Woensdag 9 februari rijden we naar Ranthambore. Tijdens de lange rit vertelt Nitesh over het het onderwijs in India. Tot de 12^de eeuw kregen jongens en meisjes evenveel onderwijs.  De meisjes huwden op 14 – 15 jaar,  maar toen de moslims binnen vielen werden de meisjes thuisgehouden.  De ouders waren bang dat er iets met hun dochters zou gebeuren nu er zoveel soldaten zonder vrouwen het land overspoelden en zo ontstond ook de burka als bescherming. Nu zijn er hier en daar nog vrouwen die de sari voor het gezicht trekken.  Meestal is dat als bescherming voor de zon of omdat ze niet willen herkend worden.    De britten kwamen in 1605 en ze voerden de strategie van verdeel en heers : ze lieten de Indiers vechten tegen elkaar en vanaf de 19^de eeuw kreeg enkel wie engels sprak een job.  Enkel rijke jongens konden nog studeren.  Voor de hogere studies gingen ze naar Engeland.  Toen India onafhankelijk werd in 1947 bestond het uit vele koninkrijken en 8 miljoen mensen zonder inkomen.  Tot 1991 werden geen buitenlandse bedrijven toegelaten.  En sinds de onafhankelijkheid werken ze met 5-jarenplannen.  Nu kan  ieder kind naar school, maar 22% kan nog altijd niet lezen of schrijven.  In het zuiden is de bevolking beter opgeleid dan in Delhi en Rajastan.  Hier zien ze veel kinderen als goedkope  werkkrachten en ze vergeten dat die mondjes ook moeten gevoed worden.  Om de kinderen toch naar school te krijgen wordt in de school een gratis maaltijd verstrekt.  Ieder zou in uniform moeten naar school gaan maar als het niet anders gaat mag het ook zonder. Boeken en schrijfgerief vormen nog een probleem want 26% heeft een inkomen kleiner dan 2 dollar.  Bedelen is een beroep dat soms meer opbrengt dan werken.  In gans India is 6% ongeletterd en dat betekent: 60 miljoen mensen.  Er zijn gewone scholen die lessen geven in hindi en engels, in de private scholen worden lessen gegeven in engels en de lokale taal. De beste scholen zijn de katholieke en daar wordt enkel engels gesproken.  Maar goede scholen en goede ziekenhuizen zijn erg duur.  Als schoolgeld betaal je in het middelbaar €200 per maand, boeken en extra lessen zijn niet inbegrepen.  Vanaf 15 jaar moet je een laptop hebben en toch zijn er een overvloed aan kandidaten voor veel te weinig jobs.  Nitesh moet 40 personen per maand gidsen om rond te komen.  Als je het ongeluk hebt om naar het ziekenhuis te moeten, moet je eerst betalen om geholpen te worden. Negenenhalf procent van de Indiers zijn  werkloos maar wie slechts 1,5 tot 2 dollar per dag verdient telt niet als werkloze.  Er is een grote afgunst tussen de mensen, enkel door hun vaste geloof blijft het land draaien volgens Nitesh.

We rijden een bus voorbij en boven op het dak zijn jongeren eten aan’t klaarmaken.  Ze kunnen zo soms 1000 km rijden zonder te betalen.  Net voor de middag bezoeken  we een lokaal schooltje.  Er zijn zo’n 50 kindjes tot 10 jaar oud.  Hier geven we alle stylo’s, ballen en alles wat we nog bijhebben. De onderwijzer laat alles heel vlug verdwijnen in zijn tas.  De kleinsten zijn bang van die rare witte mensen die dan ook nog een liedje voor hun zingen “ik heb de zon zien zakken....” Nitesh vertaalt en dan draagt één van de kindjes een gedichtje voor.

  Ze zijn reuzefier als ze zichzelf zien op ons fototoestel en er zijn mensen uit de buurt die ook komen kijken en ons vragen om foto’s te nemen. 

Het is al 13 uur als we in ons hotel aankomen voor de lunch.  De valiezen blijven in de bus die alvast verder rijdt want morgen gaan we een stuk met de trein om tijd te winnen (2 uur trein = 6 uur bus).  We logeren in bungalows en ons bed is rijkelijk versierd met bloemblaadjes en groen. Rond half drie stappen we in 2 grote jeeps om in het wildpark op zoek te gaan naar tijgers.  We zien antilopen, herten, apen, krokodillen en verschillende soorten vogels en pauwen maar geen tijgers.

