Presentatie dala  (Daniël Laevens )

Of ik nu een abstracte  of half abstracte colorist ben doet er in feite niet toe. Ik ben een zuiver therapeutisch schilder en beeldhouwer boetseerder. Dat wil zeggen dat ik ben beginnen beeldhouwen en tekenen, om een ziekte en moeilijkheden te boven te komen.  Dat betekent voor mij ook dat ik enkel aan de slag ga als ik die sterke drang naar creativiteit in mij voel opkomen. Er zijn dan ook langere periodes dat ik noch potlood noch beitel in de hand neem. En boetseren doe ik dan al evenmin.

Toen ik als technisch leraar in Kongo werkte deed ik een zware val met vooral hoofdwonden. De revalidatie liep moeizaam en bij het hervatten van het les geven werd ik vlug geplaagd door hevige hoofdpijn die mij depressief maakte.  Ik moest noodgedwongen terugkomen naar België .  Ik kwam terug naar mijn leerlingen maar op de lange duur  was het niet meer houdbaar.  Ik keerde uitgeput en te neer geslagen definitief terug naar België en wist reeds heel vlug dat ik nooit meer voor een klas zou staan. Dit was voor mij een uiterst zware werkelijkheid.

Meer dan een jaar therapieën was er nodig om tot rust te komen en aan te sterken. Ik maakte,  in deze periode van ook veel ergotherapie,  zomaar mijn eerste beeld. Het was in Yton (schuimbeton).

Het werd mijn muze en voelde aan als een feest dat geen twee jaar duurde.

Ik moest dus opnieuw aan de slag voor ‘den brode’ en  ging werken als precisieslijper in een fabriek.

Ik had een sterke drang in mij om scholing te volgen in de richting kunst.  En omdat tekenen de basis is van alle kunst liep ik avondschool aan de Brugse academie.
 


Het was maar een halve maatregel . Eén op de twee weken moest ik de lessen missen door het ploegensysteem.  

In de loop van het tweede jaar als slijper,  plette ik mijn rechter middenvinger door een falen van het hydraulisch systeem. 

Gedurende de herstelperiode moest ik nu dagelijks naar de ‘ergotherapie’ . Een uur aan één stuk werd er klei gekneed  en in bepaalde vormen geperst. Na een tijd hing mij dat zodanig de keel uit dat ik op een bepaalde dag aan de therapeut vroeg of ik een beeldje, dat zich in het lokaal bevond, mocht namaken.  Het mocht.  Na minder dan een uur plaatste ik op zijn bureau  een zo goed als perfecte kopie. Mij werd ten zeerste aangeraden om aan de academie een cursus beeldhouwen te volgen.

Toen werd er in de avondschool noch in de zaterdagcursussen beeldhouwen gegeven.  Het gekopieerde beeldje gaf ik weg aan een Limburger die ik daarna nooit meer ontmoette.  Alle beelden die ik wou maken moesten origineel zijn of eigen interpretatie van een bestaand beeld.

De aanpassing in de fabriek  was vooral mentaal heel moeilijk.  Ik wierp me opnieuw op mijn kunst en kapte, nog altijd zonder enige opleiding,
   mijn eerste houten beeld
waardoor ik  gedeeltelijk tot rust kwam.

Ik besloot om de zaterdagcursus te volgen waar in het begin veel werd getekend. Geleidelijk aan werd er meer en meer  geschilderd naar levend model.

vb:  olie op karton 70 x 80 gemaakt naar het einde van de cursus toe

Ik haalde er behoorlijke resultaten.

Aan het einde van het vierde en laatste jaar moesten we een tweetal werken maken waarop we zouden gequoteerd worden. 

Het eerste was een zelfportret dat bij mij thuis in mijn atelier onder het stof hangt.
Deze foto hier is een bewerkt exemplaar.

Het tweede eindwerk was naar een ander levend model,  het maken van
een schilderij van  
een echte boer ten voeten uit.  Mijn naam stond aan de keerzijde geschreven, in potlood.

Veel later, toen ik op seniorennet mijn ‘kunstblog ‘ begon, plaatse ik er mijn kunstenaarsnaam op.  Deze blog  http://blog.seniorennet.be/dala geschreven door art,  blijft een beetje hangen in de beginfase, wegens tijdsgebrek. Toch probeer ik er nu wat lijn en meer vaart in te krijgen.

