De tekening geeft een beeld van de kapel zoals die was in december 2022.
“Rechthoekig open bakstenen wegkapel onder pannen zadeldak, naar verluidt minstens uit de eerste helft van de 19de eeuw; rood geschilderde gecementeerde voorgevelpunt met witte voegen; brede korfboog met eenvoudige laag ijzeren hek; Onze-Lieve-vrouwbeeldje met Kind in omlijste en getraliede rond boognis op smal gemetst altaar. Kapel langs de Maarkeweg staat te verkommeren." (Uit Onroerend Erfgoed.)
Verslag uit hln 27 november 2019.
“De staat van de Onze-Lieve-Vrouwkapel in Maarke-Kerkem verslechtert elke dag, maar niemand wil ze restaureren” zegt Rudy Van Den Eeckhout. De bezorgde buurtbewoner roept op om snel een oplossing te vinden voor de kapel. De kapel is wellicht gebouwd in de eerste helft van de 19de eeuw en staat op de erfgoedlijst, maar het gaat er elke dag slechter mee” vertelt Rudy. De wegenwerken aan de N457 doen er zeker geen goed aan, dus ik ijver er samen met enkele buurtbewoners voor om de kapel te restaureren, anders vrees ik dat ze op een dag weg zal zijn.”
Alleen is de vraag wie de restauratie op zich moet nemen. De kapel is in private handen, dus kijkt de gemeente naar de eigenaar.” Als gemeente kunnen we eigenlijk niets doen, omdat de kapel volledig in private eigendom is”, zegt schepen Ann De Tollenaere (Open Vld). “We hebben de eigenaar wel inlichtingen gegeven over de subsidies die hij kan aanvragen. Omdat de kapel enkel opgenomen is in de erfgoedlijst en niet geklasseerd is, kunnen we verder niets doen. Dat is heel jammer, want de kapel is inderdaad de toegangspoort naar Maarke-Kerkem. Ik herinner me dat het vroeger een heel mooie kapel was, maar daar is nu niet veel meer van te zien”.
Dat de kapel staat te verkommeren, kan Rudy niet begrijpen. “De kapel staat net aan het begin van het dorp, langs een drukke straat waar ook veel fietsers en voetgangers passeren. Het eerste wat ze zien is een gebouw dat in slechte staat verkeert. Dat is zonde. Bovendien is het gevaarlijk: wat als spelende kinderen er in kruipen of er brokstukken op een fietser vallen ? Ik heb navraag gedaan en het zou maar 800€ kosten om de belangrijkste renovatiewerken uit te voeren. De pastoor heeft zelf al voorgesteld om een omhaling te financieren, maar nog weigert de eigenaar er iets aan te doen.²z. Als dat zo blijft en niemand zich engageert, zullen we gerechtelijke stappen moeten ondernemen. Anders is de kapel verloren en dat zou zonde zijn; vlakbij is een rusthuis en de bewoners zouden graag naar hier komen om te bidden. Dat kan al niet meer in de kerk van Maarke-Kerkem, want die is omgebouwd tot gemeenschapscentrum. Het is dus belangrijk dat de kapel blijft.”
“Dit artikel was de eerste stap en daarmee trok ik naar het bisdom en kanunnik Collin kwam tussen. De kerkfabriek kocht de grond op en betaalt de restauratie. Vanaf februari 2023 is een jonge aannemer bezig aan de restauratie. Het beeld van Maria staat er nog in.” Dank aan Rudy Van Den Eeckhout.
Peter Thienpont is geboren in Etikhove op 28 september 1946. Hij was burgemeester van Maarkedal van 1995 tot 2012. Hij was jaren OCMW-raadslid en 12 jaar gemeenteraadslid. Na zijn studies in het college van Oudenaarde werd hij ambtenaar en werkte voor FOD Binnenlandse Zaken. Hij werd politicus voor Open VLD en werd achtereenvolgens 6 jaar OCMW-raadslid,12 gemeenteraadslid om dan in 1995 burgemeester van Maarkedal te worden. Zijn politieke loopbaan eindigde Peter in 2012 na 36 jaren gepokt en gemazeld te zijn geweest in de politiek.
De haagwinde is een vaste plant in onze streken. De witte bloem wordt ook "onze-lieve-vrouwe- glazeke" genoemd omdat het de vorm heeft van een glaasje.
