Luister als de boom
Als de wind haar verhalen vertelt
Het is een wijsheid die fluistert
Maar zo veel liefde legt in
een dansend samen spelen
Wensen, dromen en idealen,
een ieder heeft ze in de jeugd
Lachend, vechtend, huilend of vol vreugd
Op een lange weg het leven door
Maar aan het einde van het spoor,
welke wegen je ook deed inslaan,
zijn het de wensen, de dromen en de idealen
die nog altijd bestaan ...
Een interessant adres?
Te vaak beseffen wij niet,
wat wij hebben,tot dat het weg is.
Vaak wachten we te lang om te zeggen
Sorry ik was fout
Mensen denken veel
Mensen praten veel
Mensen voelen weinig
Denk na voordat je iets zegt
Kijk eerst in je eigen hart
Voor je anderen beklad
Woorden doen soms vreselijk pijn
Laat ons lief voor elkander zijn
Vrienden hebben we broodnodig
Al vinden we ze soms overbodig
Maar hoe fijn is het
Als je op een slechte dag
Een ruggesteun van een vriend
Verwachten mag
Zet je hart open en
Laat de zon erin
We zeggen geen grote woorden
maar hopen dat een klein gebaar volstaat
en hopen dat tranen het verdriet verdunt
Zeg nooit: dat kan ik niet
Maar zeg: ik zal het proberen
Dan zul je versteld staan
Hoeveel een mens kan leren
Van harte welkom op mijne blog over psychiatrische problemen bv borderline,depressief,verslaafde,fobie ,enzo....
Iedereen is welkom...........
01-07-2008
borderline test
Ben je nog niet zeker of je ( of je partner, kind ) borderline hebt/heeft?
Via onderstaande link kan je zelf testen of je het eventueel hebt.Het is daarnaast steeds aan te bevelen de test alsnog nog een professioneel psychiater te laten doen.
Kon ik je maar bereiken mijn kind Wist ik maar Waarom het leven jou niet meer zint Je vecht en vecht maar door Dat doet pijn Het leven is voor niet zo fijn Helpen wil ik je Maar ik weet niet meer hoe Waar ik wel En niet goed aan doe Maar pak die hand Die ik je wil geven Neem mijn steun en liefde In dit voor jou zo moeilijk leven Hou van je
Het eigen lichaam met opzet schade aanbrengen, door krabben, snijden, branden of moedwillig botbreuken aanbrengen. Redenen voor zelfverwonding:
1.Zelfverwonding dient om innerlijke spanning te ontladen. Achteraf volgt dan ontspanning of een gevoel van opluchting.
2.Zelfverwonding is een manier om gevoelens te uiten, dikwijls woede of verzet. In dit geval kan het gaan om kwaadheid die gericht is op anderen, maar waarvan men vindt dat deze niet kan of mag naar buiten gebracht worden. De kwaadheid kan ook op zichzelf gericht zijn, omdat men bijvoorbeeld ontevreden is over iets wat men 'verkeerd' gedaan heeft.
3.In het verlengde van het vorige ligt de neiging tot zelfbestraffing. Dit hangt samen met een uiterst negatieve kijk op zichzelf en de overtuiging 'slecht' te zijn. Zelfpijniging kan dan een wijze zijn om 'boete' te doen. Soms gebeurt het dat men daardoor zelfmoordgedachten opzij kan schuiven. De bestraffing kan ook enkel gericht zijn op het lichaam, omdat dit laatste als een 'vijand' beschouwd wordt.
4.Zelfverwonding kan een manier zijn om met intense psychische of emotionele pijn om te gaan. Als men zich dan lichamelijk pijn doet, wordt de 'innerlijke pijn' minder gevoeld of wordt deze draaglijker. Tegelijkertijd kan er iets naar buiten gebracht worden wat nog niet onder woorden te brengen valt.
5.Zelfverwonding kan dienen om te ontsnappen aan gevoelens van 'vervreemding' en 'afwezigheid', die tegelijkertijd beangstigend kunnen zijn. Het doorbreekt het gevoel geen contact meer te hebben met zichzelf of met de omgeving. Wanneer er dan pijn ervaren wordt, lijkt het wel of men 'wakker wordt' en de droomachtige toestand doorbroken wordt.
6.Omgekeerd gebeurt het eveneens dat sommigen zichzelf verwonden als een manier om in een soort trance of 'psychische verdoving' te geraken, waardoor ze tijdelijk ontsnappen aan een bedreigende situatie of ervaring.
7.Zelfverwonding kan een manier zijn om hulp of aandacht te vragen, te laten zien dat er iets ernstigs aan de hand is.
8.Met zelfverwonding willen sommigen iets 'bewijzen' door pijn te kunnen verdragen en dus 'toch iets waard te zijn' of het eigen lichaam onder controle te hebben.
9.Zelfverwonding kan bedoeld zijn om innerlijke leegte op te vullen of eenzaamheidsgevoelens te verdrijven.
10.Wanneer er reeds lang een patroon van zelfverwonding bestaat, kan dit uitgroeien tot een vaste gewoonte, alsof het deel gaat uitmaken van de persoon zelf, alsof het behoort tot diens 'identiteit'.
Officieël moet er aan vijf van de onderstaande negen DSM IV Criteria voldaan worden om de diagnose Borderline Persoonlijkheidsstoornis te krijgen:
Angst om verlaten te worden en dat krampachtig proberen te voorkomen De eigen identiteit is verdwenen, de patiënt past zich aan aan wat hij/zij denkt dat van hem/haar verwacht wordt, wringt zich in alle bochten en is bereid tot manipulatie om te voorkomen dat hij/zij in de steek gelaten wordt.