   Nitesh heeft vandaag weer een verrassing:  we krijgen een grote barbecue met als aperitief rum en cola.  Het is een heerlijke avond (9 februari !) we zitten rond twee grote vuurkorven in een grote kring en kunnen eten zoveel we maar willen en het is nog erg lekker bovendien.

  dit is wel een heel fijne groep; iedereen is vriend van iedereen, niemand zit in een hoekje.  Mensen die nog nooit in groep reisden zijn ook gewonnen  voor deze formule. Ik geloof niet dat we ooit zo’n goede groep hadden. 

Donderdag 10 februari. Vandaag gaan we op weg naar Agra. Met de open jeeps van het hotel worden we om half zeven ’s morgens naar het station gebracht.  Het is erg koud en we maken dankbaar gebruik van de dekentjes die we krijgen.  Om 7u15 stappen we op de trein.   We zitten wel allemaal in dezelfde wagon maar wel zo’n beetje verspreid tussen de Indiërs. Wij hebben geluk we zitten naast elkaar en aan het raam. Een ander koppel van de groep had eerst onze plaatsen ingenomen maar heeft zonder problemen plaats geruimd  Opeens laat Nitesh ‘Bart Kaëll’ horen en de ganse groep zingt mee met de armen in de lucht.  We proesten het uit als Daniel zegt: “ze zullen denken dat wij een groep gehandicapten zijn, maar we gaan zeggen dat we hollanders zijn”  Als we van de trein stappen wil Theo (een Nederlander) toch zijn eer redden en hij zegt dat wij belgen zijn, geen hollanders.  Na een rit van 2 uur wacht de bus op ons in Bharatpur.  Er is wel een brug over de sporen maar Nitesh doet zoals al de andere Indiers:  hij loopt met ons over de sporen en dat valt niet goed mee.  Naar beneden springen gaat nog wel maar aan de andere kant terug omhoog klimmen dat gaat al minder. Gelukkig zijn daar een paar sterke mannen van onze groep die me gezwind naar boven helpen.

  Aan het station heerst weer de gewone chaotische drukte en wij zijn blij als we onze behulpzame waterman en buschauffeur zien.  Nitesh heeft ons programma een beetje aan-gepast:  op weg naar Agra zullen we  ook de verlaten stad Fatehpur Sikri bezoeken want dat ligt op onze weg.  De Taj Mahal is vrijdag gesloten dus dat bezoek moet ook vandaag gebeuren.  We rijden nu door een rijker landbouwgebied, alles is groener.  We zien hele stapels koeievlaaien.   Vrouwen dragen grote schalen met aardappelen naar een grote hoop.  We komen in de ‘provincie’ Uttar Pradesh de westelijke staat met de dichtste bevolking, maar ook de meeste criminaliteit en er wonen vooral moslims.  Fatehpur Sikri (= stad van de overwinning) is een stad in roze zandsteen. Door gebrek aan water werd de stad slechts 7 jaar bewoond.  Na 400 jaar ligt de stad er nog bij alsof ze pas gebouwd is.  Ze is gebouwd door de derde Mogolkeizer Akbar, die zeer tolerant en ruimdenkend was. Hij had drie officiële vrouwen (een hindoe-, een moslim en een christen vrouw) en daarbij nog 3000 concubines. Toch bleef hij kinderloos. Daarom ging hij op bedevaart naar Ajmer. Bij zijn tweede bedevaart ontmoet hij een heilig man (sadu) die hem voorspelt dat hij volgend jaar een zoon zal hebben. En wat heilige mannen voorspellen, gebeurt natuurlijk ook. Als dank gaat hij een derde maal op bedevaart en Akbar huwt de prinses van Jaipur.

In Farehpur Sikri bezoeken we eerst de moskee. Deze moskee heeft de hoogste toegangspoort van India (40 m hoog).

In het complex ontdekken we het paleis voor zijn hindoevrouw, zijn christen- en zijn moslimvrouw. Aan het grote binnenplein is een winter- en een zomerpaleis. Het zomerpaleis krijgt de koele wind van een nabijgelegen meer als verfrissing. Middenin staat een tempel. We ontdekken er stallingen voor de olifanten en een muziekpaviljoen tegenover het paleis vanwaaruit de mogolkeizer kan genieten van mooie muziek. En al is Akbar een analfabeet, toch heeft hij in zijn privé-paleis een bibliotheek waaruit zijn ministers dagelijks een of ander boek moeten voorlezen.

