|
De Nukerkse Breydelszonen
Voorwoord
Alles begon zowat in de lente van 1959. Er was in onze parochie n'n nieuwe zondagonderpaster aangesteld n.l. E.H. Willy D'Haenens, afkomstig uit Overboelare. Een piepjonge priester vol levenslust en idealisme met vurig Vlaams bloed in de aderen zoals ze in Nukerke nog niet hadden gezien. In de kerk was hij priester met hart en ziel, er buiten een actieve parochiaan die mensen kon begeesteren. Zijn brede glimlach en die spontane openhartigheid en eenvoud deed de rest. Het niveau van de Nukerke plattelandsjeugd wilde hij optillen en het Vlaamse vuur in hun hart brandend houden. De jeugd was de toekomst ! De Vlaamse beweging was in volle opmars. Wie student was droeg zijn Vlaamse fierheid uit. De studerende jeugd kende toen alle mooie Vlaamse strijdliederen.
De meisje hadden hun Chiro maar er was geen jeugdbeweging voor de jongens. Willy D'Haenens droomde van een scoutsgroep met aansluiting bij het VVKS of Vlaams Verbond van Katholieke Scouts. Daartoe zocht hij contact bij de groep van Ronse maar vooral bij de groep van Etikhove. Al zijn vrije tijd stak hij in het afleggen van huisbezoeken om te zien of er voldoende medewerking was. Algauw kon hij rekenen op een groep voortrekkers waaruit later de leiders konden worden gerekruteerd. Er werd snel werk gemaakt van de vorming van de leiders. De officiële naam van de groep werd "Breydelszonen" en stond in het district Vlaamse Ardennen Berg-en-dal stam ingeschreven onder nummer 44/14. In de aanloopperiode sloot Nukerke aan bij de groep van Etikhove. E.H.W. D'Haenens werd aalmoezenier en André Cardon werd de eerste VTL (voortrekkersleider) en Gilbert Stockman was AVTL. Voorlopig kon nog niet volop worden gestart met de Verkenners omdat de meeste toekomstige leiders hun studies eerst moesten beëindigen. De eerste districtvergadering waaraan Nukerke deelnam ging door te Ronse op vrijdag 27 september 1959 om 10u30. Op een gouwvergadering te Gent in de parochiekring St-Pieter waren W. D'Haenens, André Cardon en Edith de Merlier aanwezig want er zou ook een welpengroep worden opgericht, maar voorlopig werd er gewerkt rond de voortrekkerij. Zie hier een eerste uitnodiging origineel gedrukt op een alcoholrol.
Briefwisseling en activiteiten
Nukerke postdatum Beste vriend voortrekker, Met deze nodigen wij U uit op de steunvergadering, welke doorgaat in de parochiale zaal op zaterdag 24 october a.s. Als thema van behandeling zal het Davidsfonds ter sprake komen door de Heer E. Delbaere. Voor de eerste maal zal ook de groep van Etikhove aan de vergadering deelnemen. Verder kunnen zich nog een totale ommekeer in de vergadering aanmelden. Neem pen en papier mee alsook uw beste glimlach om dan om 20 uur stipt te beginnen. Namens de leiding E.H.W.D'Haenens aalm. A Cardon VTL G. Stockman AVTL er waren 24 aanwezigen
Hierna volgt het voortrekkersgebed. Heer Jezus, geef ons een jong hart en een open ziel, help ons dienen vol geestdrift, zonder moeite te sparen. Laat ons vreugde uitstralen om ons heen en breng ons, die voortrekken langs éénzelfde weg als broeders te samen om samen U te vinden. Amen
De voortrekkers hadden ook hun voortrekkerswet. Lees maar even mee!
Een voortrekker is fier en op zijn eer te vertrouwen. Een voortrekker is trouw aan God, Kerk, Koning en Vaderland.
En voortrekkers heeft tot plicht zich nuttig te maken en anderen te helpen
Een voortrekker is een vriend voor allen en een broeder voor ieder ander voortrekker.
Een voortrekker is hoffelijk. Een voortrekker leeft met open oog in Gods natuur.
Een voortrekker kan zonder tegenspreken gehoorzamen.
Een voortrekker glimlacht en fluit onder alle moeilijkheden.
