Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
Zoeken in blog
Mailinglijst
Geef je e-mail adres op en klik op onderstaande knop om je in te schrijven voor de mailinglist.
Heemkundige Kring Rijkevorsel
08-12-2017
Urn gevonden op Rijkevorselse urne veld 1911
URNE UIT DE IJZERTIJD
Het grafveld van Rijkevorsel-Helhoekheide
Ten noorden van het kanaal Dessel-Schoten ontdekte een werkman in december 1902 bij het omspitten van een stuk heide een volledige urn. Men meldde deze vondsen aan Louis Stroobants, de toenmalige directeur van de weldadigheidskolonie te Merksplas. Hij stond bekend om zijn interesse voor archeologie en was betrokken bij verschillende archeologische en historische verenigingen. Zo lag hij mee aan de basis van de oprichting van de Geschied- en Oudheidkundige kring Taxandria in 1903.
Toen Stroobant de site bezocht, was een deel van de urne reeds vernield. De locatie van de graven was enkel herkenbaar aan concentraties van scherven en crematieresten. De opgravingen van de overgebleven grafheuvels beperkte zich tot het uitgraven van het centrale graf. In januari 1903 ondernam Louis Stroobant samen met baron De Loë, conservator van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG) gevestigd in Brussel, een meer systematisch onderzoek op enkele percelen ten zuiden van het kanaal, tussen de Brangravenweg en de Oostmalsesteenweg (Brug 7) te Rijkevorsel.
Volgens opgravingsverslagen onderzocht men in totaal 34 grafheuvels, waarvan 17 door de KMKG. Uit de lijst van de graven blijkt dat niet alle overledenen in een urn waren bijgezet, er kwamen ook beenderpakgraven voor. Een deel van de door hem opgraven urnen schonk Stroobant aan het Taxandriamuseum in Turnhout, de rest kwam in de collectie van de KMKG te Brussel terecht. Op basis van deze urnen kunnen we de oorsprong van het grafveld dateren in de vroege ijzertijd. Meer dan de helft van de teruggevonden potten zijn echter te plaatsen in het begin van de midden-ijzertijd tussen 475 en 375 v. Chr. Het gaat hoogdzakelijk om fijn afgewerkte schalen en potten met een hoekig profiel, zonder hals. Meest in het oog springend zijn enkele bekers met een uitbuigende Hals. Eén exemplaar is voorzien van een ingekraste geometrische versiering in meandermotief en kent een stuk van een mantelspeld. Hieruit kunnen we afleiden dat de bewoners goede contacten hadden en mee waren met de Noordfranse mode.
In 1911 vond een werkman nog enkele urnen aan de overkant van de Oostmalse Steenweg. Deze potten stonden decennia lang op zolder van voormalig gemeentesecretaris Jules Sterkens en kwam in 1978 in de collectie van de plaatselijke heemkundige kring terecht. Eén van de urnen is heel interessant, want ze werden met grond en al gelicht. Daardoor is ze nog steeds gevuld met crematieresten, waarboven een bijpotje omgekeerd is geplaatst.
MODERN ONDERZOEK
Meer dan honderd jaar na deze vondst, wordt de urne nu aan een grondig onderzoek onderworpen. In overleg met Erfgoed Noorderkempen heeft de Heemkundige Kring van Rijkevorsel beslist om de geschiedenis van de urne te ontrafelen. Op basis van de crematieresten kunnen we immers veel achterhalen over de overledene zelf en in welke periode hij of zij in Rijkevorsel woonde.
Omdat de urne er nog altijd uitziet zoals hij uit de grond kwam, is er voor gekozen om eerst een 3D-scan te laten maken. Eenmaal geopend en onderzocht zal de urne immers worden gerestaureerd naar zijn oorspronkelende vorm. Die scan is eind 2016 uitgevoerd aan de campus Thomas De Nayer van de Thomas More hogeschool. Vervolgens is in samenwerking met de KULeuven een CT scan gemaakt van de inhoud van de pot, om te kijken of er ook nog metalen vondsen tussen de crematieresten aanwezig zijn. Een volgende stap is de studie van de crematieresten door een fysisch-antropoloog, en een datering. Tegelijk gaat een restaurator aan de slag om de urne en het bijpotje opnieuw in elkaar te zetten.
