En je kan van het Westen van Europa fietsen naar het uiterst Oosten van Europa fietsen. Van Nantes aan de Atlantische oceaan tot Tulcea aan de Zwarte Zee. Een fietsroute Eurovelo6 genaamd. Met vrienden hebben wij die gefietst tot Boedapest, elk jaar een tiendaagse. Nu het laatste stuk wij met ons tweetjes.
Wij volgden de Loire, de Rijn, de Donau. Steden zoals Tours, Orléans, Nevers , Basel, Schaffhausen, Ulm, Regensburg, Passau , Melk, Mauthausen, Wenen, Bratislava, Estergom, Györ, Boedapest ,Vukovar,Osiek, Novy Sad, Belgrado, Ruse, Constanta. Een wereld waar mensen mensen zijn. Met periodes van bloei en eendracht, verstandhouding en solidariteit, tolerantie en goed samenleven, van goed bedoelde staatsvormen en ideologische overtuigingen. Maar ook van oorlog, armoede, verknechting, onvrijheid, xenofobie, intolerantie. Zo is, en niet anders, de geschiedenis.
Grieken en Romeinen beschreven het. Goden en mensen. Niets menselijks is ons vreemd.(Ovidius)
Vruchtbare landschappen, pastorale eenvoud en stilte, onuitspreekbare vergezichten, open ruimtes, stromen, meren, bossen...wat moeder aarde voortbrengt is te respecteren. Er is maar èèn moeder aarde. Nu met z'n allen werken tegen de klimaatopwarming. Europa doe het. Krachtdadig en met alle landen aan boord. Europa vermijd de fouten van het verleden. Vind nieuwe energie. Ga ervoor.
Het is mooi geweest.
En wij hebben net gezorgd dat wij met Flixbus ( een idee van Mieke)terug naar Boedapest kunnen rijden. Op een dag en een nacht zijn wij op de plek waar wij drie weken (3x7 dagen) met de fiets vertrokken zijn.
In elk geval, ons voorstellingsvermogen over de de delta is/ was beperkt. Geen mens kan dit vatten. Drie grote stroomarmen die reiken naar de Zwarte Zee,
Daartussen kanalen, kanaaltjes, rietkragen en dan plots meren en meertjes. De natuur heer en meester. Een paradijs voor de vogels. Echte vogelaars kunnen hier weken zoet zijn met hun observaties. Wij, leken, proberen veren en kleuren en grootte te onthouden ( en wij hadden wat voorstudie gedaan). Wij zagen o.m. de (stelt) kluut, de fuut, de knobbelzwaan, de dwergaalscholver, de purperreiger, de kleine zilverreiger en toch bijzonder de Scharrelaar. Uiteraard kickten wij op de Pelikanen. Nogmaals de natuur op zijn best.
En niet alleen de vogels lusten vis. Wij kregen, in het midden van dit paradijs waar weinig mensen wonen, visschotels ( werkelijk in de meervoudsvorm) voorgeschoteld door de plaatselijke mensen. Veel was niet genoeg. De eenvoudige mensen en hun gulheid.
Wij reden nog met paard en kar door èèn bosgebied en een zandduinengordel, daar waar de Zwarte Zee zich teruggetrokken heeft. Lianen in het bos, maar geen Tarzan te zien. De wilde paarden lopen hier zoals in de Camargue nog vrij rond in een groot gebied.
De natuur wordt aan de natuur teruggegeven.
Wij varen naar Sulina. Het meest oostelijk punt van Europa. Hier is het punt nul van de Donau. Er zou een merkteken zijn. Wij vinden het niet. Dan fotograferen wij de oude vuurtoren, die de schepen vanuit de Zwarte Zee de Donau inleiden. Dit is dan voor ons het punt O. Waar deze reis eindigt.
De terugreis moet echter nog beginnen. Het zal uitzoeken worden. Trein en fietsen!!! Wij zullen zien.
Na nog eens 79 km vandaag, komen wij toe in Tulcea. Het finaal fietseindpunt voor ons. Boedapest -Tulcea : 1794km.
Wij doken al snel in Donau-delta. De kreken, de meertjes, de meren. De zon liet ze allen zilver blinken. Wij rijden op asfaltwegen soms tussen de rietkragen ( kwiet, kwiet..horen wij daar de karekiet!) en daarna weer stevig klimmen naar nog landelijke dorpjes. De valleien zijn deel van de delta. Als er lagergelegen is, is er ook hogergelegen. Daar tussenin zijn de valleien vruchtbaar. De landbouwers ze werken voort met machtige machines van John Deer, Claas en New Holland ( vroeger Claeys uit Zedelgem). Grootlandbouw dus. Maat ook fruitgaarden. Wij kopen aan een stalletje sappige perziken. In de dorpen ( en dat geldt voor gans onze doortocht in Roemenië) staan aan de huizen tafeltjes met tomaten, paprika's, aubergines, courgettes, .. Mee te nemen en een cent achter te laten ( hier is geen lei om de poeffers op te schrijven; met de "lei" betaal je hier). De langgerekte dorpen zijn boomomzoomd en daartussen bloemen en bloemen. Fleurig Roemenië. Fleurt ons altijd op.
Onze laatste fietsrit gaf ons weer al dat moois met ongelooflijke vergezichten. Hoewel de tegenwind ( en het klimwerk) ons uitdaagde om tot het einde vol te houden. In een van de dorpen wonen de Lipovanen; Russen die in begin 19de eeuw gevlucht zijn omwille van hun godsdienst en nu nogaltijd archaïsch Russisch spreken.
En buiten de grote boeren leven de mensen hier van de visvangst. De visschuur van Roemenië. Die vis heeft ons uitmuntend gesmaakt op wandelboulevard van de Donau.
Wij zitten nu in Tulcea. Het bijna-begin/ einde ?!van de Donau. Het punt nul begint in Sulina. Raar, maar waar de telling van de Donau begint aan de monding en niet aan de bron. Een uitzondering in het maritieme tellen.
De Grieken waren hier eerst, maar stopten aan de Ijzeren Poort. De Romeinen braken met blote hand de ijzeren poort open. De Magyaren voeren door tot Hongarije en bevolkten daar het land. De Donau als levensader.