Een voortrekker is sober en spaarzaam.
Een voortrekker is rein in gedachten, woorden en daden.
( en wat zegt de huidige jeugd van zo'n reglement ?)
De eerste activiteit van de Breydelszonen had plaats te Ronse. Hier volgt de uitnodiging.
"Berg-en-dal-stam. Beste broer voortrekker, wij nodigen U uit om op zaterdag 29 nov. a.s. met onze vrienden voortrekkers van Ronse kennis te maken en samen een adventstocht te doen. Dit ware voor ons een uitstekende voorbereiding op het kerstgebeuren in ons leven. Deze tocht vangt aan in Ronse om 8 uur. Wij vertrekken dus om 19u30 uit Nukerke. Er is beloofd dat deze tocht tijdig zal gedaan zijn om zodanig fris te zijn op zondag in Ronse ( anti-talentellingsdag). We doen tevens een oproep om zoveel mogelijk in uniform aan te treden. Die er nog geen heeft kome in burgerpak. Met onze beste voortrekkersgroeten, namens de leiding A.Cardon"
Uitnodiging rond het kerstgebeuren.
"Nukerke 22-12-59 Beste zuster en broers, op initiatief van de leidsters en de leiders van al onze jeugdbewegingen, wordt U uitgenodigd op een gezellig samenzijn rond het Kerstgebeuren, op zaterdag 26 om 19 uur in de parochiale zaal te Nukerke. Met het oog op dit aangenaam samentreffen van onze oudere jeugd, zorgt elkeen voor een klein geschenk (niet te kostelijk !) waarmede we mekaar zullen verrassen."Kunstenaars"(-sters) van groot en klein formaat krijgen de gelegenheid om de gezelligheid te verhogen. Warme drank en een stukje voor de tand zullen ook van de partij zijn. In afwachting dat we mekaar terug vinden, wensen we U een weldoend Kerstfeest! Berg-en-dal-stam
Beste Broer voortrekker, benevens dit gezellig vieren is er voor Ons een vóórgaande Kersttocht belegd, die we inzetten te 17 uur stipt, daar we om 19 uur moeten terug zijn. Wees dus tijdig! Gelieve in uniform te komen of met een niet-zondagspak, alsook een paar goede marsschoenen aan te trekken ! Met genegen groeten van uw oubaas A. Cardon"
Aanvraag voor lidzegels voor het jaar 1959/1960 opgemaakt op 9/12/60 voor werkjaar 1961
Eerste lijst van de tak leiding
Cardon André GrL
Glibert Dirk VL
Hantson André AGrL
Vandenabeele Hedwig JVL
Eerste lijst van de tak jong verkenners (Jvk)
De Molenaere François
De Vos Fernand
De Weer Roger
Eykerman Marc
Kartens Freddy
Lodens Germain
Maes Fernand
Vandenbossche Alex
Van Herreweghe Willy
Van Huffel Willy
Van Impe Theo
Eerste ledenlijst van de tak verkenners opgemaakt op 2 november 1959
Claus Werner Pl
De Riemacker Edwin Vk
Geenens André Vk
Hantson Ignace Vk
't Kint Etienne Vk
Vandenabeele Emiel Pl
Waelraet Gilbert Pl
Ysebaert André Pl
Ysebaert Jean-Pierre Pl
Ysebaert Marcel Vk
Jongverkenners
De Paepe Etienne
De Molenaere François
De Weer Roger
Eykerman Mark
Kortens Freddy
Lodens Germain
Vandenbossche Alex
Van Impe Theo
Geenens André
Vandenabeele Emiel
Ysebaert André
Ysebaert Jean Pierre
Ysebaert Marcel
Leden van de tak welpen
Eyckerman Pascal Heuvick Stijn
Brugge Jean-Luc Walraet Norbert
Heynssens Pierre De Catelle José
Verstaeten Liban De Bock Norbert
Verstraeten Christiaen Dhondt Noël en Lucien
Capiau Gilbert Edward Vercauteren
Aelvoet Jaen-Luc
Aelvoet Jean-Paul
De Baere Marnix
Ceuteric Ivan
De Riemacker Marnix
Die eerste aansluiting bij het Verbond kostte de Nukerkse groep 2826 fr. Voor die tijd veel geld. Elk lid van de leiding betaalde 200fr als lidgeld, verzekering inbegrepen. Soldaten betaalden minder. Verkenners betaalden 120fr en welpen 100fr.