Een patroon van instabiele en intense intermenselijke relaties, gekenmerkt door wisselingen tussen overmatig idealiseren en kleineren. Iemand is of hartsvriend(in), al binnen een minuut, of wordt totaal verworpen. Mensen worden onderverdeeld in veilig of niet veilig. Een jarenlange vriendschap kan plotseling beëindigd worden door één enkele opmerking waardoor de persoon overgaat van alles naar niets.
Zwart-wit denken Voortkomend uit wantrouwen, altijd zoeken naar ruzie, prikkels, om het vervolgens niet aan te kunnen.
Stemmingswisselingen Eén woord of één beeld op televisie kan een plotselinge wisseling van stemming opleveren, van vrolijk naar intens somber, maar ook andersom. De wisselingen kunnen ook zonder aanwijsbare reden komen, maar beide uitersten zijn extreem. De wisselingen kunnen enkele minuten tot een aantal dagen duren.
Impulsiviteit op tenminste twee gebieden die in potentie betrokkene zelf kunnen schaden Bijvoorbeeld geld verkwisten, verschillende seksuele kontakten, gok- of drankverslaving, criminaliteit, vreetbuien, roekeloos rijden of automutilatie (zelfverwonding). Bij mannen wordt eerder vluchten in drank-, gokverslaving en criminaliteit gezien en bij vrouwen eerder automutilatie.
Moeilijk alleen kunnen zijn en geen ritme hebben Verlatingsangst, het lijkt heel goed met de patiënt te gaan tot dat je weg gaat. Omslaan in stemming, paniek en agressie volgen. Het ritme van de dag aan houden is moeilijk, de patiënt zakt snel weg in een lusteloze bui en ligt de hele dag op de bank of speelt computerspelletjes.
Identiteitsstoornis: duidelijk aanhoudend instabiel zelfbeeld of zelfgevoel; chronisch gevoel van leegte. Leegte, de patiënt weet niet wat hij/zij voelt, denkt of vindt. Dit wordt beschouwd als het engste gevoel van Borderline, niet vrolijk of verdrietig, maar helemaal niets voelen. Niet bestaan, niet zijn. En het steeds terugkerende gevoel van wie kan er nou van MIJ houden?.
Inadequate intense woede of moeite kwaadheid te beheersen. Woedeaanvallen die niet misselijk zijn, als de patiënt alleen gelaten wordt, denkt verstoten te worden of zomaar. Ook agressie naar zichzelf toe, straffen moet ik, zeer voelen.
Dreigen met zelfdoding, alsmede zelfverwonding, dissociatieve- en psychotische verschijnselen.
Redenen voor zelfverwonding:
Letterlijk pijn voelen, om de pijn van binnen te overstemmen, de pijn van buiten is zo groot dat de psychische pijn even verdrongen wordt.
Macht hebben, iets doen dat je zelf bepaalt, zonder beïnvloeding van een persoon of situatie.
Echt voelen, omdat de leegte van binnen zo eng is, pijn voelen, bloed zien, dus bestaan.
DISSOCIATIE
Dissociatie is een veranderde bewustzijnstoestand, ik ben er wel, maar in gedachten ben ik er niet, de automatische piloot geeft antwoord. Gemis aan tijdsbesef, even van de wereld zijn. Fantasie en werkelijkheid lopen door elkaar. De patiënt maakt een afwezige indruk, staart en reageert niet helder en adequaat.
Dan is er nog de voortdurende angst dat de binnenwereld niet gezien wordt, aan de buitenkant is niet te zien hoe de Borderliner zich voelt van binnen. De buitenkant laat vaak een persoon zien dat niet echt is, toneelspelen kan de Borderliner als de beste, om maar niet te verliezen.
Maar van binnen: - angst, eenzaamheid, leegte, een kloof tussen gevoel en verstand, heftige emoties, periodes van depressie, enorme spanning en weinig gevoel van eigenwaarde.
Voor de Borderliner zal de behandeling het eerst bestaan uit medicatie, dit is in verband met het bestrijden van de ziekte verschijnselen. Tevens zijn er verschillende methodieken van behandeling, dit kan verschillen van opname in (psychiatrisch) ziekenhuis tot individuele gesprekken bij een therapeut, dit alles is van patiënt tot patiënt verschillend.
Bij opname of behandeling zullen de symptomen zich meestal verergeren, maar kunnen (soms) ook afnemen. Hierbij moet je denken aan automutilatie (zelfverwonding). Vooral bij ernstige depressiviteit of ernstige suïcidale neigingen is opname vereist. Helaas moet ik er wel bij vermelden dat er nog steeds veel ziekenhuizen zijn die de symptomen onderkennen en de borderliner vaak wegstuurt. Het percentage borderliners dat zelfmoord pleegt wordt geschat op 10 procent.
Pas nadat de medicatie is ingezet (antidepressiva, antipsychotica, stemmingsregulerende middelen en/of kalmeringsmiddelen), zal de therapeut een vertrouwensrelatie proberen op te bouwen. Pas als deze vertrouwensband is ontstaan zal echte psychotherapie zin hebben. Het doel zal meestal zijn om je te leren omgaan met je handicap.
De behandeling zal uiterst grillig en moeilijk verlopen, met veel vallen en opstaan. Tijdens de therapie zullen zich vaker crisissen voordoen waar zeker voor gewaakt moet worden. Deze crisissen zijn vaak zeer heftig en gemeen.
Genetische factoren spelen een grote rol borderline lijkt in de familie te zitten. De kans om borderline te ontwikkelen is 6 keer zo groot als één van de naaste familieleden de ziekte heeft. Uit onderzoek bij eeneiige tweelingen is gebleken dat veel persoonlijkheidskenmerken genetisch bepaald zijn. Er is een verband tussen bepaalde karaktertrekken en de bloedgroep (de zogenoemde bloedgroep-antigenen).