Alhoewel de urne behaart tot de collectie van de Heemkundige Kring van Rijkevorsel zijn de behoud- en beheermedewerkers van Archie & Musea Turnhout en de archeologen van Erfgoed Noorderkempen nauw betrokken bij het project. Via het erkende Onroerend- erfgoeddepot 'Ergoeddepot Noorderkempen' begleiden ze de Heemkundige Kring bij alle stappen van het onderzoek.
Een tentoonstelling 'Alles uit de Kast' waar de urn en alle vroegere opgravingen tentoongesteld worden gaat door in het Aster Berkhof museum, kerkstraat te Sint-Jozef Rijkevorsel. Ieder zondag nog te bezichtigen van 10.00 uur tot 17.00 uur met gidsen elk uur. Einde van deze prachtige tentoonstelling is voorzien op 7 januari 2018.
Informatie: Heemkundige Kring Rijkevorsel: hkrijkevorsel@outlook.be
De Heemkundige Kring van Rijkevorsel, archeologen van erfgoed Noorderkempen, in samenwerking met het gemeentebestuur van Rijkevorsel organiseren samen een tentoonstelling in het Aster Berkhof museum een prachtige tentoonstelling over de archeologische vondsen in Rijkevorsel. Een URN van 2500 jaar oud, vondsen in het jaar 1903 en 1911 in het urneveld te Rijkevorsel. Opgravingen waar ooit een kasteel stond (achter de Sint-Willibroduskerk) door de leden van de kring die in 1978 daar opgravingen deden. Duizenden potscherven werden er gevonden, dus een unieke tentoonstelling in Rijkevorsel. Te bezichtigen in de zalen van het Aster Berkhof museum, kerkdreef 61 te Sint-Jozef-Rijkevorsel. De vondsen komen uit het KMKG Brussel, het Taxandria museum in Turnhout, uit het museum van de Heemkundige Kring Rijkevorsel die dit jaar hun 40 jarig bestaan viert. Er is van de urn die gevonden werd in 1911 werd onderzocht door specialisten, er werd ook een 3D scan van gemaakt. Gratis toegang.
Openingsuren van de tentoonstelling "Alles uit de kast":
Op zondagen vanaf 10.00 uur tot 17.00 uur: 05/11/2017, 12/11/2017, 19/11/2017, 26/11/2017
Op maandagen vanaf 10.00 uur tot 12.00 uur en van 17.30 tot 19.30 uur: 06/11/2017, 13/11/2017, 20/11/2017, 27/11/2017.
Op woendagen vanaf 10.00 uur tot 12.00 uur en van 13.00 uur tot 17.00 uur: 08/11/2017, 15/11/2017, 22/11/2017, 29/11/2017.
Op vrijdagen vanaf 10.00 uur tot 12.00 uur: 03/11/2017, 10/11/2017, 17/11/2017, 24/11/2017, 01/12/2017.
Deze tentoonstelling is ook nog open in december 2017 tot 08/01/2018, later geven wij de datums van de openings dagen en uren in de maand december tot 8 januari 2018.
Deze unieke archeologische tentoonstelling in Rijkevorsel "ALLES UIT DE KAST" is een meesterwerk van de archeologen erfgoedcel Noorderkempen in samenwerking met de Heemkundige Kring van Rijkevorsel.
De Heemkundige Kring van Rijkevorsel geeft opnieuw een jaarboek uit. Dit is tien jaar geleden. Bij het veertigjarig bestaan van de kring was er weer genoeg boeiend materiaal om aan te sluiten bij de traditie. Hier komt het dertigste jaarboek.
In onze archieven vonden we heel wat smokkelaarsverhalen en, wat je zelden leest: girlpower! Nieuwe technieken en onderzoeken leidden tot verrassende nieuwe inzichten omtrent het kasteel dat ooit imposant achter de kerk stond. Eveneens nieuwe onderzoeksmethoden maakten het mogelijk de akkers van onze voorouders uit de ijzertijd te lokaliseren. Het resultaat van het onderzoek naar de urne die al 100 jaar ongeopend in Rijkevorsel bewaard werd, wordt van naaldje tot draadje beschreven. Tijdens dat onderzoek kwam een prachtig oud plan van het grafveld op de Helhoekheide aan het licht. Je vindt het allemaal, en nog veel meer, in deze jubileumuitgave, volledig in kleur en met meer dan 50 afbeeldingen op 160 bladzijden of meer.
