Door sommigen wordt hij een van de geniaalste pianisten gevonden van zijn generatie; anderen vinden hem een regelrechte ramp. Voor mij zit de beoordeling ergens in het midden daartussen.

De Amerikaanse jazzpianist en componist Thelonious Monk werd in oktober 1917 geboren in Rocky Mount, North Carolina. Op 4-jarige leeftijd verhuisde Thelonious Monk met zijn moeder naar New York. Vader bleef achter. In de jaren dertig verhuisde het gezin naar een klein appartement in de wijk San Juan Hill. Monk zou in dit gebouw blijven wonen tot het enkele jaren voor zijn dood werd afgebroken.

In zijn tienerjaren begon Thelonious Monk op te treden. In de jaren dertig en veertig was Monk pianist in het huisorkest van Minton's Playhouse in Harlem. In deze club begeleidde hij de toen onbekende musici als Kenny Clarke, Dizzy Gillespie en Charlie Parker. Dit was de tijd waarin de bebop ontstond en Thelonious Monk aan de wieg van deze jazzstroming stond.

In 1944 kwam het succes voor Thelonious Monk. Zijn compositie "Round midnight" werd door het orkest van Coorite Williams uitgevoerd. "Round midnight" werd een jazzklassieker en werd door vele groten in de jazzwereld gespeeld en vastgelegd. Na de oorlog kreeg Thelonious Monk een contract met Blue Note. In 1947 verscheen zijn eerste album. Door een arrestatie wegens drugsbezit werd hij in 1951 veroordeeld tot een gevangenisstraf van zestig dagen. Algemeen wordt aangenomen dat Monk hiermee een vriend een hand boven het hoofd hield, omdat hij zelf geen drugs gebruikte. Thelonious Monk raakte door zijn veroordeling wel zijn vergunning kwijt, waardoor hij niet meer in de clubs in New York kon optreden. De jaren vijftig waren daardoor erg moeilijk. Monk trad weinig op en gebruikte de tijd die daardoor vrijkwam voor het componeren van nieuwe stukken: '"Bemsha swing", ''Blue Monk", ''Little rootie tootie'' en "Pannonica". In 1957 trad Thelonious Monk weer op in de Five Spot in New York.

In de jaren zestig brak Thelonious Monk door naar het grote publiek. Hij werkte regelmatig met een kwartet, waarin onder meer de saxofonist Charlie Rouse speelde. Thelonious Monk was te zien in alle belangrijke concertzalen in de Verenigde Staten en Europa. Monk trad ook een aantal keren voor het voetlicht met grote orkesten en kreeg daarmee erkenning voor zijn indrukwekkende composities.

Thelonious Monk overleed in 1982 op 64-jarige leeftijd in het ziekenhuis Englewood in New Jersey.