Borderliners lijden vaak ook aan andere stoornissen. PMS, depressie, een traag werkende schildklier, vitamine B12-tekort, andere persoonlijkheidsstoornissen, angsten, eetstoornissen en verslavingen zijn daarvan de meest voorkomende. De intelligentie wordt niet beïnvloed door de Borderline stoornis, maar het vermogen om tijd te organiseren en te structureren kan ernstig beschadigd zijn. Er is geen verband met schizofrenie.
Veel borderliners zijn in hun jeugd misbruikt of verwaarloosd, maar bij sommigen heeft de ziekte zich ontwikkeld na ernstig hoofdletsel, epilepsie of herseninfecties. Ook het vroeg verliezen van (één van) de ouders en incest worden vaak geassocieerd met Borderline.
De feiten die wijzen op een medische oorzaak zijn indrukwekkend: hersenonderzoeken laten regelmatig afwijkingen zien. Neurologische onderzoeken ook. Borderliners nemen geluiden op een andere manier waar dan niet-borderliners. Hun geheugen en gezichtsvermogen zijn vaak slechter. De werking van hun klieren kan afwijkingen vertonen. Ook de slaap is afwijkend. De reactie op sommige medicijnen kan vreemd zijn. Een injectie met het medicijn Procaine zorgt gewoonlijk voor een gevoel van slaperigheid, maareen borderliner krijgt dan last van dysforie zoals beschreven in de eerste paragraaf. Als Borderline puur een emotionele ziekte is, waarom zijn er dan zoveel medische en neurologische afwijkingen te constateren?
Bij borderliners is de kans groot dat de regulering van de neurotransmitter serotonine een onvoorstelbaar belangrijke stof in de hersenen afwijkingen vertoont. Een verstoorde serotoninehuishouding kan zorgen voor angsten, depressies, stemmingsstoornissen, onjuiste pijnbeleving, agressiviteit, alcoholisme, eetstoornissen en impulsiviteit. (Toediening van extra serotonine kan dan helpen de symptomen te onderdrukken.)
Een tekort aan serotonine kan ook leiden tot zelfmoord; bij een lage serotoninespiegel in het bloed is het risico van zelfvernietigend of impulsief gedrag tijdens een crisis groter. De meest gewelddadige vormen van zelfmoord (ophanging, verdrinking) worden over het algemeen toegepast door patiënten met een lage serotoninespiegel. Van degenen bij wie de zelfmoordpoging niet is gelukt, zal 2% daar binnen een jaar alsnog in slagen. Als echter de serotoninespiegel laag is, neemt die kans toe tot 20%.
Stel je voor dat je een probleempje hebt, niet te ernstig een lekke band, een verstopte afvoer, een onbenullig meningsverschil met een vriend, je partner of je kind, etc. In plaats van te komen tot een acceptabele oplossing, raakt je geest een beetje in paniek. Je begint je ongemakkelijk te voelen, wat je waarschijnlijk voelt in je maag of in je borst. Gevoelens van angst verergeren je ongemak en rusteloosheid. Vervolgens word je bozer en bozer totdat je zo woedend bent dat je erdoor overspoeld raakt ook al realiseer je je dat je reactie overdreven is. In de minuten of zelfs uren die daarop volgen steken andere negatieve sensaties de kop op compleet met herinneringen aan eerdere pijnlijke momenten totdat je zon beetje elke nare emotie voelt die een mens maar kan voelen.
Je voelt je gevangen en kwetsbaar. Je psychologische verdedigingsmechanismen worden overspoeld door onverdraaglijke emotionele pijn. Je voelt je gedeprimeerd. Je merkt dat je de situatie niet meer meester bent; je geest en lichaam zijn nu compleet in paniek. Je raakt je zicht op de werkelijkheid kwijt je trekt kromme conclusies in een vergeefse poging om te kunnen begrijpen wat er gebeurt. Terwijl de pijn steeds erger wordt zorgt je zenuwstelsel voor vreemde sensaties zoals leegheid, verdoofdheid en het gevoel buiten de realiteit te staan. Je bent niet meer in staat om rationeel te denken naarmate de paniek erger en erger wordt.
Je geest probeert nu wanhopig een uitweg te vinden uit de pijn, en zoekt naar oplossingen. Het herinnert zich eerdere handelingen die ervoor zorgden dat je je toen beter ging voelen. Als er eenmaal een methode is gevonden, dwingt je op hol geslagen geest je om diezelfde methode weer toe te passen, op het destructieve af, totdat er een biochemische redding komt: in je hersenen komen chemische stoffen vrij die ervoor zorgen dat de pijn ophoudt, en dat je je weer normaal voelt.
Maar hoe kan je je ooit weer normaal voelen als je weet dat een dergelijke afschuwelijke ervaring zo weer terug kan komen? Hoe kun je je weer normaal voelen als je zelfvernietigende en onbehoorlijke gedragingen zijn opgemerkt door familie, vrienden, werkgever en/of collegas? Hoe kun je je weer normaal voelen als die gedragingen leiden tot financiële, intermenselijke, lichamelijke of justitiële problemen?
Voor degenen die niet lijden aan de borderline persoonlijkheidsstoornis is dit een nachtmerrie die ze hopelijk nooit zullen meemaken. Borderliners maken dit echter steeds weer mee vooral in periodes van stress. Verschillende borderliners ervaren de symptomen soms verschillend, maar de afschuwelijke gevoelens die genoemd worden in de eerste paragraaf (samengevat onder de noemer dysforie) komen regelmatig in hun leven terug.
