Taalkundig-culturele democratie kan slechts gerealiseerd worden door gebruik van een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede (= G.E.N.T.) taal, zoals het Esperanto.
12-06-2021
Schooldirecteur Christine Hannes: 'Leerachterstand door corona? Daar geloof ik niet echt in' - Knack 9-15 juni 2021
Geachte mevrouw Peuteman,
In uw bijdrage in Knack van deze week stelt mevrouw Christine Hannes:
'Keer op keer werden ons hervormingen en coronamaatregelen opgedrongen die overduidelijk op maat van aso-leerlingen uit de middenklasse waren gemaakt. Nochtans zitten er meer Vlaamse jongeren in het tso en bso dan in het aso. Het probleem is dat zowel de beleidsmakers als de onderwijsspecialisten zelf allemaal uit het aso komen. De realiteit van het beroepsonderwijs is hun totaal vreemd.'
Exact dezelfde vaststelling geldt voor het talenonderwijs waar meertaligheid als norm wordt gesteld: iedere student wordt geacht minimum (!) twee vreemde talen te leren. Zelfs voor vele ASO-leerlingen is dit een utopie, laat staan voor leerlingen uit het TSO en BSO.
Wie een open geest heeft en logisch-kritisch kán, wíl en dúrft nadenken, weet dit en kent ook de mogelijke oplossing voor het (Europees en mondiaal) communicatieprobleem: een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede (G.E.N.T.) taal, zoals het Esperanto.
Ik heb dit alles de afgelopen 20 jaar al vele keren met onweerlegbare argumenten aangekaart bij journalisten (ook die van Knack), politici en academici maar iedereen blijft de andere kant op kijken. Zij blijven weigeren zichzelf en de burger objectief hierover te informeren. Ook zij komen allemaal uit het ASO...
Vriendelijke groet,
Dan Van Herpe
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
Van: "kabinet weyts" <kabinet.weyts@vlaanderen.be>
Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Donderdag 24 juni 2021 09:04:20 Onderwerp: RE: Schooldirecteur Christine Hannes: 'Leerachterstand door corona? Daar geloof ik niet echt in'
Geachte heer Van Herpe Beste Dan
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts heeft uw mail goed ontvangen. Hij dankt u hiervoor en vraagt me u een antwoord te bezorgen.
Ik begrijp dat u het beste voor hebt met het talenonderwijs in Vlaanderen en dat u hier creatief over mee wil denken.
Zoals ik ook heb opgenomen in de beleidsnota Onderwijs 2019-2024, merk ik graag op dat talenkennis een echte rijkdom is voor de Vlaming. Het klopt dat het leren van twee vreemde talen een grotere uitdaging betekent in het bso dan in het aso. Ik onderstreep hier echter graag bij dat de eindtermen voor vreemde talen ontwikkeld werden op maat van de onderwijsvorm. Concreet betekent dit dat van leerlingen uit het bso, tso, kso, aso, a-stroom en b-stroom niet hetzelfde beheersingsniveau wordt verwacht in de vreemde taal.
Tot slot merk ik op dat de onderwijsdoelen uit de sleutelcompetentie m.b.t. het leren van vreemde talen zowel op Europees als op Vlaams niveau het puur communicatief-functionele aspect van een taal overstijgen. Naast schrijf-, lees-, spreek- en luistervaardigheid, betekent een taal leren ook literatuurbeleving, aandacht voor de wisselwerking tussen taal, cultuur en erfgoed,… Dit zijn aspecten die minder vanzelfsprekend aanwezig zijn bij het Esperanto.
We hopen dat deze informatie van nut was voor u.
Met vriendelijke groeten,
Jonas De Smedt
Raadgever Onderwijs
Kabinet minister Ben Weyts Viceminister-president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Onderwijs, Sport, Dierenwelzijn en Vlaamse Rand
Kreupelenstraat 2 1000 Brussel
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "kabinet weyts" <kabinet.weyts@vlaanderen.be> Cc: "Koen Daniels" <koen.daniels@n-va.be>, "bert bultinck" <bert.bultinck@knack.be>, "ann peuteman" <ann.peuteman@knack.be> Verzonden: Vrijdag 25 juni 2021 07:03:41 Onderwerp: Re: Schooldirecteur Christine Hannes: 'Leerachterstand door corona? Daar geloof ik niet echt in'
Geachte heer Weyts,
Geachte heer De Smedt,
Vooreerst hartelijk dank voor uw reactie en voor de nuttige informatie. Dat is eerder uitzondering dan regel.
Alle gekheid op een stokje, ik heb nooit betwist dat talenrijkdom een verrijking is, en niet alleen voor de Vlaming. Je bent immers zoveel malen man als je talen spreken kan (intellectueel prestige!). Esperanto doet daar geen afbreuk aan. Dat Esperanto zelfs een belangrijk hulpmiddel is voor talenstudie, doet voor beleidsverantwoordelijken blijkbaar niet ter zake. (Zie bijlage: De pedagogische troeven van Esperanto). Onderwijsspecialisten verkiezen een forse investering van tijd, geld en energie om tot een (zeer) middelmatige kennis van twee vreemde talen te komen. Wat is daar de culturele meerwaarde van? Om voor 'iedereen' een goede kennis van Esperanto te bekomen, volstaat een minimale investering in die middelen.
Watliteratuur- en cultuurbeleving betreft, graag deze bedenkingen.
– Literatuur is slechts één vorm van cultuur. Er zijn meer vormen van cultuur die niet taalgebonden zijn: muziek, beeldende kunsten, dans, gewoonten en gebruiken (kleding, eten en drinken, vrijetijdsbesteding...)
– Hoeveel mensen lezen een boek, laat staan een boek in een andere taal? Hoeveel jaren moet je een taal leren eer je de fijnste schakeringen van die taal begrijpt en eer je (= de aso-leerling) bijgevolg een (deftig) boek kan lezen? M.a.w. literatuur is eerder voor een intellectuele (en sociaal-economische) elite. Dacht u overigens dat literatuur- en cultuurbeleving minder vanzelfsprekend is in het Esperanto? Kijk dan eens naar: https://nl.wikipedia.org/wiki/Esperantoliteratuur
– Taal is in de eerste plaats een communicatiemiddel en in de tweede plaats een vehikel voor cultuur.
De Zwitserse vertaler-schrijver-psycholoog Claude Piron, ex-vertaler voor de VN en de WGO, getuigt in een ruim acht minuten durend youtube filmpje 'The language challenge' over zijn wereldwijde taal- en communicatie-ervaringen, o.a. als deelnemer aan vele internationale conferenties waarvan een aantal Esperanto als voertaal had. Voor wie met een open geest wil bijdragen aan de discussie over de toekomst van de EU wat taal en communicatie betreft, is dit interessante informatie van een ervaringsdeskundige. Deze info wordt door de overheid, de academische milieus en de media al talloze jaren genegeerd en voor de E.U.-burger verzwegen.
Hier volgt de toegevoegde bijlage: De pedagogische troeven van Esperanto
Pedagogische troeven van het Esperanto.
Esperanto biedt vele pedagogische voordelen voor het onderwijs. Verschillende studies hebben uitgewezen dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal:
- de leertijd voor andere talen tot 30 % verkort; Esperanto als basistaal;
- het logisch-kritisch-structureel denken bevordert, niet onbelangrijk voor wiskunde en wetenschappen. Wat het Latijn voor de (intellectueel-sociaal-economische) elite is, is Esperanto voor iedereen;
- het taalbewustzijn vergroot en tot meer inzicht in de moedertaal leidt: Esperanto als taalbasis, als taalinitiatie;
- de creativiteit stimuleert: Esperanto functioneert zoals het lego-systeem: met woordstammen uit Germaanse, Romaanse, Slavische talen en voor-en achtervoegsels kan het kind zelf woorden maken;
- het leerplezier verhoogt: kinderen leren spelenderwijs;
- het zelfvertrouwen opkrikt ten gevolge van de snelle succeservaring: hoera,ik kan iets;
- motiveert om andere talen te leren: via de woordstammen uit de andere talen komt het kind in contact met andere talen;
- de interculturele drempel verlaagt: brengt het kind reeds op jonge leeftijd interesse voor andere culturen bij: individueel en/ofklassikaal contactmet leeftijdsgenoten uit andere taal- en cultuurgebieden leidt tot meer wederzijds begrip.
Eva Meijer over filosofie en kritisch denken - Knack nr 15 van 14 april 2021
Filosofe Eva Meijer zegt in interview: Een koelvitrine vol ledematen van dode dieren: eigenlijk is dat krankzinnig (Knack nr 15 van 14 april 2021):
Filosofie kan best eng zijn. Zaken waarvan je dacht dat ze vaststonden, blijken dan toch op losse schroeven te staan. Kritisch denken is vaak tegen de stroom in denken. Mensen durven bepaalde dingen niet te zeggen omdat ze niet stroken met de status quo. Omdat ze bang zijn niet ernstig genomen te worden. Dan kan woede een goede drijvende kracht zijn om ze toch uit te spreken. Filosofie en woede zijn heel compatibel.
