JOEL SMETS : SUCCES KOMT NIET VANZELFxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Ludo Vervloet     (freelance journalist)

Het  jaar 2 000, het allerlaatste van de 20^ste eeuw, was het succesjaar bij uitstek voor motorcrosser Joël Smets.  Haast spelenderwijs werd hij niet alleen voor de vierde maal wereldkampioen 500cc door 12 van de 16 GP’s te winnen - de andere gingen naar Marnicq Bervoets (3) en Peter Johansson (1) -, maar Smetske won ook 25 van de 32 reeksen.  Aleen een  zekere Stefan Everts zou later nog beter doen.

Joël Smets is vandaag selectieheer en coach van het Belgische team dat straks de Motorcross der Naties hoopt te winnen op Amerikaanse bodem.

Op een nazomerse avond van dat gezegende jaar 2 000 strikten we hem thuis in Dessel voor een abc-interview dat we nog eens graag op u loslaten.

SMETS VAN A tot Z

Van de crosser Joël weten we als erg geïnteresseerde crossfan zowat alles. De media hebben de laatste jaren geen gelegenheid onbenut gelaten om zijn vele successen en dito tegenslagen uitvoerig in de verf te zetten. Maar wie is nu eigenlijk de man achter de motorcrosser, want Joël loopt niet de godganse dag rond in zijn crossoutfit en zit niet van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat op zijn KTM. We probeerden erachter te komen met een persoonlijk alfabet, en begonnen met

de a van ambitie, arrogantie, angst om te falen…

Joël:  “Zeg maar de a van alles. Tja, competitie zal wel in mijn genen zitten, zeker. Ik heb een ontzettende drang in mij om altijd beter te doen. Wat een ander kan, moet ik minstens evengoed kunnen, liefst nog een stuk beter. Ik ben een slechte verliezer in dingen die ik met mijn geest, mijn verstand en met mijn lichaam kan manipuleren. Over lotto en andere kansspelletjes heb ik het dus duidelijk niet.”

“Anderzijds vind ik dat ik voor tien jaar enorm hard werken en vier wereldtitels niet de aandacht heb gekregen die jongens als Eric Geboers en Stefan Everts wel kregen in de media. Toen ik in ’95 mijn eerste titel won van Trampas Parker was dat nauwelijks een vermelding waard. De media waren toen helemaal gefocust op de eerste 250cc-titel van Stefan Everts.

De laatste twee seizoenen hebben de media blijkbaar het roer omgegooid. Toeval of niet, maar in 1999 en 2 000 heeft Everts nauwelijks op de motor gezeten omwille van zijn blessures in Beaucaire.

Maar ik klaag niet, vind mezelf niet eens pretentieus wanneer ik stel dat ik eindelijk de aandacht krijg die ik verdien. Op wereldvlak ben ik toch één van de weinige Belgen die men kent van zijn resultaten.”

De b van boezemvriend

Dat was Marnicq Bervoets, tot na het incident in de Belgische GP in Grobbendonk…

Joël: “Ik ben hem niet meteen gaan opzoeken om de zaak uit te praten, want de stoom kwam nog uit zijn oren. Neen, ik vond dat ik hem beter een fax kon sturen om mij te verontschuldigen. Met de fout die ik  had begaan was ik absoluut niet gelukkig. Mijn bedoeling was nochtans zuiver. Het bewuste manoeuvre had ik afgekeken in de 250cc-GP, een geplande aanval dus. Ik kwam echter te snel in en kon niet helemaal corrigeren. Ik heb de schade nog proberen te beperken door helemaal plat te gaan, maar die ingreep kwam te laat. Ik beken schuld.”

 “Twee jaar geleden in Neeroeteren is nog iets dergelijks gebeurd, maar dat hebben we toen ook uitgepraat. Ondanks het feit dat Sylvain Geboers dit incident als een normaal koersincident beschouwde, vond ik mijn manoeuvre toch ongepast en achtte ik me niet vrij van zonden. Ik ben mijn misstap gaan biechten.”

-         Biechten hoort bij geloof. Vandaar is het een kleine stap naar bijgeloof…

“Ik heb wel mijn rituelen, mijn gewoontes, als ik me aankleed bv. Eerst de spullen van de rechterkant, dan de linkse. Vlak voor de start maak ik de nek nog even los, adem ik diep en vergeet ik de wereld daarbuiten om me helemaal op het starthek te concentreren.”

