Radio1 weet ik veel? Wat weten wij van Roemenië en de zijnen?
Dat de Donau er uitmondt in de Zwarte zee. O.k.
Dat Ceausescu een autoritaire leider was die zijn volk minachtte. O.k.
En Nadia Comaneci,het tenger turnmeisje dat als eerste van allemaal een tien kreeg op haar tunoefening. Volle bewondering.
En Ile Nastase die langharige tennisser die op onze volle sympathie kon rekenen.
En de beeldhouwer Brancusi de modernist die in alle,zich respecterend musea, een plaats heeft.
En Elie Wiesel die de jodenvervolging en uitroeiïng tot op het bot uitgespit heeft. Nobelprijs voor gekregen.
En de andere nobelprijswinnares Herta Müller! "Ademschommel" is een meesterwerk."elk woord weet iets van de vicieuze cirkel."
En wat te denken van Eugene Ionescu. Hoog geschat in artiestenmiddens. De koning sterft. Heb niet altijd begrepen wat hij bedoelde, maar dat lag misschien aan ons.
Starten met klimmetjes van 7% en een forse tegenwind. Onze tong tussen de spaken en onze benen verzuurd. Aai aai aai. Maar wij laten ons niet kennen en Donau, onze vriend, brengt troost door zijn schoonheid. Wij zullen tenslotte 98 km fietsen.
En ondertussen genieten op de mooie kalme landelijke asfaltwegen. Om de zes à zeven kilometer een langgerekt dorp. De uitzichten rondom om magistraal landelijk. De gouden schijn van de zon op de Donau. Ruimte, open golvend landschap. Bij onze stops verstaat ons niemand, Engels helpt niet. Maar Hazard, Lukaku, Courtois... De duimen gaan omhoog, de lach op hun gelaat.
En langs het tuinpad van mijn vader ......ik zag de boerenkarren op de straat, ..ik wist niet dat het voorbij zou gaan .....hier nog inderdaad....de moeders met schort en hoofdsjaal ..... Ik zag ze touwtje springen....de zijkantwegen nog van aarde........ De moderne tijd wat je zegt....... Kar met paard/of ezel .......is dit te idyllisch om het geluk te noemen.
Getuut, getoeter, uitgelaten autokarvaan van wel vijftienauto's. Quoi?? Belgische nummerplaten. Wat gebeurd? Tijd voor een break. In een aftands cafeetje : "parlez le Français". Wij wonen in Brussel en het is mijn nichtje dat trouwt. Er wonen hier vele Roemeense Belgen en wij komen hier onze vakantie doorbrengen in ons geboortedorp. Het Belgisch dorp in Roemenië met de naam Garla Mare.
WOI heeft hier ook zijn slachtoffers en de gedenkteken doen ons denken aan Ieper, de Marne en de Somme. Zelfde structuur en symboliek.
Wij besluiten om te slapen in Cetate Port. Even van de weg. Maar wij zijn verleid.
Aan de haven stonden grote pakhuizen om het graan naar Oostenrijk te vervoeren langs de Donau. Na WOII moest dat graan naar Moskou, maar daar loopt de Donau niet. De spoorweg werd het vervoermiddel. Daarna... de pakhuizen verloederd.
Een verlichte kunstenaar knapt ze op en het wordt een kunstenaarsenclave. Denk aan een verzorgde Verbeke foundation in Kemzeke. Kunst in het park. Wij zijn op onze plaats en wij mogen in het Graanpakhuis slapen. Hemels. Een aantal kunstwerken reiken naar de hemel. Panamarenko's ?
Gisteren sliepen aan het Fort dat de Ijzeren Poort beheerste.
Vandaag deden wij klimmetjes van 10% om hoog de gouden poort te ontdekken.
Daarboven in de hemel zagen wij de gouden kloof. De Donau op zijn smalst, op zijn mooist. 120 m breed. De krachtige stroom die rotsbergen splijt. Beneden schitterde de stroom tussen de hoge stijle kliffen! De kleine ketelkom gevolgd door de grote ketelkom. De ene "Mirador" na de andere. Plezier om te zien. Het schattige klooster Mraconia daar klein op de oever in Roemenië; de koning Decebalus , door twaalf beeldhouwers in 2004 op de klifflank aangebracht. Decebalus,koning van de Daciërs, werd verslagen door Trajanus. Maar door deze beeltenis krijgt hij zijn plek in de geschiedenis. Trajanus krijgt hier ook zijn ereteken.
Wij genieten en geven onze ogen de kost. Wij zullen ons leven lang dit niet uit ons geheugen krijgen. ook bij het afdalen knijpen wij onze remmen dicht om zolang mogelijk te genieten.
Gezwind en met meewind stevenen wij af op de grens met Roemenië. Vaarwel Servië. Wij weten nu een beetje wie jullie zijn. Wij kijken nog even om : Servië ? Joegoslavië ? Wij zien een grote Joegoslavische vlag op de rotswand en erboven in mangrote letters: TITO. Uiteraard in het rood.
De grens streken wij over op de afsluitdam tevens waterkrachtcentrale. De dam zorgde voor de bevaarbaarheid.
Op Roemeense bodem. Een "helse" tocht naar het eerste stadje. Een tweevaksbaan met het verkeer van pakweg A12 / N16. Fietspaden? ?? Enfin, wij schrijven deze blog nog.