De officiële documenten werden mee ondertekend door de pastoor Van Pouck de Knijf als verantwoordelijke voor de parochiegroep.
Aanvraag van een gemeentelijke toelage
Hier volgt het oorspronkelijk schrijven, taalfouten inbegrepen.
Nukerke, 28 juli 1960. Aan het College van Burgemeester en Schepenen,
Geachte Heren, Hierbij vragen wij de heren van het college van Burgemeester en Schepenen om een subsidie voor de plaatselijke V.V.K.S. groep. Als opkomende jeugdbeweging op onze gemeente hebben wij tot taak in wekelijkse bijeenkomsten onze jongens een opleiding te geven die past bij hun toekomst in het nationaal belang van het volk. Wij zijn dan ook zo vrij een beroep te doen op het College van Burgemeester en Schepen en hopen op hun medewerking te kunnen rekenen. Aanvaard intusschen, geachte Heren onze beleefde Scouts groeten. Getekend de aalmoezenier E.H.W. D'Haenens en de groepsleider
De eerste gemeentelijke toelage aan de scoutsgroep van Nukerke werd als volgt meegedeeld:
Nukerke 11 augustus 1960
Mijnheer de Aalmoezenier, Wij hebben de eer U gevolgd gevend aan Uw schrijven van 28 juli l.l. ter kennis te brengen dat de gemeentelijke zitting van 5 augustus 1960 een toelage verleend heeft van vijfhonderd franken voor de plaatselijke V.V.K.S. groep
U moogt deze toelage doen afhalen bij dhr. Hoffmann Pierre, Dorp 4, alhier. Met de meeste hoogachting
Getekend André Hubeau burgemeester Paul Hoffmann gemeentesecretaris
Adres: Aan de Eerwaarde Heer W. D'Haenens Aalmoezenier V.V.K.S. groep Hospice te Nukerke
0ns eerste groot kamp in 1961
De uitnodiging tot het eerste kamp klonk als volgt:
"Beste verkenner, Met dit schrijven,hebben wij de eer U uit te nodigen, tot de deelname van ons groot kamp ,welk dit jaar doorgaat te Herchies (10 km over Beloeil) van 17 tot 24 juli. Slechts enkele bijzonderheden delen wij mede: Het kampterrein is gelegen in een enig mooi decor, tussen de rozenperken van een park binnen de muren van een eeuwenoud kasteel omringd door de slotgracht. Vandaar uit hebben we in een straal van 10 km, zéér leerrijke exploratietrekken die zullen bekoren, en u kunnen helpen om uw kennis in vaderlandse geschiedenis bij te werken. Er is geen dropping: geen vermoeiende karwijtjes. Rust hebben we nodig na de zenuwslopende examens. De kostprijs bedraagt 200fr (zichtkaarten zijn ter plaatse te bekomen). U moet mede brengen: kleding: pyjama, 2 paar kousen, trui, zakdoeken, strozak, 1 of 2 dekens, regenmantel, jas, ondergoed. Eetgerief: eetketel, lepel, vork, scoutsmes, 2 keukenhanddoeken, drinkbeker, veldfles. Toiletgerief: waskom, washandje, zeepdoos met zeep, handdoeken, tandenborstel en pasta, kam, spiegel, badpak .Allerlei: zangboekje, notaboekje + potlood, lidboekje, kerkboek, 10m touw, veters, zaklamp, naaigerief, schoengerief,. Hopende op uwe medewerking en deelname aan het kamp bieden wij U onze oprechte scoutsgroeten aan. Namens de leiding en groepsleider André Cardon. Schrijf zo vlug mogelijk in a.u.b., persoonlijk meebrengen: 1 brood +1/4 Kgr margarine. We vertrekken per fiets." In totaal waren er 22 scouts onderverdeeld in de patrouilles Reebokken, Herten en Vossen.
Groot kampvuur te Nukerke
Op 2 juni 1960 schrijft het gemeentebestuur volgend Getuigschrift geschreven door burgemeester André Hubeau.