De c van carrière … Geslaagd, mogen we wel zeggen, niet?

Joël: “Als ik daar negatief over doe zal ik vele mensen met schuldgevoelens opzadelen, vrees ik. Alhoewel….Onlangs vroeg iemand uit mijn omgeving zich toch nog af oft ik niet beter nog een stukje aan mijn  A2-diploma had gebreid. Tja, wat moet je daar op antwoorden?

Het had natuurlijk nog beter gekund. ’99 was een pechjaar omwille van de Husaberg, in ’96 ben ik verre van fit aan het wk begonnen en kende ik bestendig problemen met de voorvork. In ’94 tenslotte had ik nog niet echt de maturiteit om wereldkampioen te worden. Fysiek en rijtechnisch was ik er toen al wel klaar voor. Maar tel eens uit…bijna zevenmaal wereldkampioen, was dat niet een beetje overdreven geweest? Ik houd het erbij dat ’95 veruit mijn zwaarste jaar was. Winnen van een routinier en tweevoudige ex-wereldkampioen Trampas Parker was echt geen sinecure.”

De d van doorzetter. De wil om altijd te winnen

Joël: “Ik geef nooit op. Ik heb nog nooit een wedstrijd verlaten zonder een mechanisch probleem. Ik vind dat je dat niet kan maken tegenover het betalend publiek, want dat wil je zien zoals je die dag bent, goed of slecht. Bovendien kunnen wij ons niet laten vervangen als we niet goed in de wedstrijd zitten. Wij zijn immers geen ploegsporters. ”

-         Kan doping daarbij helpen?

“Ik ben niet onnozel om te gaan rondbazuinen dat er in de motorcross  geen doping gebruikt wordt. Maar ik weet het niet. Ikzelf heb me evenwel nooit met die spullen beziggehouden, integendeel. Ik ben een antidoping apostel. Ik kan razend worden als men toch blijft insinueren dat mijn prestaties er niet op een natuurlijke wijze komen. Daarom was ik onlangs zo blij dat ik midden in de week, onaangekondigd en tijdens een dagelijkse training, gecontroleerd werd. Resultaat: noppes."

De e van emoties, of van erecties, je kiest maar…

Joël: “Nooit seks voor de wedstrijd, heb ik al vaker verteld…

Emoties vind ik enorm belangrijk in de sport. Want sport is entertainment en emotie. Ik ben enorm emotioneel van aard. Mijn gemoed schiet snel vol. Afscheid nemen gaat altijd met tranen gepaard. Ik ben snel droevig, maar even rap euforisch ook. Dat vind ik al bij al een enorm voordeel om  weer met de beide voeten op de grond te komen na momenten van te hoge pieken en te diepe dalen. Als je emotioneel van aard bent, geef je je bloot, stel je je kwetsbaar op. Maar het helpt je ook wel om eigenhandig uit de miserie te geraken.”

Proberen we de f van filosofie?

Joël: “Zoeken naar het waarom van de dingen, de juiste vragen stellen. Durven contesteren en de dingen desnoods helemaal anders bekijken.

Als ik zaken onderneem, stel ik me steeds de vraag “waarom doe ik dat?” en weeg ik de voor- en nadelen tegenover elkaar af. Ik ben het ook vaak oneens met beslissingen die zomaar genomen worden . Ik wil het ontstaan ervan kennen, de redenen weten waarom ze genomen zijn.

Ik geef toe dat ik daar soms te ver in ga en dat is ook fout. Het mag niet ten koste van de spontaneïteit van het leven gaan. Maar een beetje kan geen kwaad, vind ik.”

De g van gezin

- Is gezin te combineren met topsport?

Joël: “Ja… maar dat kost wel een boel werk, hoor. (op dit ogenblik vraagt zoon Greg voor een laatste knuffel en een nachtzoen)

Het is vooral een kwestie van een goede organisatie. Ook mensen die een ‘gewone’ job doen, moeten binnen hun gezin compromissen sluiten.

-         Greg begint ook met een g.

“Mijn zoon, genoemd naar de Zuid-Afrikaanse drievoudige wereldkampioen Greg Albertijn, wordt straks vijf. Hij heeft mijn karakter. Energie te koop, kan nooit stilzitten en kan heel slecht tegen zijn verlies. Voor zijn leeftijd is hij uitzonderlijk behendig op zijn fietsje. Het kan bijna niet anders of hij moet later ook een fysiek zware sport kiezen. Maar ik ga hem niet opjutten, hoor. Eerder afremmen. Kinderen moet je vooral weghouden van competities. Ik heb hier nog een mini-crossmotor van Husaberg staan, maar daar mag hij niet aankomen.”