Morgen gaan wij de delta per boot verkennen. Wij brengen verslag uit. Hoewel wij geen vogelaars zijn, zijn we wel heel benieuwd. Wij zagen al een "Wielewaal"die volgens experten moeilijk te observeren is.
De titel is van Ovidius. Tomis was de stad waar naar hij verbannen werd. De Griekse naam; zij de Grieken, waren hier eerst. Constantijn huldigde zijn zus door de naam te veranderen in Constanza.
Wij sliepen in het hotel Carol. ( goed onderhandeld over de prijs) Mooi klassiek hotel met stijl. Het ontbijt van topklasse. Koning Carol ( Karel ) was een breeddenkend man. Hij maakte de bouw van een moskee mogelijk en was aanwezig bij de opening. De moskee-minaret gaat harmonieus samen met de koepels van de Orthodoxe Kathedraal. Magnifiek interieur. Trouw en doopplechtigheden aan de gang. En het is zondag.
Op de wandelboulevard langs de Zwarte Zee ziet het zwart van het volk. Zondagse taferelen.
Een rijke stad. De grootste haven van de Zwarte Zee. Tijdens de communistische periode in volle bloei gebracht.
Het art - nouveau Casino straalt vergane glorie uit. Het blijft mooi in zijn vergankelijkheid. Maar wanneer het herstel? Dat geldt eveneens voor een aantal architectonische mooie gebouwen. Het lijkt erop dat er na de communistische periode alles stilgevallen is wat renovatie betreft. De hoogbouw moderne(!?) hotelketens zien niet om naar de geschiedenis. Beter bouwen op vrije percelen, meer rendement. Het wordt tijd dat de toeristische sector ook maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt.
Met deze gedachten flaneren wij mee met de mensen. En gaan in een typisch Roemeens restaurant onze aankomst aan de Zwarte Zee vieren. Super lekker en authentiek. Orkestje aan toe.
Wij verlaten de Zus langs een Riviera-laan, waar Nice en Saint-Tropez nog een puntje kunnen aanzuigen. Voor vele Roemeense toeristen het walhalla. Je ziet ze in short en handdoek en zonneparaplui op teenslippers paraderen. Ieder zijn leven, niets voor ons.
18 km verdragen wij deze wellustige welstand. En dan zijn wij plots weer op "den buiten". Klimmen dat wel. Maar de vergezichten belonen elke inspanning. Dit kan je enkel in je geheugen vastleggen. Foto's kunnen deze schoonheid niet weergeven.
En op de relatieve hoogte staan verschillende windmolenparken. De wind heeft hier uiteraard vrij spel. De ecologie dient zich aan.
De laatste 8 km moeten wij weer delen met druk verkeer. Altijd oppassen geblazen. Het fietsidee is nog niet ingeburgerd in Roemenië. Nauwelijks fietspaden, laat staan fietsostrades.
Hoewel ze er plaats voor hebben.
Na 73 km stappen wij af in een klein pensionnetje te Baia.
Gisteren hadden wij geen internet. Het verslagje is net gepubliceerd. ( zie hierboven)
Het bruiloft werd goed overgoten met natuurlijke producten zoals eau de vie en lekkere wijnen van de streek en een heerlijke maaltijdsoep zoals ze die alleen in Roemenië klaarmaken. Maar gezien wij voor een nieuwe bergrit stonden, hebben wij de keet niet gesloten deze keer. Wij zijn Elena en John heel dankbaar dat ze ons lieten slapen en mee feesten.
De morgenstond heeft goud in de mond. Om 8 uur waren wij op pad. Warm en klimmen. Hot en hot en bergen van 1ste categorie. Houden wij dit vol? Tijdig afstappen en kleine hapjes eten en veel drinken. Het vraagt grote inspanning maar de natuur en de uitzichten zijn prachtig. De wegen maken grote bochten in de valleien, soms haarspeldbochten. Dalen met de wind, die alles afkoelt en de t- shirt weer droogt, is zalig. Klimmen is tegen de sterren op. Het zweet dat in je ogen kruipt. Het gehijg dat niemand wil horen. Maar wij houden vol. Wij groeten het 30m hoge monument dat Trajanus hier heeft gemanifesteerd. ( nu nagemaakt) Maar op zo'n plek dat de keizer het hele landschap 360 graden kon overzien èn iedereen hem zag. De veroveraar.
Na het middageten komen de wolken ons verfrissen en het terrein is heuvelend ( Vlaamse Ardennen) dat kunnen wij ondertussen wel aan.
De zwarte zee is in zicht. Wij zullen 87 km fietsen tot Constanta. Spreek uit Constanza. Constantijn, de keizer, stichtte Constantinopel. Zijn zus werd hier vereeuwigd als Canstanta. Familietrots? Bij ons zouden ze gewoon zeggen "Bij Stanske" Geen keizer, wel graag bij het plebs.
Wie zeker niet tot het plebs behoorde en als een straf naar deze stad verbannen is,was Ovidius. De grote dichter. Verbannen en hier begraven. Uiteraard werden wij gefotografeerd naast zijn standbeeld.
Ovidius die alles wist over de liefde en de liefdesgedichten. De Metamorfosen is zijn grootste werk. Goden en mensen worden in hun gewone doen beschreven in een geschiedkundig perspectief en verwisselen van gedaanten. Leuke anekdoten. Op ons college in Boom was Vergilius de favoriet. Van Ovidius mochten wij een aantal spreuken vertalen. Maar zijn liefdesgedichten waren wellicht te expliciet en te erotisch. En wat zou een achttienjarige in die tijd ervan begrepen hebben?
Wat we wel mochten vertalen:Omnia mutantur, nihil interit "Alles verandert,niets vergaat "
Of spreuken zoals : " begin niet of zet door" " Voor de moed is geen weg onbegaanbaar"
Dus lang leve het Latijn in de Middelbare school. Nu zoveel jaar later dringt het een beetje door.
1642 km en wij zien de " Zwarte Zee" en tot onze verbazing is die niet zwart.
(Dit stukje dient onder het stukje van Not the final goal te komen)
Vandaag op hoge hoogte gefietst. Tot onze verrassing beginnen de stevige klimmen hier, nu wij niet meer zover af zijn van ons doel: de Zwarte Zee.
Zwaar duwen en puffen en flanellen benen. Wij zijn 51 km ver en eigenlijk la toegekomen op de plaats van het vooropgestelde schéma. Wat doen wij?
