Wierden, als Widerden op een kaart van Abraham Ortelius (1570).
Wierden
Wierden is een gemeente en forenzendorp in de Nederlandse provincie Overijssel. Op 1 januari 2007 woonden er 23.429 mensen (bron: Gemeente Wierden) op een oppervlakte van 95,23 vierkante kilometer. De gemeente Wierden maakt deel uit van het kaderwetgebied Regio Twente.
Dorp en geschiedenis Het dorp Wierden ligt tussen het Twentekanaal en het natuurgebied het Wierdense veld. Wierden heeft 14.100 inwoners en is 250 hectare groot. Het dorp Wierden was omstreeks 1400 een pleisterplaats aan de grote heirwegen van Deventer en Zwolle naar Duitsland. Een grote waterplas van "een uur gaans" scheidde Wierden van Almelo. De verbinding had tot omstreeks 1405 plaats per schuit. In 1405 werd namelijk een dijk aangelegd.
De naam Wierden In verband met de ligging van een grote waterplas tussen Wierden en Almelo wordt de naam Wierden uitgelegd. Het zou te maken hebben met een kunstmatige hoogte ter bescherming tegen het water, zoals terpen, hillen, warden, wierden. Volgens velen lijkt deze afleiding niet waarschijnlijk, aangezien deze terpen of wierden hoofdzakelijk in het noorden van Nederland voorkomen. Het is zeker dat de naam Wierden is afgeleid van Wederden. Wederden zou kunnen betekenen "bevloeide strook grasland langs een rivier". In het Overijssels schattingsregister treffen we als omschrijving aan: Wederdem (1323), Wederden (1334), Weerden (1450), Wederden (1456), Wedderen (1531), Wijrden (1551) en Wierden in 1670. De naam Wederden treffen we ook al aan op schrift, dat dateert uit het eind van de dertiende eeuw. In een lijst van leengoederen van de Herrschaft Steinfurt uit 1280 wordt gezegd, dat "Ecbertus de Almelo miles tenet jure homagii duas domos in Wederden er duas domos in Elsne".
Tenslotte komt ''Widerden'' voor op een oude kaart van Abraham Ortelius uit 1570. Op deze kaart wordt dit Widerden aan de Regge getekend, ongeveer waar nu Nijverdal ligt. De grond tussen de dorpen Enter en Wierden stond, zo vertelt de geschiedenis, in de Middeleeuwen driekwart van het jaar onder water. Tussen Wierden en Rijssen lag heide evenals verder naar het noorden tot aan het dorp Hellendoorn.
Poort van Twente In 1405 werd een overeenkomst gesloten tussen de heer van Almelo en de bisschop Fredrik van Blankenheim, heer van Overijssel. Deze leidde ertoe dat dwars door het moeras tussen Wierden en Almelo een dijk en daarmee een verbinding over het land, werd aangelegd. Om gebruik te kunnen maken van deze verbindingsweg moest men tol betalen. De tolboom stond ter hoogte van het "Schottenhuis", een voormalige Wierdense herberg, die stond ongeveer op de plek waar het woonhuis van Plaggemars (vlakbij hotel De Zwaan en nu appartementencomplex De Zwaan). Voordat men de tolboompalen mocht passeren, moest men eerst het nodige tolgeld betalen. In 1749 was dat "van een beslagen wagen" twee stuyvers, twee doyten, van een yder persoon, die daar in sit één stuyver enz. Het vroegere tolbordje hangt nu in Huize Almelo. De vroegere tolboompalen kunnen gezien worden als een poort en in dit verband wordt door velen uitgelegd dat Wierden daarom "De Poort van Twente" is.
Gemeenteraad In de gemeenteraad zijn negentien zetels te verdelen over de volgende partijen: CDA 8 zetels VVD/Gemeentebelang 3 zetels Platform Progressief Wierden (D66, GroenLinks en PvdA) 4 zetels ChristenUnie 3 zetels FvM (Fractie van Maasacker) 1 zetel
Momenteel (2007) is dhr. L.B. Kobes burgemeester. Het college wordt gevormd door het CDA (wethouders R. Broeze en D. Velten) en het PPW (wethouder Th. de Putter).
Trivia Wierdense politiek Zetelverdeling betreft uitslag gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart 2006. Het CDA moet het inmiddels doen met één raadslid minder. Het CDA en raadslid Van Maasacker hebben in februari 2007 besloten uit elkaar te gaan. De heer Van Maasacker heeft in de raadsvergadering van 13 februari 2007 te kennen gegeven als zelfstandig raadslid te willen doorgaan onder de naam Fractie van Maasacker (afkorting: FvM).
Verkeer en vervoer Wierden ligt aan de Rijksweg 35 tussen Zwolle en Enschede. Het spoorwegstation van Wierden wordt zowel door de stoptrein Zwolle - Enschede als stoptrein Apeldoorn - Almelo aangedaan: tweemaal per uur een trein naar Zwolle, eenmaal (spits: tweemaal) per uur richting Deventer en driemaal (spits: viermaal) per uur een trein richting Almelo.
Overige kernen De gemeente Wierden omvat 9580 hectare grond en bestaat naast het dorp Wierden (14.000 inwoners) uit het dorp Enter (7.000 inwoners) en de buurtschappen Hoge Hexel (1000 inwoners), Notter (600 inw.), Zuna (300 inw.), Rectum (400 inw.) en Ypelo (300 inw.). Zie voor de exacte cijfers de officiële website van de Gemeente Wierden.
Wierdense Revue (1951-1997) De Wierdense Revue was een revuegezelschap uit Wierden dat vooral in het oosten van Nederland grote successen had. Ook daarbuiten waren de theatershows populair. Het gezelschap ontstond in 1951 uit amateurrevues die ten gunste van het Rode Kruis werden georganiseerd.
Het gezelschap bestond uit Gerard Höften (1924-1986), Albert Paauwe (1923-1997), Miep Sanderman-Vrieze (1928-2002) en Joke Wanschers-Eshuis (1920-2001). Op het programma stonden sketches en liedjes in het Twentse dialect, waarbij veel herkenbare situaties voorbijkwamen, het decorontwerp was van Gé Madern.
Gerard Höften en Joke Wanschers speelden het echtpaar Graads en Dika. Miep Sanderman was Dika's inwonende moeder Moo en Albert Paauwe speelde tal van kleine rollen, waaronder die van buurman Hennek. Moo werd eerst gespeeld door Greet Wassink-Rutgers en vanaf 1971 door Miep Sanderman.
Bekende Wierdenaren Johanna ter Steege (10 mei 1961), actrice Eddy Zoëy (25 maart 1967), televisiepresentator en zanger Jos Lammertink (28 maart 1958), wielrenner Neset Icli, Mr. Universe, bodybuilder
Partnergemeenten Ermont (Frankrijk) Lampertheim (Duitsland) Maldegem (België)
|