In verband hiermee volgende uitspraak van ex-Knack-journalist Chris De Stoop die in 'een opmerkelijk adieu aan de pers'zegt: De media willen steeds meer surfen op de golven van de publieke opinie en steeds minder roeien tegen de stroom in.(Knack - 30 09 2016)
Dit verklaart ook de hypokriete, 'angsthazige' houding van vele intellectuelen (politici, academici, journalisten, filosofen,...) over Esperanto.
Gelukkig zijn er uitzonderingen.
Op Wikipedia staat te lezen: Robert Kennedy was een voorstander van het gebruik van Esperanto: "Het is heel waarschijnlijk dat een neutrale taal veel zou kunnen betekenen voor de communicatie tussen verschillende landen over de hele wereld. Esperanto is al lange tijd de voornaamste kandidaat."
Verdiensten maken gelijk - Tinneke Beeckman - Column uit DS 04/03/2021
Mijn reactie op de column 'Verdiensten maken gelijk'
Beste mevrouw Beeckman,
Ik heb uw column in DS (4 maart 2021) met veel interesse en aandacht gelezen. Dit bracht mij op het idee uw aandacht te vragen voor een ander domein waarin privileges, familiebanden, financiële middelen of hogere status leiden tot exclusieve rechten: het officiële taal- en communicatiebeleid van de EU, dat meertaligheid als norm stelt.
Hoogleraar Wilfried Decoo zegt over het leren van een taal: je moet als leerder zélf, op allerlei wijzen, en zoveel mogelijk, dagelijks met de taal bezig bezig bezig zijn. (De Standaard 20/03/2001 : Bezig, bezig, bezig zijn) Een bijkomende voorwaarde voor actieve beheersing (spreken en schrijven) van een taal is een geregeld en langdurig verblijf in een milieu/land waar uitsluitend die taal gesproken wordt.
Hoeveel mensen hebben daartoe de kans (intellectueel, sociaal-economisch) of zijn daarvoor geïnteresseerd en gemotiveerd? Zijn het niet de kinderen uit gegoede milieus, met hoger opgeleide ouders of met ouders die een verschillende moedertaal hebben die een voordelige positie hebben? Moeten niet meer mensen alle kansen krijgen om hun culturele horizon uit te breiden, ongeacht hun afkomst of inkomsten ?
Er is echter nog een tweede aspect betreffende de taal- en communicatieproblematiek: de overheersing van het Engels als officieuze, feitelijke lingua franca.
Dit geeft de Native English Speakers (N.E.S.sy's) het voorrecht om overal en altijd hun moedertaal te kunnen spreken. Ze krijgen de status van 's werelds eersterangsburgers zo maar, zonder enige verdienste, in de schoot geworpen. Dit leidt tot een duale maatschappij van N.E.S.sy's en communicatief gehandicapten.
Doet een vrije samenleving er ook niet goed aan deze ondemocratische, onrechtvaardige, discriminerende toestand te corrigeren en moeten we dan niet eerder pleiten voor één gemeenschappelijke tweede taal voor iedereen?
Wie logisch en kritisch kan, wil en durft denken, weet dat de oplossing voor de beide aspecten ligt in een G.E.N.T.-taal: een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede taal, zoals het Esperanto.
Eenvoudig, zodat 'iedereen' ze met een minimale investering van tijd, geld en energie kan leren en neutraal uit respect voor iedere taal- en cultuurgemeenschap en als garantie voor het behoud ervan. En dan staat het iedereen, die daartoe getalenteerd en gemotiveerd is, vrij om zo veel andere talen te leren als hij/zij wil. De in verschillende studies aangetoonde voorbereidende waarde van een plantaal voor het leren van andere talen is hierbij zelfs een waardevolle troef.
Ik ijver hier al meer dan 20 jaar voor maar ik heb als modale burger al die tijd ook ervaren dat niet iemands argumenten tellen, maar wel wié spreekt!
Vriendelijke groet,
Dan Van Herpe
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
(Hieronder de afbeelding van de uil: waar onwil heerst, staat de rede machteloos)
Zoals zo velen gaat ook prof. Van Oostendorp vlotjes voorbij aan enkele belangrijke troeven van het Esperanto.
1/Pedagogisch. Verschillende studies hebben uitgewezen dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal:
– de leertijd voor andere talen tot 30 % verkort: (Esperanto als BASISTAAL, als opstap voor het leren van talen);
– het taalbewustzijn vergroot en tot meer inzicht in de moedertaal leidt (Esperanto als TAALBASIS);
– het logisch-kritisch-structureel denken bevordert, niet onbelangrijk voor wiskunde en wetenschappen. Wat het Latijn voor de (intellectueel-sociaal-economische) elite is, is Esperanto voor iedereen.
– de creativiteit stimuleert: Esperanto functioneert zoals het lego-systeem: met woordstammen uit Germaanse, Romaanse, Slavische talen en voor-en achtervoegsels kan het kind zelf woorden maken.
– het leerplezier verhoogt: kinderen leren spelenderwijs een vreemde taal; – het zelfvertrouwen opkrikt ten gevolge van de snelle succeservaring: hoera,ik kan iets;
– motiveert om andere talen te leren: via de woordstammen uit de andere talen komt het kind in contact met andere talen;
– het kind reeds op jonge leeftijd interesse voor andere culturen bijbrengt via individueel en/of klassikaal contact met leeftijdsgenoten uit andere taal- en cultuurgebieden. Dit leidt tot verlaging van de interculturele drempels en tot meer wederzijds begrip.
2/ Het tolk- en vertaalsysteem van de Europese Commissie. In het huidig tolkensysteem zijn er 23 x 22 = 506 combinatiemogelijkheden. Als iedere tolk het Esperanto, zou beheersen, kan het aantal combinaties herleid worden tot 23 x 2 = 46, wat een enorme kostenbesparing zou betekenen. Tolken/vertalers zijn er voor de EC en niet andersom!Meer hierover kan u lezen in het rapport van professor François Grin: https://lingvo.org/grin/raporto_grin_nl.pdf
3/ Het talenbeleid van de Europese Commissie. Vorig jaar richtte de Universiteit Gent een leerstoel Etienne Vermeersch op. “De insteek van de leerstoel is, het motto van de UGent getrouw: ‘Durf (dwars)denken’. Men wil studenten onder meer wijzen op het belang van logisch-kritisch denken.Maar, wat heb je aan logisch-kritisch denken als je het niet wilt of durft toepassen? Ik geef een praktisch voorbeeld wat het talenbeleid van de E.C. betreft.
In Europa met zijn 24 officiële talen is het officiële talenbeleid: 'Meertaligheid als Norm' (MaN) en het officieuze: 'Engels als Lingua Franca' (ELF), Een leerling uit het middelbaar onderwijs, die logisch-kritisch kan redeneren, begrijpt echter dat:
- MaN 1/ niet haalbaar is voor iedereen en dus discriminerend: het bevoordeelt een intellectueel-sociaal-economische (*) minderheid, en 2/ het Europees (en mondiaal) communicatieprobleem niet oplost.
- ELF ondemocratisch want discriminerend is: 1/ omdat het een intellectueel-sociaal-economische (*) minderheid bevoordeelt en 2/ omdat het leidt tot een duale maatschappij: Native English Speakers (NESsy's) als eersterangsburgers (Übermenschen) versus communicatief gehandicapten als tweederangsburgers (Untermenschen)
(*)Met intellectueel-sociaal-economisch bedoel ik: verstandige kinderen uit een bevoorrecht milieu (b.v. beide ouders met universitaire opleiding) waarvan de ouders voldoende kapitaalkrachtig zijn om hun kinderen naar dure buitenlandse scholen of taalstages te sturen.
Diezelfde leerling uit het middelbaar onderwijs, die logisch-kritisch redeneert, begrijpt ook dat een gemeenschappelijke tweede taal de eenvoudigste, eerlijkste, efficiëntste en meest economische oplossing is. Hij/zij beseft zelfs dat, gezien de aangehaalde bezwaren, die gemeenschappelijke taal uitsluitend een eenvoudige en neutrale taal kan zijn, m.a.w.: een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede (G.E.N.T.) taal, zoals het Esperanto. De intellectuele elite echter verkiest intellectueel prestige (zoveel malen man als je talen spreken kan) boven eenvoudige, eerlijke, economische en efficiënte communicatie voor iedereen.
En, bijkomend: Engels en Esperanto kunnen perfect complementair zijn. Maar, waar onwil heerst, staat de rede machteloos.
Laten we het onderwijsdebat niet verengen tot de thuistaal'
Ergens begin jaren '90 in een secundaire school in Genk tijdens de eerste les Latijn van het schooljaar. Onze leerkracht Latijn begint de les met de vraag: 'Wie spreekt er thuis een andere taal?'. De thuistalen zijn Pools, Grieks, Italiaans, en Frans. 'Maar vier talen', reageert hij enigszins teleurgesteld. 'Dat is jammer want dan kunnen we Latijn met minder andere talen vergelijken'.