De stad Drobeta-Turnu Severin biedt in zijn park volkomen rust. Drobeta was de nederzetting van de Romeinen. De toren voor Severius bouwden de Byzantijnen. De stad kent zijn geschiedenis.
103j. na Christus liet Trajunus een houten brug bouwen 19 m boven de Donau, 1km lang, 15 m breed. Een belangrijke stad met een forum, badhuizen, theater, tempels....... Een huzarenstukje van jewelste.
Wij volgen de Donau tot onze slaapplaats in Hinova. 76 km zitten erop.
Wij logeren bij mensen thuis. Hun eenvoudig huis staat op de oplopende oever van de Donau. Wij werden verwelkomd met zelf gestookte Slivovitsj en Turkse koffie op een terrasje alsof wij boven de Donau zaten. Ons nestje is een verdieping hoger. Allemaal door de eigenaar zelf gemaakt. Eenvoudig, niet perfect. Maar wij vallen voor zulke huizen en mensen. Wij zitten nu dit verslagje te maken op het terrasje van onze kamer. Nog hoger boven de Donau. Het zicht op de bergen aan de overkant, Roemenië. Geen enkel vijfsterrenhotel kan het opnemen tegen zoveel schoonheid. De baas gaat voor ons straks een visje uit de Donau klaarmaken en wees ons een tafeltje aan helemaal aan de Donau. Hij spreekt geen Engels, maar maakt zich als een ware mens verstaanbaar. Mensen kunnen broeders zijn.
Wij zijn na 68 km hier beland op advies van het Info buro. Anders moesten wij nog 30 km verder vooraleer er slapen was. Wij zijn hem dankbaar.
Wij vertrokken deze morgen in de druilregen aan het Fort Gobulac. Een gerenoveerde vestiging met tien prompte torens. Oorspronkelijk een Hongaarse vestiging(14de eeuw) Maar later door andere overheersers overgenomen. Want alle waterverkeer kon hier beheerst worden omwille van de versmalling van de Donau.
De Donau moest zich en weg zoeken door de Karpaten en het Balkangebergte. Er zijn verschillende kloven- gorges geslagen. Uiteindelijk heeft de Donau een kloof geslagen van meer dan 100 km lang als een rotsachtige stroom. Keizer Trajanus, die het Romeinse rijk fors uitbreidde,( in tegenstelling tot zijn zoon Hadrianus die de grenzen van het rijk vasthield - Cfr.Zijn muur in de buurt van Schotland en de grens in Jordanië) heeft deze strook +- bevaarbaar gemaakt. De rotsachtigheid van het gesteente gaf de naam Ijzeren Poort.
In 1972 hebben Tito en Ceausescu de Donau met dertig meter verhoogd door een dam aan te leggen en werd de Donau normaal bevaarbaar. Er zijn wel 17 dorpen in het diepe water kopje ondergegaan. Er werd een totale nieuwe stad aan de inwoners aangeboden : Donji Milanovac.
Dit is nu dat prachtige gebied waar wij nu doorfietsen. In dit gebied heeft men ook èèn van de oudste nederzettingen in Europa gevonden ( uit het Mesolithicum -middensteentijd).
De route die wij nemen baant zich door de rotsen. 17 tunnels nemen wij ( zonder enige verlichting). Wij zijn zichtbaar met fluovestjes en extra pinklichtjes en zelfs met een lamp op het hoofd.
Bij de tunnels waar een bocht in zit , is het toch wel uitkijken en ons richten op de witte middellijn of fluotekens op de rand van de tunnel. Gelukkig is het autoverkeer niet zo druk.
En dus kunnen wij genieten van de uitzichten op de Donau en de flankerende bergen. Fjorden kunnen niet mooier zijn. Het heeft al een poos opgehouden met druilregenen. Dus alle vrijheid om te genieten. Wij rijden ons in het zweet op een col van vierde categorie(maar voor ons eerste categorie). Het uitzicht op de fjord subliem. Dit alles noemt men geluk.
( wegens slechte internetverbinding gisteren ...een dag vertraging)
Beste lezer,
Als je de duivel over je afroept. (zie het vorig verslagje). Platte band. Wiel eruit. Nieuwe binnenband gestoken. Plakken is voor later. Wij moeten de overzet tijdig halen, anders drie uur wachten.
De dorpjes die wij passeren doen hun best om opgevrolijkt te zijn. Kleurrijke gevels en afwisselende tinten. Nog niet echt Ierland maar toch fris.
Wij hebben geen dinar meer. Gisteren de laatste neergeteld voor ons slapen. Zelfs te kort. Maar de baas zei dat het best o.k. was. Wij hadden eerst gevraagd om met de kaart te betalen, maar dat kon niet.
De dorpjes zonder bank of automaat.
Wij hebben nog euro's. Zullen ze ze wel willen op de boot?
Mooie tocht op en af, dan door een natuurgebied en dan een dijktocht van een kilometer of vijf langs een verbindingskanaal. Weer vogels gespot.
Wij zijn tijdig aan de overzet te Stara Palanka. Een vriendelijke man wijst ons erop dat hier geen bank is, maar drie kilometer verder wel, de Postbank. Postbank aanvaardt alleen bankkaarten van de Post zelf. "Zes kilometer verder" "De boot?" "aja" "Wij hebben nog 50 euro" "o.k. wisselen" " oef".
De overzet wordt op zijn flank geduwd door een duwboot. De Voorsteven en de achtersteven zijn open, maar beweegbaar met een katrol.
