Wanneer we voedsel doorslikken, gaat dat via de slokdarm naar de maag. Op het einde van de slokdarm zit een sluitspier of sfincter, die even opengaat wanneer we slikken en nadien weer hermetisch sluit. Een goede barrière tussen slokdarm en maag is noodzakelijk om te voorkomen dat het voedsel de verkeerde kant opgaat en om te vermijden dat maagzuur in contact komt met de slokdarm, die niet tegen dit bijtende zuur bestand is. Af en toe vloeit er per ongeluk toch wat maaginhoud terug naar de slokdarm, bij een overvolle maag bijvoorbeeld. Zon zure oprisping of zuurbrand is op zich niet erg. Het wordt pas hinderlijk wanneer men frequent last heeft van dit terugvloeiend maagzuur. In dat geval spreekt men van gastro-esofagaal reflux (GERD). Door de herhaaldelijke inwerking van het maagzuur op de slokdarmwand kan de slokdarm na verloop van tijd een ontstekingsachtige irritatie vertonen: dan spreekt men van reflux-esofagitis.
Eén op tien volwassenen heeft minstens één keer per week last van zuurbranden, één op drie minstens een keer per maand. Zwangere vrouwen, vooral tijdens het derde trimester, zijn extra-gevoelig voor zuurbranden door de verhoogde druk van de baarmoeder tegen de maag. Mensen die aan astma lijden, hebben ook een verhoogde kans op zuurbranden. Bij kinderen is de slokdarmsfincter nog niet goed afgesloten, waardoor reflux vaak voorkomt. Pas rond de leeftijd van 12 maanden is de slokdarmsfincter volledig ontwikkeld.
Er zijn twee typische klachten van gastro-esofagaal reflux (GERD) die bijna altijd aanwezig zijn:
Zuurbrand: oprisping van zuur of bitter smakend vocht in keel en mond. treedt vooral op na een zware maaltijd wanneer men voorover buigt wanneer men een zwaar gewicht moet opheffen wanneer men (op de rug) gaat liggen komt meer 's nachts voor.
Dyspepsie of indigestie: een onbehaaglijk, vol gevoel, met soms misselijkheid en braakneigingen.
Andere mogelijke klachten: braakneigingen scherpe pijn achter het borstbeen die soms uitstraalt tot in de keel. In het Engels noemt men dit 'heartburn' omdat het inderdaad een beetje lijkt alsof de borst in brand staat en gemakkelijk kan verward worden met een hartaanval. In geval van reflux komt de hinder echter vooral voor na de maaltijden of wanneer men gaat liggen. Slikproblemen Ademhalingsproblemen (chronische hoest, piepende ademhaling, zelfs astma-achtige symptomen), vooral 's nachts Heesheid, herhaalde hikaanvallen verstopte neus, oorpijn, oorsuizen
Een eenvoudige test om na te gaan of het inderdaad om een probleem van zuurbrand gaat, bestaat erin om de patiënt gedurende enkele weken een hoge dosis omeprazol te geven. Dit is een geneesmiddel dat de zuurproductie in de maag afremt (zie verder). Wanneer de klachten hiermee stoppen, dan staat vrijwel vast dat het om GERD gaat. Endoscopie Een endoscopie is de meest aangewezen onderzoeksmethode om de toestand van het slijmvlies van de slokdarm, evt. bloedingen, vernauwingen, enz. te onderzoeken. Hierbij wordt een smal buisje waarop een camera is gemonteerd via de mond in de slokdarm geschoven onder lokale verdoving. Evt. kan tegelijk ook een stukje van het slijmvlies worden weggenomen (biopsie) om het te onderzoeken op de aanwezigheid van bepaalde microben of tumoren. Met een endoscopie kan natuurlijk niet de zuurbrand zelf worden nagegaan, maar kunnen alleen de evt. gevolgen ervan op het slijmvlies worden opgespoord. Endoscopie is ook de meest aangewezen methode om de evolutie van Barrett's Esophagus (zie verder) nauwgezet te volgen. Zuurtest Om de zuurbrand zelf te meten bestaat een speciale zuurtest of 24 uur pH-metrie. Hierbij wordt via een buisje dat langs de neus wordt ingebracht gedurende 24u de zuurtegraad in de slokdarm geregistreerd.
ontsteking van de slokdarm door reflux (endoscopie)
Terugvloeiing naar de slokdarm is op zich geen ernstig probleem. Wanneer dit herhaaldelijk of langdurig optreedt, kunnen echter verwikkelingen ontstaan die wel ernstig kunnen zijn. Reflux oesofagitis Dit is een irritatie en ontsteking van het slokdarmslijmvlies door de blootstelling aan maagzuur. Dit kan inwendige bloedingen en vernauwing van de slokdarm (strictuur) veroorzaken. Dit kan op zijn beurt ernstige slikproblemen veroorzaken. Er is geen verband tussen de ernst van de klachten en de evt. beschadiging van de slokdarmwand. Oesofagitis kan optreden zonder klachten.
Barrett's esofagus Bij een ernstige esofagitis kan het normale slijmvlies dermate beschadigd worden, dat zich een nieuw soort slijmvlies ontwikkelt dat gelijkenis vertoont met het maagslijmvlies. Men spreekt dan van Barrett's esofagus. Dit nieuwe slijmvlies vormt een belangrijke risicofactor op slokdarmkanker. De meeste gevallen van slokdarmkanker beginnen als Barrett's esofagus. Het risico dat GERD evolueert tot een Barrett's esofagus is evenwel beperkt. Het risico is het grootst bij mensen die reeds op jonge leeftijd met GERD worden geconfrontreerd en wanneer de klachten ernstig zijn en lang aanhouden.
Reacties op bericht (2)
17-12-2005
Maaghernia
Hoi,
Ik wilde even reageren. Ik zelf heb een maaghernia, maar heb zoveel klachten hierbij dat ik wil weten of er mensen zijn die dit ook hebben.
Slikklachten, kriebelhoest op de luchtwegen, brok in keel bij slikken dit ervaar ik als pijn ook gaat dan langs de ruggengraat. last van jeukende oren, verstopte neus, druk op de borstkast, pijn in de maagstreek. Last van zuurbranden. Keel voelt rood aan.
Bij een gastroscopie onderzoek is gebleken dat ik dus een maaghernia heb. Maar de internist zei, deze klachten die u heeft komen hier niet vandaan??
Ik weet nu dus niet wat te doen, heb er nog niets voor gehad maar heb deze klachten al 5 maanden nu.
Zouden rennies iets kunnen betekenen? Ik nam het geneesmiddel Omeprazol maar daar moest ik meteen mee stoppen je krijg daar namelijk polieplen van.
Ik hoop op een reactie. Groeten, Birgitta
17-12-2005 om 13:19
geschreven door Birgitta
26-11-2005
geen
Ik(60 jr.) heb COPD en zuurbrand,slik hiervoor momenteel Ranitidine.
Is u bekend waarom "astma-lijders" een verhoogde kans op zuurbranden hebben?
Met vriendelijke groet,
Peter de Haan