Je kan het boek bestellen door 24 euro over te maken aan de Heemkundige Kring van Rijkevorsel, Molestraat 5, 2310 Rijkevorsel op het nummer: BE86 9730 8236 4350. Vergeet niet uw naam en adres te vermelden bij de betalingsopdracht. (Mensen van buiten Rijkevorsel betalen 3,70 euro extra voor de verzending.) Opgelet: zeer beperkte oplage! Wees er snel bij! Levering voor de feestdagen. Een cadeautip! Zeker doen!
Het gemeentebestuur was er in 1885 als de kippen bij om goedkeuring te geven voor de aanleg van een buurtspoorweg die onze gemeente zou doorkruisen. "Onze boeren waren niet erg geestdriftig, zij dachten dat hun huizen zouden afbranden, dat het vee zou verschieten en vreesen allerlei ongelukken" zo schreef onderwijzer Felix Heidendal.
Aan de spoorweg, die langs de westkant van de steenweg (Hoogstraatsesteenweg) lag, bewaren we uit onze kinderjaren nog menige herinneringen. Het gaf ons een onnoemelijk gevoel als we onder de brug van de Salmeirloop zaten wanneer de stoomtram over ons heen donderde.
Onvergetelijk was de jaarlijkse schoolreis (bedevaart) naar Meerseldreef met de stoomtram. Tijdens de reis zongen wij uit volle borst "Wij reizen om te leren door het land". Wij voelden ons snelheidsduivels als wij met de fiets naast de tram reden en op minder dan 15 minuten van Hoogstraten naar Rijkevorsel aankwamen.
Omstreeks 1934 werd de reizigerstram vervangen door een autorail aangedreven door een dieselmotor. Wanneer de spoorauto van Hoogstraten kwam gereden en onze dorpskom naderde, claxonneerde hij steeds op dezelfde plaats, namelijk recht tegenover de woning van secretaris Juul Sterkens. Door het eigenaardig geluid van de claxon kreeg het voertuig de naam van 'poephaan'.
In 1949 reed deze reizigerstram voor de laatste maal doorhenn onze gemeente. De autobus nam zijn plaats in. Het goederenvervoer kon met de stoomtram nog een tijdje standhouden.
Halve Torenfeesten (Sint-willibrorduskerk Rijkevorsel) 5 juli 2015
Geachte,
Jij bent bevoorrecht. Jij mag dit het eerst weten.
De Heemkundige Kring heeft een geweldige verjaardag ontdekt. Vijfhonderd jaar geleden gaf het dorpsbestuur van Rijkevorsel de opdracht om betalingen aan de metsers en timmerlui uit te voeren en de geschiedsschrijvers oordeelden dat de kerktoren af was in 1915. Dit is een geweldige reden om nu te feesten.
De Heemkundige Kring zal daarom de Halve Torenfeesten organiseren op zondag 5 juli 2015, het eerste weekend van het groot verlof, voor een beperkt publiek.
Wat mag je verwachten?
We zullen de toren beklimmen onder begeleiding van een gids. We gaan tot de klokken en kunnen daar uitkijken over ons dorp. Op een unieke locatie, boven in de toren, gaan we straffe verhalen vertellen, straffe verhalen die te maken hebben met de toren en de onmiddelijke omgeving. Je komt tevens nieuwe feiten te weten die nog nooit gepubliceerd werden.
Terug beneden word je opgevangen door een tweede gids met nog een lading feitjes. Je kan ook een blik werpen in het pop-up-museum van de 22 jonge Rijkevorselse soldaten die gesneuveld zijn in 1914-1918, met een uitgebreid dossier van elke gesneuvelde soldaat.
Beneden zal de OSKAAR staan, een wagen van de VVV Rijkevorsel. Daar krijg je een heerlijk mini metsershapje.