Hij komt aangevaren op een verhoogde grindberm. Voorsteven naar beneden maar past niet op de grindberm. Geen probleem, schoppen bovengehaald, grind geschept en zoveel mogelijk gelijk gelegd. Wij mogen "inschepen" en met ons nog een Israëlitische fietser, twee autochtone mensen en zeven auto's. Overzetje goed geladen. Voor- en achtersteven open. Wij varen op de machtige Donau. Indrukwekkend breed. 500 meter, schatten wij. Een machtig fort waakt over de stroom. Het fort in Ram was het bastion van de Osmanen/Turken. Geen doorkomen aan.
Een eenvoudig ereteken voor de gesneuvelden van WO I.
Na een lekker Turks koffietje klimmen wij sterk. (sterke koffie ook). En verder, op en af op asfalt, niet altijd in de beste staat. De dorpjes doen hun best om vakantie-aantrekkelijk te worden. O.m. Door fiets- en wandelboulevards langs de oever van de Donau te maken en heuse strandjes aan te leggen met zo'n rieten parapluutjes, net echt Bali. Aan de overkant zien we voor het eerst Roemenië. Eèn dorp is nog noemenswaard: Veliko Gradiste. De Romeinen sloegen hier destijds munten, materiaal uit de kopermijnen hier.
Het weer is al de ganse dag dreigend. De weg is mooi. De Donau die zich kronkelt en aftekent tegen de bergen. De dorpjes in de bocht. Wij zijn altijd ontsnapt aan de buien voor en achter ons. En net als wij de opklaringen toelachen, slaat alles dicht. Een wolkbreuk plenst over ons. Proberen een schuilplaats te vinden. Niet eenvoudig middenin het veld. Een kleine drie kilometer scheiden ons van Golubac. Wij komen op een grotere baan met waterspetterend zwaar verkeer. Wij schuilen. Wij gaan info vragen. Druipnat vinden we een klein pensionnetje. Na 73 kilometer slapen wij vlakbij het FORT GOLUBAC. De Donau versmalt hier zienderogen. Hier begint de IJZEREN POORT. Een natuurwonder. Maar daarover morgen meer.
Dan druppelt het in Belgrado. Het waren maar kleine druppels en onze regenvesten gingen weer snel uit. Uit een stad rijden van 1,2 miljoen inwoners is geen sinecure. Wij mochten op de voetpaden rijden; is werkelijk toegelaten. Aanvankelijk was de Eurovelo6 bewegwijzering dik in orde; tot op een bepaald moment????. Maar met twee keer vragen geraakten wij de zeer lange donuabrug over. Wel een zeer smal pad naast het zeer drukke autoverkeer.
Hoe gemakkelijk wij Belgrado verlieten, hoe moeilijk het was om onze weg te vinden in het landelijke Pancevo. Uiteindelijk op de mooie dijk geraakt. Bloemen aller kleuren en geuren, slikken en schorren als uitlopers van de Donau. Gevogelte allerhande. En voorlopig geen gezeur over de slechte gras- en grindbedekkkng van de weg. Weer vele ooievaars gespot, maar wij kijken nog altijd rijkhalsend uit naar de Zwarte Ooivaar. Hij komt hier voor.
Wij moeten de dijk verlaten en dienen weer de baan te delen. Er is een fietspad maar daarop dokkeren we nog harder dan op de dijk. Onze ingewanden moeten echt wat verdragen. Hopelijk zit alles nog op zijn plaats.
Wij zijn al lang blij dat wij een afslag naar de Donau dijk kunnen nemen. Aanvankelijk dik O.K. Maar dan hebben wij Sven Nijs proberen na te doen. Zoekend naar het juiste paadje; bewegend van links naar rechts putten en plassen vermijdend. Geen vijftig meter gewone weg was ons gegund. Hoe wij geen platte band reden is ons een raadsel. En toch was het landschap mooi en pastoraal. Een herder met zijn schapen. Een koewachter met zijn koeien.
Wij komen aan in Kovin, normaal onze slaapplaats voor vanavond. Maar wij moeten morgen een overzet nemen die maar om de drie uren vaart. Indien wij die van 10 uur wensen te halen, moeten wij nog wat doorfietsen. Zo'n 12km. Slapen was aangegeven in de gids. Maar helaas niet in werkelijkheid.
8km verder dan een slaapplaats, wat je moeilijk zo noemen kan. Maar na 96,5 km en een parijsroubaixke achter de rug. Genoeg is genoeg.
Hoe ziet onze dag eruit. Ontbijten tussen 7 en 7u30. Vertrekken tussen 8 en 8u30.
Een koffietje na twee uur. En dan een stop om het uur. Dus in de voormiddag schieten de kilometers goed op. Pick-Nick rond 12u30-13u. Of een leuk restaurantje als het zich voordoet. Onze proviand is nu al jaren ingepakt in onze legendarische IJsboerkesdozen. In de namiddag ook weer een koffietje of een drankje waar cafeïne inzit (voor Joos dan). Wij komen gewoonlijk aan rond 4 à 5 uur. Douchen, wasje, rusten en tijd voor het diner. De weg van morgen voorbereiden.
Een blogje op de tablet krijgen en dan de verdiende nachtrust.
Wij wisten het wel, beste lezer, dat u ook het cyrillisch geschrift kon lezen. Wij daarentegen helemaal niet. Sommige letters kennen wij van een verleden toen wij Grieks leerden. Een P is een R Bvb. Een Y een u.