40 km verder is er pas slapen. Maar de pijltjes op de kaart die de klimmen aangeven zijn te talrijk. Hier in Ion Korvin is een pensionnetje. O.K. Wij zijn toch moe en het is "laf" weer geworden. Pensionnetje blijkt volledig afgehuurd door een koppel voor hun trouwfeest. Oei!
Wij zijn zichtbaar moe want de bruidegom leeft met ons mee. 40 km verder, kan niet. Zeven km terug; op onze stappen/trappen terugkeren.. ( Joos doet zielig).
Bruidegom zegt dat er een aantal gasten niet zijn opgedaagd; maar eerst overleg met de bruid. Deze enthousiast dat er "bikers" het huwelijksfeest komen vervoegen. " Zet jullie mee aan 't tafel" Maar jammer wij hebben juist onze pick-nick achter de rug.
Niet erg er zijn bieren en wijnen...... Niet erg.....
Wij zijn te moe en hebben rust nodig. Na de rust wordt er taart en koffie geserveerd! Wij worden in de watten gelegd.
De bergrit was zwaar , maar de uitzichten superieur. Wijngaarden uitgestrekt zover je kon zien.
En de kloosters van de Orthodoxe kerk prijken langs de weg of liggen verscholen, sommigen in grotten. Geloven mag hier weer.
Het geloof is hier gebracht door Constantijn, de Grote de Romeinse Keizer, die als eerste het Christendom omarmde en hier kerken liet bouwen ipv tempels. Hij gaf ook zijn naam aan Constantinopel / Istanboel , kruising van water- en landwegen.
In deze streek huldigde hij ook Trajanus, de grote veroveraar.Trajanus die onnoemelijk veel Romeinen overgebracht heeft na zijn overwinning op Decebalus Rex van de Daciërs ( zijn beeltenis op de rots aan de Ijzeren Poort).
Het land inderdaad: Dacia. Eèn lampje? Ja, inderdaad, Dacia het automeek.
Zo genoemd nadat Renault de autofabriek heeft overgenomen en Renault Vilvoorde heeft gesloten. Il faut le faire!
Maar even terug naar Trajanus. Door die bewuste migratie is Dacië /Roemenië een Romaans land geworden met een Romaanse taal naast het Italiaans / Frans. Elk land zijn geschiedenis.
Het bruiloftsfeest gaat straks nog door maar daarover morgen meer.
Wij legden vandaag 89km af tussen Oltenita en Ostrov.
Oltenita en Calarasi zijn nijvere stadjes. De aanstekelijke bezigheid drukt zich uit in vele activiteiten. Ook de dorpjes ertussen doen het veel beter dan de dorpen van de voorbije dagen. De transformatie is zichtbaar.
De fabrieken die in de communistische tijd veel werk en activiteit naar de streek brachten liggen er zieltogend bij. Net zoals dat wij dat kennen in onze oude industriële vestigingen. Zie Hoboken, Vilvoorde, de oude borinage bekkens en dichter bij huis Willebroek en Boom - weg chemische, metaalverwerkende bedrijven - nu uiteindelijk stilaan gesaneerd en getransformeerd.
Maar om van een ecologische transitie te spreken? Niet hier? Bij ons wel?
Ook de communistische Amelinckx blokken bladderen af. Renovatie via sociale huisvestingsmaatschappijen is noodzakelijk.
De vis was in deze streek van groot economisch belang. In het alluviaal gebied tussen de Donau en het Donauterras( zo'n dertig meter boven de Donau en soms een km of meer verwijderd van de Donau) heeft men " men made"meren gegraven en steeds met een kanaal met de Donau verbonden. In deze meren is de vis heer en meester, hoewel de blauwe, de witte , de koe-reiger op de loer liggen voor hun voedsel. ( veel kikkers hebben wij niet horen kwaken - en als ik groot zal zijn en sterk , zal ik hem op zijn ....censuur... Slaan). Dus visindustrie.
Gelovig wordt men hier ook meer en meer als wij de wondermooie gedecoreerde kerken en kapellen onderweg zien. Je hoeft niet gelovig te zijn om dit mooi te vinden.
Onze vooraf opgestelde fietsplanning is nog nooit uitgekomen. Wij zien wel waar we uitkomen. Bvb zoals vandaag. Normaal slapen in Calarasi( zo'n 70km). Calarasi is de naam gegeven naar de "postkoetsrijders" tussen Istanboel en Boekarest. De afspanning zoals wij zeggen of Le relais. Hier verwisselden men de paarden en de koetsiers.
Maar wij moesten de Donau overvaren om Constanta te bereiken en dat was maar 14 km verder. Een wondermooi natuurgebied met onze reigers en ooievaars.
En waarom niet in één moeite overzetten en nog eens zeven kilometer verder fietsen er is toch slapen in Ostrov. En de wijngaarden concurreren hier met Frankrijk.
En dan druiven kopen aan een stalletje. De echte natuur smaakt. Eindelijk een druif met smaak.
Nog iets over de Eurovèlo6. De bordjes met de wegaanduiding bestaan niet in Roemenië. Onze goede kaarten helpen en zeker het fietscopmputertje van Frieda. Op haar kan je altijd rekenen.
Maar er zijn geen aparte fietspaden en je deelt de baan met auto's en vrachtverkeer.
Vooral naar wat grotere stadjes is dat soms wel uitkijken.
Beginnen met een bekentenis. Stereotiep vooroordeel. Als ik aan de Bulgaren denk, denk ik aan de Olympische Spelen. Aan de gewichtheffers. Kloeke mannen met armen als balken. In een outfit die doet denken aan een oud badkostuum. De handen wit getalkt. De kaken bol geblazen. En dan nog een oerschreeuw. Bulgaren.
Welnu zo liepen ze hier niet rond. Integendeel. Wel, fijne mensen zoals jij.
Ruse in de morgen is rustig mooi. Een voetgangers - fietsboulevard van ruim 2 km als centrum van de stad. Dan een fietspad van nog eens 2 km door een park. En dan op weg naar de Brug van de Vriendschap. Plezier van het fietsen is dat je bij grensovergangen alle auto's en vrachtwagens voorbij rijdt. En je wordt nauwelijks gecontroleerd. Soms zelfs het paspoort niet laten zien.