In zijn privé-audiëntiezaal ontdekken we binnenin twee verdiepingen, terwijl je aan de buitenkant slecht één verdieping kan ontdekken. Binnenin staat een centrale stenen zuil die eindigt op een kapiteel met 4 zijarmen. Daarop bevond zich de troon van Akbar. (akbar = groot).

Een andere ruimte is de openbare vergaderzaal waar de mogolkeizer met zijn volk spreekt. Hier wordt ook recht gesproken en worden criminelen ter dood veroordeeld. Ze worden op het plein voor de vergaderzaal door een olifant vertrappeld.

  Na de lunch onderweg rijden we verder naar ons hotel in  Agra, dat is van dezelfde Mansingh groep als in Jaipur, dus weer in orde.  Wij hebben geluk : onze kamer is aan de voorzijde op de hoogste verdieping en we hebben een prachtig zicht  deTaj Mahal.

Om half drie komt dan het moment waar we zo naar uitgekeken hebben : we vertrekken  naar de Taj Mahal.  We mogen alleen ons fototoestel en een geldbeugel meenemen en er mag ook niet gefilmd worden.  We worden grondig afgetast en krijgen allemaal een literfles water en oranje sokjes om over onze schoenen te trekken.  We moeten nog een eindje lopen eer we onder een soort triomfboog doorlopen en dan komen we aan een poortgebouw in rode zandsteen met witmarmeren versieringen en koranteksten.  We wachten nog even in de schaduw van een boom eer we naar binnen gaan.  We bedingen anderhalf uur bezoektijd en er wordt ook afgesproken om een groepsfoto te laten maken.  Als we door het poortgebouw zijn komt het wereldwonder in beeld, het is werkelijk prachtig ! We worden als het ware naar dat schitterende  witmarmeren monument gezogen.  Langs de vier tuinen = ( het paradijs zoals in de koran)  en waterpartijen naderen we de Taj Mahal; het reusachtige grafmonument voor de uitverkorene van keizer Shah Jahan.  Tweeentwintig jaar lang werkten 20000 arbeiders aan dit kunstwerk.  Er waren 1600 olifanten nodig om het marmer aan te brengen van 500 km ver. De koepel is 70 m hoog en heeft een doormeter van 28 meter.

De vier minaretten die het centrale gebouw omringen, hellen een tikkeltje naar buiten, zodat ze bij een eventuele aardbeving niet op het mausoleum zouden vallen.

Voor het inlegwerk (in het witte marmer) zijn 27 verschillende soorten gesteenten en halfedelstenen gebruikt.

Links en rechts staan dezelfde poortgebouwen als waar we binnenkwamen.

  Het linkse gebouw is een moskee en rechts is het gastenverblijf  maar we hebben geen tijd om die gebouwen  te bezoeken.  De echte graftombes zijn beneden in het gebouw maar achter een scherm van marmeren kant zien wij de twee kopieen van die tombes.  Er staat wel dat fotograferen verboden is maar iedereen doet het toch. Achter de Taj Mahal zien we de Yamuna rivier.  Ook hier zijn wij withuiden een bezienswaardigheid; we worden weer gevraagd om mee op de foto te staan.  Wijzelf  krijgen als het ware niet genoeg van al die schoonheid en we maken foto’s langs alle kanten.  We willen graag de weerspiegeling in de vijver fotograferen maar zonder poserende mensen is dat onmogelijk.  We hebben het geluk ook nog de zonsondergang mee te maken.  Het witte marmer kleurt eerst rozig, dan onwezenlijk wit en tenslotte vergrijst het.

  Als het volle maan is zijn er ook avondbezoeken.  Wij hadden geluk dat de lucht zo helder was en dat we ook die zonsondergang meemaakten.  Iedereen is voldaan en gelukkig dat we nog een half uurtje extra konden bedingen bij Nitesh.
  Nitesh gaat vandaag logeren bij zijn moeder die in Agra woont.
Voor we op de bus stappen komt een jongen t-shirts met de afbeelding van de Taj Mahal aanbieden : 100 roepies per stuk (ongeveer 2 euro). De pakjes zijn zo dun dat we ons afvragen of er wel een t-shirt inzit, of enkel een karton met de tekening. Hoe dichter we bij de bus komen, hoe goedkoper hij  de  t-shirts laat, 2 voor 100 roepies, dan 3, dan 4 en als laatste 5 voor 100 roepies  . Maar niemand is geïnteresseerd.