Het wordt een probleem als de straatnaambordjes enkel in het Cyrillisch zijn of de menukaart. Soms wijs je dan naar de buurtafel en zeg je : ja dat, the same please. Maar vandaag gingen wij in het Bohémien-kwartier Skadarska eten.
Bij de voetbal, gisteravond ( toch leve de Kroaten en Modric) had een Belle Belgradese ( haar moeder, die er ook bij was, een Kroatische had er plezier in dat wij voor de Kroaten supporterden) had ons twee restaurantjes aangewezen als typisch. Wij gingen als ware bohémiens naar Tri Sesir- er waren Drie Hoeden aan de ingang van het restaurant. Haar aanraders hebben wij daar gegeten : Karadjardje en Cevapi.
De vriendelijke kelner vond dat wij al goed Servisch kenden..Sevapi is gemakkelijk te zeggen en Piva ook, dat is bier. Wij zijn Belle dankbaar voor zo'n leuk en romantisch plekje en uiteraard voor het lekkere eten. De muzikale orkestjes maakten het plaatje perfect af.
Vandaag een lazy monday. Wij slapen namelijk twee nachten op een knap ingericht appartementje, pal in het centrum. Door de goede hulp van enkele vrouwen konden wij de eigenares van het appartement vast krijgen. Want wij stonden voor een gesloten appartementsdeur. Wij hadden niet gereserveerd en hadden gewoon een adres uit onze gids. Wat armgebaren, een glimlach al niet vermogen.
De eigenaresse, die een twintig minuten later arriveerde van bij haar thuis, sprak wel vloeiend Engels. Ze had een appartementje op de 4de verdieping. Geen probleem. De fietstassen probleemloos in de lift. De fietsen moesten van haar ook naar boven. De lift te klein, ook als je de fiets rechtop hield. Dus als volleerde cyclocrossers fiets langs de trappen tot de 4de verdieping gebracht, niet gelopen.puf! Puf! Fiets op het voorterrasje met zicht op de mooie verkeersvrije (met banken, bomen en terrasjes) straat.
Dus vandaag gestart met een traag ontbijt. En ons in beweging gezet om kerken en parken en burchten te bezoeken. Gelukkig waren alle musea op maandag gesloten.
Wij hebben nog nooit op zo'n ontspannen en trage manier een stad ontdekt( het was ook rustdag) een koffietje hoog boven de samenvloeiing van de Sava en Donau met zicht op de twee en grootste laagvlakte erachter. Een ijsje op een bankje. Kerkjes met fijne mozaïeken. Een wandeling op de wandelpromenade aan de rand van de Sava. Slenteren door het hooggelegen park, Kalemegdan, osmaans-turks wat betekent "oord van meditatie"
MAAR OOK : SLAGVELD
Want dit park is gelegen aan een overrompelend burchtencomplex. Iedereen heeft hier zijn sporen nagelaten, bijgebouwd en versterkt..... Romeinen, Hongaren, Turken, Oostenrijkers, Serviërs.
Belgrado op het snijpunt van volkeren, culturen en religies. Wij denken dát van Istanboel - Constantinopel- Byzantium . Maar wij schrijven daar nu Belgrado bij.
De twee stromen Sava en Donau scheiden echt twee landschappen : de immense laagvlakte en gebergte en de heuvels aan de andere kant vande rivier. En als je vanuit de bergen kunt domineren, ja dan ben je keizer.
De stromen langs waar het verkeer liep van Turkije naar zeg maar Italië , Hongarij,lopen over deze stad. Bekijk de landkaart nog eens en je ziet het strategisch belang van Belgrado.
Dus als je hier je macht kon vestigen dan had je compleet alles in handen.
Vandaar al het wapengekletter. Maar ook de confrontatie van andere culturen. Een smeltkroes.
En toch zal ons het standbeeld van een gespierde naakte man bijblijven . Hoog bovenaan het burchtencomplex de blik strak gericht naar Novy Belgrado staat hij daar in zijn naaktheid met de vredesduif in zijn ene hand en in de andere het zwaard ten gronde gericht.
Mooi om zo de dag af te sluiten.
Gegroet
Joos en Frieda
P.S. Wie het begin van WOI nog eens wil nalezen: Korneel De Rinck - In Europese velden. Daarin beschrijft hij hoe en waarom in Servië de oorlog uitbrak ..en de dominostenen èèn voor èèn voor de oorlog vielen. Zemun ( voorstad van Belgrado) als "startschot".
Appelen en peren, pruimen en meloenen, tomaten als pompoenen en dat zeker voor geen miljoenen; maar voor een appel en ei kochten wij tussendoor( nu al een paar dagen) sappige perziken. De vele fruitstalletjes staan langs de weg, veelal met grote watermeloenen. Maar ook een appel en ei kon je kopen bij deze stalletjes!
Wij fietsten kilometers lang door deze fruitgaarden met het water in onze mond. Afgewisseld met zonnenbloemvelden. En aan de rand daarvan bijenkorven onder naast en boven elkaar en in diverse kleuren. Specialiteit van de streek : deze kasten zijn zo gemaakt dat ze verrijdbaar zijn d.w.z. kunnen vervoerd worden naar andere bloeiende velden. Specialiteit van de streek : zonnenbloemhoning.
