere rijtuigen van het type "Brossel" (de reeks 116 tot en met 118: groot model BC SAU 6S , de reeks 120 tot en met 127 en de reeks 131 tot en met 133).
Drie-asser 325 met aanhangwagen uit de reeks 65-72 geparkeerd op het Emiel Braunplein, richting Klein Turkije, klaar om de rit langs lijn 4 naar het Sint-Pietersstation aan te vangen. Foto uit 1958, kort voor de afbraak van de huizenrij. Rechts een gedeelte van het belfort.
NOG VEEL MEER OVER HET GENTSE OPENBAAR VERVOER!!!
Bekijk ook het blog "MIVG" van Dany !!!! ________________________________________