Haagwinde is tevens de naam van het Woon- en zorgcentrum in Maarke-Kerkem.
Eligius, sculptuur op de preekstoel in de vroegere gewijde kerk.
Sculptuur van Eligius op de preekstoel in de kerk van Maarke-Kerkem. Het bas-reliëf stelt de heilige voor met de volgende attributen: een kruis, de bijbel in de hand, een hamer en een aambeeld. De beeltenis draagt de datum 1680.
Hoeve De Donder. Deze grote vierkanthoeve ligt in het gehucht Ladeuze op het vroegere grondgebied van Etikhove, op de grens met Leupegem. Het is een van de weinig hoeven in de streek met een klokketorentje op de nok van het woonhuis. Een moerbalk draagt het jaartal 1780, echter in spiegelbeeld. De zuidelijk stalmuren zijn met vier steunberen versterkt gezien de steile helling van het terrein. De brouwerij zou in werking zijn gebleven tot aan de Tweede Wereldoorlog. De brouwinstallatie werd ontmanteld en de gebouwen werden stallingen. Tegen een van de gevels zijn nog sporen te zien van een vroegere hoge schoorsteen. Na het wegvallen van de bedrijfsleider De Clercq Georges verdween vanaf begin de eenentwintigste eeuw alle bedrijvigheid. Deze mooie site staat ondertussen te koop aangeboden maar lijdt onder de tand des tijds.
Op weg naar Kerselaere
Tijdens de bedevaarten naar Edelaere zette brouwerij De Donder langs de
Ladeuze een kantine neer waar bier werd verkocht. De dorstigen laven was toen
nog een van de zeven werken van barmhartigheid. Veel bedevaarders vertrokken
thuis om 5 uur s morgens om de lange ommegang te doen.Die duurde een uur en onderweg las men drie
Paternosters met de blijde, de droeve en de glorieuze mysteries. Onmiddellijk nadien volgden de bedevaarders de mis in de kapel. Vóór den oorlog stonden langs de
ommegang blauwe kapelletjes, op een paal of in een boom. k Heb horen zeggen dat
nietsnutten tussen de echte kapelletjes al eens een blauwgeverfde vogelmuit
durfden hangen. Vroege bedevaarders zagen in schemering niet het onderscheid
tussen de echte en de valse kapelletjes. Tot groot jolijt van de deugnieten!
Watermolen Ter Borch met molenaarswoning. Maarke vormde met Ter Borcht een heerlijkhe.id onder het administratief en juridisch bestuur van een baljuw en een schepenbank. (W.P.V.) In een document van 1155 aangaande een overeenkomst tussen Arnulf van Oudenaarde en de Abdij vanEname issprake van de geplande bouw van deze molen. In de 16de eeuw is de korenwatermolen eigendom van de graaf Lalaing onder de naam van Meulen ten Burch zoals aangeduid op de kaart van het Land van Aalst in de Sanderus Flandria Illustratie van 1642-1644. Het bedrijfsgebouw werd vergroot in het midden van de 19de eeuw. In 1911-1912 werden de bedrijfsgebouwen nog maals uitgebreid en werd een stoommachine geplaatst. De molen was min of meer nog in werking tot 1967. Deze watermolen ligt langs de Maarkebeek in een mooie landelijk gebied van de deelgemeente Maarke-Kerkem. Het fraaie woonhuis dateert uit het begin van de 17de eeuw. Sinds 1980 is het domein prachtig gerestaureerd. Deze watermolen ligt langs de Maarkebeek in een mooie landelijk gebied van de deelgemeente Maarke- Kerkem. Het fraaie woonhuis dateert uit het begin van de 17de eeuw. Sinds 1980 is het domein prachtig gerestaureerd. Maarke vormde met Ter Borcht een heerlijkheid onder het administratief en juridisch bestuur van een baljuw en een schepenbank. (W.P.V.)
Eertijds stond langs een kleine meander van de
Maarkebeek een kasteel die toebehoorde aan de familie Ladeuze. Dit kasteel werd
echter in 1824 afgebroken en de stallen werden tot woningen verbouwd. De
oorspronkelijke tiendenschuur is goed bewaard gebleven.