(...)
Het waren andere tijden. Tijden waarin thuistalen veel minder een thema waren. Andere thuistalen werden tijdens de les aangegrepen om taalverwantschappen te bespreken en om aan te tonen hoe boeiend talen wel niet waren.
(...)
Laten we pragmatisch zijn
(...)
Wat we al te vaak zien als het over taal en taalonderwijs gaat, is een verkrampte houding waarbij alle nuance zoek is.
(...)
Maar meertaligheid is nu eenmaal een gegeven. Laten we van meertaligheid dus een positief verhaal maken door ook op de troeven te wijzen. Laten we zoals mijn leraar Latijn de thuistalen gebruiken om leerlingen warm te maken voor de rijkdom van talen. Laten we op een pragmatische manier met meertaligheid omgaan, zoals ongetwijfeld al veel leerkrachten dat doen. (...)
Het is net essentieel om een goed ontwikkelde moedertaal te hebben.
Maar meertaligheid is nu eenmaal een gegeven.
Laten we pragmatisch zijn.
Wist u dat Esperanto uiterst geschikt is, o.a.:
– als taalbasis (initiatie tot taal, bevorderen van taalbewustzijn, taalinzicht) en als basistaal voor het (tot 30 % sneller) leren van andere talen? (https://www.youtube.com/watch?v=8gSAkUOElsg)
– om taalverwantschappen te bespreken en om aan te tonen hoe boeiend talen wel niet zijn?(https://en.wikipedia.org/wiki/Paderborn_method)
Laten we pragmatisch zijn en laten we vandaag Esperanto, als eerst geleerde vreemde taal in het basisonderwijs, gebruiken om ALLE leerlingen een goed ontwikkelde moedertaal bij te brengen en reeds op jonge leeftijd warm te maken voor de rijkdom van talen én culturen (Esperanto verlaagt de interculturele drempels!) en niet alleen de elite-leerlingen die Latijn leren!
Als men de kinderen op school in contact brengt met Esperanto als eerste vreemde taal, krijgen ze meteen een sterke taalbasis en interesse voor vreemde talen.
Geloof me niet, test het zelf.
Met achting,
ir. Leo De Cooman Stationsplein 12 8770 Ingelmunster
Reactie van Anne Provoost op de brief van Geert van Istendael in MO
Van: "anneprovoost1" <anneprovoost1@gmail.com> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Cc: "geertvanistendael" <geertvanistendael@proximus.be>, "webredactie" <webredactie@mo.be>, "Koen Daniels" <koen.daniels@n-va.be>, "Basil Claeys" <basil.claeys@gmail.com>, "martha claeys" <martha.claeys@hotmail.com>, "Cornelius Claeys" <claeyscornelius@gmail.com>, "Manu Claeys" <manuclaeys1@gmail.com> Verzonden: Zaterdag 11 januari 2020 12:15:46 Onderwerp: Re: Een auteur die argumenten levert tegen de vrije meningsuiting?
Geachte Heer Van Herpe,
Dank voor uw bericht.
Mijn 21-jarige zoon Basil Claeys won zonet de essaywedstrijd van DeBuren met een stuk dat u wellicht plezier zal doen. Hij bewijst dat de jonge generatie het Esperanto nog altijd meeneemt in een pleidooi naar meertaligheid. De link naar zijn essay vindt u hier.
Basil is toen hij zestien was uitwisselingsstudent geweest in Japan en woonde een jaar lang in een afgelegen gezin waar men geen woord Engels sprak. Hij spreekt sindsdien vloeiend Japans. Hij heeft recent anderhalf jaar filosofie en geschiedenis gestudeerd aan de universiteit van Wenen. Hij spreekt dus ook vloeiend Duits. Mijn twee andere kinderen hebben een soortgelijk parcours afgelegd. Zij hebben uitwisselingen gedaan in Uruguay, Berlijn en de Filipijnen. Mijn oudste zoon heeft een half jaar in Saoedi-Arabië gewerkt. Ik vertel dit als geruststelling voor Geert van Istendael. De toekomst ziet er goed uit, en als je kijkt naar de opvoeding die ik mijn kinderen heb gegeven valt wel mee met mijn neokolonialisme en slaafsheid en door het stof kruipen, vind ik zo zelf;-)
Hartelijke groet aan u en uw omgeving en beste wensen voor 2020,
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "anneprovoost1" <anneprovoost1@gmail.com> Cc: "geertvanistendael" <geertvanistendael@proximus.be>, "webredactie" <webredactie@mo.be>, "Koen Daniels" <koen.daniels@n-va.be>, "Basil Claeys" <basil.claeys@gmail.com>, "martha claeys" <martha.claeys@hotmail.com>, "Cornelius Claeys" <claeyscornelius@gmail.com>, "Manu Claeys" <manuclaeys1@gmail.com>, "nieuwsbrief" <nieuwsbrief@apache.be> Verzonden: Dinsdag 14 januari 2020 10:31:22 Onderwerp: Re: Een auteur die argumenten levert tegen de vrije meningsuiting?
Geachte mevrouw Provoost,
Vooreerst mijn hartelijke dank voor het feit dat u de moeite nam om mij (dan modaal) te antwoorden, Gedurende de meer dan 20 jaar dat ik mij inzet voor erkenning van de mogelijkheden van het Esperanto als communicatief en pedagogisch project is dat eerder de uitzondering dan de regel.
Uw kinderen mogen zich gelukkig prijzen dat u ze een dergelijke opvoeding hebt kunnen geven. De toekomst ziet er inderdaad goed uit... voor hen. U zal het met mij eens zijn dat niet iedereen de (intellectueel-sociaal-economische) mogelijkheden heeft om een dergelijk parcours af te leggen, laat staan dat iedereen daarvoor geïnteresseerd zou zijn. U bevindt zich in een bevoorrechte positie.
Ook minder getalenteerde/gefortuneerde mensen hebben recht op verruiming van hun culturele horizon. Dit is mogelijk via een lingua franca die 'iedereen' met een minimale investering van tijd, geld en energie kan leren. Wij denken dat Esperanto hiervoor uiterst geschikt is.
**************************
Ik heb het boeiende essay van uw zoon met heel veel interesse gelezen! Het is mij echter niet duidelijk of hij zelf ooit Esperanto geleerd en gebruikt heeft.
Mag ik, als dan modaal, zo vrij zijn enkele bedenkingen te formuleren?
– Muziek, poëzie, kunst, film en andere culturele uitingen lopen bijna altijd langs de lijnen van de taal.
Taal is op de eerste plaats een communicatiemiddel en op de tweede plaats een vehikel voor cultuur. Eengroot deel van wat met cultuur te maken heeft is niet (moeder)taalgebonden: de beeldende kunst, instrumentale muziek, architectuur, geschiedenis, leef- en eetgewoontes, enz. Wat literatuur, poëzie, film en theater betreft, twee bedenkingen
1. De inhoud, de boodschap is voor de meerderheid belangrijker dan de vorm (het esthetische). Die inhoud is ook te kennen via vertalingen/ondertiteling, zelfs in het Esperanto!.
2. Hoeveel mensen lezen een boek, gaan naar het theater? Hoevelen doen dat in een andere dan hun moedertaal? Hoeveel niet-moedertaalsprekers kunnen de fijnste taalschakeringen vatten of erdoor beroerd worden? Hoeveel jaren studie en/of verblijf in het moederland zijn vereist om bij benadering die schakeringen te vatten? Gaat u een enorme hoeveelheid tijd, geld en energie investeren om Dostojewski in het Russisch te kunnen lezen, als u dat ook in het Nederlands kan? https://www.esperanto.be/fel/nl/esym10.php
– De meeste Vlaamse kinderen die niet in de buurt van Brussel of de taalgrens wonen komen in hun ‘leefwereld’ weinig incontact met het Frans.
Hoogleraar Wilfried Decoo zegt over het leren van een taal: je moet als leerder zélf, op allerlei wijzen, en zoveel mogelijk, dagelijks met de taal bezig bezig bezig zijn. (De Standaard 20/03/2001 : Bezig, bezig, bezig zijn,) Hoeveel mensen hebben daarvoor de kans of zijn daarvoor geïnteresseerd en gemotiveerd?
– Natuurlijk kan je overal met Engels terecht.
Oh ja? Een vriend van mij heeft het onlangs mogen ervaren na een dringende opname (darmperforatie) in een ziekenhuis in Moskou: niemand bleek daar Engels te verstaan! Hij is er niet levend buitengekomen.
–Als Vlamingen en Walen enkel nog in het Engels met elkaar spreken, zijn er geen Belgen meer.