Na die eindwerken stond ik op eigen benen

en mijn eerste werk bevatte een verhaal vol symboliek. Zo was toch mijn bedoeling.

De kenners zagen alleen maar zogenaamde  fouten.

De niet kenners stelden heel veel vragen maar niemand zei dat hij het mooi vond; wat toch heel uitzonderlijk is. Ofwel bleef men haperen in de kritiek ofwel raakte men verward in eigen vragenspel. 

Wat logischer wijze er als schaduw uitzag was bedoeld als meervoudige bedreiging. De aanwezigheid van die slapende leeuw was een groot struikelblok om te begrijpen  wat niet moest begrepen worden. Tenslotte maakte ik er mij vanaf door te zeggen. ‘Stel je geen vragen; maak gewoon bij het bekijken  je eigen verhaal en geniet van het kijken en vooral van het fantaseren, wat feitelijk de juiste houding moet zijn tegenover zo’n werk. Velen keken mij verbaasd aan alsof ze niet eens konden wegdromen in eigen fantasie.  Maar de vragenstroom hield toch op.   Soms, op mijn vraag - wat zie jij er persoonlijk in? -  kreeg ik wonderlijke interpretatie te horen..  

In 1987 kregen mijn vrouw en ik bijna de genadeklop. Bij een ernstig  verkeersongeval, met ook de kinderen aan boord. Daar zijn we beiden door het oog van de naald gekropen en dragen nog de gevolgen van de vele inwendige kneuzingen. De kinderen waren als bij wonder lichamelijk ongedeerd.  Daarna lag ik op kunstgebied ongeveer 10 jaar stil. Ik was letterlijk lichamelijk gekraakt en geestelijk verlamd. 

In 1994 bouwden we een garage met, volgens de eerste bedoeling, een washok er naast. Ik voelde mij leeg en deze enorme leemte diep in mij moest worden opgevuld. Zo startte ik opnieuw met schilderen. De oorspronkelijk als waskot en berging voorbestemde ruimte werd mijn atelier.  10 jaar inactiviteit liet echter sporen na. Tekenen kon ik nog nauwelijks.  Ik had ook geen behoefte meer om landschappen of modellen te schilderen.  Ik liet me intuïtief gaan, gewoon vanuit mijn gevoelens.

Deze tweede periode startte met een totaal ander genre van schilderijen. 
Het louter figuratieve was dus wat zoek geraakt. Mijn tekenverworvenheden waren er niet echt meer maar de felheid van  kleuren was heel snel van de partij. Ik bouwde een eigen symboliek op.

Geleidelijk aan kwam ook het tekenen toch beetje bij beetje terug.

Dit was mijn allereerste werk na mijn nieuwe opstart. Het was het eerste van een serie die ik de naam gaf van ‘de dwarsboom serie’.

In 1998 werd  in Stalhille de start gegeven van een jaarlijks terugkomend project onder de naam ‘Kleur in het dorp’, een naam die, enkele jaren later, evolueerde naar ‘Kleur in Stalhille’ (KiS).

Aanvankelijk waren we met zes kunstenaars.  We kregen van de vereniging gratis waterproof panelen van 2,50 x1,25m . Daarop gingen we aan het werk. Het eerste thema was ‘kermis in het dorp’ en daarop volgde ‘bloemen in het dorp’ enz.  Ondertussen, toen we  nog slechts met twee overbleven, hebben we het thema laten vallen en schilderde elk volgens eigen inspiratie.

Ik deed gedurende  deze periode, noodgedwongen ook beroep op de cultuurraad van de gemeente. Daar is een goede vriend voorzitter. Het antwoord was positief en van toen af heb ik de school sterker ingeschakeld.  Nu werken ze heel intens mee dank zij een jaarlijkse subsidie van de gemeente.

Dit is een voorbeeld van een houten muur in het landschap, waar wij schilderijen aan ophangen. In de beginfase werden de panelen enkel op de muren van huizen opgehangen.

Na dertig jaar hield de kunstkring van mijn geboortedorp het voor bekeken. Ik voelde mij op kunstgebied dakloos en vond hier in Oudenburg een nieuw onderkomen bij de kunstkring Rodrigo.  Ik hoopte op een nieuwe elan maar tot nu toe kwam er heel weinig van in huis. Mijn hemel is veel te blauw.  De echte reden ligt wel bij het feit dat ik te veel nevenactiviteiten uitoefen.