Aan het begin en het einde van de vriendschapsbrug staan aan weerzijde op Romeins lijkende tempeltjes met Ionische zuilen. 1952 ------1954 gedagtekend. Sinds de Romeinen geen brug meer.
Onze tocht zou vandaag 91km lang zijn. Met klimmen van 8 en 10%. En een eerste keer pech. Bij het schakelen ketting geblokkeerd. Spaak kapot getrokken.Hersteld.
Een oud euvel van deze fiets. Nochtans ketting en kamwiel precies vervangen voor deze tocht. Dus nooit meer op het kleinste fietsen. En het lukte die 8 en 10.
Het parcours : zie voorgaande beschrijvingen; maar dan een landschap zoals achter Leuven - Bertem- de ijssevallei.
De grootschalige agro-Industrie heeft hier toegeslagen. De vrachtwagens rijden de dorpjes kapot. En toch blijft het mooi fietsen. Soms door Natuurparken.
Nog twee zaken die ons opvallen:
- Roemenië is het land van de straathonden. Op alle plekken en plaatsen liggen ze, snuffelen ze rond, lopen ze wat scheef op hun dooie gemak. Werkelijk er gaat geen 100 m voorbij of er is zo'n exemplaar. Ook tussen de dorpen. "Stratiers". En ze doen niks. Ze lopen zelfs weg als je komt aangefietst. Alleen de stuivende wakers van het erf komen jankend en blaffend achtergelopen. Voorlopig nog niet grommend.
- Dat de kerk met hun zilveren koepels de toon zetten, dat meldden wij al. Maar nu ook langs Roemeense wegen komt men mooie kapellen en kapelletjes tegen. Jezus aan het kruis krijgt de centrale plaats.
De verwachtingen waren hoog. 10km rijd je zomaar niet om. Is het de regen?
Prachtige parken. Groot magnifiek bloemrijk plein : plein van de vrijheid. De vrijheid is ons dierbaar, net als de egalité en fraternité.
Het oude centrum van de stad is groots. De gebouwen met de balkons en ijzeren ballustrades laten de vroegere rijkdom zien. De afbladdering is weliswaar groot en je hoopt dat men nu nog ingrijpt. Het kan nog net.
Deze gebouwen werden op Weense/ Europese leest geschoeid. Joden op de vlucht hadden zich hier gevestigd en de handel gedynamiseerd. De stroom Donau als handelsroute. Grote Joodse families zorgden voor deze florissante stad. O.m. de familie Cohen. Tijdens WOII waren de Bulgaren bondgenoten van de Duitsers. De joden werden niet gedeporteerd. Een fenomeen dat wij niet goed begrijpen. En het is pas bij het begin van de communistische periode dat de Joden deze stad verlieten. Merkwaardige geschiedenis.
Maar hoe het ook zij, er was een Elias Canetti pleintje. Ik mocht naast het standbeeld van grote schrijver gefotografeerd worden.
Afsluiten in een typisch Bulgaars restaurant. Traditioneel aangekleed, ook de obers. Maar geen toeristenval, heel lekker Bulgaars eten.
En als nu nog eens de afbladdering aanpakken....een echte parel.
Wij hebben 77 km gefietst en Donau overgestoken. Wij zitten in een pensionnetje in Ruse. De Bulgaarse parel aan de Donau. Die parel wilde wij ontdekken. Maar zitten nu wat vastgekluisterd, het regent pijpenstelen. Dus straks wellicht meer wanneer de zon terug is.
Wij wilden de oversteek ook doen om hier in Ruse een groet te brengen aan het geboortehuis van Elias Canetti. Vrienden raadden het ons aan om hem te lezen. " De behouden tong" is een meesterwerk. Hoe meedogenloos hij zijn jeugd beschrijft en ook de relatie met zijn moeder. Zonder scrupules. En tegelijkertijd onthou ik dat nooit iets absoluut mag/kan zijn, hoe overtuigd dat je van je eigen gelijk kan zijn. Geen stelsel, geen godsdienst, geen goeroe, geen methode. Wees altijd de eerste dissident van jezelf, zou mijn broer zaliger zeggen.
Canetti meer dan de moeite waard. Canetti was een Sefardische jood.
Hij kreeg ook de Nobelprijs voor de literatuur.
De tocht vandaag was lastig. Iedere voorspeller had gezegd : zeker geen regen voor 12 uur.
Om 8u45 een stortbui van jewelste en niet direct een schuilplaats gevonden.Even toch een afdakje gevonden. En hop terug de fiets op. De druppelregen vergezelde ons ettelijke kilometers. Even een koffiepauze en alleen de dreigende wolken bleven boven ons hangen.
Toegkomen in Giurgiu. St Georges is de patroonheilige van Genua. De man die de draak overwon met zijn lans. Sint Joris plegen wij te zeggen. ( twee jaar geleden een mooie tentoonstelling over Genua en de kunst in Bozar Brussel)
En Genua was ook een handelsdrijvende stadsstaat die net als Venetë zijn handelsmacht wou vestigen overal waar het kon. En zijn naam vestigen. Dus hier ook in Giurgiu. Georgia on my mind, Georgia. Dat is nog Roemenië.
En dan de brug over van 2km800. Na de Romeinen, die wel een brug hadden tussen Roemenië en Bulgarije, is die brug pas in 1954 tot stand gekomen. Lange tijd de enige brug tussen die landen met de Donau als scheidingslijn. Maar heerlijk is haar naam :" de brug van de vriendschap"
Wij sliepen en aten in een aards paradijs. B&B Vila Guilia. De afgesloten grote tuin met schaduwboompjes en prieeltjes met bankjes en tafeltjes. Beelden van Romeinse jongelingen, venusvrouwen, keizerlijke koppen. Een helblauw zwembad.En er speelde zachte jazzmuziek( Ella Fitzgerald) of licht klassiek. Wij lui in een zetel, het gouden lepeltje werd net niet bij onze Lavazza-koffie mee opgediend. " Pluk maar de vruchten in de boomgaard, daarachter." zei de vrouw des huizes. De blozende appelen. Wij begrijpen Eva dat ze er niet kon aan weerstaan. De volhangende pruimenbomen. Je moet niet jantje heten om ze te plukken. De perenbomen in volle dracht. Ertussen de kruiden. Een lange serre met kleurrijke tomaten(zelfde kleuren op onze csa boerderij in Puurs), courgettes, paprika's , alles gegarandeerd bio. En bij valavond wordt ons een Italiaanse pasta en visschotel geserveerd met een lekkere frisse rode wijn. Een fles Grappa werd op de tafel gezet en de kan wijn gevuld. Wij hebben lang van de avond genoten èn van de wijn èn van de Grappa.