Als ze helemaal NIET met elkaar kunnen spreken omdat ze mekaar niet verstaan hoe gaan ze dan mekaar ooit kunnen begrijpen? De efficiëntste manier om elkaar (Europees en wereldwijd) te verstaan is een eenvoudige taal die door 'iedereen' (= het grootste aantal mogelijk) kan geleerd worden. Met elkaar kunnen communiceren is het begin van elkaar leren begrijpen.
– De tael is gansch het volk, dus een multiculturele maatschappij heeft veel talen nodig. Toch wordt er op school weinig ingezet op talen.
Is het dan niet onbegrijpelijk dat men de didactische en pedagogische mogelijkheden van Esperanto blijft negeren? Esperanto alsbasistaal voor (passieve) meertaligheid en alstaalbasisvoor een betere kennis en beter inzicht in de moedertaal, voor het bevorderen van het taalbewustzijn, voor....
Uit de brief van Geert van Istendael citeer ik volgende paragraaf:
De taal van Trump
Twee. Waarom doorspek je je betoog met woorden uit de taal van Donald Trump? Ik kan moeilijk geloven dat jij een aanhanger bent van Donald Trump. Nu, je bent niet alleen, hoor. Niet te tellen zijn de progressieve intellectuelen die zowat om het andere woord iets meedelen in de taal van Donald Trump.
Je kunt opwerpen: het is niet alleen de taal van Donald Trump het is de taal van… Sta me toe hier zelf aan te vullen: de taal van Emily Dickinson, een der grootste poëtische genieën aller tijden. Tony Morrison. Jane Austen. En talloos veel anderen. Maar dan nog. Heb je dan geen enkel inzicht in de imperialistische culturele hegemonie van de Angelsaksische wereld? Die alles vermorzelt wat zich niet conformeert?
Wat zijn dat voor progressieve schrijvers en intellectuelen die door het stof kruipen voor de culturele oppermacht van New York en Londen? Hoe slaafs, hoe zelfgenoegzaam, hoe neokoloniaal is het om grotere, soms veel grotere talen als Mandarijn (900 miljoen moedertaalsprekers) of Spaans (400 miljoen moedertaalsprekers) te negeren? Hindi (800 miljoen moedertaalsprekers)? Arabisch (380 miljoen moedertaalsprekers)?
Ik wens je een gelukkig en literair vruchtbaar jaar 2020.
Uit: Een auteur die argumenten levert tegen de vrije meningsuiting? MO – 30 december 2019
Wat zijn dat voor progressieve schrijvers en intellectuelen die door het stof kruipen voor de culturele oppermacht van New York en Londen? Hoe slaafs, hoe zelfgenoegzaam, hoe neokoloniaal is het om grotere, soms veel grotere talen als Mandarijn (900 miljoen moedertaalsprekers) of Spaans (400 miljoen moedertaalsprekers) te negeren? Hindi (800 miljoen moedertaalsprekers)? Arabisch (380 miljoen moedertaalsprekers)?
Ik voeg hier aan toe:
En hoe hypo-kritisch, hypocriet en arrogant is het om een internationale taal, Esperanto, die reeds meer dan 130 jaar wereldwijd mensen op een eenvoudige, eerlijke, economische, efficiënte en elegante wijze verbindt en die garant staat voor het behoud van de taalkundig-culturele verscheidenheid, volhardend te blijven negeren?
Waar is trouwens de tijd dat u, als enige Vlaamse intellectueel (en daar bewonder ik u voor), de moed had om uw nek uit te steken voor Esperanto als vorm van rechtvaardige communicatie? ( http://blog.seniorennet.be/taaldemocratie/archief.php?ID=15 )
Wie het lef heeft de imperialistische culturele hegemonie van de Angelsaksische wereld aan te klagen, zou ook consequent moeten zijn door die progressieve schrijvers en intellectuelen (en politici) het alternatief voor te houden: een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede (= G.E.N.T.) taal, zoals het Esperanto. Ik betreur dat u dat niet meer doet.
Bovendien, in een tijd dat het onderwijs in crisis is en men reeds sinds 2016 zogezegd op zoek is naar alternatieve en innovatieve ideeën (zie het eindtermendebat op onsonderwijs.be) zijn de vele pedagogische troeven van het Esperanto ( http://blog.seniorennet.be/taaldemocratie/archief.php?ID=2270189 ) niet eens het overwegen waard. Is dit geen bewijs van intellectuele schijnheiligheid en verwaandheid?
Besluiten doe ik graag met een 'van istendaeleke', om uw betoog te ondersteunen: Voor het Frans: klauwend op de achterste poten, voor het Engels: kwijlend op de knieën!
Ik wens u een gelukkig en gedurfd-kritisch jaar 2020.
Vriendelijke groeten,
Dan Van Herpe
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
Prent van de uil met weggedraaid hoofd: Waar onwil heerst, staat de rede machteloos.
Van: "geertvanistendael" <geertvanistendael@proximus.be> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Zaterdag 4 januari 2020 16:15:02 Onderwerp: Re: Een auteur die argumenten levert tegen de vrije meningsuiting?
Geachte Heer Vanherpe,
Hartelijk dank voor uw bemoedigende woorden.
Echter, Esperanto heeft, behalve grote voordelen, ook een paar nadelen. Hebben we daarover al niet eerder gecorrespondeerd?
Bijvoorbeeld:
Vrouwelijke woorden zijn altijd afgeleid van mannelijke woorden. Vandaag de dag is dat niet meer verdedigbaar.
De taal heeft prachtige woorden voor de raarste beesten en dingen, ik noem slechts de esculaapslang en pyridine, maar de reeks is lang. Voor simpele begrippen als laag of oud of koud heeft de taal geen eigen woord. Dat wordt dan onhoog, onjong, onwarm enz. Bij onwit krijg je gegarandeerd problemen met de mensen die ons willen ontkolonialiseren.
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "geertvanistendael" <geertvanistendael@proximus.be> Verzonden: Dinsdag 7 januari 2020 22:22:36 Onderwerp: Fwd: Een auteur die argumenten levert tegen de vrije meningsuiting?
Geachte heer van Istendael,
Van harte dank voor uw reactie. Graag nog enkele bedenkingen i.v.m. uw argumentatie.
– Volmaaktheid is niet van deze wereld. We kunnen ze enkel nastreven en ik ben er vast van overtuigd dat een plantaal, zoals het Esperanto, haar het dichtst benadert. U was die overtuiging vroeger ook toegedaan, niet? U vond Esperanto zelfs superieur! Vandaag de dag vindt u dat blijkbaar niet meer verkoopbaar.
- Waarom moet de taal van de democratie dezelfde zijn als de taal van de handel, vraagt Geert van Istendael zich af. Ik zie daartussen geen enkel verband.
Hij zet zich hiermee af tegen het Angelsaksisch economisch-taalkundig-cultureel-imperialisme en de naïviteit waarmee Europa dit ondergaat.
Van Istendael pleit ook voor het behoud van de taalkundige verscheidenheid (Iedere taal die verdwijnt is een ramp voor de mensheid) en hij beschouwt het Esperanto als de ideale lingua franca: Esperanto is superieur.
De Morgen - 01/03/2002 pag. 35: Wie het leven tot het verkoopbare reduceert, gaat eraan.
–Vrouwelijke woorden zijn altijd afgeleid van mannelijke woorden. Vandaag de dag is dat niet meer verdedigbaar.
Dit argument zoumisschienterecht zijn, mocht het Esperanto nog bedacht moeten worden. Ik denk echter dat vandaag de slinger doorslaat. Chris de Stoop stelde ooit datde media liever surfen op de golven van de publieke opinie dan tegen de stroom in te roeien.Niet alleen de media, heb ik de indruk.
Bovendien: moeten wij de nieuwkomers het leren van de Nederlandse taal (en de Franse, Engelse, Duitse...) ontraden omdat uw kritiek hier ook van toepassing is? Moet ik mijn efficiënte medicatie tegen reuma weggooien wegens de vele mogelijke nevenwerkingenals er niks beters op de markt is?
Ik vind dat u spijkers op laag water zoekt.
Vriendelijke groet,
Dan Van Herpe
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
Met toevoeging van de prent van Uncle Sam en deze van Wir haben es nicht gewusst
Ook Leo De Cooman schreef een korte reactie op het artikel van GvI. Hij kreeg hetzelfde antwoord als ik. Leo De Cooman weerlegde de argumentatie van GvI als volgt.
Van: "Leo De Cooman" <Leo.De.Cooman@telenet.be> Aan: "geertvanistendael" <geertvanistendael@proximus.be> Verzonden: Maandag 6 januari 2020 21:21:59 Onderwerp: Re: Uw artikel in De Morgen van 27/12/2019
Geachte heer van Istendael,
GVI: vrouwelijke woorden zijn altijd afgeleid van mannelijke woorden. Vandaag de dag is dat niet meer verdedigbaar.