Onze route vandaag liep 68,5 km naar de Witte Stad, Beograd ofte Belgrado. De fruitgaarden heb je al gehad; maar zoals bij vele grote steden is het doorbijten geblazen om door de bedrijfsterreinen, de winkelboulevards te geraken. Bovendien samen met de auto's. Maar wij laten ons niet doen, wij zijn tenslotte ook( voorzichtige) openbare weg gebruikers. En het is jammer, want er is ruimte en plaats langs de baan voor auto's om nog een ruim fietspad te maken. Wij duimen dat het opgenomen wordt in de toekomstplanning.
En juist op een moment dat wij wat zaten te blazen en onze wenkbrauwen opgetrokken hadden, schuift er voor onze wielen een perfect fietspad van 11km lang, eerst aan de oever van de Zava daarna zwierend door een mooi aangelegd park. De Belgradezen zijn op hun zondagse wandelingetjes , koffietje en rustige ontspanning. In Zemun op de punt van de Donau en de Zava zien wij Belgrado panoramisch liggen. Knappe skyline.
Wij picknicken aan de oever en voelen ons verbonden met de local, voldaan en vredevol.
In Zemun zijn echter ook de eerste oorlogsdaden gestart van de eerste wereloorlog. Het Oostenrijkse-Hongaarse leger viel hier strategisch het Servische leger aan.
Verderop (op ons mooi fietspad) staat een dominante burcht aan de overzijde van de stroom en laat niets aan de verbeelding over. Met wapengekletter zullen wij heersen!
Gisteren sliepen wij in Ilok. Een dorp dat gehalveerd is wat inwoners betreft. Weinig oorlogsschade. De Serviërs hadden het dorp in een wurggreep. En wapengeweld hoefde niet. Mensen trokken wel weg.
Nu slapen wij 77km verder in Besca. De Donau steeds als scheidingslijn.
Hier werd gevochten. Blijkbaar al eeuwen een kruidvat ( en dit is geen goedkope praat van dat andere kruidvat) De Romeinen, de Turken , de Habsburgers - de Oostenrijkse-Hongaarse dynastie, de eerste Wereldoorlog met Gavrilo Princip ( Franz Ferdinand+), de tweede Wereldoorlog met de Nazi's, de balkanburgeroorlog, de burgeroorlog met Kosovo. En steeds waren er heersers die deze streek herbevolkten met volkeren die hen goed gezind waren. De oorspronkelijke volkeren - Kroaten, Slovenen, Serviërs, Bosniërs - werden overspoeld door Turkse mensen, Duitse, Hongaarse, Oostenrijkse ....mensen. Een wespennest waar alleen de beste imker de analyse kan maken van al dat gewemel. En dan spreken wij nog niet van alle religies die ze meebrachten. Dat de volkeren een stuk identiteit wilden demonstreren, uitte zich in het verzet tegen de overheerser en sloeg door in een onafhankelijksheidstreven tot in het extreme toe.
Wij proberen een leerling imker te zijn.
Wij passeerden twee stadjes elk op de oever van de Donau, nu verbonden met een brug. Novy Sad en Petrovaradin. In Petrovaradin staat aan de oever een oninneembare burcht van Habsburgse Maria Theresia. Zij wou niet dat niet-katholieken hier konden wonen. Ze werden naar de overkant gestuurd en vormden daar Novi ( nieuwe) Sad ( stad). Het werd de grootste Servische stad. (In deze stad werd ook de strijd gestreden in 1999 tijdens de Kosavaarse burgeroorlog. De drie verbindende bruggen werden door NAVOtroepen vernietigend. Wij verwijlen bij een emotioneel gedenkteken met de namen van slachtoffers aan de resterende pijlers van zo'n brug.)
In de aanloop van de tweede wereldoorlog trachtte de toenmalige Servische koning zoete broodjes te bakken met Hitler. Tito, een Kroaat, leidde het volksverzet tegen de Nazi's. Hij werd in1941 democratisch verkozen en kwam met zijn communistische partij aan de macht. Hij zocht een evenwicht tussen de volkeren.
In dorp hier wat verderop van onze slaapplaats, Novi Slankamen, zijn in de burgeroorlog alle Kroaten gedwongen te verhuizen. Zij waren hier in de meerderheid.
Wat denken wij van de Serviërs? Milosevic ..... Een misdadiger. Alle Serviërs misdadigers? Supporteren wij in het tennis met Djokovic! Een groot sportman!
Zoveel gedachten, zoveel nuances.
Onze tocht vandaag. De Servische douane vlot gepasseerd. Eerst nog " Partagez la route". Daarna terug onze vertrouwde dijken- asfalt- gravel- gras. Naast wijngaarden nu ook veel bijenkorven ( vanwaar anders de titel van dit stuk).
Een stuk van een kilometer of zeven was nauwelijks berijdbaar. Putten,rotsige stenen, scherp dalend , steegs klimmen, waterplassen, slijk.. En toch zijn wij ruim op tijd geraakt om de Belgen te zien winnen tegen de Engelsen! Proficiat.
Maar daarvoor kwamen wij in een verrassend dorp Sremski Karlovci ( Karlowitz ).
Een Italiaans plein met barok gebouwen( geel en zalmroze)van de Orthodoxe Servische Kerk. De Patriarch heeft hier nog altijd zijn paleis en het dorp is het centrum van de Servische kerk.