Zoals vele gemeenten bezit Maarkedal een resem belangrijke figuren. Eentje werd in de tijd na de fusie van de gemeenten vergeten; namelijk Lea Baert. Ze werd geboren op 4 november 1911 en overleed onverwachts op 30 augustus 1994.Ze woonde tot de laatste levensdag in haar nederig huisje langs de Berkenstraat in Etikhove. Tijdens haar leven had ze het niet te breed vooral niet na de scheiding van haar man. Gelukkig werd ze opgemerkt door Elisabeth de Saedeleer, bekend om haar handweefkunst. Was het om haar handigheid, geduld, toewijding, kunstzinnigheid of louter om den brode dat ze werd aangeworven om kleurrijke tapijten te weven in opdracht van Elisabeth ? Vele jaren was ze werkzaam in het atelier langs de Bossenaer. Daar werd een klein fabriekje gebouwd, een gebouwtje typisch van vorm zoals er in Ronse honderden stonden. Enkele vrouwen en mannen waren hier druk in de weer om de ideeën van de kunstenares uit te voeren. Lea was zelfs zo onderlegd in het weven dat ze meermaals met Elisabeth meereisde naar Brussel om daar haar tapijtweefkunst aan het brede publiek bekend te maken.
Na zekere tijd werd de activiteit in het atelier in Etikhove stopgezet. Lea kreeg echter haar houten weefgetouwtje mee naar haar huisje waar het aan het raam werd neergepoot. Wat verderop stond een rek met de kleurrijke klossen wollen draad. De voordeur gaf uit in de voorplaats. Haar Leuvense stoof en tafel stonden in dezelfde plaats waar ze werkte, kookte, at en rustte. Slapen deed ze boven. Bij goed weer kon je vanuit de deuropening al de bewegingen van haar vlijtige handen en voeten gadeslaan. De handigheid waarmee ze de spoel met kleurrijke draad door de ketting stak, aanspande, de doffeklop van de kam, de hefboom met de voeten, van links naar rechts, van rechts naar links, steeds dezelfde stereotype bewegingen, onvermoeibaar, uren en uren aan een stuk, tot verbazing van elke buurbewoner en voorbijganger. Zo heeft ze nog jaren gewerkt, eerst in opdracht van Elisabeth de Saedeleer, later voor haar plezier of voor vrienden en kennissen om haar karig pensioentje aan te vullen.
Belangrijke opdracht. Elisabeth kreeg een belangrijke bestelling van dikke wollen tapijten , zwart van kleur, voor een grote tentoonstelling in het kunstatelier van Veranneman in Kruishoutem. Een groot deel van het werk werd geleverd door Lea.
Volksvrouw. "Het was een volksmens, ze ging zelfs koken op plechtige communiefeesten of op een of ander trouwfeest die toen, zoals gebruikelijk, in een of andere parochiezaal of danszaal van een staminee plaats had."
Op het laatste van haar leven, als ze de trap niet meer op kon, heeft ze haar bed laten in de voorplaats zetten. En het houten weefgetouwtje? Dat is verkocht aan een modeontwerpster. Haar doodsprentje vermeldt heel plastisch haar dood ; "als een brekende draad, zo eindigde plots haar leven." Met dank aan Christiane Martens
De woningen op deze potloodtekening zijn sinds begin 2012 voor eeuwig en altijd verdwenen!
Het protestants kerkje te Etikhove, het oudste van Vlaanderen, daterend van vóór 1800, gebouwd door de Bosgeuzen die er een calvinistische godsdienst beleefden. Bij de definitieve sluiting van het kerkje werden de gebruiksvoorwerpen overgebracht naar de protestantse kerk in Ronse.
De rest van dit huisje is nu een bijgebouwtje van een woning dat je kan vinden langs de Nederholbeekstraat te Etikhove.
We zijn in de 16de eeuw en leven onder het Spaans Bewind. Etikhove had toen een hervormde gemeenschap die deel uit maakte van de “Vlaamse olijfberg” die op zijn beurt in contact stond met de geloofsgenoten uit Zeeuws Vlaanderen en vooral uit Sas van Gent. Vooral dorpelingen ten oosten van de Schelde die beroofd werden van have en goed gingen op de vlucht. Dit gebeurde vooral in de periode na de “beeldenstorm” van 1566.