Borderliners zullen bijna alles doen om de dysforie te laten verdwijnen. Impulsiviteit en zelfvernietigingsdrang zijn meestal pogingen om dysforie te verminderen. Sommige borderliners, vooral degenen die lijden aan een ernstige vorm, beschadigen hun lichaam in zon toestand van dysforie door zichzelf verwondingen toe te brengen (snijden). Deze automutilatie hoeft niet persé pijnlijk te zijn (het snijden wordt soms niet eens gevoeld) maar de handeling op zich verlicht de dysforie al.
Naast het bovenstaande lijden borderliners ook aan intense, terugkerende en onvoorspelbare stemmingswisselingen, die ook weer dysforie kunnen veroorzaken zelfs als er geen sprake is van stress. De stemmingswisselingen beletten de borderliners om het gelukkige, succesvolle leven te leiden dat ze zo wanhopig nastreven. Borderliners zijn het slachtoffer van een ongelooflijk pijnlijke ziekte
Net als lijders aan epilepsie, spierdystrofie of neurofibromatose (de ziekte van de Elephant Man) hebben borderliners nooit gevraagd om hun ziekte, laat staan dat ze hem verdiend of zelf veroorzaakt hebben. De symptomen kunnen echter zo onprettig zijn voor de omgeving dat het moeilijk is en soms zelfs onmogelijk om medeleven of begrip op te brengen. Borderliners zoeken wanhopig naar liefde, maar hun ziekte zorgt ervoor dat het soms moeilijk is om van ze te houden. Ze zijn doodsbang dat ze in de steek gelaten zullen worden, en toch zijn ze niet in staat te voorkomen dat hun ziekte relaties verwoest.
Omdat borderline persoonlijkheidsstoornissen in veel verschillende vormen voorkomen, is het moeilijk er iets algemeens over te zeggen.
Een relatie of vriendschap met een borderliner is vaak niet te vergelijken met een relatie met andere mensen. Om te beginnen kun je bijzonder veel lol met ze beleven. Borderliners zijn vaak leuke mensen omdat ze allesbehalve saai zijn.
Het zijn vaak flamboyante, geestige, impulsieve mensen. Ze hebben veel impulsieve ideeen, die ze ook vaak uitvoeren. Ze nemen geen blad voor de mond en kunnen extravert als ze zijn, in het middelpunt van de belangstelling staan. En als een borderliner je aardig vindt, kun je worden overladen met aandacht, complimenten en kadoos.
Dat is de positieve kant van het verhaal.
Een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft echter veel nadelen, in de eerste plaats voor de patient zelf. Ze gaat vaak gebukt onder hevige stemmingswisselingen (mannelijke borderliners bestaan ook maar de ziekte wordt meestal bij vrouwen ontdekt). Als ze boos, bang of depressief is, heeft ze veel aandacht nodig.
Ze twijfelt snel aan zichzelf en heeft van anderen bevestiging nodig dat ze niet waardeloos is, en dat mensen van haar houden. Daarmee vormen sommige borderliners een extra druk voor hun omgeving. Als een borderliner met iemand goed bevriend raakt, klampt ze zich vaak helemaal aan die persoon vast. Als het voor die persoon op gegeven moment te benauwd wordt, kan de borderliner zich ontzettend in de steek gelaten voelen. Borderliners hebben namelijk vaak een grote verlatingsangst. Maar, als je steeds in gaat op de wensen van een borderliner, kan dat erg slopend zijn. Je moet dus toch je eigen grenzen stellen om je te beschermen.
Een schreeuw om aandacht
Als een borderliner haar problemen bij je uitstort, en hulp vraagt, doet ze dat niet om advies te krijgen. Ook al zegt ze van wel. Als je advies geeft moet je niet raar staan te kijken als ze het niet opvolgt. De reden dat ze advies vraagt, is omdat ze erkenning wil van haar problemen. Ze wil serieus genomen worden.
Zodra je probeert te sussen of op te beuren door te zeggen dat het allemaal wel meevalt, kan ze proberen om het nog erger te doen lijken. Bij een volgende keer dat je samen praat, kan ze vertellen dat de problemen nog erger zijn geworden. Dit in de hoop dat je haar dan wel serieus neemt.
Het beste is om medeleven te tonen, en te zeggen dat je het heel rot voor haar vindt. Je kunt vragen of je iets voor haar kunt doen. Zodra ze doorheeft dat je haar serieus neemt, en ze haar verhaal kwijt is, kun je samen naar een oplossing gaan zoeken. Misschien dat gewoon even bij haar blijven, al voldoende oplossing is. Als je zomaar weggaat, kan ze in paniek raken.
Ongeloofwaardige verhalen
Heb je de indruk dat een borderliner liegt? Dat kan. Het kan een manier van haar zijn om zaken te dramatiseren zodat ze meer serieus genomen wordt. Toch is het niet verstandig om dan de problemen af te doen als niet bestaand. Het is immers een schreeuw om aandacht. Stel dat je er toch niet op reageert. In een extreem geval is het dan mogelijk dat ze terugbelt om te zeggen dat ze een buisje slaappillen heeft geslikt.
Borderliners zijn vaak nogal wisselvallig. Daardoor kunnen ze de ene dag helemaal enthousiast zijn over een vriend, over werk of studie. En de volgende dag is dat helemaal omgeslagen en is de relatie verbroken of de studie beeindigd. Neem dit desondanks serieus, al komt het op jou ondoordacht over. Je kunt wél zeggen dat ze je ermee overvalt, omdat ze eerst nog zo enthousiast was. En peilen hoe dit gekomen is, misschien dat ze door doorvragen zelf weer op andere gedachten komt.
Borderliners lijken soms heel irreele problemen te hebben: zaken waarvan je je moeilijk kunt voorstellen dat ze zich er druk om maken. Voor hen is het echter wel een serieus probleem. Laat merken dat je belangstellend bent zonder je op te dringen. Geef niet de indruk dat je vindt dat ze zeurt. Dat geldt ook voor algemene klachten waarvoor je moeilijk een advies kunt geven zoals Ik ben waardeloos, ik vertrouw niet op mezelf, ik wil niet meer verder leven. Gewoon luisteren is vaak het beste en kan kalmerend werken.