Het ontbijt werd geserveerd op de verdieping met open ruime ramen zicht op de hof. Deze ruimte een waar museum met schilderijen en beelden. Ook in het huis waar ze zelf woonden, stonden antieke beeldjes en kunstwerken. Wat doet een zo rijke Italiaan hier in dat paradijs?????wij durven niet verder te denken.
Het was lekker fris om te vertrekken. Luchtig fris windje. En de Grappa en de wijn waren snel verdampt. Het was bewolkt en soms kwam de zon ons een beetje teveel verwarmen. Maar goed tussen 21 en 27 graden hebben wij geen reden tot klagen. Het parcours hetzelfde patroon als de voorbij dagen. Maar opvallend veel gele zonnenbloemvelden, alsof Van Gogh terug tot leven komt.
De kerken domineren in de dorpjes met hun gerenoveerde zilveren koepels, drie of vijf. Na de communistische jaren een revival.
Het communistisch regime heeft in deze streek ook de economie op gang weten te trekken. Chemische bedrijven, textielbedrijven, metaalbedrijven. Daarnaast ook boerderij- coöperatieven. Maar de aftakeling is totaal : overwoekering, kapotte ruiten, spoorwegbeddingen ( die naar de fabrieken leidden) ongebruikt en overgroeid. Ineenstorting. De bevolking in de dorpen ging op zoek naar werk en verhuisde. De achterblijvers berooid. Hun toekomst bedrogen. De fles brengt vertroosting.
Wij zien dorpen die te lang getwijfeld hebben om te zien welke hun toekomst was.
De Europese commissie steunt hier de plattelandsontwikkeling. Wij zien mooie ontmoetingspleintjes en speeltuintjes voor de kinderen. Wij zien de grote zilveren silo's voor de verwerking van de landbouwproducten. Wij zien de fruitopslagplaatsen. Wij zien de grote zware vrachtwagens af en aan rijden. Ja, dat zien wij.
Wij volgen nu al zeer lange tijd de Donau met aan de overkant Bulgarije. Vandaag deden wij 79km. En slapen in Zimnicea. De eerste keer wat problemen gehad om het juiste slapen te vinden vandaar de 79.
In totaal fietstten wij al 1247 km. De kmstand in ons boekje, de gids die wij volgen 1156,5 km.
Gegroet
Joos en Frieda
P.S. Wij leven sinds Roemenië een uur vroeger dan jullie in België. 8 uur bij jullie is hier al 9 uur.
Gisteren sliepen wij in Bechet. De lange, lange tocht ....een zalige douche en een zalig hotelletje.
Vandaag zou de tocht maar 72 km duren. Weer een eindeloze weg. De uitgestrekte velden verbinden de dorpen. Af en toe een wat grotere gemeente.
De mensen wuiven en roepen ons na. Wij brengen op zijn minst even blijdschap in het hart.
Kinderen staan langs de kant van de weg om handje klap te doen. Zoals de volwassenen bij de jeugdvoetbal hun handen uitsteken voor de spelertjes die dan in looppas op de uitgestoken handen slaan. Kindergeluk.
De paarden staan aan een touw gebonden te grazen, ook op de meest afgelegen, plekken; ezels vastgebonden aan hekken; schapenkuddes met hun herder; koewachters liggen in de wei; geitenhoeders met hun kudde op de open velden; mannen met hun stok achter een hoenderkolonie; ganzen kwakkelend op de dorpspleintjes, krijsend als wij te dicht komen aangereden.
Een dorp Garcov, de serres in plastiek, tomaten, paprika's , ..... Het beeld van de vroegere serres in Hoeilaart/ Overijse komt in ons op....in het zelfde glooiende landschap. Overal serres.Glas vervangen door plastiek, druiven door groenten. En je ziet hier dat ze goed boeren. Grote huizen in aanbouw.
Er moet ons iets van het hart.
Wij beschrijven wel de mooie dingen. Maar sluiten onze ogen niet voor de mindere zaken.
Neem nu de afval. Overal, maar werkelijk overal ligt er afval, alle mogelijke plastieke flessen, plastiek tout court...soms echt letterlijk grachten vol. Aan de rand van de dorpen ongecontroleerde vuilnisbelten, walgelijke storten; "vuurke stook" in de dorpen van gedroogd gras en andere zaken uiteraard.
Zestig jaar terug in ons dorp...ook dat was het tuinpad van mijn vader.....
Wij zagen hier en daar toch wel van die sorteerbollen, splinternieuw. Hoop.
Wij slapen nu in Islaz. In een B&B van topklasse. Zit hier mooi een burgermannetje te wezen.
Ooit was het hier anders. 1848. Het jaar van de grote revoluties. Marx schrijft zijn communistisch manifest. Hij wordt ons land uitgezet. ( Indien je de kans krijgt ga zien naar "Marx" gespeeld door Johan Heldenberg, grandioos).
Goed 1848. De "Proclamtie van Islaz". Gelijke rechten voor iedereen ongeacht ras of religie, ongeknecht tegenover buitenlandse machten, emancipatie van de boeren...met 150.000 mensen trokken ze van hieruit in betoging naar Craiova. De regering in Boekarest viel. De machthebbers ( Ottomanen en Russen/ Hongaren) sloegen de opstand neer. 70 jaar later werden de eisen gerealiseerd.
De weg is eindeloos. Wij weten niet waar onze weg eindigen zal. Ieder gaat zijn eigen weg en weet niet waar die eindigen zal. Daarom is de weg ook eindeloos. Want het einde zullen wij niet weten.