De belangrijkheid illustreerde zich in de toeloop van toeristen ( de eerste keer deze reis en laat ons zeggen dat er twee bussen afgeleverd werden).
Verder waren er weer een aantal snedige klimmetjes. Zonovergoten. Onze neuzen blinken al.
Inderdaad de baan delen. Wij waren verwende nesten. De voorbije dagen reden wij voor 90% op aparte fietspaden. En wij durfden al eens ons beklag te doen over de staat van deze fietspaden. Teveel gravel, teveel gras, teveel putten en bulten.
Welnu vandaag hebben wij 90% van ons parcours ( 88 km) gedeeld met auto's. De concentratie groot. Het landschap landelijk en vruchtbaar. Faites attention!!! Soyez prudent!!!
De laatste 40km ging à dos d' ânes, ça veut dire op en af, op en af, op en af en daarna ook gelardeerd met stevige klimmen raide et aigu.
U merkt het! Wij hebben een slag van de zon gekregen. De zuiderse zon van Zuid-Frankrijk is hier ook. De mooi gelijnde wijngaarden, de velden vol bloeiende zonnebloemen. La douce France zou je zeggen en het voelt zo wel aan. Maar toch worden ze geen wereldkampioen. Ook Kroatië is zacht.
Nu wel. Het was in 1991 anders. Wie herinnert zich Vukovar niet. Het toneel van de verbeten strijd tussen de uiteenvallende volken van Joegoslavië. Hier de Kroaten versus de Serviërs. De Blauwe Donau kleurde in die jaren rood. Teveel onschuldige slachtoffers. Ereperken ( in de Westhoek kennen ze er alles van om mensen te herinneren). Maar het had niet gehoeven. Oorlog is altijd te mijden.
Het Kruis is als symbool, voor de overwegende katholieke Kroaten, van grote betekenis en ze staan in grote getale op deze ereperken. In Vukovar liep de bevolking door de burgeroorlog terug van 47.000 naar 27.000.
En toch is daar weer de veerkracht van de mensen, de burgers. Een nieuwe stad is kilometers verder weer nieuw opgebouwd. De oude stad gerenoveerd zonder dat kogelgaten en de verwoeste gebouwen verdonkeremaand worden. Wij vertoeven en verwijlen en mijmeren een tijd in deze gekwetste stad.
Hoe vinden wij de juiste weg? Frieda, modern met haar fietscomputertje. Joos, ouderwets met kaart en beschrijvingsboekje.
Maar de route Eurovèlo6 is ook bewegwijzerd zowel in Hongarije en Kroatië.
Maar dat loopt niet altijd perfect. Op sommige cruciale punten staan er geen tekens. En dan brengt de kaart en vooral de computer redding. Hoewel die ook in wat grotere steden ons de "weg op zeven" stuurt.
Het kenteken is een blauw bordje met daarop een wit cijfer 6 omkranst met de gele europasterren. Op sommige plaatsen staat godverloren weer een bord nadat wij al kilometers niets gezien hebben en wij verder gefietst hebben op kaart en computer. Maar eigenlijk kan je niet verloren rijden.
De grens naar Kroatië oversteken verliep zeer vlot. "Proficiat met jullie voetbal ploeg. De finale. België - Kroatië had de max geweest." Identiteitskaart snel gecontroleerd. "Kroatië Champion". Een brede lach en een duim. Wij gezwind de fiets op.
De kleine landelijke dorpjes schoven voorbij. De oogst van moeder aarde is gul. Nu komen ook de wijngaarden al de andere vruchten nog aanvullen.
En de witrode blokjes op truitjes, op vlaggetjes, op vlaggen, op autospiegels..zijn niet te tellen... U kent het wel van de voorbije geelroodzwart.....
Wij slaan links af een natuurgebied in voor een 32km lange tocht. De gravel kan ons deze keer niet deren.
Wij zijn alleen met zeer veel witte reigers, blauwe reigers, grasscherende zwaluwen, aalscholvers, sommigen als ware gekruisigden met hun gespreide vleugels, ooievaars ( wie weet waar die allemaal terecht komen ) , visarenden en vele andere vogels en bloemen die wij niet kunnen benoemen, vele kikkertjes doen de kikkersprong om onze banden te vermijden, vlinders aller kleuren dartelen met elkaar. Bedwelmende geuren en kleuren.
Wij zijn in het aards paradijs beland. Vrede met de wereld, vrede met onszelf. Dit gebied 32 km lang kilometers breed. Een oase voor mens en dier.
Dit is de werkelijkheid nu.
1991-1995 : de Serviërs steken de Donau over en leggen mijnen in dit gebied. De Donau als scheiding." Daar blijven Kroatië" Het dorp Batina waar wij links afsloegen is platgeschoten door de Serviërs. De brug vernietigd. Mensen gedood. De hel was het.
UN soldaten hebben de ontmijning op zich genomen.
Boven het dorp Batina op een hoge heuvel heerst een overwinningsgodin, zeven meter hoog op een zuil van meer dan twintig meter. Zij troont in klassiek Russische realistische communistische stijl boven de vlakte. De Russen hebben hier de Duitsers (WO2) een lesje geleerd. De godin is het vrijheisdbeeld in NY waardig. (Inderdaad laagvlakte omzoomd met een bergketen, wij hebben ons eerste serieus klimmetje achter de rug)
In die tweede Wereldoorlog was een zekere maarschalk Tito een held. Door zijn optreden kreeg hij binnen de communistische landen een stuk vrijheid om van Joegoslavië een bestuurbaar land te maken met zijn vele volkeren en religies. De eenheid bewarend.