Een metsershapje is een unieke nieuwe creartie van de Heemkundige Kring. Het is gebaseerd op een vondst in onze archieven. Na het bouwen van een huis werden de werklieden in getrakteerd door de bouwheer. Het is op basis van die traktatie dat we nu het metsershapje gecreëerd hebben en aangepast aan onze moderne smaak. Je krijgt daarbij een stevig drankje om dat lekkers weg te spoelen. En om al dit spannends thuis te kunnen voortvertellen krijg je nog een vouwblaadje met allerlei nieuwtjes en feiten over onze jarige toren. De prijs is slechts 5.00 €.
De toren is niet gemaakt om veel volk te herbergen, dus wil je dit uniek moment meemaken, wees er dan tijdig bij.
We richten enkele momenten (uren) in, die van 10.00 uur is reeds volzet (7/05/2015).
Voor inschrijvingen en inlichtingen over de uren kan men terecht aan de balie VVV op het gemeentehuis van Rijkevorsel, Molenstraat 5 te Rijkevorsel.
Rijckevorsel, 10 leven met de Groote Oorlog 1914-1924
NSB, Nationale Strijdersbond van België, afdeling Rijkevorsel
Weldra unieke tentoonstelling!
Rijckevorsel, leven met de Groote Oorlog
Ook in Rijkevorsel moest zijn tol betalen in de Groote Oorlog 1914-1918
Tweeëntwintig van onze inwoners lieten het leven. Velen moesten dienen als soldaat. Velen leden honger.
Van 8 Augustus tot 15 november 2014 zal een boeiende tentoonstelling opgezet worden in het Aster Berkhofmuseum in Sint-Jozef Rijkevorsel.
Met nieuwe informatie in de archieven van het leger.
Kom en lees zelf in het persoonlijk dossier van de soldaten.
Kom kijken met uw kinderen, kleinkinderen en vertel over de zinloosheid van de oorlog.
Programma: 8 augustus 2014om 18.00 uur:
Plechtige herdenkingsviering in de kerk van Sint-Jozef met talrijke vlaggen van verschillende verenigingen, muzikaal opgeluisterd door doedelzakspeler, en Brassband Condor.
Daarna toespraken en opening tentoonstelling
Verder is de tentoonstelling open:
Zaterdag 9 augustus 2014 tussen 10u en 17u
Zondag 10 augustus 2014 tussen 10u en 17u
Woensdag 13 augustus 2014 tussen 13u en 17u
Zondagf 31 augustus 2014 tussen 13u en 17u
Woensdag 10 september, woensdag 8 oktober 2014 tussen 13u en 17u
Zondag 28 september, zondag 26 oktober tussen 13u en 17u
Maandag 11 november 2014 tussen 13u en 17u
Extra: Zaterdag 15 en zondag 16 november (hobbytentoonstelling KWB)
OP afspraak: via Cultuurdienst Rijkevorsel (Kenneth Kerckhofs)
NSB Rijkevorsel (theo.debeer@telenet.be)
Als gevolg van de samenwerking tussen de gemeente Rijkevorsel, de VVV, NSB Oud-Strijdersbond en de Heemkundige Kring Rijkevorsel.
Opening museum Rijkevorsel 2013+ documentatiecentrum genealogie
Opening museum Rijkevorsel 2013: LAATSTE ZONDAG VAN DE MAAND (14.00 tot 17.00 uur) Toegang gratis Molenstraat 5 2310 Rijkevorsel
27 januari 2013 24 februari 2013 31 maart 2013 30 april 2013 26 mei 2013 30 juni 2013 28 juli 2013 25 augustus 2013 29 september 2013 27 oktober 2013 24 november 2013 29 december 2013
Iedere dinsdag namiddag documentatiecentrum + genealogie opening van 14.00 uur tot 16.00 uur.
Op 5 augustus 2011 is ons bestuurslid, Staf Van Den Looverbosch, plotseling thuis overleden. Staf was gehuwd met Maria Smits. Hij werd geboren te Rijkevorsel op 8 oktober 1923. Bestuurslid van de Heemkundige Kring Rijkevorsel, Weggevoerde 1940-1945, lid van OKRA en lid van N.S.B. Oud-Strijders Bond afdeling Rijkevorsel. De plechtige uitvaartliturgie is op donderdag 11 augustus 2011 in de Sint-Willibrorduskerk te Rijkevorsel om 10.00 uur. Rouwadres: Molenstraat 29, 2310 Rijkevorsel