In veel nationale talen is het zo, dat de naam van een vrouwelijk wezen afgeleid is van de naam van het mannelijke wezen. Ook in het Nederlands zeggen we vriend-in, apotheker-es, berin, ... In Esperantokringen wordt door sommigen dezelfde bedenking gemaakt, die u maakt. De oplossing is eenvoudig. Het volstaat een bijkomend achtervoegsel -iĉ- goed te keuren. Dan krijgt men "amik-o" voor vriend (zonder aanduiding van geslacht), "amik-iĉ-o" voor een mannelijke vriend, "amik-in-o" voor een vrouwelijke vriend, een vriendin dus.
De huidige oplossing in Esperanto is, dat men (velen) "amik-o" neutraal als "vriend" begrijpt en daar het voorvoegsel vir- voorplaatst om een mannelijke vriend aan te duiden of het achtervoegsel -in voor een vrouwelijke vriend. Kok-o = hoen, vir-kok-o = haan, kok-in-o = kip. Hom-o = mens, vir-hom-o = man, hom-in-o = vrouw.
Groot voordeel van Esperanto tegenover veel nationale talen: hetzelfde achtervoegsel "-in-" duidt voor wezens ALTIJD een vrouwelijk wezen aan. Het Nederlands heeft er een hele reeks achtervoegsels voor: vriend - vriend-in, leraar - lerar-es, winkelier - winkelier-ster, politicus - politic-a, minister - ???, hengst - merrie, haan - hen, reu - teef, beer - zeug, ...
Gaan we nu geen andere nationale talen meer leren, omdat bijvoorbeeld het Engelse woord "mistress" afgeleid lijkt van het woord "mister"? Of omdat het Franse "maîtresse" afgeleid lijkt van "maître"? Of het Duitse Pianistin van Pianist?
Misschien weet u ook, dat dr. Zamenhof (of d-ro Esperanto, om zijn auteursnaam te gebruiken) gewaarschuwd heeft voor veranderingen aan de regels, tot "de wereld" Esperanto officieel als internationale taal erkend heeft en een daartoe opgerichte commissie akkoord gaat over eventuele "verbeteringen".
Het probleem (in alle talen) wordt nu zelfs groter dan alleen de binaire (du-um-a) stelling man/vrouw. Op https://notojpririismo.blogspot.com/2018/05/kial-neduumuloj-meritas-atenton-de-la.html las ik een reactie van iemand, die zich noch man, noch vrouw acht. Hij stelt een oplossing voor Esperanto voor, die (natuurlijk) nog niet officieel is. Hij stelt voor een mannelijke persoon aan te duiden door li (hij), een vrouwelijke door ŝi (zij, zoals het altijd al geweest is) en een persoon, die noch man, noch vrouw is, door ri (dat is nieuw, en zeker nog niet officieel)
GVI: de taal heeft prachtige woorden voor de raarste beesten en dingen, ik noem slechts de esculaapslang en pyridine, maar de reeks is lang.
Ik ken dat prachtige Esperantowoord voor esculaapslang niet. Ik ken alleen de naam "natriko", waar ik het prachtige niet van inzie. Namen van wezens, die we niet elke dag zien, zijn in het algemeen zeer gelijkend aan de wetenschappelijke naam volgens het systeem van Linnaeus (in dit geval Natrix, de oude geslachtsnaam voor die slang. We vinden het overigens vaak niet gewenst daar een nieuwe naam voor te maken, omdat de wetenschappelijke naam best van al de soort vastlegt. In het dikke wetenschappelijke werk over de korstmossen van Noord-West-Europa (Likenoj de Nord-Okcidenta Eŭropo - Clauzade & Roux), standaardwerk voor botanici, die korstmossen bestuderen, worden species alleen met hun wetenschappelijke namen aangegeven. Voor "gewone" wezens, die we dagelijks zien, bestaan er wel "gewone" namen: kato, hundo, ĉevalo, ŝafo, ..., leŭkanto, saliko, ...
GVI:Voor simpele begrippen als laag of oud of koud heeft de taal geen eigen woord.
Het invoeren van "mal-" was een geniale oplossing van dr. Zamenhof om het aantal te leren stammen drastisch te verlagen. Overigens is het niet zo, dat "mal-alt-a" de betekenis "on-hoog" heeft. Het voorvoegsel "mal-" heeft als betekenis "tegenovergestelde van". Zo betekent "mal-e" integendeel, "la mal-o" is "het tegenovergestelde". mal-dung-i betekent "afdanken". "Mal-akcept-i" betekent "weigeren", enz. "Mal-amik-e" betekent niet "on-vriendelijk" maar wel "vijandig". "Mal-alt-a" is niet "on-hoog", maar het tegengestelde van hoog, dus "laag". Er worden wel woorden gebruikt voor laag, oud, koud (respectievelijk bas-a, old-a, frid-a), maar ze zijn niet-officieel en goede Esperantisten gebruiken die nooit. Zulke nieuwe stammen invoeren is tegen het principe van Esperanto, een taal die bedoeld is om gemakkelijk en snel geleerd en onthouden te worden als tweede taal (hulptaal) voor iedereen.
GVI: Bij onwit krijg je gegarandeerd problemen met de mensen die ons willen ontkolonialiseren.
Het voorzetsel "mal-" gebruikt men niet om "het tegengestelde van een kleur" aan te geven, een kleur heeft immers geen "tegengestelde". Als men wil aangeven dat iets "niet wit" is, kan men "ne" als voorvoegsel gebruiken.
Met achting,
ir. Leo De Cooman Stationsplein 12 8770 Ingelmunster
Datum: Tue, 07 Jan 2020 15:55:51 +0100 Van: Geert van Istendael [ mailto:geertvanistendael@proximus.be | <geertvanistendael@proximus.be> ] Aan: Leo De Cooman [ mailto:Leo.De.Cooman@telenet.be | <Leo.De.Cooman@telenet.be> ]
U overtuigt me niet, hoor.
Overigens belet niemand ons om een of andere vorm van Europanto te bedenken.
Van: "Leo De Cooman" <Leo.De.Cooman@telenet.be> Aan: "geertvanistendael" <geertvanistendael@proximus.be> Verzonden: Dinsdag 7 januari 2020 08:53:25 Onderwerp: Univ Liverpool
Vandaag werd de bundel Against English gepresenteerd. In de bundel wordt opgeroepen het oprukkende Engels in onze samenleving te stoppen. Volgens de auteurs is het Engels in te grote mate het onderwijs, de media en de reclame ingeslopen.
Is Engels te belangrijk geworden in onze samenleving? Een gesprek met Jelle van Baardewijk, hij schreef mee aan de bundel en is Lector bedrijfsethiek aan de hogeschool Rotterdam en docent wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit. En met Carel Jansen, directeur van genootschap Onze Taal.
Ik stuurde onderstaande reactie naar presentator Tijs van den Brink en de heren Jelle van Baardewijk en Carel Jansen (en ook naar Ben Weyts, Vlaams minister van Onderwijs, en Koen Daniëls, Vlaamse Commissie van Onderwijs.)
Dit geldt misschien voor een intellectueel-sociaal-culturele elite (minderheid) maar zeker niet voor de hele maatschappij.
De heer Luc Devoldere, hoofdredacteur van 'De Lage Landen', schreef, naar aanleiding van de Europese Dag van de Talen, in het Vlaamse weekblad 'Knack' het volgende artikel:
Meertaligheid moet de dominantie van het Engels in evenwicht brengen.
Van:"kabinet weyts" <kabinet.weyts@vlaanderen.be> Aan:"dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden:Maandag 2 december 2019 15:36:24 Onderwerp:RE: 'Verengelsing van de taal moet stoppen'"
Geachte heer Van Herpe,
Beste Dan,
Vlaams minister van Onderwijs, Sport, Dierenwelzijn en Vlaamse Rand Ben Weyts heeft uw mail goed ontvangen. Hij dankt u hiervoor en vraagt me u een antwoord te bezorgen.
Taal is een zeer gevoelig thema. Net daarom houden we vast aan het Nederlands als instructietaal in ons hele onderwijs (ook het hoger onderwijs) en zijn er voorlopig geen plannen om Esperanto te promoten.
Desalniettemin wens ik u te danken om ons attent te maken op deze interessante discussie.
Met vriendelijke groeten,
Caroline De Meerleer
Raadgever Lokaal beleid
Kabinet minister Ben Weyts
Vlaams viceminister-president van Onderwijs, Sport, Dierenwelzijn en Vlaamse Rand
We moeten zo meertalig mogelijk worden - Luc Devoldere - Knack
'Meertaligheid moet de dominantie van het Engels in evenwicht brengen', schrijft Luc Devoldere, hoofdredacteur van de lage landen naar aanleiding van de Europese Dag van de Talen.
InWe moeten zo meertalig mogelijk worden, houdt u een warm pleidooi voor meertaligheid alstegengifvoor de dominantie van het Engels.
Graag enkele bedenkingen hierbij.
De voorbije week las ik meerdere artikels en zag ik meerdere TV-programma's (o.a. De Afspraak met filosoof Maarten Boudry) waarin men stelt dat onze studenten logisch-kritisch denken moet bijgebracht worden. Maar, wat heb je aan logisch-kritisch denken als je het niet wilt of durft toepassen? Ik geef een praktisch voorbeeld wat het talenbeleid betreft.