Er wasin Joegoslavië een zekere vrijheidsgraad en de volksraden (als inspraak) waren toonaangevend. Sommige mensen uit de vakbond gingen naar hier op studiereis om die inspraak te bestuderen( eind jaren zeventig).
Tito had in dit natuurgebied zijn jachtpavilioen. Voor hem ook een gepriviligeerd paradijs.
Op het einde van onze 88km fietstocht vandaag kwamen toe in Osijek. Ons ook nog bekend van die Balkanoorlog. Ook hier stierven ruim 800 mensen. De kogelgaten zijn overal op de huizen nog te zien. Mooie huizen , verschillende periodes, verschillende stijlen..barok, art deco , classitisch, Moors.
Maar ook de Kroaten waren niet van de poes, de legeraanvoerders uit deze stad zijn aangeklaagd voor oorlogsmisdaden.
Ook het imposante verdedigingskasteel van de Habsburgers mocht niet ontbreken. Om de vrede te bewaren?
De stad transformeert. Aangename parken,aangename pleinen, aangename verkeersvrije hoofdstraat, aangename wandelboulevard langs het water....de mensen flaneren bij dit mooie weer, de vele terassen zitten vol....de mensen schijnen weer vrede te hebben. Het is hen gegund. En straks wereldkampioen.
De eerste honderdvijftig kilometer na Boedapest zijn de fietswegen niet in goede staat! Wij vertelden al van de putten en de kuilen.
Frieda haat gravel, Joos niet.
Joos haat grasdijken, Frieda niet. ( haten is niet het goede woord, maar "niet houden van" is beter) en er was gravel en er was gras....en dan spreken wij elkaar moed in. Maar vandaag was de gravel en het gras beperkt. De dijken waren geasfalteerd, kilometers en kilometers en nog eens kilometers........ En dan maar malen.....zon en wind mee......niemand anders ......fietsen met ons beiden ...jij en ik alleen en weer ons lippen getuit en gefloten en eventjes aan de bel gerinkeld.
En zo doe je in één moeite door 86 kilometer. En zo komen wij in een mooi stadje BaJa ( waarom ook niet) terecht. De Donau heeft nog zware industrie aan zijn oevers en dat moet je ook passeren .... Maar dan aan de boorden van een arm van de Donau een langgerekt kronkeld park met standjes , speeltuinen, sportvoorzieningen......ook vakantie in Hongarije. Een mooie intro om ons aan deze oever te goed te doen aan ons middagmaal.
Natuurlijk is de Donau een economische ader en dat verbindt de handelssteden met elkaar,dat verbindt streken en landen. De Romeinen hebben dit ook geweten en hebben de Donau als verbindend gemaakt. Maar tegelijk is het ook een zichtbare scheidingslijn tussen streken en landen. De Donau als verbinding en scheiding. De geschiedenis leert het ons.
Wij gingen op Camping slapen te Mohács, camping is er niet meer. Dus weer een hotelletje. Gisteren wilden wij niet naar de camping, vandaag konden wij niet.
Wij steken de Donau over met een veerboot. Oriëntaalse kerken en gebouwen, Moorse gebouwen......de Turken hebben hun stempel op deze stad gedrukt. En groot en heroïsch zijn de triomfbogen die aangeven dat de Turken verslagen zijn. De veldslag even verderop naar de Kroatische grens. Het was een inheemse bevolkingsgroep die zich in geitendracht met kop en horens en al de Turken verslagen hebben. Je kan zo'n geitenkop als toeristische trofee aanschaffen. ( Dat volkje was zeker niet van het geitenwollen soort).
Ook in deze stad is er grote economische bedrijvigheid.
Wil Orban dat alleen voor zichzelf? Hoe was dat ook weer...eigen volk....solidair met andere volkeren. Dat zou geschiedenis zijn!
Wij zijn nu op een goede 10 km van de Kroatische grens; en wij hadden graag op 16/7 voor de duivels willen supporteren in de finale tegen de Kroaten. Maar ja,alle Hongaren die wij vandaag spraken waren supporter van de Belgen; ze hadden graag verlengingen gezien. Eentje had de vingers gekruist. Maar ook in dit katholieke land heeft dit niet geholpen.
Wij zijn al goed opgeschoten en wij hebben gisteren in een hotelletje geslapen; de camping 7 km verderop was niet tvzeker en dan moesten wij 30 km verder zonder noemenswaardige voorzieningen. De match mochten wij niet missen. En wij hadden ook al 74km op de teller ( en zeggen dat wij kalm zouden starten). Wij sliepen in Kalocsa. Na Estergom de tweede gootste katholieke stad; een begrip in Hongarije. De stad werd veroverd op de Turken en zoals in vele stadjes hier herbevolkt door kristenen. Een magnifieke barokke kathedraal en al even majestueus aartsbisschoppelijk paleis en dito museum in felgele kleur ter ere voor de Keizerin Maria Theresia, de habsburgse dynastie. Macht en Glorie.
De hoofdstraat, voetgangersgebied, met in het midden op een mooie rij de aartsbisschoppen in hun paasbeste kostuum en houding. Een colonnade van eerbiedwaardige HEREN. Dat het moge veranderen in de kerk.
