VEREERRING DER HEILIGEN
Onze moeders en grootmoeders hadden een groot vertrouwen in Gods lieve heiligen. Zij gingen er als 't ware vertrouwelijk mee om.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Nota van Opa, de opas van toen waren niet zo bijgelovig (of toch
..)
Traditioneel wordt Sint-Antonius ter hulp geroepen, wanneer er wat zoek is.
G.H. uit E. meldt dat men dan hardop moet zeggen "Sint-Antonius, mijn beste vriend, maak dat ik mijn ... terugvind" gevolgd door één weesgegroet en één onzevader. "We zijn nog nooit teleurgesteld geweest. Na de goede afloop lieten we steeds een kaarsje branden voor de heilige man."
Bleef Antonius in gebreke, dan werd dikwijls zijn beeltenis met het gezicht naar de muur geplaatst.
Voor elke kwaal hield het volk een heilige achter de hand.
In de omgeving was er steeds wel een sint die men kon "dienen".
De heiligen danken het vertrouwen bij bepaalde ziekten aan oude legenden, feiten uit hun levensverhaal, de attributen en zelfs het verband tussen hun naam en de benaming van de kwaal.
Sommige heiligen konden bijstand verlenen bij verschillende kwalen, terwijl men voor een bepaalde ziekte soms de keuze had tussen verscheidene heiligen.
Er bestond zelfs een middeltje om te weten tot wie men zich best zou wenden.
Men nam een hoofdhaar en liet het op het water drijven terwijl men een heilige aanroept.
Zakte het haartje naar beneden dan schakelde men over naar een andere heilige tot het bleef drijven en men wist wie men met vertrouwen kon vereren
Voor de kindjes die moeilijk tanden kregen, gingen de moeders in het Tiense en het Hageland op beeweg naar de Goddelijke Zaligmaker te Hakendover.
Te Leuven werd in de Sint- Kwintenskerk Janneke de Blèter (Janneke de Grijzer) aangeroepen, wanneer de kindjes naar het oordeel van de bezorgde moeders te veel weenden.
Algemeen bekend is de verering van de H. Apollonia bij tandpijn.
Te Houwaart trok men al pruimend op een prop tabak naar de kapel op de Roeselberg.
In de bossen van Veerle-Averbode is in 2007 nog een kapelleke ingewijd ter ere van deze heilige.
Apollonia van Alexandrië
Wanneer de tandpijn niet meer uit te houden is, kan je altijd Sint-Apollonia aanroepen als ervaringsdeskundige. Apollonia was afkomstig uit Alexandrië, Egypte. Zij werd als christen vervolgd onder het bewind van de Romeinse keizer aan het begin van de 3de eeuw na Christus. Ze hebben haar gemarteld en alles geprobeerd opdat ze haar geloof zou verzaken, maar dat deed ze niet. De toenmalige bisschop van Alexandrië, Dionysius, berichtte over haar het volgende: "Ze grepen ook de bewonderenswaardige bejaarde maagd Apollonia en ze werd zo hard op de kaken geslagen dat al haar tanden eruit vielen." Ze sprong uiteindelijk zelf op de brandstapel. Het zal dan ook niet verbazen dat ze de patrones is van de tandartsen en aangeroepen wordt door mensen met tandpijn . Haar belangrijkste attribuut is een tang met daarin een tand. Ook een martelaarskroon en -palm komen voor, evenals, hoewel zeldzamer, een brandstapel aan haar voeten.
Was een familielid of buur ernstig ziek, dan werd een noveen gehouden.
Gedurende 9 dagen trokken 9 personen al biddend door de velden.
Te Pellenberg bad men 9 opeenvolgende dagen bij de Sint-Annakapel.
Wie met een reeks zweertjes geplaagd werd, die men het katrienerad (of -wiel) noemde, ging in de streek van Tienen naar de kapel te Grimde.
Was het maar een half wiel, dan wendde men zich te Pellenberg tot de H. Gatharina in de eigen kerk.
Een 14de-eeuws gepolychromeerd beeld toont er de heilige met een half rad.
Dymphna is een middeleeuwse heilige. Vermoedelijk werd zij geboren in de 7de eeuw en was ze van Engelse of Ierse adel. Het verhaal van haar leven bezit weinig historische betrouwbaarheid en berust waarschijnlijk op legendes. Volgens die legende vatte Dymphna's vader het duivelse plan op om met zijn dochter te trouwen, nadat zijn vrouw gestorven was. Dymphna was als Ierse koningsdochter christelijk opgevoed door haar moeder, een vrome christen, maar haar vader deelde het geloof niet. Dymphna besloot samen met haar biechtvader te vluchten om aan de plannen van haar vader te ontsnappen. Ze kwamen in de stad Geel terecht en hielpen er de mensen. Haar vader vond hen echter terug en doodde zijn dochter in een vlaag van krankzinnigheid.
Heilige Dymphna wordt voorgesteld als een prinses met prachtige, gedeeltelijk hermelijnen gewaden en een kroon op het hoofd. Ze houdt een zwaard vast waarvan de punt in de nek van een duivelsfiguur prikt die aan haar voeten ligt. De duivel symboliseert haar vader en zijn duivelse bezetenheid. Vaak zijn attributen van beelden, gemaakt van edele materialen zoals zilver of goud, echter verdwenen.
 Heilige Apollonia - Patrones van de tandartsen
|