De h van hebzucht

Joël: “Een ‘eigenschap’ die mij, gelukkig,  totaal vreemd is.

Het doet me elke keer pijn als er op de cross een kleine komt vragen “Joël, hebt ge nog een shirt voor mij?” en ik dat manneke moet doorsturen.

Ik weet dat het niet mag, maar ik moet me telkens in toom houden om het toch niet te doen.

Als ik het salaris van Schumacher moest hebben, zou ik vele mensen blij maken, denk ik. Ik zou natuurlijk een rijkelijk deel voor mezelf houden, maar oppotten om blijvend te bezitten, ligt me echt niet.

Ik voel me bovendien moreel verplicht om bepaalde donaties te doen aan instanties die van giften moeten leven. Ik heb echt een doorlopende opdracht voor het Rode Kruis. Waarom ook niet? Die mensen hebben wij vaak nodig.”

De i van inzinking

Joël: “Inzinkingen sluiten  nauw aan bij emoties, denk ik. Zeker mentale inzinkingen. Door jezelf  goed in de hand te hebben, kan je echter veel narigheid vermijden, moet je het niet zo ver laten komen. Als je de realiteit uit het oog verliest, heb je meer kans om met je neus tegen het venster te lopen. Tot nog toe heb ik  die toestanden goed kunnen beperken.”

Jeugdidool … begint met een j.

Joël: “En De Coster met een D. Roger De Coster was mijn afgod. De Coster jaar na jaar op de Citadel in Namen zijn onvergetelijke beelden die nooit uit mijn geheugen zullen gewist worden. Wat dweepte ik met die man.

Onze huidige contacten zijn evenwel erg beperkt. Roger woont in Amerika en dat maakt de dingen er niet eenvoudiger op. Als ik naar ginder ga of hij komt naar hier, probeer ik altijd wel tijd te maken voor een babbel, maar dat kan je geen frequent contact noemen.”

-         Na je jongste succes in Namen schreven de kranten dat Joël Robert beweerde dat Roger De Coster jaloers op je was…

“Ik ben het hem niet gaan vragen, maar wellicht is het een overtrokken uitspraak. Ik ben alvast nooit jaloers, op niemand. Als je met hard werken iets bereikt hebt in het leven, vind ik dat schitterend. Men moet de zon in het water kunnen zien schijnen, voor iedereen. Maar ik geef toe: het is een van de grootste problemen van deze tijd.”

Ben je nog steeds de kwajongen uit je jeugd?

Joël: “Mijn kwajongensstreken raak ik wellicht nooit kwijt. Je moet iemand in de maling kunnen nemen op een gepaste, originele manier. Op een manier die voor beide partijen plezierig is. Ook de risee moet kunnen lachen met de grap. Vulgair mag het zeker nooit worden. Een grap is pas geslaagd als het slachtoffer zegt: “verdekke, hier hebben ze mij goed liggen gehad”.

De k komt ook in KTM voor

Joël:”En  de erg logische overstap van Husaberg naar de Oostenrijkse fabriek. De beste keuze die ik ooit gemaakt heb. Binnen dezelfde motorfamilie bovendien. De motor was/is me op het lijf geschreven. Hij gaf me bovendien het vertrouwen om de onwaarschijnlijke reeks successen aaneen te rijgen.”

De  l van lezen is een bezigheid die niet zo direct besteed is aan de meeste crossers, vermoed ik.

Joël: “Veel lees ik niet, wel graag. Momenteel ben ik bezig aan “De grote trek” van Mark Helsen , het relaas van een wereldreis in Het Nieuwsblad,  –sorry, jongens van de andere bladen, ik lees jullie ook wel- . Daar ga ik elke avond mee slapen. Plezierige en verrijkende ontspanningsliteratuur. Neen, voor mij geen detectiveromans, daar moet ik me te hard op concentreren. Stripverhalen en magazines kunnen dan weer wel. Ik probeer ook op de hoogte te blijven van alle actualiteit.”

De m van miljonair. Is  dat de betrachting…of is het al zo ver?