Grenzen stellen
Borderliners informeren vaak niet of het schikt dat ze bellen of om hulp vragen. Maar het kan zijn dat het op dat moment echt niet goed uitkomt. Of dat je het niet meer aankunt om weer overladen te worden met andermans ellende. Zeker als je veel om iemand geeft, kan dit geestelijk voor jezelf een zware belasting zijn. Wat doe je dan?
Wijs haar niet af door te zeggen dat het niet uitkomt, dat je geen tijd hebt, of dat je geen raad weet met zulke gesprekken. Ze zal zich dan afgewezen voelen. Maar ga ook niet blindelings op haar verzoek in, dan doe je jezelf tekort.
Beter is om te zeggen dat het even niet schikt, en een tijd te noemen wanneer ze terug kan bellen. Dan kan ze zich daarop instellen. Laat daarbij merken dat je haar problemen serieus neemt. Als het probleem dusdanig is, dat je haar niet kunt helpen, probeer dan te verwijzen naar afspraken die ze heeft met haar behandelaar.
Stel wel tijdig je grenzen, wacht niet tot je helemaal wanhopig bent. Anders kap je een contact af dat voor jullie beiden misschien heel veel kan betekenen. Als het teveel voor je dreigt te worden, neem dan contact op met andere vrienden of familie, of met de behandelaar.
Afstand houden en toch helpen
Laat merken dat je bezorgd bent als dat nodig is. Maar als een borderliner zich helemaal aan je vastklampt, moet je uitkijken dat je niet haar verantwoordelijkheden overneemt. Zoals het helpen met praktische zaken als financien, of bemiddelen bij ruzies.
! Als ze echter uitdrukkelijk je hulp ergens bij vraagt, kun je in dat geval helpen.
Zorg dat duidelijk is dat ze weet waarbij ze wel je hulp kan vragen en waarbij niet. Wees hierin ook eerlijk, sluit haar niet buiten. De kwetsbaarheid van een borderliner gaat niet zo ver dat je belangrijke zaken hoeft te verzwijgen, zoals je eigen of andermans problemen. Ook dan zal ze het gevoel hebben dat ze buitengesloten voelt en niet serieus wordt genomen.
Even een kleine opmerking van mezelf, wat ik heel mooi vind in dit stukje is dat er op gegeven moment staat, uit te kijken dat je niet haar verantwoordelijkheden overneemt
Want dat gebeurd nogal vaak, dat een ander gaat beslissen hoe of wat er gaat gebeuren waardoor een Bordy zichzelf totaal kan kwijtraken, de weg kwijt is...en dat is heel verdrietig, de Bordy vraagt eigenlijk niet veel.
Men wordt vaak niet gesnapt in uitingen en gevoelens, men vraagt ook niet om antwoorden, meestal in mijn geval ook, gewoon iemand die naast je staat, en luisteren wil. Geeft al heel veel de gedachten dat je dr niet alleen voor staat.
Het blijkt dat de medische wereld een steeds grotere afkeer krijgt van de begrippen borderline persoonlijkheidsstoornis en borderline syndroom, omdat deze te vaag en veelomvattend zijn en daarom is er een nieuwe term, die vaak wordt gebruikt voor deze persoonlijkheidsstoornis en dat is de Emotionele Regulatiestoornis (ERS). Het zijn dus een aantal benamingen voor dezelfde persoonlijkheidsstoornis.
DE TERM BORDERLINE
De term borderline is dan ook eigenlijk een verzamelnaam die een aantal psychiatrische ziektebeelden vertegenwoordigt. Het ontstaan van de naam 'borderline' (ofwel grens) ligt in het feit dat borderline in eerste instantie werd gebruikt voor mensen die tussen een neurose en psychose in zaten en in geen van deze beide categorieën in te delen waren voor de psychiatrische wereld. De borderline-patiënt heeft vaak symptomen van beiden en was daarom moeilijk in een hokje te plaatsen.
DE NEGEN SYMPTOMEN
Inmiddels is de omschrijving van de stoornis een stuk nauwkeuriger geworden en is er een hele beschrijving in de DSM IV over wat borderline inhoudt. Er zijn ook een negental symptomen benoemd, die kenmerkend zijn voor borderline:
Verlatingsangst
Extreme angst om verlaten te worden door partner, familie en vrienden. Deze angst kan zo beklemmend zijn dat zij hierdoor juist afwisselend mensen naar zich toe halen en weer afstoten uit angst om gekwetst te worden
Impulsiviteit
De borderliner is zeer impulsief in zijn/haar reacties op gebeurtenissen en handelen daar ook naar. Achteraf gaan ze pas nadenken over hun reactie. 'Eerst doen en dan nadenken' is een veel gehoorde uitspraak over hun handelen. Probeer niet het gedrag van een borderliner hierin te veranderen, want het ligt vast in zijn/haar psyche en deze poging tot hulp zal al snel worden ervaren als onbegrip omdat het simpele idee van knoop in de zakdoek nu eenmaal niet werkt.
Stemmingswisselingen
Het humeur kan binnen een seconde omslaan van heel vrolijk naar diep verdriet (al zal deze emotie verborgen worden waar mogelijk). Vaak liggen flashbacks of herinneringen hieraan ten grondslag die door kleine dingen in het dagelijkse leven naar boven komen. In de depressieve stemming zijn alcohol en verslavende middelen een gevaar omdat deze de emoties verveelvoudigen en dan automutilatie (zelfbeschadiging) en suïcidale neigingen ten gevolg kunnen hebben.