Onze weg vandaag was ook eindeloos. Wij reden op een plateau zo'n dertig meter boven de waterspiegel van de Donau. Tussen ons en de Donau een alluviale vlakte, soms zeer breed dan weer versmallend. Aan de linkerzijde uitgestrekte velden van voornamelijk zonnenbloemen, tarwe en de Maïzena. Kilometers ver kan je zien. Tussen de dorpen die op een afstand van vier, vijf, zes, zeven kilometer van elkaar liggen. Langgerekt zijn ze. De voortuintjes goed afgesloten met hekken allerhande , maar binnenkijken lukt niet. En daarvoor staan banken in het lommer. En vandaag , zondag, zit iedereen buiten op de bank te keuvelen, vooral de moeders en de grootmoeders ( met hoofdsjaal en schort). De mannen rond een tafel buiten bij een café ( bezwaarlijk een café te noemen, maar ze drinken bier). En iedereen steekt zijn hand op en zwaait naar ons. Wij zijn een bezienswaardigheid.
De typische boerenkarren met hooi en hout, met paard of ezel steken wij gezwind voorbij. Zwaaien. Vriendelijke woorden roepen, die wij niet verstaan. Zestig jaar geleden zaten wij ook op een boerenkar vol met hooi. De Jozef en Reimond van Jules Maeses duikelden mee in het hooi op den Amer, waar de mensen bij zomeravond buiten op het "placier" zaten, de vrouwen te keuvelen, de mannen te kaarten met bier in aanslag. Elk heeft zijn eigen weg te gaan; wie zal oordelen over geluk?
En weet je, de straten van het dorp zijn dreven van fruitbomen. De pruimen, de mirabellen, de appelen rijp te plukken. Iedereen kan plukken. Een plukfruitstraat.
Wij kunnen ervan leren: een fruitplukbos-straat in onze gemeente. Zo eenvoudig kan het zijn en het hoeft niet veel geld te kosten en iedereen wordt er beter en gezonder van. Of hoe gratis wel eens kan werken . Het park waarin wij thuis wandelen is toch ook gratis.
Eindeloos waren ook de ooievaarsnesten op de electriciteitspalen. Bevolkt met vader en moeder en èèn of twee jongen. Eindeloos, honderden. Niemand kijkt ervan op, tenzij wij. Roemenië zal zo wel overbevolkt raken.
Ook ontelbaar en eindeloos zijn de waterputten. "Twee emmertjes water halen twee emmertjes pompen". Boven elke waterput staat een dakje/ huisje. De katrollen zijn nog intact. En bij dit warme weer(33°) putten wij ook al eens een emmertje.
Dus als wij toponiemen zouden moeten bedenken : de streek - het ooievaarsnest
Het dorp - het waterputteke - de straat- fruitplukstraat.
En tenslotte onze weg was ook eindeloos mooi. Wij wisten dat wij een lange tocht voor de boeg hadden, de kleine dorpjes geven niet te slapen. Een camping/ rudimentair onderkomen was door onze gids gesignaleerd op 115 km. Camping noppes. Eindeloos nog 13 km moeten bijdoen. Afgeklopt op 128 km.
Radio1 weet ik veel? Wat weten wij van Roemenië en de zijnen?
Dat de Donau er uitmondt in de Zwarte zee. O.k.
Dat Ceausescu een autoritaire leider was die zijn volk minachtte. O.k.
En Nadia Comaneci,het tenger turnmeisje dat als eerste van allemaal een tien kreeg op haar tunoefening. Volle bewondering.
En Ile Nastase die langharige tennisser die op onze volle sympathie kon rekenen.
En de beeldhouwer Brancusi de modernist die in alle,zich respecterend musea, een plaats heeft.
En Elie Wiesel die de jodenvervolging en uitroeiïng tot op het bot uitgespit heeft. Nobelprijs voor gekregen.
En de andere nobelprijswinnares Herta Müller! "Ademschommel" is een meesterwerk."elk woord weet iets van de vicieuze cirkel."
En wat te denken van Eugene Ionescu. Hoog geschat in artiestenmiddens. De koning sterft. Heb niet altijd begrepen wat hij bedoelde, maar dat lag misschien aan ons.
Starten met klimmetjes van 7% en een forse tegenwind. Onze tong tussen de spaken en onze benen verzuurd. Aai aai aai. Maar wij laten ons niet kennen en Donau, onze vriend, brengt troost door zijn schoonheid. Wij zullen tenslotte 98 km fietsen.
En ondertussen genieten op de mooie kalme landelijke asfaltwegen. Om de zes à zeven kilometer een langgerekt dorp. De uitzichten rondom om magistraal landelijk. De gouden schijn van de zon op de Donau. Ruimte, open golvend landschap. Bij onze stops verstaat ons niemand, Engels helpt niet. Maar Hazard, Lukaku, Courtois... De duimen gaan omhoog, de lach op hun gelaat.
En langs het tuinpad van mijn vader ......ik zag de boerenkarren op de straat, ..ik wist niet dat het voorbij zou gaan .....hier nog inderdaad....de moeders met schort en hoofdsjaal ..... Ik zag ze touwtje springen....de zijkantwegen nog van aarde........ De moderne tijd wat je zegt....... Kar met paard/of ezel .......is dit te idyllisch om het geluk te noemen.
Getuut, getoeter, uitgelaten autokarvaan van wel vijftienauto's. Quoi?? Belgische nummerplaten. Wat gebeurd? Tijd voor een break. In een aftands cafeetje : "parlez le Français". Wij wonen in Brussel en het is mijn nichtje dat trouwt. Er wonen hier vele Roemeense Belgen en wij komen hier onze vakantie doorbrengen in ons geboortedorp. Het Belgisch dorp in Roemenië met de naam Garla Mare.
WOI heeft hier ook zijn slachtoffers en de gedenkteken doen ons denken aan Ieper, de Marne en de Somme. Zelfde structuur en symboliek.
Wij besluiten om te slapen in Cetate Port. Even van de weg. Maar wij zijn verleid.
Aan de haven stonden grote pakhuizen om het graan naar Oostenrijk te vervoeren langs de Donau. Na WOII moest dat graan naar Moskou, maar daar loopt de Donau niet. De spoorweg werd het vervoermiddel. Daarna... de pakhuizen verloederd.
Een verlichte kunstenaar knapt ze op en het wordt een kunstenaarsenclave. Denk aan een verzorgde Verbeke foundation in Kemzeke. Kunst in het park. Wij zijn op onze plaats en wij mogen in het Graanpakhuis slapen. Hemels. Een aantal kunstwerken reiken naar de hemel. Panamarenko's ?