Joël: “Wie is vandaag de dag geen miljonair? (nb er werd toen nog met Belgische franken gerekend)

Vroeger was dat een haast onhaalbare kaart, maar nu. Miljardair lijkt me beter aansluiten bij deze tijd. Maar soit…

Weet je, geld is nooit een drijfveer geweest en zal het ook nooit worden om het te maken in het leven. Geloof niet dat ik dagelijks zit te tellen wat mijn contracten en bonussen me opleveren, absoluut niet! Anderzijds ben ik ook niet zo naïef om mijn sponsors te vertellen dat ze het niet zo nauw moeten nemen met mijn tegoeden.

Als ik wereldkampioen word, worden mijn sponsors daar ook beter van. Voor wat hoort  wat. Prijs kan niet gescheiden worden van kwaliteit, die twee  horen nu eenmaal samen. Eerlijke afspraken vragen om een eerlijke toepassing.”

In de eerste plaats rijd ik eigenlijk om de eer en voor de erkenning.  Net als iedereen, denk ik. Want wie kan er leven van de motorsport in België? Toch geen tien piloten, dat weet ik zeker.

Weet je dat ik pas in ’95 een eerste frank opzij kon leggen…Motorcrossers worden slecht betaald. Als ik vergelijk met andere sporters staan wij nergens. Maar we zijn nog beter af dan de judoka’s en de zwemmers. Als onze trainingsinspanningen evenredig moesten zijn aan onze loonzakjes stonden we zeker mee aan de top.”

De n van nachtmerrie …zal jij wel geen last van hebben, zeker?

Joël: “Vergeet het. Het overkomt me vaker dan me lief is. Over de meest uiteenlopende dingen. Zaken die helemaal geen verband houden met onderwerpen die in de loop van de voorbije dag of dagen aan de orde geweest zijn. In 50% van de gevallen heeft de sport er wel wat mee te maken.

’s Morgens zit ik me dan suf te piekeren over de aanleiding van mijn dromen.”

Ouders begint met een O. Die van u mogen er best wezen, niet?

Joël: “Ik heb altijd een bovenste beste relatie gehad met mijn ouders. Ik ben dik tevreden over de manier waarop ze me opgevoed hebben, daarom verdienen ze mijn respect. Ik denk dat daarin alles vervat zit.”

De p van populariteit

Joël: “Populariteit ontstaat uit de bewondering van de mensen om hetgeen je voor hen betekent. Erkenning, zeg maar. Iedereen is gevoelig voor populariteit. Ik kan me moeilijk inbeelden dat je als een ijsbeer reageert als iemand je komt feliciteren met je prestaties.

Respect, erkenning, populariteit…ik erken ruiterlijk dat ik daar zeer gevoelig aan ben. Liever dat dan als een antiheld door het leven te gaan. Het is fijn als de mensen je op straat herkennen, zolang het maar geen belemmering wordt voor je dagelijks leven.”

De q van quotiënt

Joël: “Uitkomst van een deling…”

 - Of van Quiévrain

Joël: “Van duiven weet ik niks”

 - Van quiz dan maar?

Joël: “Dat vind ik wel plezant, amusementsspelen, dat maakt het leven plezierig.

-         Ik heb samen met jou “10 voor taal” gespeeld. Ik geef toe dat ik voor de camera’s behoorlijk onder de trac zat.”

Joël: “Doet mij niets. Dat heeft natuurlijk veel te maken met mijn ervaring in de sport. Ik kan die dingen relativeren, geloof ik. Winnen of verliezen is dan niet zo belangrijk, al win ik natuurlijk erg graag. Mijn nervositeit werk op zulke momenten positief, gezond zenuwachtig, zeg maar. Druk heeft altijd een positieve invloed gehad op mijn resultaten. Dat was in de school ook al zo.”

De r van reizen

Joël: “Op mijn lijf geschreven. Zie mij hier zitten in mijn donkere tuin met links en rechts alleen de contouren van een huis. Dat geeft toch een geweldig gevoel van vrijheid. Vroeger bij ons thuis was het nog beter. Daar hadden we helemaal geen buren, alleen bossen.

Ik droom ervan om ooit nog eens met een rugzak en een tent te vertrekken. Ook de verplaatsingen naar de GP’s probeer ik als een echte reis op te vatten.

Meestal rijd ik zelf met mijn mobilhome. Dan vertrek ik donderdag, rijd bv. 4 à xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />500 km ver en zoek dan een klein, rustig dorpje op om de nacht door te brengen. Vaak nog een avondwandeling in de streek en dan lekker maffen, laat ontbijten en later op de dag verder naar de wedstrijdlocatie. Ideaal om relaxt aan de wedstrijd te beginnen. Yves, mijn trainer, vindt deze manier van handelen ideaal om zondags te pieken in de wedstrijd.”