Vrijdag 11 februari  is onze voorlaatste dag en Nitesh verschijnt in Indische klederdracht.

  We bezoeken het rode fort waar keizer Shah Jahan de laatste jaren van zijn leven doorbracht.  Het fort heeft een ommuring van 2,5 km en het krioelt aan de ingangspoort van de apen met rood achterwerk en groene papegaaien. Bijna al de gebouwen zijn in rode zandsteen maar één gedeelte is in wit marmer.




Vanuit de mooie marmeren vertrekken kan je de Taj Mahal zien in de ochtendnevel.  Keizer Shah Jahan werd hier door zijn zoon gevangen gehouden, hij mocht nog enkel naar het mousoleum van zijn geliefde kijken maar op het einde van zijn leven werd de keizer blind.  Hij werd wel naast zijn vrouw begraven.    De witte moskee die we van ver zien is verboden terrein.  Wanneer we weer buiten stappen aan het fort worden we zoals altijd overvallen door bedelaars.  We geven één van hen een banaan die prompt weggegooid wordt .  Bij onze terugkeer bezoeken we nog een zaak waar marmeren kunstwerken ingelegd met geslepen edelstenen gemaakt worden, heel mooi maar ook erg duur.
In de namiddag zijn we vrij en we kregen een paar adressen van Nitesh waar we zouden kunnen souvenirs kopen.  We zijn amper buiten als een tuktuk chauffeur en een man met een fietstaxi staan te zwaaien.  Aangezien wij al met de tuktuk gereden hadden, verkozen wij de fietstaxi. Wij zeggen onze bestuurder waar we naartoe willen en hij zegt ok. Onderweg vraagt hij een aantal keer wat wij willen kopen en wil ons ergens anders afzetten waar hij een procentje krijgt. Wij weigeren en hij brengt ons toch naar het gevraagde adres. Wij willen hem betalen maar hij weigert en zegt dat hij op ons zal wachten. Wij kunnen hem niet op andere gedachten brengen en inderdaad als we het magazijn verlaten staat hij daar trouw op post. Op de terugweg terug hetzelfde, hij wil met ons naar nog andere winkels. Wij zeggen dat er op ons gewacht wordt en dat we dringend terug moeten, en dan voert hij ons toch terug naar het hotel.  De man moet wel heel hard duwen om zo twee middengewicht blanken te vervoeren. De tuktukchauffeur staat ook nog op wacht aan de poort van het hotel en vraagt of we soms niet een flesje parfum hebben voor hem. Dat hebben we niet !

Vanavond is er ook nog een show over de Taj Mahal maar wij zien dat niet zitten.  Er zijn 11 mensen van de groep die wel naar de show gingen en die mooi vonden. 

Zaterdag 12 februari is onze laatste dag in India. Morgen zitten we terug in de kou en moeten we weer zelf ons potje koken. Vandaag rijden we van het keizerlijke Agra naar de hoofdstad  Delhi.  In vergelijking met Delhi is Agra een propere stad maar als we uit Agra wegrijden langs een park zit iedereen met blote kont zijn grote boodschap te doen: met 3 op een rij of gewoon met het gezicht naar elkaar.  Terwijl Nitesh vertelt over het leven van Ghandi komen we dichter bij Delhi; dat zie je aan de smog, de stoffige bomen,de krotten,  het opgestapelde vuil en het pikzwarte water van de riolen. 

Ghandi werd geboren in 1860, hij was geen uitblinker op school en huwde als hij 14 jaar was en ging daarna nog studeren in Engeland.  Hij at nooit vlees en dronk geen alcohol.  Hij werd adovcaat en één van de meest ontwikkelde mensen van zijn tijd,  maar hij kreeg geen job.  Dan ging hij naar Zuid-Afrika maar door de apartheid werd hij behandeld als een kleurling.  Hij stichte er een vereniging voor Indiërs.  In 1931 keerde hij terug naar India en hij was tegen de engelse bezetting.  Ze gaven hem de titel mahatma:  maha= grote, atma=ziel.  In 1948 werd hij doodgeschoten omdat hij vond dat moslims ook het recht hadden om tussen de hindoes te leven.

