Onder Filosofie gaat de aandacht naar de uitspraken in de werken van vooraanstaande wetenschappers.Eerst werd een bericht gewijd aan Pierre Teilhard de Chardin en in Intermezzo 1 aan Albert Einstein.Nu,in Intermezzo 2- gaat de aandacht naar Hubert Reeves.Er is hiervoor een goede reden.Teilhard de Chardin is een klassiek voorbeeld van een wetenschapper (paleontoloog) die zijn sporen verdient heeft en,door zijn religieuze achtergrond,een duidelijke metafysische visie heeft over de toekomst van de mensheid,een stelling waarbij de mensen stilaan naar elkaar toegroeien naar wat hij noemt "Le point Omega". Daarentegen was een bericht over Einstein zeker op zijn plaats omdat hij ,als meest geniale fysicus van de 20e eeuw,op zeer veel punten een filosofische visie had.Het was nu tijd om tussen deze twee uitersten een bericht in te lassen over een wetenschapper die enerzijds door zijn werken grote verdiensten heeft gehad en anderszijds door zijn pedagogisch vulgarisatie talent de wetenschap dichter bij de mensen kan brengen.Sinds een aantal jaren heeft hij ook grote belangstelling getoond voor ecologie.Zijn visie hierover als wetenschapper is zeer waardevol. Tussen Teilhard de Chardin en Einstein kan hij fungeren als voorbeeld van een zeer degelijke wetenschapper waarvan de academische carriere voor vele anderen, die hetzelfde meegemaakt hebben, een aangename verassing kan zijn.
2-BEKNOPTE VERSIE VAN DE BIOGRAFIE VAN HUBERT REEVES.
Hubert Reeves is geboren in Canada,in Montréal(Québec) op 13 Juli 1932 en is dus een zuiver franstalig Canadees.Hij heeft een belangrijke loopbaan als astrofysicus achter de rug die zich speciaal situeert op het gebied van de nucleosynthese in de ruimte en in de sterren.Een beknopte versie van zijn C.V. ziet eruit als volgt:
B.A -Collège Jean de Brébeuf,Montréal,1950. (Dit is te vergelijken met ons systeem van Humaniora-Zes jaren secundair onderwijs).
B.Sc -Fysica,Université de Montréal ,1953. (Bachelor degree volgens het Bologna Decreet,vroeger kandidatuur jaren)
M.Sc. -Atoomfysica,McGill University,Montréal,1955. (Master degree volgens het Bologna decreet,vroeger licentie jaren.)
PhD -Nucleaire Astrofysica,Cornell University ,Ithaca,N.Y (USA),1960. Doctoraatstitel.
Daarna begon hij een wetenschappelijke loopbaan: a)Assistent Professor-Département de Physique ,Université de Montréal , (1960-1964) b)NASA-Institute for space studies ,N.Y (USA). c)Columbia University,N.Y.(USA),1960-1964. (a en c gecombineerd). d)ULB,Brussel:Invited Professor.(1964-1965). e)CNRS,PARIS:Directeur de Recherche (1965-2008...)
Sinds 2001 is Hubert Reeves voorzitter van de franse groep ROC,Protection de la nature. Als uitstekend pedagoog heeft hij talrijke voordrachten gegeven over kosmologische onderwerpen en heeft een aantal uitstekende vulgarisatie boeken geschreven.Over ecologische vraagstukken heeft hij onlangs het boek "Mal de Terre" gepubliceerd.Recent verschenen ook zijn Mémoires onder de titel "Je n'aurai pas le temps.".Talrijke informaties over Hubert Reeves kunnen gevonden worden via Internet onder:
http://www.hubertreeves.info/presse/
Vooral zijn exclusief interview is interessant.
3-CITATEN.
3.1-"JE N'AURAI PAS LE TEMPS."
Uit dit boek citeren wij hier enkele uittreksels die zeer goed passen bij vroegere berichten in EX LIBRIS/BLOG over wetenschap,godsdienst,ecologie en kosmologie.