Toen Alexander Farnese, zoon van Margareta van Parma, de Zuidelijke Nederlanden veroverde (1585) volgden er harde tijden voor de “ketters”. Sommigen gingen als vermomde ketters zelfs ter kerke in de parochie. Vanaf mei 1567 verlieten vele “hervormden” onze streek wegens de harde aanpak van Hertog van Alva. De dorpspastoors schrikten er toen niet voor terug om de namen van de “hervormden” bij te houden zoals blijkt uit een lijst daterend van 1569 met de namen van:
Adriana vanden Broucke
Franciscus vander Donct cum uxore Andrea
Lateurs
Joannes Haustrate
Petrus Haustrate fs. Petri
Petrus de Haze
Martinus Lammers
Judocus van Malleghem fs. Anthonii
Jacobus Mersschart fs. Jacobi
Cristina vanden Nieuwenbuyse
Jacobus vander Straeten
Judocus vande Voorde cum uxore Joanna Schietcate
In Etikhove en Sint-Maria-Horebeke was de familie Blommaert een vooraanstaande hervormde familieJudocus (Joos) zoon van Gilles Blommaert geboren op 7 jli 1644 en was landman. De pastoor van Etikhove maakte op 10 juni 1686 in een verzoekschrift aan koning Karel II zijn beklag over de “verregaande stoutmoedigheid waarmee de Heriticquen in het dorp hun geloof beleden in zijn woning.
Jacobus Blommaert (1720) was varend op zee en/of onvindbaar.
Joos Blommaert was in ’t buitenland en onvindbaar.
Judocua (Joos) zoon van Joos werd gedoopt op 16 juni 1687 te Sint-Maria-Horebeke en overleed op 26 februari 1733 te Zevergem. Hij was buitenpoorter in 1719 van de stad Aalst en was inwoner van Nukerke. Echtgenote was Joanna Van Helleputte. . Zie “Parenteel van Guilliam (Willem) Blommaert” Geni.
Etikhove 1613: in de woning van ene Andreas vanden Abeele werden samenkomsten gehouden in “conventicula” of beperkte kring. Op Pinksteren werd weer eens zo’n bijeenkomst opzettelijk verstoord en alle bijbels (toen verboden door de kerk) werden afgenomen. Zo meldde de pastoor.
In dat jaar vertrokken families naar Sas van Gent (in Holland).
Tekening in opbouw van het huisje waar "de Evangelische Christenen hunne godsdienstige vergaderingen hielden vòòr 1795; eerst 's nachts en in 't geheim; later, krachtens het tolerantie-edict van 1783, ook des daags. Het huis had in den kelder eene geheime schuilplaats, waar de predikant zich, in geval van overrompeling, kon verschuilen."(zie "De bosgeuzen en de Vlaamse olijfberg") Inwoners uit de omliggende dorpen volgden hier de hagepreken.
Hoeve De Donder. Deze grote vierkanthoeve ligt in het gehucht Ladeuze op het vroegere grondgebied van Etikhove, op de grens met Leupegem. Het is een van de weinig hoeven in de streek met een klokketorentje op de nok van het woonhuis. Een moerbalk draagt het jaartal 1780, echter in spiegelbeeld. De zuidelijk stalmuren zijn met vier steunberen versterkt gezien de steile helling van het terrein. De brouwerij zou in werking zijn gebleven tot aan de Tweede Wereldoorlog. De brouwinstallatie werd ontmanteld en de gebouwen werden stallingen. Tegen een van de gevels zijn nog sporen te zien van een vroegere hoge schoorsteen. Na het wegvallen van de bedrijfsleider De Clercq Georges verdween vanaf begin de eenentwintigste eeuw alle bedrijvigheid. Deze mooie site staat ondertussen te koop aangeboden maar lijdt onder de tand des tijds.
Tekening van de pastorie te Nukerke, nu tehuis voor mensen die wachten op een mogelijk toegekend asiel.
Watermolen Ter Borch met molenaarswoning.
Tekening in opbouw van het huisje waar "de Evangelische Christenen hunne godsdienstige vergaderingen hielden vòòr 1795; eerst 's nachts en in 't geheim; later, krachtens het tolerantie-edict van 1783, ook des daags. Het huis had in den kelder eene geheime schuilplaats, waar de predikant zich, in geval van overrompeling, kon verschuilen."(zie "De bosgeuzen en de Vlaamse olijfberg")