Een beetje achteraf een mooi park waar beelden stonden van de geschiedkundige heersers in deze stad. Ook de Turkse hoofdman kreeg hier zijn standbeeld.
De stad is ook de hoofdstad van de paprika. De velden stonden er vol van. Paprika, wij zeggen pepertjes, niet van die pikante. Het is een grote economische activiteit. En wie bracht de Paprika naar hier .. Ja, ja De Turken. En zeggen dat er nu van de heer Orban geen Turk of andere vluchtende mens het land binnen mag. Een ijzeren gordijn trekt hij op. Frère Orban, één van onze Belgische voormannen, heeft de ketenen van de armen doorgeknipt, toen al.
De tocht naar Kalocsa was zeer mooi. De eindeloze uitgestrekte Hongaarse laagvlakte. Vruchtbaar. Zonnebloemen, koren, aardappelvelden, tarwe...En ook de onvermijdbare maïsvelden.. Wij mogen stilaan spreken van Maïzena-fobie in navolging van de verpaarding van ons lanbouwlandschap. ( Wij gebruiken haast geen maïzena meer)
De Donau aan onze andere kant blijft er rustig bij en stroomt zijn egale stroom. Het geeft ons ook rust.
Boedapest verlaten ging best gemakkelijk. Wij hadden gisterenavond het al eens te voet verkend. Camping - Donau twee kilometer en daar was het wegwijzertje eurovèlo6.
Wij hadden een zeer matige route uitgestippeld - 54 km. Een makkie zal je zeggen. Hoewel, wij rijden (nog) niet elektrisch, het zijn onze eigen benen en armen die energie leveren; wij zijn bepakt en gezakt met vooptassen en al en dragen een tent mee en onze pick-Nick en voldoende proviand. Dus...hebben wij vandaag 75km gefietst. Het was draaglijk warm en het ging ons goed af.
Hoewel de fietspaden er belabberd bijliggen. Putten en kuilen, onverharde wegen...dokkerende fietsen.....Parijs - Roubaix waardig. Soms reden wij over dijken kilometers lang...smal weggetje .....een aarden spoortje fietsband breed ...
Wij moesten denken aan de onverharde dijkwerken aan de Schelde in de beginjaren tachtig......eentje vooraan op de buis....eentje achteraan op de fiets.....en dan zijn er van die dagen dat ik wel eens terug denk aan ......lekker achteraan bij vader op de fiets, vader weet de weg. .... Ik lekker van niets.......of wij floten......en ...zongen .....fietsen op de heide..fietsen met ons beiden...... De lippen weerom getuit om te fluiten.
Niet electrisch maar wel met een fietscomputertje.......Frieda weet nu lekker de weg en vader weet van niets. Dus Frieda loodst ons door alles heen....en wij blijven zingen.
Het lanbouwlandschap aan de andere zijde van ons is groots en oneindig de andere zijde de blauwe Donau ...... Schöne Blaue Donau ..Johann Stauss was een beetje kleurenblind ...maar zijn wals dansen wij met plezier mee.
Wij zitten nu op de " Hallercamping " in Boedapest. Weliswaar niet zo mooi als het Hallerbos van twee manden geleden. De bloeiende paarse tooi is hier niet. Toch is de camping aangenaam groen. Twee jaar geleden was hij stoffig.
Inderdaad twee jaar geleden was deze camping ons eindpunt van een tiendaagse fietstocht vertrokken in Passau. Wij waren met vijf andere vrienden. Wij volgden al een aantal jaren de fietsroute Eurovèlo 6. Deze route loopt van aan de Atlantische Oceaan tot de Zwarte Zee.
Elk jaar fietsten wij een tiendaagse. Wij vertrokken daar waar wij het jaar tevoren gestopt waren.
De trein bracht ons naar onze beginbestemming en met de trein geraakten wij terug thuis. Een hele ecologische onderneming. Alles perfect uitgekiend door Mieke en Nico. Maar je kan je voorstellen fietsen met pak en zak en tenten en wij erbij .......een haast onmogelijke onderneming. En toch ....wij kennen nu de stations van Rijsel,Parijs,Tours, Nevers, Basel, München, Passau , Wenen, Boedapest ......en alle anderen waar wij bij nacht en ontij passeerden.
Wij waren in Boedapest gearriveerd. Maar de internationale treininfodiensten konden ons geen goede reisroutes aanbieden tot aan de Zwarte Zee. Met de vrienden hebben wij dan een andere fietsroute gekozen. De frontlijnroute 14-18. Wij zien wel wat de toekomst ons brengt.
Maar nu zitten wij in Boedapest. Wij starten morgen voor ruim 1700 km op weg naar de Zwarte Zee. De Eurovèlo 6 brengt ons aan de oevers van de Donau langs Kroatië, Servië, Roemenië / Bulgarije tot de Zwarte Zee. Maar eerst trekken wij verder door Hongarije.
En op 16/7 zitten wij in Kroatië om de finale van de voetbal België - Kroatië te zien. En de Belgen winnen natuurlijk. Wij zullen voorzichtig zwaaien met ons vlaggetje.
Wij hopen als wifi beschikbaar is regelmatig verslag van onze fietstocht te maken.
Gegroet.
Joos en Frieda
P.S. Toeval bestaat niet. Een achternichtje , Helena, is met haar scoutsgroep hier ook op de camping. En een ander nichtje en achternichtje verkennen nu ook Boedapest.