Gevoel van leegte
Het gevoel leeg te zijn, alleen in de wereld te staan is heel herkenbaar voor patiënten met borderline, zij voelen zich immers niet begrepen omdat de omgeving vaak heel anders reageert dan zijzelf. Zij beschrijven af en toe een diep gevoel van totale leegte.
Instabiele relaties
Vaak zijn de relaties (zowel op vriendschaps- als liefdesgebied) kortstondig en hevig. Reden hiervoor is het aanhalen en afstoten en de angst wéér iemand te verliezen. Daarnaast is het voor de borderliner vaak moeilijk om liefde te tonen, doordat zij hun emoties achter een muur hebben gestopt. Vertrouwen en eerlijkheid zijn zeer belangrijke gegevens voor een borderliner en een goed bedoeld leugentje om bestwil wordt dan ook opgevat als het schaden van vertrouwen en zorgt voor direct afstoten.
Identiteitsstoornis
Alhoewel de vraag 'wie ben ik nu eigenlijk' voor niemand ooit beantwoord zal worden, weegt deze bij de borderliner extreem zwaar, omdat zij van mensen steeds te horen krijgen dat ze 'raar' reageren. Hierdoor gaan zij zichzelf al snel als een buitenstaander beschouwen en de vraag onderzoeken waarom zij reageren zoals zij reageren. Alhoewel is aangetoond dat dit waarschijnlijk meer met de hoeveelheid serotonine in de hersenen te maken heeft dan met hun persoonlijkheid, geeft dit toch een diep gevoel van onzekerheid over de eigen identiteit.
Suïcidale gedragingen
In periodes van depressie of psychose (vaak na gebruik van alcohol of andere verslavende middelen) kunnen periodes optreden waarin de borderliner geen zin meer heeft in het leven, de angst om anderen pijn te doen (met name mensen in de directe omgeving) legt een zware last op de schouders van de patiënt en kan af en toe teveel worden. Alhoewel ook vaak een schreeuw om aandacht aanwezig is (die wel serieus genomen moet worden!), pleegt naar schatting 9% van de borderliners uiteindelijk zelfmoord.
Intense woede
De borderliner kan extreem kwaad reageren op onrecht (in hun ogen) en is op deze momenten niet aanspreekbaar. Het beste is hem/haar op deze momenten rust te gunnen, want alles wat op dat moment gezegd wordt is in zijn/haar ogen onredelijk en er zal een manier gevonden om het negatief op te vatten.
Dissociatie
De borderliner heeft vaak het gevoel buiten zichzelf te staan. Doordat zij de lijn naar hun emoties door hebben gesneden kunnen zij over zichzelf praten en ondertussen het gevoel hebben dat ze het over iemand anders hebben. Het bestaan van verschillende persoonlijkheden komt voor en zo kan het ook gebeuren dat ze dingen doen waar ze de volgende dag totaal geen benul van hebben.
OORZAKEN
Over de oorzaken van de stoornis is veel geschreven en als ik probeer dit samen te vatten is er een biologische aanleg, die door ingrijpende gebeurtenissen naar boven kan komen. Deze (erfelijke) aanleg voor impulsiviteit ligt volgens sommige experts in het serotoninegehalte in de hersenen en heeft daarnaast enige andere vooral neurologische oorzaken. Deze kenmerken worden ook in één adem genoemd bij veel eetstoornissen en verslavingen en het is dan ook niet verwonderlijk dat veel borderline-patiënten hier mee te kampen hebben.
De meeste mensen met borderline hebben een traumatisch verleden, waarbij men kan denken aan opgroeien in een ontwricht gezin, misbruik, verlies van naasten of bijvoorbeeld emotionele verwaarlozing. Hierdoor hebben veel borderliners te maken met een hechtingsstoornis en kunnen zij derhalve moeilijk langdurige relaties aangaan, vanwege hun angst om in de relatie teleurgesteld te worden (Het gevoel "weer" verlaten te worden zorgt ervoor dat ze moeite hebben mensen té dicht bij hun gevoelens te laten komen).
Het gevaar dat de patiënt hierdoor in een negatieve spiraal belandt is zeer groot, omdat hij/zij juist een grote behoefte heeft aan steun en contact, maar aan de andere kant de omgeving afschrikt door de gedragingen als gevolg van deze hechtingsstoornis en de daarbij behorende hevige stemmingswisselingen. Als de omstanders hierdoor afgeschrikt worden en het sociale leven rond de patiënt wegvalt, wordt de kans op verval steeds groter.
SCHREEUW OM AANDACHT
Als een borderline-patiënt in een voor hem of haar negatieve stemming zit (verdrietig, woedend of depressief) heeft hij of zij veel aandacht nodig. Doordat er een twijfel is of men zelf waardevol is, is er juist op dat moment van de omgeving bevestiging nodig dat dit zeker wel het geval is. Dit kan veel vergen van de omstander, omdat er op dat moment geen plaats is voor zijn gevoelens maar alleen voor die van de borderliner. Juist aan de omgeving klampt deze zich vast en de verlatingsangst maakt het extra moeilijk voor de omstander om grenzen te stellen en op sommige momenten ruimte voor zichzelf te scheppen.
Een borderliner die problemen uitstort vraagt om aandacht die op dat moment nodig is (ook al zal er soms gezegd worden dat het alleen om het vragen van advies gaat). De reden van de vraag om aandacht is het gevoel onbegrepen te zijn en erkenning van zijn/haar problemen.
Probeer als omstander vooral niet te sussen of te zeggen dat het wel meevalt en dat er positiever tegen het leven aangekeken moet worden op zo'n moment, want dan ontstaat het gevoel niet begrepen te worden en zal de patiënt de volgende keer nog verder gaan in de vraag om aandacht om zodoende het gevoel te krijgen wél serieus genomen te worden.
