Van nu af zullen we trachten bij elk gedicht wat theorie over de poëzie te geven zodat na een tijdje termen als daar zijn : de jambische hexameter, de alexandrijn, de metafoor, de apostrof, metonymie, rondeel , synecdoche , omarmend rijm en andere gedrochten zoals anapest en amfibrachys voor jou geen geheimen meer zullen hebben.
We beginnen de uiteenzetting met de herkenning en de definitie van de poëzie. Poëzie herkennen is in feite niet zo moeilijk. De grote hoeveelheid wit op de bladzijde, de indeling in versregels en strofen, het rijm enz. Het zijn allemaal FORMELE ( = afgeleid van de vorm) kenmerken van een poëtische tekst. Maar om te definiëren wat nu precies het poëtische aan een tekst is daar is meer voor nodig dan deze formele kenmerken alleen. Want b.v. de moderne poëzie zal ondermeer het rijm en de strofen verwerpen.
Vroeger werd de poëzie vaak van andere tekstsoorten onderscheiden op basis van THEMA'S. Men verdeelde de literatuur in epiek, dramatiek en lyriek en beriep zich daarbij op de Oude Klassieke Griekse Poëtica, welke voorschreef welke thema's konden worden behandeld in deze genres. Epiek moet heldhaftige thema's beschrijven, drama zou dan conflictsituaties uitbeelden en lyriek zou zich moeten bezig houden met gevoelsuitingen. Veel poëzie van de twintigste en eenentwintigste eeuw zet zich echter af tegen het feit dat poëzie uit gevoelsuitingen zou moeten bestaan. Dus een definitie op basis van thema's is evenmin wenselijk. Tracht maar eens het onderstaande gedicht in één van deze drie genres onder te brengen.
(wordt vervolgd)
geschatte marktwaarde
..oneindig ?
ze huilt nogal volwassen
beschonken
door de pijn die nu al 3 dagen duurt
de spreidstand
die door haar bekken schuurt
met de helm geboren
wicht
gewicht
dat onbeholpen beslag legt
op zijn plekjes in haar buurt
dit wasdom wast
zich de onschuldige handen
scheurt haar privacy onherroepelijk aan banden
zijn zoekmachine vindt haar tepels
die hun jongste
vriend op haar facebook
echter koudweg dumpen
voor een flets flesje melk
vermomd als social networking
toch herkende ik haar als mijn moeder
Ernst 03.11.2010
NB: Met de helm geboren = geboren met vrijwel intacte vruchtvliezen, waarbij het vruchtvlies dus het kind nog volledig of gedeeltelijk omringt.
|