Gisteren sliepen aan het Fort dat de Ijzeren Poort beheerste.
Vandaag deden wij klimmetjes van 10% om hoog de gouden poort te ontdekken.
Daarboven in de hemel zagen wij de gouden kloof. De Donau op zijn smalst, op zijn mooist. 120 m breed. De krachtige stroom die rotsbergen splijt. Beneden schitterde de stroom tussen de hoge stijle kliffen! De kleine ketelkom gevolgd door de grote ketelkom. De ene "Mirador" na de andere. Plezier om te zien. Het schattige klooster Mraconia daar klein op de oever in Roemenië; de koning Decebalus , door twaalf beeldhouwers in 2004 op de klifflank aangebracht. Decebalus,koning van de Daciërs, werd verslagen door Trajanus. Maar door deze beeltenis krijgt hij zijn plek in de geschiedenis. Trajanus krijgt hier ook zijn ereteken.
Wij genieten en geven onze ogen de kost. Wij zullen ons leven lang dit niet uit ons geheugen krijgen. ook bij het afdalen knijpen wij onze remmen dicht om zolang mogelijk te genieten.
Gezwind en met meewind stevenen wij af op de grens met Roemenië. Vaarwel Servië. Wij weten nu een beetje wie jullie zijn. Wij kijken nog even om : Servië ? Joegoslavië ? Wij zien een grote Joegoslavische vlag op de rotswand en erboven in mangrote letters: TITO. Uiteraard in het rood.
De grens streken wij over op de afsluitdam tevens waterkrachtcentrale. De dam zorgde voor de bevaarbaarheid.
Op Roemeense bodem. Een "helse" tocht naar het eerste stadje. Een tweevaksbaan met het verkeer van pakweg A12 / N16. Fietspaden? ?? Enfin, wij schrijven deze blog nog.
De stad Drobeta-Turnu Severin biedt in zijn park volkomen rust. Drobeta was de nederzetting van de Romeinen. De toren voor Severius bouwden de Byzantijnen. De stad kent zijn geschiedenis.
103j. na Christus liet Trajunus een houten brug bouwen 19 m boven de Donau, 1km lang, 15 m breed. Een belangrijke stad met een forum, badhuizen, theater, tempels....... Een huzarenstukje van jewelste.
Wij volgen de Donau tot onze slaapplaats in Hinova. 76 km zitten erop.
Wij logeren bij mensen thuis. Hun eenvoudig huis staat op de oplopende oever van de Donau. Wij werden verwelkomd met zelf gestookte Slivovitsj en Turkse koffie op een terrasje alsof wij boven de Donau zaten. Ons nestje is een verdieping hoger. Allemaal door de eigenaar zelf gemaakt. Eenvoudig, niet perfect. Maar wij vallen voor zulke huizen en mensen. Wij zitten nu dit verslagje te maken op het terrasje van onze kamer. Nog hoger boven de Donau. Het zicht op de bergen aan de overkant, Roemenië. Geen enkel vijfsterrenhotel kan het opnemen tegen zoveel schoonheid. De baas gaat voor ons straks een visje uit de Donau klaarmaken en wees ons een tafeltje aan helemaal aan de Donau. Hij spreekt geen Engels, maar maakt zich als een ware mens verstaanbaar. Mensen kunnen broeders zijn.
Wij zijn na 68 km hier beland op advies van het Info buro. Anders moesten wij nog 30 km verder vooraleer er slapen was. Wij zijn hem dankbaar.
Wij vertrokken deze morgen in de druilregen aan het Fort Gobulac. Een gerenoveerde vestiging met tien prompte torens. Oorspronkelijk een Hongaarse vestiging(14de eeuw) Maar later door andere overheersers overgenomen. Want alle waterverkeer kon hier beheerst worden omwille van de versmalling van de Donau.
De Donau moest zich en weg zoeken door de Karpaten en het Balkangebergte. Er zijn verschillende kloven- gorges geslagen. Uiteindelijk heeft de Donau een kloof geslagen van meer dan 100 km lang als een rotsachtige stroom. Keizer Trajanus, die het Romeinse rijk fors uitbreidde,( in tegenstelling tot zijn zoon Hadrianus die de grenzen van het rijk vasthield - Cfr.Zijn muur in de buurt van Schotland en de grens in Jordanië) heeft deze strook +- bevaarbaar gemaakt. De rotsachtigheid van het gesteente gaf de naam Ijzeren Poort.
In 1972 hebben Tito en Ceausescu de Donau met dertig meter verhoogd door een dam aan te leggen en werd de Donau normaal bevaarbaar. Er zijn wel 17 dorpen in het diepe water kopje ondergegaan. Er werd een totale nieuwe stad aan de inwoners aangeboden : Donji Milanovac.
Dit is nu dat prachtige gebied waar wij nu doorfietsen. In dit gebied heeft men ook èèn van de oudste nederzettingen in Europa gevonden ( uit het Mesolithicum -middensteentijd).
De route die wij nemen baant zich door de rotsen. 17 tunnels nemen wij ( zonder enige verlichting). Wij zijn zichtbaar met fluovestjes en extra pinklichtjes en zelfs met een lamp op het hoofd.
Bij de tunnels waar een bocht in zit , is het toch wel uitkijken en ons richten op de witte middellijn of fluotekens op de rand van de tunnel. Gelukkig is het autoverkeer niet zo druk.
En dus kunnen wij genieten van de uitzichten op de Donau en de flankerende bergen. Fjorden kunnen niet mooier zijn. Het heeft al een poos opgehouden met druilregenen. Dus alle vrijheid om te genieten. Wij rijden ons in het zweet op een col van vierde categorie(maar voor ons eerste categorie). Het uitzicht op de fjord subliem. Dit alles noemt men geluk.
( wegens slechte internetverbinding gisteren ...een dag vertraging)
Beste lezer,
Als je de duivel over je afroept. (zie het vorig verslagje). Platte band. Wiel eruit. Nieuwe binnenband gestoken. Plakken is voor later. Wij moeten de overzet tijdig halen, anders drie uur wachten.
De dorpjes die wij passeren doen hun best om opgevrolijkt te zijn. Kleurrijke gevels en afwisselende tinten. Nog niet echt Ierland maar toch fris.