"De Burgemeester dezer gemeente bevestigt dat het ter gelegenheid van een V.V.K.S. Cursus, aan André Cardon, groepsleider der Scouts, toegelaten is een kampvuur in te richten op het plein dicht de dorpsplaats, op Zaterdag 4 Juni van 20 tot 22 uur."
Mogelijke dagindeling tijdens een welpenkamp
Minimum rust : welpen 9 u.
O.W.8 u.
7.00 opstaan O.W.
7.30 opstaan welpen - 3 weesgegroetjes en morgenopdracht
- L.O. stonde, wasbeurt, korte schouwing
8.00 Angelus, H. Mis
8.45 Ontbijt O.W. bedienen de welpen
9.15 Opruimen slaapzaal, luchten nachtkledij, handdoeken droegen, enz.
9.45 Schouwing, horderoep, wet,vlaggegroet, meesterwoord, karweitjes bepalen
10.00 Kampkledij
Karweitjes: aardappelen ,boodschappen, water, hout, terrein
10;45 Hordevergadering
12.30 Angelus- handen wassen, middagmaal
13.00 Rust, Halve rust , kaartje schrijven , verhaal , stille proeven in oefenen
13.45 Tocht , huttenbouw , zandspelen , themaspelen(waaronder vieruurtje)
18.30 Schoenen poetsen ,Grote wasbeurt
19.00 Angelus , Avondmaal , Slaapplaats klaar voor de nacht
19;30Avondaktiviteit: Rode bloem, Vertellen, zangavond, avondwandeling
20;30 Horderoep, vlag breken, avondgebed
21.00 Stilte
Oproep tot vernieuwde culturele werking (1960)
Pastoor Van Poecke De Knijf zond volgend schrijven naar de jeugdbewegingen.
"Beste, met de bedoeling een vernieuwde kulturele werking op touw te zetten op ons dorp wordt U uitgenodigd op een samenkomst van alle belangstellenden op Zaterdag 19 Maart te 19 uur in de Parochiale zaal. De Heer Burgemeester zal deze stichting vereren door zijn aanmoedigende aanwezigheid zoals nog veel andere personaliteiten van ons dorp.
Graag mochten wij op Uw daadwerkelijke medewerking hopen voor die mooie taak ons volk te verheffen en te verrijken tot een betere samenleving. Dit zou dan tevens de grondslag zijn van een hernemen van ons Davidsfondswerking. Op het programma van de avond staan volgende aktiviteiten: opmaken van een breed bestuur, verkiezen van een voorzitter, opstellen van een werkprogramma volgens ieders wens en tenslotte een goede ontspanning waardoor iedereen met een opgeruimd gemoed huiswaarts zalkunnenkeren. Laten we onze handen samenleggen dan krijgen we zeker onze wagen terug aan het rollen? Uw dorpsherder Van Poecke De Knijf en onderpastoor D'Haenens namens het Davidsfonds A. Cardon sekr
Wijding van de scoutsvlag in 1960
Nukerke, postdatum
Beste Broer in de V.V.K.S. Met deze nodigen wij U uit deel te nemen aan de plechtige wijding van onze scoutsvlag; welke plaats heeft op zondag aanstaande 18 september om 8.15 uur. Gelieve te vergaderen aan het lokaal om 8;45 uur; vertrek naar de pastorij voor de overhandiging va,n de vlag. Na de vlaggewijding leggenverkenners hun plechtige gelofte af, gevolgd door de plechtige hoogmis. Daarna is er gezellig samenzijn in het lokaal. Voor de verkenners dringen wij ten stelligste aan dat zij de vergadering bijwonen op zaterdag 17 september om 4.30 stipt. Niemand wordt verontschuldigd zonder wettige reden. Intussen groeten wij U met een stevige linker. De Voorzitter-aalmoezenier De groepsleider
N.B. Iedereen, V.T., Verkenners en Welpen treden aan in UNIFORM
Het scoutslokaal in 1960 reeds in gebruik.