Supporters beginnen met een s.

Joël: “ Heel belangrijk voor mij, sociaal wezen dat ik ben. Supporters komen om zich te ontspannen op de wedstrijden, ze ontvluchten hun dagelijkse sleur. Daarvoor moet ik  mij inspannen, want ik moet hen zodanig kunnen begeesteren dat ze ’s avonds, wanneer ze weer naar huis terugkeren, kunnen zeggen: ‘aan onze problemen hebben we niet gedacht’. Ik denk dat ik daarin luk.”

- Te goed, heb ik de indruk. De mensen vinden dat je het spelletje beter moet spelen.

Joël: “Dus doe ik het niet goed. De mensen dreigen in slaap te vallen (hahaha). Ik weet niet hoe het vroeger toeging, maar in de moderne motorcross worden geen spelletjes gespeeld. Ik ga altijd tot op het bot. Ik kan niet rijden voor een tweede plaats als ik de eerste kan winnen. Geen compromissen op een crossparcours. Dat appreciëren de mensen.”

We zitten al bij de t van toekomst

Joël: “Hoe wil ik afscheid nemen van de actieve sport?”…Die vraag heb ik me al vaak gesteld, hoor. “Moet dat gebeuren als ik nog aan de top sta of is het een schande als dat midden in een seizoen moet gebeuren, wanneer ik  plots zal beseffen dat het tijd is om een stap terug te zetten?

De gevreesde inzinking van daarstraks, weet je nog. Van een eventuele zware blessure ben ik nu niet banger dan tien jaar geleden, dat boezemt me minder angst in.

Maar stel dat ik morgen crosser-af ben, wat dan? Daar ben ik nog niet uit.

Ik denk dat ik in de eerste jaar een job zoek om te ontstressen, want geloof me dat de huidige topsport ongemeen zwaar belastend is. Een job waarin ik me kan nuttig maken met minder verantwoordelijkheid, minder prestatiedruk.”

Uitgaan

Joël: “Tijdens het seizoen vrijwel nooit. Uitzondering was Australië. Tijd zat en na de wedstrijd met alle piloten een stapje in de wereld gezet, maar alles binnen de perken gehouden, hé.

In de winter kan er  af en toe een uitje af. Als je zes dagen op zeven werkt en traint, mag dat wel. Maar nogmaals, alles met mate, want in de winter wordt het volgende seizoen gemaakt.”

Voetbal

Joël: “Een spel dat ik acht jaarlang gespeeld heb. Een redelijk simpel volksspel, zelfs de vrouwen begrijpen het tegenwoordig. Voetbal heeft echter een grote sociale functie, er wordt overal veel over gesproken. Veel ga ik niet kijken ter plaatse, maar elke zaterdag volg ik wel de wedstrijdverslagen op tv.”

- Wie tegenwoordig begaan is met ons nationaal team, heeft ook de naam Waseige in de mond.

Joël: “Een persoonlijkheid, een Guy Thijstype. Niet op te jagen, iemand die alles in de juiste context kan plaatsen. Een persoonlijkheid die afstraalt op de ganse ploeg.

Ik vergelijk hem wel eens met Joël Robert, onze teammanager voor de ploeg van de MX der Naties.  Ook iemand die vakkennis en vertrouwen uitstraalt. Mensen die niet lullen, maar weten waarover ze praten. Dat geeft vertrouwen.”

Het wordt erg laat en Nancy wil naar bed.  De X en de Y-chromosomen laten we voor wat ze zijn en we besluiten met de z van

Zelfdiscipline

Joël: “Heeeel belangrijk. Ambitieus zijn kan niet zonder zelfdiscipline, het is de hoeksteen van elke sportcarrière. Dag na dag moet je jezelf de discipline opleggen om rigoureus je schema’s af te werken, weer of geen weer. Het leven van een sportman is keihard en een gemakkelijke weg is er niet om de top te bereiken. Succes komt niet vanzelf.”

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Andere retro cross stukken vind je terug in de rubriek Archief.

Tik ludo vervloet in en je bent voor een tijdje zoet met motorcross van vroeger.

Veel leesgenot!

---------------------------------------------------------------------------------------------------