In de buurt van de steenbakkerijen maken we een toiletstop en dan rijden we naar het beste restaurant van Delhi. Delhi is de 3^de rijkste stad van India na Mombay en Bangalore.  Omwille van de pollutie zijn er wel geen fabrieken in Delhi en rijden bussen en tuktuks op gas,  maar de vele kleine vuurtjes met afval zorgen wel voor die slechte lucht. De moslims wonen in de oude stadswijken.  We komen ook langs luxueuze  hogescholen, wat het contrast met de armoede nog erger maakt.. 

Het is erg druk op de weg daarom moet Nitesh een keuze maken van wat we nog kunnen zien vandaag. Om half twee stappen we het eivolle restaurant  binnen waar we  bediend worden aan de tafel.  Om 3 uur rijden we naar de tempel van de Sikhs.  Hier zijn de mannen verplicht om een oranje hoofddoekje op te doen en iedereen moet op blote voeten.   De sikhs zelf dragen een tulband daarin zit het  haar dat nooit  geknipt mag worden.   Zelfs de kleine jongetjes dragen een mutsje met een dotje voor het haar. De tempel is ook in witte marmer met zilveren deuren.
  Naast de tempel is een zeer grote vijver  met marmeren trappen  en galerijen waar de gelovigen zich wassen.
  Met de giften uit de sikhs tempel wordt eten gemaakt voor de armen.  Er wordt dagelijks eten bereid voor 1000 mensen en we brengen ook een bezoek op blote voeten aan die keuken  met reuze kookpotten waar we tot onze spijt geen foto’s mogen maken, maar enkelen van onze groep waren toch al bezig. Hier zie je dan wel mensen die van bedelen hun beroep gemaakt hebben want honger hoeven ze hier toch niet te hebben.  Daarna gaan we naar het memorial van Gandhi: de India gate.  De grasvelden rond de triomfboog en de fontein zitten vol mensen die er picknicken en spelende kinderen, er is een soort kermissfeer.  Langs de  overheidsgebouwen rijden we naar het zuiden van de stad waar de grootste alleenstaande  minaret van de wereld staat.  Er werden 27 jaintempels afgebroken om deze Qutab minaret in rode zandsteen te bouwen die aan de basis meer dan 14 meter doormeter heeft en aan de top nog 2,5 meter.  We zien daar ook een ijzeren paal uit de 3^de eeuw die niet roest  en er zijn nog resten van verschillende tempels rond de minaret.
  Nitesh verlaat ons onderweg naar het hotel.  Hij vond ons een fijne groep daarom kregen wij zoveel verrassingen. (zegt hij dat tegen elke groep vraag ik me af)   Hij had maar alleen spijt dat hij ons besmet had met zijn microben, want intussen heeft bijna iedereen wel een snotneus of een hoest.  In het hotel waar we de eerste nacht toekwamen krijgen nog een diner en we hebben 5 kamers ter beschikking om op beurt te douchen en ons om te kleden..  Rond 11 uur vertrekken we naar de luchthaven, 20 minuten later dan de reizigers van Okra die ook vanuit datzelfde hotel vertrokken. Onze chauffeur zet er een vaart achter, rijdt een gans stuk in de verkeerde rijrichting van de weg omdat die in betere staat is, en we komen nog voor de mensen van Okra aan.  Na verschillende strenge controles (tot zelfs het geld in onze portefeuilles wordt bekeken)  kunnen we op het vliegtuig ons plaatsje aan het venster innemen Tegen de morgen krijgen we eten maar de bedeling verloopt erg amateuristisch, we moeten herhaaldelijk vragen om wat koffie te krijgen.  Als we geland zijn wachten we op de valiezen maar die komen niet.  Als de valiezen zogezegd gelost zijn heeft maar één echtpaar van onze groep een valies; bij  de mensen van Okra hetzelfde.  We gaan naar de balie van de verloren bagage en vullen een aangifte in en vertrekken huiswaarts. Tegen de middag krijgen we thuis al telefoon dat de valiezen terecht zijn en in de namiddag zullen thuisgeleverd worden. Er was een container valiezen blijven staan en de laatsten van onze groep hadden nog hun bagage kunnen meenemen…

Als we terugblikken op onze India reis dan kunnen wij enkel zeggen dat het land indruk op ons gemaakt heeft :  grote contrasten rijkdom-armoede, een schat aan cultuur en zeer vriendelijke bevolking. You love it or you hate it, wel : we love it ! Of wij er nog ooit terugkomen weet ik niet, maar het was een onvergetelijke reis.

EINDE