In Europa met zijn 24 officiële talen is het officiële taalbeleid: 'meertaligheid als norm' (MaN) en het officieuze: 'Engels als lingua franca' (ELF),
Een pientere knaap/meid uit het middelbaar onderwijs, die logisch-kritisch redeneert, begrijpt echter dat:
- MaN 1/ niet haalbaar is voor iedereen en dus discriminerend: het bevoordeelt een intellectueel-sociaal-economische (*) minderheid, en 2/ het Europees (en mondiaal) communicatieprobleem niet oplost.
- ELF ondemocratisch want discriminerend is: 1/ omdat het een intellectueel-sociaal-economische (*) minderheid bevoordeelt en 2/ omdat het leidt tot een duale maatschappij: Native English Speakers (NESsy's) als eersterangsburgers (Übermenschen) – communicatief gehandicapten als tweederangsburgers (Untermenschen)
(*)Met intellectueel-sociaal-economisch bedoel ik: verstandige kinderen uit een bevoorrecht milieu (b.v. beide ouders met universitaire opleiding) waarvan de ouders voldoende kapitaalkrachtig zijn om hun kinderen naar dure buitenlandse scholen of taalstages te sturen (b.v.: de koninklijke familie)
Diezelfde pientere meid/knaap uit het middelbaar onderwijs, die logisch-kritisch redeneert, begrijpt ook dat de eenvoudigste, eerlijkste, efficiëntste en meest economische oplossing eengemeenschappelijke tweede taalis. Zij zijn zelfs zo snugger dat ze beseffen dat, gezien de aangehaalde bezwaren, die gemeenschappelijke taal alleen eeneenvoudigeenneutraletaal kan zijn, m.a.w.: een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede (G.E.N.T.) taal, zoals het Esperanto.
Daar ik mij niet kan inbeelden dat universitair opgeleiden dit niet begrijpen, moet ik wel besluiten dat hier sprake is van onwil die, volgens mij, gebaseerd is op hypocrisie en arrogantie. Men beseft wel dat MaN niet haalbaar en ELF niet aanvaardbaar zijn, maar toch stelt men intellectueel prestige (zoveel malen man als je talen spreken kan) boven intellectuele eenvoud.
Ik kan mij trouwens ook niet inbeelden dat universitair opgeleiden niet inzien dat ELF en G.E.N.T perfectcomplementairkunnen zijn!
Bovendien: Esperanto is niet alleen een volwaardig communicatief model, het is ook een waardevol innovatief-alternatief pedagogisch project.Verschillende studies hebben uitgewezen dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal:
- de leertijd voor andere talen tot 30 % verkort;
- het logisch-kritisch-structureel denken bevordert, niet onbelangrijk voor wiskunde en wetenschappen. Wat het Latijn voor de (intellectueel-sociaal-economische) elite is, is Esperanto voor iedereen.
- het taalbewustzijn vergroot en tot meer inzicht in de moedertaal leidt;
- de creativiteit stimuleert: Esperanto functioneert zoals het lego-systeem: met woordstammen uit Germaanse, Romaanse, Slavische talen en voor-en achtervoegsels kan het kind zelf woorden maken.
- het leerplezier verhoogt: kinderen leren spelenderwijs;
- het zelfvertrouwen opkrikt ten gevolge van de snelle succeservaring: hoera, ik kan iets;
- motiveert om andere talen te leren: via de woordstammen uit de andere talen komt het kind in contact met andere talen;
- het kind reeds op jonge leeftijd interesse voor andere culturen bijbrengt: individueel en/of klassikaal contact met leeftijdsgenoten uit andere taal- en cultuurgebieden leidt tot meer wederzijds begrip.
Hetsynthesemodeldat wij voorstellen is dus:Esperanto als taalbasis en basistaal, als ideale voorbereiding op meertaligheid voor wie daartoe gemotiveerd is op basis van interesse en/of noodzaak.
Denkt u niet dat men door logisch-kritisch denken meerdere vliegen in een klap kan vangen? Het vergt alleen maar wat intellectuele moed om de platgetreden paden te verlaten.
‘Ik ben blij dat ik nog maar vijf of tien jaar te leven heb’ - De Standaard, 27 juli 2019
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "jan-frederik abbeloos" <jan-frederik.abbeloos@standaard.be>, "ruud goossens" <ruud.goossens@standaard.be> Cc: "b tibi" <b.tibi@sowi.uni-goettingen.de> Verzonden: Maandag 29 juli 2019 18:42:10 Onderwerp: ‘Ik ben blij dat ik nog maar vijf of tien jaar te leven heb’ - De Standaard, 27 juli 2019
Geachte heren,
In zijn boek Europa zonder identiteit pleit filosoof Bassam Tibi voor een Leitkultur – een gedeelde, leidende cultuur – en voor een Europese islam (DS 27 juli - Zieners)
Tibi stelt: In Duitsland moeten we zeggen: dit is hier een seculiere maatschappij, hier hoor je rekening te houden met onze wetten, met onze politieke cultuur, met onze identiteit. Toch benadrukt hij dat hij niet voor een Duitse Leitkultur is, dat vindt hij iets lelijks, dat klinkt hem te etnisch.
De auteurs van het artikel, Ruud Goossens en Jan-Frederik Abbeloos, voegen er nog aan toe dat Tibi’s pleidooi voor een Leitkultur en een Europese islam, volgens De Wever, onverminderd overeind blijft.
Laat ons deze gedachtengang eens doortrekken naar het E.U.-taalbeleid.
Iedere cultuur wordt gedragen door de bijhorende taal. Taal en cultuur zijn sterk met elkaar verweven. Wie een taal vooropstelt, geeft ook gewicht aan de cultuur die met die taal verbonden is en aan het volk dat deze taal als moedertaal heeft.
Logisch-kritisch denkend kunnen we bijgevolg stellen dat, als er een Leitsprache moet zijn in de E.U., Duits, Frans, Engels, Spaans, ... daarvoor niet in aanmerking kunnen komen. De Europese Leitsprache kan niet anders zijn dan een neutrale taal die niet gedragen wordt door een volk, die niet verbonden is met een bepaalde (politieke) cultuur, met een bepaalde religie, die de Europese burger een eigen identiteit kan verschaffen: de Internationale Taal Esperanto.
Op monetair gebied koos Europa toch ook niet voor de sterke Deutsche Mark als gedeelde Leitwährend, maar voor een nieuwe, neutrale munt: de Euro!
Benieuwd hoe Tibi (en zijn collega's-filosofen) hierover denken. Zouden zij ook met twee maten en twee gewichten werken?
Ik kreeg volgende reactie van professor Bassam Tibi.
Van: "b tibi" <B.Tibi@sowi.uni-goettingen.de> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Dinsdag 30 juli 2019 15:01:22 Onderwerp: AW: ‘Ik ben blij dat ik nog maar vijf of tien jaar te leven heb’ - De Standaard, 27 juli 2019
Dear Mr. van Herpe,
I cannot read your mail, because I have no mastery of Dutch. Please resent either in English or in German.
Sincerely
Bassam Tibi
Prof. Dr. Bassam Tibi Professor Emeritus for International Relations
University of Goettingen Institute for Political Science Platz der Goettinger Sieben 3 37073 Goettingen Germany
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "b tibi" <B.Tibi@sowi.uni-goettingen.de> Verzonden: Woensdag 31 juli 2019 17:45:47 Onderwerp: Re: AW: ‘Ik ben blij dat ik nog maar vijf of tien jaar te leven heb’ - De Standaard, 27 juli 2019
Dear professor,
I apologize for sending a Dutch mail. I hoped you'd understand it. I have also slightly modified the text and translated it using a translation machine.
In your book Europa zonder identiteit? De crisis van de multiculturele samenleving you are arguing for a Leitkultur – a shared, leading culture – and for a European Islam.
You state: In Germany we should say: here we live in a secular society, here you should take into account our laws, our political culture, our identity. Yet you emphasize that you are not in favor of a GermanLeitkultur, that 's something ugly, that sounds too ethnic.
The autors of the article in De Standaard, add to it that your plea for a Leitkultur and a European Islam, according to Bart De Wever, remains intact.
Let us extend this line of thought to the language policy of the European Union,
Every culture is supported by the corresponding language. Language and culture are strongly intertwined. Whoever proposes a language also gives weight to the culture that is associated with that language and to the people who have this language as their mother tongue. It divides our community into first class citizens, the native speakers, and second class citizens, the communicatively disabled. This is pure discrimination!
Thinking logically and critically, we can therefore state that, if there must be a Leitsprache in the E.U., German, English, French, Spanish ... cannot qualify for it. I admit that a good knowledge of English is indispensable and that multilingualism offers a great deal in today's society. (But, multilingualism as a norm is a utopia, a E.U.topia!) The European Leitsprache can only be a neutral language that is not supported by an ethnie or by a financial and economic power, that is not connected to a certain (political) culture, to a certain religion, that can give the European citizen an identity of its own.
