Eigen stekje op het web

Een tijd geleden beloofde ik een stukje te schrijven over het boek Atheologie van Michel Onfray (Nederlandse vertaling) - 2005.

Michel Onfray (°1 januari 1959) groeide op in Normandië en promoveerde in de wijsbegeerte. Hij was van 1983 tot 2002 docent in de filosofie aan een lyceum in Caen, waarna hij de volksuniversiteit Caen stichtte. In 1993 ontving hij de Prix Médicis voor zijn boek La sculpture de soi.

Hij beschouwt elke religieuze levensbeschouwing als onhoudbaar en profileert zich als atheïst. Volgens Onfray is het de plicht van de mens te genieten. Elk ethisch handelen moet gebaseerd zijn op genot. In dit verband spreekt Onfray over een "esthetische ethiek". In zijn moraal is alles gericht op genot en wordt het menselijk lijden afgewezen. Werkelijke naastenliefde bestaat volgens Onfray niet; naastenliefde is volgens Michel Onfray feitelijk een middel om het eigen genot centraal te stellen - hij spreekt daarom over "consideratie" in plaats van naastenliefde.

Ik las het boek in twee dagen uit tijdens een periode plat liggen dan heb je vanzelf tijd voor zulke intense leesactiviteiten. Er kwam wel een pupitertje aan te pas waar men normaal bij de fanfare muziekpartituren op plaatst. Een handig hulpmiddeltje voor horizontaal levenden.

Dit boek van de Franse professor Michel Onfray heeft me ernstig doen nadenken en me overtuigd van de stelling dat de wereld beter af is zonder godsdiensten en dat de mensheid beter de rechten van de mens zou nastreven om deze wereld goed leefbaar te maken voor iedereen!

Godsdienst wordt een probleem als een godsdienstige ook het leven van anderen gaat bepalen door plichten en verboden, of wanneer mensen profiteren van de geestelijke armoede van anderen.

In Roemenië is een paar jaar geleden een jonge non gestorven; drie dagen werd ze vastgebonden aan een kruis en al die tijd kreeg ze geen water of eten. Een priester en twee nonnen uit het christelijk-orthodoxe klooster in Tanacu wilden op deze wijze de duivel uit de non drijven.Toen de politie, na waarschuwing, de vrouw aan het kruis vond met een prop in haar mond, kwam alle hulp al te laat.
De abt van het bewuste klooster liet achteraf weten dat de maatregelen die tegen de vrouw waren genomen ''uit religieus standpunt correct waren''. Zij was ''ziek en bezeten''. De orthodoxe patriarch van Roemenië wilde niet reageren, Ik kan hierover niet oordelen was zijn reactie ''Ik weet niet wat dat meisje gedaan heeft.''

In dit boek probeert Onfray de drie monotheïstische godsdiensten (die geloven in één god), Christendom, Islam en Jodendom, te ontmantelen door het ontstaan ervan na te trekken en de inhoud van de heilige geschriften te analyseren.

Onfray die meent dat jodendom, christendom en islam terzake in essentie niet verschillen, maar hoofdzakelijk variaties op eenzelfde thema vormen verschaft de lezer een veelheid aan nuttige informatie over verleden en heden, en brengt deze ten slotte tot meedenken omtrent de actuele ontwikkelingen.

De aanhangers van deze godsdiensten proberen volgens Onfray door middel van een sprookje de wrede realiteit van het leven te ontvluchten. Ze proberen hun wereldbeeld aan de hele mensheid op te leggen en gebruiken daarbij door de eeuwen heen laster en geweld.
Op de menselijke doodsangst wordt ingespeeld door een wereld na de dood te creëren. Hun haat tegen het leven wordt verzacht door de beloning die in het hiernamaals in het vooruitzicht wordt gesteld, een verzonnen wereld waar alles aanwezig is wat de gelovigen zich in dit leven ontzegden, zodat men uiteindelijk meer naar de dood dan naar het leven verlangt.

Vóór de tijd van de Franse revolutie(de Verlichting) was het voor de mensen gewoon om onredelijke oplossingen te aanvaarden voor levensproblemen. Alles kon: mensen konden opstijgen ten hemel, stenen konden omhoog vallen, sommigen konden duivels uitdrijven, men geloofde in onzichtbare wezens, Met de Verlichting begonnen enkele filosofen, wetenschappers avant la lettre, na te denken over de aard van het Christelijk geloof. Orfray beschrijft hoe de katholieke kerk in die tijd werken van schrijvers die met verstand het geloof benaderden, verdwenen uit de literatuur en dus ook niet werden onderwezen. Schrijvers die geloofden in de kerk werden met rust gelaten.