Ik heb nog een deel werken die ik weinig of nooit tentoonstelde.  Zo kan ik nog wel een paar tentoonstellingen  meegaan met dit materiaal.  Tegen die tijd schakel in misschien over op fotografie. Ik volg nu namelijk wekelijks ‘Photoschop elements’.  Wie weet hoe alles zal zijn binnen enkele jaren?  We zullen wel zien; bij leven en welzijn natuurlijk.

Zo af en toe is er een opwelling geweest om naar het figuratieve schilderen  terug te keren.

herinnering   60 x 40cm

Dit gebeurde op kleiner formaat dan gewoonlijk en op zeer donkere achtergrond. Al vlug werd het geabstraheerde figuratie.

gefluister 60 x 80cm    

Dit is voorlopig één van mijn laatste werkjes op doek.

Ik beschouw mezelf ook als een colorist met een eigen kleurensymboliek.

Geel beschouw ik als de kleur dat warmte weergeeft en de zuivere liefde.  Rood is voor mij de kleur van het geweld en van de passie en blauw, de kleur die het rationele en de geestelijke rust weerspiegeld.

Meng je rood en geel dan bekom je passionele liefde. Blauw en geel gemengd geeft dan groen dat de vergankelijkheid versymboliseert. Met blauw en rood bekom je paars dat voor treurnis en rouw staat. En zo kan je verder gaan.  Deze kleursymboliek is daarna min of meer weergegeven in al mijn schilderijen.

Onderstaand werk,  dat ik schilderde nadat iemand, voor wie ik veel deed, mij een opmerking maakte, die ik moeilijk verteerde.  Het is voor mij het werk met de diepste betekenis van allemaal.

Dit is veruit het enige schilderij waar ik een heel klare, voor hier veel te lange uitleg bij heb. Dit probeerde ik zo klaar en duidelijk mogelijk te doen in het kunstcafé van zaterdag 30 oktober.

Bij Carla Metsch volgde ik een tiental lessen in boetseren.

Dit beeld zag er heel anders uit dan het genre waartoe ik mij aangetrokken voelde en dat ik later zou volgen.  Dit maakte ik kort nadat een vriend kunstenaar op 46 jarige leeftijd overleed na een zware lijdensweg. Toen ik hiermee thuis kwam zei mijn vrouw…’Uit de diepte van ellende…en de titel was gegeven.

In de jaren die volgden maakte ik nog heel weinig beelden wegens teveel  rugklachten. 

Ziehier een verzamelfoto van een deel ervan.

Vroeger was tuinieren mijn enige hobby. Dan kwam het schilderen erbij dat stilaan de allures aannam van een passie. Na ons verkeersongeluk moest ik veel bewegen. Die beweging kreeg ik vooral door, in de mate van het mogelijke mijn tuinwerk stilletjes al maar op te drijven. Toen schreef ik in het tijdschrift van de ecologische vereniging een serie artikels over mijn manier van tuinieren met mijn rugklachten. De nadruk lag wel op tuinieren. Zo werkte ik van langsom meer in mijn tuin volgens bepaalde tuinmethodes maar ook met een spreidingsmethodiek om mij lichamelijk niet te overdoen.  Het tuinieren nam stilaan de plaats in van het schilderen.  Ongemerkt  werd schilderen zo enkel weer  een hobby voor mij,  waarvoor  ik voorlopig heel weinig tijd kan uittrekken.  Ik voel nu aan schilderen weinig of geen behoefte.

Hopend op verbetering weet ik dat als de kriebel terugkomt ik die niet zal negeren.

Zo af en toe tracht ik mijn verwerking van de grote of kleine probleempjes van het leven op een poëtische manier onder woorden te brengen. Het vrije gedicht hieronder is een beetje de samenvatting van wat ik hierboven in het lang en in het breed heb proberen uiteen te zetten.

een boer                    

peinzend staar ik

in  het verleden

dat gedeeltelijk heersen blijft

als je nu gaat denken

hier is een poëet opgestaan

is die in werkelijkheid al verloren

herschapen tot boer

tussen zijn groenten

in de voren

ik blijf een boer

gewoon herboren

en bijgewerkt

in verf of in beelden

maar ook en vooral

in woorden.   

Dala

Wil je meer van mijn vrije gedichten lezen dan kan je op een nu wat stilgevallen blog terecht op seniorennet. De muze neemt ook hier een lange pauze.

http://blog.seniorennet.be/vaag geschreven door dala. 

Daniël