De beste weg lijkt om medeleven te tonen en te beamen hoe rot de situatie is. Vraag of je iets kunt doen, zodat ze zich serieus genomen voelt. Op het moment dat hij/zij wat rustiger wordt kun je SAMEN op zoek naar oplossingen gaan.
Neem dus in alle gevallen de roep om aandacht WEL serieus, want anders kan de borderline-patiënt tien minuten later met opengesneden armen naast je staan.
"De term borderline syndroom of borderline persoonlijkheidsstoornis is een verzamelnaam voor verschillende psychiatrische ziektebeelden. 'Borderline' betekent 'grens'. Vroeger zag men de borderline persoonlijkheidsstoornis namelijk als een ziektebeeld op de grens van een neurose en een psychose. Bij een neurose staan onder meer dwanghandelingen en angsten op de voorgrond; een psychose gaat samen met wanen en hallucinaties. Deze symptomen komen ook voor bij de borderline stoornis, maar deze wordt tegenwoordig als een aparte aandoening beschouwd. De typering als grensgeval doet geen recht aan de complexiteit en eigenschappen van deze stoornis.
WAT IS EEN BORDERLINE PERSOONLIJKHEIDSSTOORNIS?
Een borderline persoonlijkheidsstoornis is een psychiatrische aandoening die verschillende vormen kan aannemen en ook verschillende gradaties in ernst. De diagnose kan alleen door een psychiater met zekerheid gesteld worden. Schattingen lopen uiteen van ca. 150.000 tot 200.000 .Een opvallend grote meerderheid van de patiënten is vrouw, vermoedelijk ook omdat zij vaker slachtoffer worden van seksueel misbruik wat een mede-veroorzaker kan zijn van de stoornis. Bij mannen wordt de diagnose vaak niet gesteld omdat deze zich bij hen niet uit in agressie die zich naar binnen richt (zelfverwonding, eetstoornissen) maar agressie naar buiten toe. Mannen met borderline stoornissen komen dan ook vaker in de criminaliteit terecht. De stoornis openbaart zich meestal in de adolescentie (17 - 25 jaar) maar kenmerken kunnen ook bij kinderen in een bepaalde vorm al voorkomen. Omdat kinderen nog niet uitontwikkeld zijn stelt men de diagnose niet vaak gedurende de kindertijd, maar wel later, als het jonge volwassenen zijn. Ook is het ziektebeeld bij kinderen en bij adolescenten verschillend. Kinderen met borderline symptomen hebben vaak meer angsten en neurosen tegelijkertijd (in tegenstelling tot neurotische kinderen). Als borderline-kinderen de adolescentie bereiken, hebben zij vaak gedragsproblemen die om een andere diagnose vragen.
OORZAKEN
Hoewel de borderline diagnose veel vaker gesteld wordt dan enige tijd geleden, is over de oorzaak van de aandoening nog niet zo veel bekend. Meestal gaat het om een combinatie van factoren: een aanleg voor impulsiviteit en stemmingswisselingen in combinatie met een heden of verleden waarin zich ingrijpende psychologische en/of maatschappelijke problemen hebben voorgedaan, vaak op zeer jonge leeftijd. Het kenmerkende impulsieve gedrag van patiënten is iets wat waarschijnlijk al voor een deel bij de geboorte is bepaald. De oorzaak hiervoor zou kunnen zijn dat de prikkeloverdracht in de hersenen verstoord is; een stoornis in de serotoninehuishouding, die ook wordt verdacht iets met anorexia en bulimia te maken te hebben. Veel mensen met borderline hebben een verleden waarin zich traumatische gebeurtenissen hebben voorgedaan, zoals het opgroeien in een instabiele gezinssituatie, emotionele verwaarlozing, agressie, seksueel misbruik. Dit bemoeilijkt nadien het kunnen aangaan van (langdurige) relaties. Hoewel de patiënt juist sterk behoefte heeft aan goed contact met anderen, is zij of hij erg bang om gekwetst te worden of in de steek te worden gelaten. Door de hooggespannen verwachtingen, gebeurt dit ook vaak. Andere oorzaken zijn mogelijk het wegvallen van maatschappelijke zekerheden (familie-, buurt- en kerkleven bijvoorbeeld). Dit vergroot de eenzaamheid van de patiënt, die op zichzelf teruggeworpen raakt en zich minder veilig voelt, net als wanneer een relatie teleurstellend afloopt.
VERSCHIJNSELEN
De ziekte kan zich in verschillende vormen manifesteren, die vaak moeilijk te vergelijken zijn. Juist omdat de stoornis zoveel verschillende vormen kent om zich te manifesteren, is het voor hulpverleners en betrokkenen een ingewikkelde aandoening. Als men een aantal van onderstaande kenmerken heeft, kan worden gedacht aan een borderline stoornis: - identiteitsproblemen: patiënten hebben problemen met hun identiteit, vaak ook seksueel. Ze zijn vaak onzeker en verdragen kritiek slecht. Ze weten niet goed wat ze met hun leven aan moeten en hebben een 'leeg gevoel' van binnen. Ze hebben moeite om alleen te zijn en voelen zich snel eenzaam en in de steek gelaten. - stemmingswisselingen: de stemming kan sterk en snel wisselen, soms na voor buitenstaanders triviale gebeurtenissen. De patiënt reageert (in de ogen van anderen) overgevoelig en/of hevig. Ze kunnen heel boos of driftig worden en hebben deze gevoelens vaak slecht onder controle. - in uitersten denken: mensen en situaties zijn helemaal goed of helemaal fout. Tussenwegen bestaan niet, dus als iemand niet aan de hooggespannen verwachtingen voldoet, kan de mening van de patiënt zeer sterk omslaan. Dit kan problemen geven op het werk en in relaties. Ze hebben de neiging om bepaalde mensen erg over te waarderen en anderen juist volledig te vernederen. - impulsiviteit: mensen met een borderline stoornis nemen beslissingen zonder er eerst goed over na te denken. Dit kan zich ook uiten in eetstoornissen, wisselende seksuele relaties, geldverkwisting en alcohol- of drugsmisbruik, en suïcidepogingen. - geestelijke spanningen: de spanningen kunnen ontladen in automutilatie (opzettelijke zelfverwonding) bijvoorbeeld krassen in de onderarmen en gedachten aan of pogingen tot zelfmoord. - psychotische symptomen: psychische verwardheid met wanen en/of hallucinaties, het horen van stemmen. Ze zijn bijvoorbeeld overmatig achterdochtig en ervaren de wereld om hen heen als onwerkelijk. Meestal duren deze verschijnselen slechts enkele uren maar zijn voor de patiënt erg beangstigend. Ze treden vaak op in periodes van stress.