Hoe gevaarlijk wetenschap is voor het voortbestaan van de godsdienst, blijkt onder andere uit het feit dat het Vaticaan rond het einde van de 19^de eeuw op een wetenschappelijke manier wou aantonen dat al wat in de bijbel stond juist was. Deze aanpak werd modernisme genoemd. Dit modernisme werd ineens verboden toen duidelijk werd dat de bijbelse figuren en gebeurtenissen niet historisch juist waren. Ineens werd men heel soepel met het interpreteren van de bijbel en waren er priesters die hun geloof verloren. Belangrijk is misschien te realiseren dat het de huidige paus Ratzinger was die alle modernistische wetenschappers van toen op een lijst plaatste van te mijden literatuur.

Doorheen heel dit boek lees je een pleidooi tot het verstandelijk benaderen van de werkelijkheid en het fenomeen godsdienst; hiervoor moeten verschillende wetenschappen ingeschakeld worden, zoals: metafysica, paleografie, geschiedenis,

Onfray pleit er tevens voor om je vandaag als verstandig mens niet neutraal op te stellen tegenover al wat niet met de rede te vatten valt. Hij vraagt zich hierbij af hoeveel gelovigen zelf de heilige boeken en teksten gelezen hebben waarop hun godsdienst steunt; weinigen

Dat de godsdiensten nog altijd macht uitoefenen op de wereld, bewijst het cartoonincident van Denemarken. Een tekst om over dit cartoon-incident na te denken, volgt hieronder.

Al enige jaren ligt de vrijheid van meningsuiting regelmatig onder vuur. Niet lang geleden wilde minister Donner godslastering weer strafbaar stellen, en sinds de ophef rond een paar spotprenten over Mohammed in de Deense krant Jyllands Posten, proberen woedende protesterende moslims, opgejut door hysterische imams, de westerse regeringen zo ver te krijgen dat zij godslastering strafbaar stellen. De Turkse secretaris-generaal van de OIC (Organisatie van de Islamitische Conferentie), Ekmeleddin Ihsanoglu, heeft al een oproep gedaan tegenover minister Bot van Buitenlandse Zaken, om belediging van de profeet Mohammed wettelijk gelijk te stellen aan racisme en holocaustontkenning. Maar sommige geestelijken gaan nog verder, en roepen een fatwa uit of ze zetten een prijs op het hoofd van iedereen die de Islam bespot.
En de intimidatie is succesvol gebleken. Westerse politici hebben de media opgeroepen om niet te spotten met religie, en vele kranten zijn gezwicht voor de bedreigingen en hebben excuses aangeboden. Heinz Fischer, de president van Oostenrijk heeft zelfs gezegd dat media geen profeet mogen afbeelden als dat in die religie verboden is. In Nederland hebben diverse gemeenten een verbod ingesteld op het beledigen van de profeet tijdens carnaval, VVD-kopstuk Wiegel betoogde dat vrijheid nooit mag leiden tot onvrijheid van anderen, en VVD-kamerlid Arno Visser zei in een interview in Trouw dat de vrijheid van meningsuiting geen ongelimiteerd recht is. Maar de kakofonie, die is ontstaan door het geschreeuw van hysterische gelovigen en de sussende woorden van de moraalridders, overstemd één prangende vraag: Wie is er begonnen met beledigen?

Al bijna vijftienhonderd jaar worden ongelovigen beledigd, bespot, gekleineerd en geïntimideerd door de pleitbezorgers van het bijgeloof. Volgens de Koran zijn ongelovigen, brandstof voor het vuur (Sura 2:24), bewoners van de hel (66:9), de slechtsten der schepselen (98:6), , en het zijn mensen waartegen men dient te strijden (9:123), en dit zijn slechts enkele voorbeelden. Het zijn echter niet alleen ongelovigen die er aan moeten geloven. Joden, christenen, homoseksuelen, polytheïsten en feministische vrouwen kunnen ook redenen hebben om zich te storen aan de diverse aanstootgevende citaten uit het heilige boek van de Islam.
Mochten Europese politici ooit op het onzalige idee komen om godslastering strafbaar te stellen, dan is voor de ongelovigen de tijd aangebroken om hun recht op te eisen; het recht om gevrijwaard te blijven van de haat en de beledigingen uit de Koran en andere religieuze geschriften. Dit betekent dat religies naar de privésfeer dienen te worden verbannen; dat boeken als de Koran en de Bijbel niet open en bloot in de boekhandels horen te liggen, maar alleen van onder de toonbank in dichtkleefde verpakkingen mogen worden overhandigd; het betekent dat de Nederlandse Moslim Omroep geen koranrecitaties meer mag uitzenden die door ongelovigen, joden, feministen, satanisten, polytheïsten en homoseksuelen als beledigend kunnen worden opgevat. De Koran zal evenals andere religieuze geschriften uit het openbare leven moeten worden geweerd, en openbare verspreiding van het boek op Internet zal strafbaar moeten worden gesteld.
Gelijke monniken, gelijke kappen!