-"Pourquoi avais-je choisi une profession scientifique? Au-delà de ma curiosité pour les phénomènes naturels et de mon goût pour les mathématiques ,je commençais à soupçonner une autre composante plus obscure mais non moins importante: je cherchais à me rassurer .La science me paraissait ëtre d'un précieux secours contre l'angoisse et les menaces de l'existence.En fait ,elle a joué un rôle à maintes reprises.(Dans un texte intitulé "L'inquiétante Etrangeté" Freud parle de la composante d'angoisse qui subsiste à des degrés divers dans chacun de nous.)"
-"....Les pouvoirs de la science ont de sérieuses limites.Je ne parle pas des menaces dont elle est indirectement responsable (guerre nucléaire,bioterrorisme...)mais plutôt d'une dimension intérieure de nous-mëmes à laquelle elle n' a pas accès."
-"Le besoin de comprendre ,aussi bien au niveau d'événement banal que d'une réalité plus globale,parait être une nécessité fondamentale de l'être humain."
-"Les gens sont différents : voilà une réalité que tout un chacun prend progressivement conscience.Les fonstionnements mentaux et les modes de pensée sont très variés.Ce qui atteint,persuade ou enthousisasme l'un peut rester sans effet sur l'autre .J'essaie seulement de décortiquer avec le plus de lucidité possible ma propre confrontation à ce qu'on appelle d'une façon vague le 'religieux'."
-"J'incline à penser que la nature de ce qu'on pourrait appeler,dans le sens le plus vague,la divinité (si elle existe...)se situe bien au delà de la portée de nos facultés humaines."
-"Un homme et son milieu."-"Comment ai-je atteri dans ce monde de la science? Que m'a-t-il apporté ? Que lui ai-je apporté ?Je parlerai de mes moments de bonheur ,d'euphorie et aussi de mes frustrations.Selon Sigmund Freud ,toute personne qui rédige sa biographie se condamne à mentir ,à dissimuler et à essayer de se faire voir sur son meilleur jour."
-"Les influences familiales,ethniques,amicales jouent un röle majeur dans la vision du monde de chaque personne.Un élément semble s'appliquer unanimement à l'ensemble des communautés humaines : le besoin de "sens" ,dans l'acceptation la plus générale de ce mot."
-"La méthodologie scientifique a été initiée dans la Grèce antique il y a plus de deux mille ans .Elle a pris sa forme contemporaine durant la renaissance ,sous l'impulsion de Galilée.Elle est basée sur la volonté ferme de chercher des réponses à nos interrrogations sur les phénomènes naturels dans le cadre de la nature elle-mëme.De s'abstenir de faire intervenir en science des éléments surnaturels,transcendants et religieux."
-"Le principe anthropique ou mieux le principe de complexité,moins anthropomorphique existe sous deux versions :la faible et la forte.La version faible dit simplement que l'univers obéit très précisément aux lois qu'exige l' apparition de la vie et de la conscience.Nul ne saurait le nier puisque nous sommes ici.La version forte ,à connection philsophique,les coïncidences sont reconnues comme des manifestations d'un projet dans la nature.Selon le physicien Freeman Dyson : "Quelque part,l'Univers savait que nous allions venir.".Cette interprétation ,on s'y attend,est l'objet de nombreuses polémiques."
-"Le métier de scientifique m'a appris à rester au niveau des faits,à me méfier des théories "à la mode ",surtout si elles touchent ,de près ou de loin ,à des contextes métaphysiques."
3.2-HUBERT REEVES EN KOSMOLOGIE.
CHRONIQUE DES ATOMES ET DES GALAXIES. (2005) (zie ook:"Patience dans l'azur."(1981);"L'heure de s'enivrer."(1986);"Dernières nouvelles du cosmos."(1994) enz...) Samengesteld uit verschillende wekelijkse kronieken van Hubert Reeves op France Culture van 2003 tot 2006.
-"Les sujets abordés sont (pour reprendre les termes de Blaise Pascal) de "l'infiniment grand" à "l'infiniment petit";ils évoquent au passage les géniales intuitions des grands scientifiques comme Einstein,Dirac,Pauli,Planck et tant d'autres qui ont permis ces avancées de nos connaissances".