VERSCHIJNSELEN BIJ KINDEREN
Kinderen met een borderline persoonlijkheidsstoornis hebben meestal vijf van de volgende verschijnselen: - overmatige afhankelijkheid van de ouders, terwijl relaties met leeftijdgenoten zich niet of nauwelijks ontwikkelen. - moeite realiteit en fantasie uit elkaar te houden. - niet te hanteren woede- en driftaanvallen zonder duidelijke aanleiding. - bijzondere prestaties op een klein gebied (het kind kent bijvoorbeeld het spoorboekje uit zijn hoofd of kan heel erg goed tekenen), terwijl het kind op andere gebieden een achterstand heeft ten opzichte van leeftijdgenoten. - verschillende angsten tegelijkertijd (in aanvallen of chronisch). - meerdere neurosen (dwanggedachten, dwanghandelingen, fobieën, enzovoort). De behandeling van kinderen bij wie borderline gediagnosticeerd wordt, is vaak langdurig.
BEHANDELING
Voor een behandeling van mensen met een borderline stoornis bestaan verschillende mogelijkheden: volledige opname in een psychiatrisch ziekenhuis of afdeling, als ook ambulante behandeling (geen opname maar behandeling overdag). De gewenste behandeling verschilt per patiënt. Bij opname in het ziekenhuis kunnen de symptomen verergeren. Automutilatie (zelfverwonding) kan dan beginnen op te treden of kan toenemen. Vooral bij ernstige depressiviteit of ernstige suïcidale neigingen is opname in het ziekenhuis gewenst. Veel borderliners dreigen met zelfdoding en voeren dit niet uit, maar het is wel zaak om dit zeer serieus te nemen. Hoewel patiënten vaak dreigen met zelfdoding en het vervolgens niet doen, verdient dit wel veel aandacht. Het percentage borderliners dat zelfmoord pleegt, is wel geschat op 9%. De behandeling bestaat afhankelijk van de plaats en intensiteit van behandeling vaak uit gesprekstherapie en medicijnen. Gesprekstherapie is een langdurig proces. De relatie patiënt-hulpverlener kan ingewikkeld zijn (vertrouwen versus angst) en de patiënt vindt het vaak moeilijk de behandeling af te maken. In de gesprekstherapie ligt nadruk op verlatingsangst, gebrek aan zelfvertrouwen, relatieproblemen. Doel is de patiënt (en eventueel de partner) te leren hiermee om te gaan. De medicijnen die onderdeel van de behandeling kunnen zijn, zijn vaak antidepressiva, antipsychotica, stemmingsregulerende middelen, en/of kalmeringsmiddelen. De middelen worden voorgeschreven afhankelijk van de ernst en aard van de borderline stoornis. Voorzichtigheid is geboden vanwege een verslavingsgevaar en de kans om andere symptomen te verergeren. Behandeling van de stoornis kan moeilijk zijn en kent een uiterst grillig verloop met veel ups en downs. Tijdens de langdurige behandeling kunnen zich ernstige crises voordoen, niet zelden gepaard gaand met een zelfmoordpoging. Maar vanaf het dertigste of veertigste levensjaar gaat het met ruim de helft van de patiënten veel beter. Men spreekt dan vaak niet meer over een stoornis, alleen van een kwetsbaarheid. Alsof de stoornis is uitgedoofd.
AANBEVELINGEN VOOR FAMILIE EN VRIENDEN
Zowel patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis als mensen in hun omgeving kunnen leren om te gaan met deze aandoening. Voor familie en vrienden is de omgang soms moeilijk. De patiënt vraagt continu om aandacht en om erkenning van de problemen. Hen wordt aanbevolen de patiënt serieus te nemen. Het is een ernstige stoornis. Hoewel familie niet kan behandelen, kan een familielid of vriend op gepaste afstand troost bieden en een goede steun zijn voor de patiënt. Help de patiënt om professionele hulp te zoeken. Hulpverleners kunnen ook met familie praten om hen te helpen hoe zij met de patiënt om kunnen gaan. Dit wordt zeker aanbevolen als de gezinssituatie verstoord is, dan is relatie- of gezinstherapie nodig. Respecteer elkaars beperkingen en praat open en eerlijk met elkaar. Help om een goede omgeving voor de patiënt te handhaven: stabiliteit in werk, relaties en behandeling is essentieel voor een verbetering. In een stabiele omgeving hebben patiënten goede vooruitzichten. Pas wel op de eigen grenzen en neem niet de verantwoordelijkheden van de patiënt over.
geniet van de rust
die deze kaars uitstraalt
ik hoop in stilte
dat iedereen er kracht uithaalt
ook voor hen
die van ons zijn gegaan
in gedachte altijd aanwezig
ergens tussen zon en maan