It should also be a simple language that is attainable for 'everyone' with a minimum investment of time, money and energy: the international language Esperanto.
In the monetary area, Europe did not opt for the strong German Mark either as a shared Leitwährend, but for a new, neutral currency: the Euro!
What do you think, dear professor, about the need for a Gemeinsame, Einfache, Neutrale, Zweite (= G.E.N.Z.) Sprache - as the European Leitsprache ?
I look forward to your opinion, for which I thank you in advance,
Engels, de ideale niemandsÂtaal voor de EU - DS 15 juli 2019
Engels, de ideale niemandstaal voor de EU
Hoe treurig de Brexit ook is, volgens Gaston Dorren biedt het vertrek van de Britten op taalgebied een gouden kans. Maar dan moeten de Europese leiders wel wijzer zijn dan de Belgische in 1830 waren.
GASTON DORREN
Het Verenigd Koninkrijk was 46 jaar lang een vervelend EU-lid, maar zijn erfenis is het misschien waard geweest: eindelijk heeft de EU een neutraal communicatiemiddel, een ‘niemandstaal’ waarin iedereen zich ongeveer even goed (en even slecht) kan uitdrukken. Nu maar hopen dat de Europese leiders niet het België van 1830 tot voorbeeld nemen, maar het Indonesië van 1945.
Dit is maar één alinea uit een tenenkrullend opiniestuk.
Mijn reactie:
Geachte heer Dorren,
Engels, de ideale niemandstaal voor de EU (en de hele wereld)... voor wie niet logisch-kritisch kán, wíl of dúrft denken!
In een democratie die zichzelf respecteert moet men aan een bepaald profiel voldoen wil men verkozen worden voor belangrijke functies. Vraag het maar aan Kris Van Dijck, ex-voorzitter van het Vlaams Parlement. Idem als het de keuze betreft van de ideale 'niemandstaal' voor de EU. Hier mag de logica van de (Angelsaksische) macht evenmin gelden, met of zonder Brexit.
De wijsheid (logisch-kritisch denken) zegt ons dat een gemeenschappelijke tweede taal aan enkele fundamentele voorwaarden moet voldoen: 1/ EENVOUD : voor 'iedereen' haalbaar en 2/ NEUTRAAL : voor iedereen aanvaardbaar.Haalbaar, niet alleen intellectueel maar ook sociaal-economisch: ze moet realiseerbaar zijn met een minimale investering van tijd, geld en energie. Wil ze ook voor iedereen aanvaardbaarzijn, mag die Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale,Tweede (= G.E.N.T.) taal geen cultureel, politiek, religieus , … wereldbeeld uitdragen, wat Engels, Russisch, Chinees, Arabisch of gelijk welke andere taal wél doen. Ze mag ook niet gedragen worden door militair-economische macht.
Kortom: als de Europese leiders vanaf 1992 (oprichting EU) wijsheid hadden laten prevaleren boven hypocrisie (alle burgers zijn gelijk, behalve de NESsy's = Native English Speakers) en intellectuele arrogantie (meertaligheid als E.U.topische norm), zou de overgrote meerderheid van de Europese bevolking nu het Esperanto als G.E.N.T.-taal in voldoende mate beheersen en zouden er heel wat minder taal- en communicatieproblemen zijn, zeker voor de modale burger. Maar ja, noblesse oblige en democratie: à la carte, n'est-ce pas?
Ik heb de tekst (zie hierboven) die ik naar De Standaard en naar het mailadres van de heer Dorren stuurde ook op deze blog geplaatst. Hier staat een mooie reactie van een zekere Sander op het artikel van Dorren. Zeer de moeite waard om te lezen! Gaston Dorren antwoordde daarop en geeft ook aan waarom hij niet voor Esperanto is. Dat was dan weer een gelegenheid voor mij om zijn argumenten te weerleggen.
Vagabondo2330zegt:
Gaston Dorren: Ik heb wel eens een pleidooi gehouden vóór het leren van een extra taal, en daar sta ik nog steeds achter.
Waarom kan dat niet Esperanto zijn? Het leren van Esperanto als eerste vreemde taal in het basisonderwijs biedt behalve communicatieve ook heel wat pedagogische voordelen. Verschillende studies hebben uitgewezen dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal: – de leertijd voor andere talen tot 30 % verkort; – het logisch-kritisch-structureel denken bevordert, niet onbelangrijk voor wiskunde en wetenschappen. Wat het Latijn voor de (intellectueel-sociaal-economische) elite is, is Esperanto voor iedereen. – het taalbewustzijn vergroot en tot meer inzicht in de moedertaal leidt; – de creativiteit stimuleert: Esperanto functioneert zoals het lego-systeem: met woordstammen uit Germaanse, Romaanse, Slavische talen en voor-en achtervoegsels kan het kind zelf woorden maken. – het leerplezier verhoogt: kinderen leren spelenderwijs; – het zelfvertrouwen opkrikt ten gevolge van de snelle succeservaring: hoera,ik kan iets; – motiveert om andere talen te leren: via de woordstammen uit de andere talen komt het kind in contact met andere talen; – het kind reeds op jonge leeftijd interesse voor andere culturen bijbrengt: individueel en/of klassikaal contact met leeftijdsgenoten uit andere taal- en cultuurgebieden verlaagt de interculturele drempel en leidt tot meer wederzijds begrip.
Esperanto als basistaal en als taalbasis! Laat meertaligheid voor wie daarvoor geïnteresseerd is op basis van interesse en/of noodzaak.
Gaston Dorren: Honderden miljoenen Europeanen willen niet hun investering in het Engels weggooien en genieten van alle mogelijkheden die de taal hun geeft.
Dat hoeft ook niet. Engels en Esperanto kunnen complementair zijn. Engels als taal van de macht (volgt de wet van de jungle: het recht van de sterkste), als taal van de elite, als prestigetaal. Esperanto als taal van het volk, als taal van de democratie, als taal van de eenvoud (intellectuele nederigheid). Engels VERDEELT de maatschappij in NESsy’s (Native English Speakers) als eersterangsburgers en communicatief gehandicapten als tweederangsburgers. De laatste categorie wordt ook nog eens verdeeld in intellectueel-sociaal-economisch bevoordeelden en de ‘gewone’ burgers. Esperanto VERENIGT de maatschappij al 132 jaar op een democratische, niet-discriminerende en efficiënte manier over culturele, politieke, religieuze of welke grenzen dan ook heen.
Gaston Dorren: Mensen die nu aan Esperanto beginnen, hebben daar voorlopig weinig baat bij. (Zelf bén ik er ooit aan begonnen, maar ik vond de esperantistengemeenschap weinig aansprekend.)’
Men moet het onderscheid maken tussen de taal Esperanto en de esperantogemeenschap. De waarde en het belang van de taal als communicatief en pedagogisch project wordt niet bepaald door de (grootte van de) esperantogemeenschap.
Gaston Dorren: Ook wordt het gemak overdreven: de grammatica is overwegend eenvoudig, maar de woordenschat vergt aardig wat zitvlees en oefening.
Maar nog altijd tot 10 x minder dan het leren van Engels of andere vreemde talen!
Hoe u het ook draait of keert: er zijn GEEN geldige rationele, maar alleen emotionele redenen om het Esperanto te verwerpen. En, waar een wil is, is een weg, maar waar onwil is, staat de rede machteloos.
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Zondag 12 mei 2019 10:31:22 Onderwerp: Europese verkiezingen 2019: 'Les Verts' ontdekken 'l'espéranto'!
Beste,
De Franse 'Groenen' (les Verts) hebben het licht gezien!
Nous proposons : (...) • De renforcer les compétences du parlement européen en matière d’éducation, pour élaborer des politiques éducatives convergentes et cohérentes au niveau européen. Le socle européen des langues est un bon exemple de cadre collectif, qui peut s’étendre à d’autres disciplines d’apprentissages scolaires (sciences, culture historique et artistique européennes, EPS...), doit comprendre l'espéranto et viser à la convergence d'un socle de langues communément maîtrisé;
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "karel verhoeven" <karel.verhoeven@standaard.be> Verzonden: Vrijdag 5 april 2019 09:51:03 Onderwerp: Het onderwijs is nu officieel in crisis - DS 05 04 2019
Geachte heer Verhoeven,
Betreft: Het onderwijs is nu officieel in crisis
De laatste dagen (maanden/jaren) stuurde ik geregeld berichten naar uw medewerkers i.v.m. de (in verschillende studies aangetoonde) pedagogische waarde van het Esperanto in het basisonderwijs.
Nu het onderwijs in crisis is, zou men van verstandige mensen mogen verwachten dat ALLE opties, en zeker deze die hun deugdelijkheid reeds bewezen hebben, bespreekbaar zijn. Esperanto als locomotief voor taal/talen en s.t.e.m.-vakken wordt echter al jaren gesaboteerd. Aan pers en media om de taboes opzij te schuiven, het treintje opnieuw rijwaardig te maken en aan de politici om het, eindelijk, op de onderwijssporen te zetten!