Het loont de moeite enkele van deze kronieken te lezen wegens de klaarheid waarmee sommige onderwerpen behandeld worden.
3.3-HUBERT REEVES EN ECOLOGIE.
CHRONIQUE DU CIEL ET DE LA VIE.(2005) (zie ook :"Mal de Terre" (2003).) De aandacht van de astrofysicus Hubert Reeves gaat nu duidelijk meer en meer naar ecologische problemen en vrijwaring van de biodiversiteit.Hij werpt een verontruste blik op onze planeet en tracht ons te overtuigen van zijn groeiende bekommernis op dit gebied.Daar de media de algemene problematiek van de klimaat ontregeling regelmatiek rapporteren,vooral op het gebied van het broeikas effect,heeft Hubert Reeves meer aandacht voor de erosie en de biodiversiteit.In "Mal de Terre" geeft hij echter wel zijn mening over tal van problemen die in verband staan met de klimaatverandering.Dit boek is,naast enkele andere bronnen uit diverse uiteenlopende richtingen (pro en contra) zeker het lezen de moeite waard.Hij is sinds 2001 voorzitter van de Ligue ROC en verwoordt zijn interesse hiervoor als volgt :
-"Nous traversons une crise inquiétante : celle de la perte continue d'espèces végétales et animales dont on ignore à quel stade elle s'arrëtera,si elle s'arrëte....Cette érosion de la biodiversité dont l'humanité fait partie et dépend met la vie humaine en péril."
-"Quel mauvais sort semble avoir été jeté sur l'espèce humaine ? Pour quelles raisons son impact sur la nature est-il si profondément dévastateur et si difficile à transformer en action positive ? Mais "la où il y a danger,croît aussi ce qui sauve" (Hölderlin).L'espoir naît aujourd'hui d'une conscience rapidement croissante de la gravité de la situation et des effets vigoureux pour panser les blessures de la planète.Peut-ëtre nous épargneront-ils de figurer un jour sur la liste des espèces disparues."
ADDENDUM. BIODIVERSITEIT.
De activiteit van Hubert Reeves voor de vrijwaring van de biodiversiteit is voor het franstalig gebied zeer waardevol.In verband met de biodiversiteit mag men echter niet vergeten dat de rol van Edward O.Wilson als voorvechter uiterst belangrijk is.Getuige daarvan is het starten onder zijn impuls van de website op Internet:
htt://www.eol.org
Ook belangrijk zijn ook zijn boeken over deze thematiek: -"Biodiversity" (1988) en "The future of life"(2002)
In Google/biodiversity vindt men een weelde aan informatie die rechtsreeks verband houdt met de biodiversiteit.Een goed overzicht vindt men in :
http://en.wikipedia.org/wiki/Biodiversity en via www.answers.com/biodiversity
Biodiversiteit kan men als volgt definiëren: "The variation of all life at all levels of biological organization." Dit is de zeer algemene definitie.Een definitie meestal gebruikt door ecologisten is:"The totality of genes ,species and ecosystems of a region.". De waarde van de biodiversiteit kan als volgt omschreven worden: "There is a multitude of anthropocentric benefits of biodiversity in the areas of agriculture,science and medicine ,industrial materials,ecological services ,in leisure and in cultural,aesthetic and intellectual values.Biodiversity is also central to an ecocentric philosophy." Het zou dramatisch zijn de voordelen van de biodiversiteit teniet te doen. De belangrijkste voordelen van de biodiversiteit zijn in de aangehaalde referenties uitvoerig besproken en spreken voor zich. Het vermelden waard is ook het boek "Sustaining Life-How Human Health depends on Biodiversity."(Oxford Univ.Press) "La perte de la biodiversité nuira à votre santé." (Programme des Nations Unies pour l'Environnement.)
http://www.unep.org
Le rapport identifie les pertes importantes pour la médecine dues au déclin et à l'extinction des biens naturels. ****************************************************************