In een verslag van 10 spetember 1959 door DS Van Belle lezen we dat Nukerke over een eigen heem beschikte en kon rekenen op een sterke voortrekkersploeg van 11 man. De stamwerking van die ploeg is ter bespreking. In overleg met de pastoor Joseph Van Poecke De Knijf en mits zijn akkoord mocht de scoutsgroep De Breydelszonen een lokaaltje bouwen in de boomgaard aan de westkant van de parochiezaal. Ook de buurman Michel Langie gaf zijn toestemming mits voldaan werd aan een paar voorwaarden qua hoogte en veiligheid van het lokaal. Links en rechts werden goede zielen aangesproken om te komen helpen met raad en daad. Het grootste deel van de ruwbouw werd verricht door Sylvain Devos, een gepensioneerd mijnwerker. Nu klusjesman avant la lettre. De betonvloer werd gegoten door Gilbert Vandenabeele. De voordeur en een paar ramen was "van de krijg" als ook een klein "duveltje" waarmee we het lokaal verwarmden. Het houtwerk werd geleverd door de gebroeders Aelvoet. De binnenruimte was voorzien van een paar hoeken waar de patrouilles konden afspraken maken. Er was ook een zolder waar het karig, maar kostbaar materiaal, zoals kookgerief, bijltjes en schopjes, werd bewaard. Vóór het lokaal werd een pleintje geëffend en werd een primitieve vlaggenmast geplant. De sleutel van het lokaal werd bewaard door de pastoor.
Het kostenplaatje voor de bouw werd laag gehouden. Er waren giften en de scouts hadden een papierslag georganiseerd. Het papier werd opgehaald met de camion van Gaston Moreels.
We vonden een paar facturen terug betreffende de bouw van het heem. Factuur bij Decordiers Bouwmaterialen Oudenaarde voor parochiale werken: 500 kg cement 550 fr - 1000kg zand 180 fr - 1000kg gravier 300fr met taks aan 6 % maakt 1063 fr contant betaald op 31augustus 1961. We vonden nog een rekening gericht aan Eerwaarde Heer Schoorens Maurice voor een bestelling van houtwerk bij Omer Aelvoet voor het dakwerk (unalit, pannelatten en isomo) met een bedrag van 975,80 fr. Een deel van de kosten werd betaald met de opbrengst van een papierslag. Gaston Moreels leende gratis zijn vrachtwagen uit om het papier op te halen. We waren hem daar zeer dankbaar voor.
Aktiviteiten
De vergaderingen en andere activiteiten konden nu doorgaan in het scoutsheem. Voordien kwamen de scouts samen in de parochiezaal. Onder de leuze "Trek uw spoor" verbleven de scouts meestal in volle natuur. De samenkomst begon om 16u30 en eindigde om 18u30 in de zomer en om 17u30 in de winterperiode van november tot einde februari. Veel activiteiten gingen door in de parochiezaal, de speelplaats van de dorpsschool en natuurlijk in de wijde natuur voor de talrijke natuurexploraties. Vooral het bos De Spijker op Heidje was in trek en dus een geliefkoosd oord om sporen te leggen en bosspelen te organiseren. De Breydelszonen waren dus veel in het straatbeeld te zien en kregen bij sommigen de naam van straatlopers. Dit werd echter gezegd door diegene die de scouts niet gezind waren. Ja, niet alle ouders wilden hun kinderen aansluiten bij de scouts. Zij te dachten beter te zijn hielden hun kinderen liever thuis om werkjes op te knappen o.a. op de boerderij.
Het leergehalte bij de scouts was belangrijk. De kinderen leerden over dieren en planten, over de zon,de maan en de sterren. De scouts gebruikten stafkaarten en het kompas en konden de afstand en de richting bepalen. Ze kenden knopen en konden deftige houtconstructie bouwen. Er werden beginselen van hygiëne en eerste hulp bijgebracht enz. " Voor de kinderen van den buiten' een hele belevenis.