Wij hebben geen dinar meer. Gisteren de laatste neergeteld voor ons slapen. Zelfs te kort. Maar de baas zei dat het best o.k. was. Wij hadden eerst gevraagd om met de kaart te betalen, maar dat kon niet.
De dorpjes zonder bank of automaat.
Wij hebben nog euro's. Zullen ze ze wel willen op de boot?
Mooie tocht op en af, dan door een natuurgebied en dan een dijktocht van een kilometer of vijf langs een verbindingskanaal. Weer vogels gespot.
Wij zijn tijdig aan de overzet te Stara Palanka. Een vriendelijke man wijst ons erop dat hier geen bank is, maar drie kilometer verder wel, de Postbank. Postbank aanvaardt alleen bankkaarten van de Post zelf. "Zes kilometer verder" "De boot?" "aja" "Wij hebben nog 50 euro" "o.k. wisselen" " oef".
De overzet wordt op zijn flank geduwd door een duwboot. De Voorsteven en de achtersteven zijn open, maar beweegbaar met een katrol.
Hij komt aangevaren op een verhoogde grindberm. Voorsteven naar beneden maar past niet op de grindberm. Geen probleem, schoppen bovengehaald, grind geschept en zoveel mogelijk gelijk gelegd. Wij mogen "inschepen" en met ons nog een Israëlitische fietser, twee autochtone mensen en zeven auto's. Overzetje goed geladen. Voor- en achtersteven open. Wij varen op de machtige Donau. Indrukwekkend breed. 500 meter, schatten wij. Een machtig fort waakt over de stroom. Het fort in Ram was het bastion van de Osmanen/Turken. Geen doorkomen aan.
Een eenvoudig ereteken voor de gesneuvelden van WO I.
Na een lekker Turks koffietje klimmen wij sterk. (sterke koffie ook). En verder, op en af op asfalt, niet altijd in de beste staat. De dorpjes doen hun best om vakantie-aantrekkelijk te worden. O.m. Door fiets- en wandelboulevards langs de oever van de Donau te maken en heuse strandjes aan te leggen met zo'n rieten parapluutjes, net echt Bali. Aan de overkant zien we voor het eerst Roemenië. Eèn dorp is nog noemenswaard: Veliko Gradiste. De Romeinen sloegen hier destijds munten, materiaal uit de kopermijnen hier.
Het weer is al de ganse dag dreigend. De weg is mooi. De Donau die zich kronkelt en aftekent tegen de bergen. De dorpjes in de bocht. Wij zijn altijd ontsnapt aan de buien voor en achter ons. En net als wij de opklaringen toelachen, slaat alles dicht. Een wolkbreuk plenst over ons. Proberen een schuilplaats te vinden. Niet eenvoudig middenin het veld. Een kleine drie kilometer scheiden ons van Golubac. Wij komen op een grotere baan met waterspetterend zwaar verkeer. Wij schuilen. Wij gaan info vragen. Druipnat vinden we een klein pensionnetje. Na 73 kilometer slapen wij vlakbij het FORT GOLUBAC. De Donau versmalt hier zienderogen. Hier begint de IJZEREN POORT. Een natuurwonder. Maar daarover morgen meer.
Dan druppelt het in Belgrado. Het waren maar kleine druppels en onze regenvesten gingen weer snel uit. Uit een stad rijden van 1,2 miljoen inwoners is geen sinecure. Wij mochten op de voetpaden rijden; is werkelijk toegelaten. Aanvankelijk was de Eurovelo6 bewegwijzering dik in orde; tot op een bepaald moment????. Maar met twee keer vragen geraakten wij de zeer lange donuabrug over. Wel een zeer smal pad naast het zeer drukke autoverkeer.
Hoe gemakkelijk wij Belgrado verlieten, hoe moeilijk het was om onze weg te vinden in het landelijke Pancevo. Uiteindelijk op de mooie dijk geraakt. Bloemen aller kleuren en geuren, slikken en schorren als uitlopers van de Donau. Gevogelte allerhande. En voorlopig geen gezeur over de slechte gras- en grindbedekkkng van de weg. Weer vele ooievaars gespot, maar wij kijken nog altijd rijkhalsend uit naar de Zwarte Ooivaar. Hij komt hier voor.
Wij moeten de dijk verlaten en dienen weer de baan te delen. Er is een fietspad maar daarop dokkeren we nog harder dan op de dijk. Onze ingewanden moeten echt wat verdragen. Hopelijk zit alles nog op zijn plaats.
Wij zijn al lang blij dat wij een afslag naar de Donau dijk kunnen nemen. Aanvankelijk dik O.K. Maar dan hebben wij Sven Nijs proberen na te doen. Zoekend naar het juiste paadje; bewegend van links naar rechts putten en plassen vermijdend. Geen vijftig meter gewone weg was ons gegund. Hoe wij geen platte band reden is ons een raadsel. En toch was het landschap mooi en pastoraal. Een herder met zijn schapen. Een koewachter met zijn koeien.
Wij komen aan in Kovin, normaal onze slaapplaats voor vanavond. Maar wij moeten morgen een overzet nemen die maar om de drie uren vaart. Indien wij die van 10 uur wensen te halen, moeten wij nog wat doorfietsen. Zo'n 12km. Slapen was aangegeven in de gids. Maar helaas niet in werkelijkheid.
8km verder dan een slaapplaats, wat je moeilijk zo noemen kan. Maar na 96,5 km en een parijsroubaixke achter de rug. Genoeg is genoeg.
Hoe ziet onze dag eruit. Ontbijten tussen 7 en 7u30. Vertrekken tussen 8 en 8u30.
Een koffietje na twee uur. En dan een stop om het uur. Dus in de voormiddag schieten de kilometers goed op. Pick-Nick rond 12u30-13u. Of een leuk restaurantje als het zich voordoet. Onze proviand is nu al jaren ingepakt in onze legendarische IJsboerkesdozen. In de namiddag ook weer een koffietje of een drankje waar cafeïne inzit (voor Joos dan). Wij komen gewoonlijk aan rond 4 à 5 uur. Douchen, wasje, rusten en tijd voor het diner. De weg van morgen voorbereiden.
Een blogje op de tablet krijgen en dan de verdiende nachtrust.