De aalmoezenier neemt ontslag
Zoals we schreven in het voorwoord, was Willy D'Haenens een bezielend priester; jong en Vlaams. Hij was leraar aan het Sint-Antonius College te Ronse met toen nog een Franstalige afdeling. In een stad aan de taalgrens was de taalgevoeligheid ook in Ronse sinds decennia een aspect van de samenleving. Ronse was Vlaams, moest Vlaams blijven en moest dat uitstralen. Het werd grote vakantie en mensen hebben al eens wat tijd en krijgen rond 11 juli al eens een ideetje. Op een mooie 11 juli 1960 voerde D'Haenens het woord bij de daad. Hij nam zijn leeuwenvlag onder de arm, beklom wat krakende treden van het collegegebouw en hees de Vlaamse leeuw op het dak. De gele en zwarte kleuren wapperden boven Ronse, toch een Vlaamse stad. Willy glunderde zoals nooit te voren . Maar algauw kwam deze typische Vlaamse jongensstreek aan de oren van ene superior Elias Couvreur, een man uit de Ronsische burgerij. Die schoot in een Franse colère en verzocht zijn jonge leraar onmiddellijk een einde te maken aan deze misplaatste grap. En het zou nog een staartje krijgen.Ja, en op 18 september 1960 ontvingen de Breydelszonen van hun aalmoezenier volgende brief.
Schorisse 17-9-60 Mijn beste Oubaas, Opman en scouts,
Het heeft mij zeer verheugd uw voort bloeiende werking vast te stellen in de uitnodiging die ik kreeg voor de vlaggewijding en belofteaflegging. Ik feliciteer van harte Mark en Theo en hoop dat zij de sporen zullen volgen van hun vrienden naar Kristus toe. Het spijt me enigszins bij U niet te kunnen vertoeven op dit schone ogenblijk maar ik verzeker U van mijn dagelijks gebed voor uw schone jeugd en verwachte hetzelfde van U. In afwachting U nog wel eens hier of daar te ontmoeten wens ik U beste moed en een fiere volharding in de schone opbouw van een jong kristelijk leven. Goede moed en Were Di!
God zegene en beware U. Uw oud-almoezenier. Getekend D'Haenens
Waar was onze aalmoezenier gebleven. Wel, na het verwijderen van de leeuwenvlag werd hij staandevoets ontslagen als leraar in het college en aangesteld als onderpastoor in Schorisse. De groep zat zonder aalmoezenier want op de pastoor, oud scoutsleider, moest de groep niet veel rekenen. Ondertussen was Maurice Schoorens reeds een paar jaar seminarist maar veel tijd kon hij niet aan de jeugdwerking besteden. In de volgende moeilijke jaren werd aan de pastoor gevraagd van op de predikstoel eens een oproep te doen naar de jeugd van Nukerke. Maar dat wees hij af. Dat had geen nut meer!
De scouts gaan op IJzerbedevaart
Het plaatselijke Davidsfonds bestuur bestaan uit de voorzitter Henri Gottigny, secretaris André Cardon en medewerker Hedwig Vandenabeele organiseerden op 21 augustus 1960 een reis naar de IJzertoren. De bus vertrok op het Dorpplein om 6u30. Na de plechtigheid op de ijzervlakte bezochten de bedevaarders het kerkhof van Adinkerke om dan te pauzeren in de Panne. Om 18u45 vertrok de bus naar Torhout waar een "T.V.-Blaaskapelle" de groep een gezellige Oberbayeravond bezorgde.
De deelnemingsprijs bedroeg 95fr en je kon inschrijven via de plaatselijke jeugdbewegingen.
V.T. Distriktdag te Nukerke
Verslag. De Distriktdag die in het teken stond van de Voortrekkerij mag zeer goed geslaagd heten, ondanks het slechte weer die we in de voormiddag gehad hebben. De exploratie op sociaal gebied, heeft ten zeerste geboeid en bracht soms in bepaalde gevallen verschillende strekkingen naar voor. Na een smakelijk middagmaal en een gezond ontspanningshalfuurtje werd dan met veel sympathie aan de instruktorenopleiding begonnen die rond 17 uur eindigde met een plechtig lof en een slotformatie. De groepen waren vertegenwoordigd met: Oudenaarde 10 man, Zottegem 7 man, Nukerke 7 man, Ronse 3 man. Ontvangst van de dag 870 fr middagmaal betaald 400 fr. De rest of 470 fr werd gestort op rekening van de D.S G. Verschoore.
.
Ledenlijst 1961 voor werkjaar 1962
Zie volgende rubriek.
|