Kwaliteit onderwijs moet omhoog, maar zonder gelijke onderwijskansen los te laten' - Elisabeth Meuleman - Knack Opinie - 03 04 2019
Van: "Leo De Cooman" <Leo.De.Cooman@telenet.be> Aan: "Groen" <info@groen.be>, "elisabeth meuleman" <elisabeth.meuleman@groen.be> Cc: "meyrem almaci" <meyrem.almaci@groen.be> Verzonden: Woensdag 3 april 2019 18:36:38 Onderwerp: Kwaliteit onderwijs moet omhoog
Dag Elisabeth.
Ik noteer uit uw artikel "... De overheid moet investeren, de vakbonden en werkgevers zullen taboes moeten laten varen om verschillende vormen van ondersteuning in het onderwijs mogelijk te maken. ..." en ik voeg er aan toe: " ook Groen moet taboes laten varen en Esperanto als BASIS in het BASISonderwijs durven overwegen.
Ik lees gedurig over de slechte resultaten op gebied van talenkennis (de moedertaal inbegrepen!) en wiskunde. Geef de mensen die ervaring hebben met Esperanto tenminste een kans hun ervaring mee te delen.
Ik krijg de indruk dat er bij Groen een taboe bestaat over het woord Esperanto. Noch van u, noch van Meyrem kreeg ik enige reactie op mijn berichten. Dat ontgoochelt me zeer!
Ik blijf niettemin hopen (Esper-ant-o betekent immers "de hopende")
ir. Leo De Cooman
Stationsplein 12
8770 Ingelmunster
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "elisabeth meuleman" <elisabeth.meuleman@vlaamsparlement.be>, "meyrem almaci" <meyrem.almaci@groen.be>, "Groen" <info@groen.be> Cc: "knack" <knack@knack.be>, "Jeroen Zuallaert" <Jeroen.Zuallaert@knack.be> Verzonden: Woensdag 3 april 2019 20:00:18 Onderwerp: Kwaliteit onderwijs moet omhoog, maar zonder gelijke onderwijskansen los te laten' - Knack Opinie
Beste mevrouw Meuleman,
Investeren in nieuwe pedagogische concepten, stelt Groen.
Als we dan voor het basisonderwijs een pedagogisch concept voorstellen dat zijn deugdelijkheid in het verleden reeds bewezen heeft, zowel wat taal- en s.t.e.m.-vakken betreft en dat met een minimale investering van middelen kan gerealiseerd worden, dan wordt het door zowat iedereen hooghartig genegeerd. Esperanto bekt blijkbaar nog niet zo goed.
Niet alleen de vakbonden en de werkgevers moeten taboes laten varen!
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Zaterdag 30 maart 2019 13:45:50 Onderwerp: Onderwijslat te hoog voor scholieren?
Geachte mevrouw,
Geachte heer,
Betreft: Onderwijslat te hoog voor scholieren?
Volgens Lieven Boeve, de grote baas van het katholiek onderwijs in Vlaanderen, moet de onderwijslat lager zodat meer leerlingen erover geraken. Hoezo? Je kan de leerlingen ook een springstok aanreiken om eroverheen te geraken, toch? In tijden van (onderwijs)crisis zijn alle pedagogische hulpmiddelen welkom, zou je denken. Niet, dus.
Verschillende studies uit het verleden wezen uit dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal:
– de leertijd voor andere talen tot 30 % verkort (Esperanto als BASISTAAL);
– het taalbewustzijn vergroot en tot meer taalinzicht leidt (Esperanto als TAALBASIS);
– het logisch-kritisch-structureel denken bevordert, niet onbelangrijk voor wiskunde en wetenschappen. Wat het Latijn voor de (intellectueel-sociaal-economische) elite is, is het Esperanto voor iedereen;
– de creativiteit stimuleert: Esperanto functioneert zoals het legosysteem: met woordstammen uit Germaanse, Romaanse, Slavische talen en voor- en achtervoegsels kan het kind zelf woorden maken;
– het leerplezier verhoogt: kinderen leren spelenderwijs;
– het zelfvertrouwen opkrikt ten gevolge van de snelle succeservaring: hoera,ik kan iets;
– motiveert om andere talen te leren: via de woordstammen uit de andere talen komt het kind in contact met andere talen;
– het kind reeds op jonge leeftijd interesse voor andere culturen bijbrengt: individueel en/of klassikaal contact met leeftijdsgenoten uit andere taal- en cultuurgebieden leidt tot meer wederzijds begrip, tot verlaging van de interculturele drempel.
Niet dat Esperanto HET wondermiddel is dat alle onderwijs- en communicatieproblemen met een vingerknip doet verdwijnen, maar men zou van verstandige mensen toch mogen verwachten dat ze openstaan voor alle innovatieve, alternatieve ideeën die op langere termijn (daarvoor moet je blijkbaar niet bij politici zijn) een deel van de oplossing kunnen zijn. Esperanto als opvoedkundig/communicatief project blijft echter nog steeds onbespreekbaar, mede op basis van veel feejk njoews. De springstok wordt botweg genegeerd. Hoe noemt men dat? Hypocrisie? Arrogantie? Blazoensmetvrees (we willen wel, maar we durven niet)?
En nee, dit is geen (flauwe) N-VA-aprilgrap! : - ) https://peterderoover.be/nl/n-va-parlementsleden-pleiten-voor-esperanto-als-officiele-taal-van-belgie De toestanden waarover De Roover & Co zich hier vrolijk maken zijn dagelijkse realiteit: Vlamingen en Franstaligen die via het Esperanto met elkaar communiceren. Zij laten hen en de rest van de Belgen (en de wereld) een poepje ruiken wat eenvoudige, eerlijke, economische en efficiënte communicatie betreft, met wederzijds respect voor elkaars taal en cultuur. Verstandige mensen moedigen dit aan in plaats van het te negeren of belachelijk te maken!
Wanneer twee mensen elkaar de hand schudden, steekt elk de hand halverwege uit, waardoor ze elkaar ontmoeten in een neutrale zone, als een wederzijds gebaar van vriendschap. Dat is wat Esperanto is, een taalkundige handdruk. ZHOU HUANCHANG(Chinese leraar Engels) in Esperanto, a linguistic handshake (Los Angeles Times - 10/3/'84).
Vriendelijke groet,
Dan Van Herpe
Dan Modaal, boerke uit de Kempen
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
Ik stuurde deze mail naar:
trends@trends.be; Lieven Boeve; brieven gazet van antwerpen; Hilde Crevits; koen daniëls; Wilfried Decoo (Emeritus prof. Franse didaktiek UA); Steven Delaet (OVSG); An Demoor (Odisee-hogeschool); Jo De Ro (Open-Vld Vl.P.); Piet Desmet (prof. Franse didaktiek KUL); Bart Dobbelaere (DS); Ghislain Duchateau (didacticus Nederlands); Wouter Duyck (Ugent); Geert van Istendaele; Caroline Gennez; Aliscia Gescinska (filosofe VLD); Inge Ghijs (DS); Groen!; De Tijd; Lisbeth Imbo (VRT); Jonas De Raeve (Voka); Kathleen Helsen (Vl.Parl. CD&V); Kathleen Krekels (Vl.Parl.N-VA); Knack; Fien Loman (Kath. Ond. Vlaanderen); Meyrem Almaci; Bart Masquillier (Kath,Ond,Vl,); Elisabeth Meuleman (Vl,Parl. Groen; Evita Neefs (DS); Redacties van Humo, Klasse, Doorbraak; Marc Reynebeau; Inge Schelstraete (DS); Guy Tegenbos (DS); Rik Torfs; Piet Van Avermaet (Taalkunde Ugent); Kris Van Dijck (Vl.Parl. N-VA); Sarah Vankersschaever (DS); Philippe Van Parys (filosoof); Frank Vercleyen (ped.adv.GO); Hendrik Vos (Ugent); Jeroen Zuallaert (Knack),
Van: "info" <info@s-p-a.be> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Maandag 1 april 2019 16:07:12 Onderwerp: Re: Onderwijslat te hoog 01-04-2019
Beste Dan,
sp.a is het niet eens met Lieven Boeve over de onderwijslat. Net als u vindt sp.a dat de lat niet lager moet voor sommigen, maar voor iedereen zo hoog moet liggen. En dat zal zonder het esperanto zijn, hoe handig deze taal ook kan zijn qua communicatie tussen verschillende culturen en taalgebieden. Nederlands moet de basis blijven van het onderwijs in Vlaanderen, ook al vinden twee mandatarissen van de N-VA dat we esperanto moeten invoeren in een confederaal België. Wij willen dat niet doortrekken naar de Vlaamse en Nederlandstalige scholen.
Hier vindt u onze visie op de toekomst van het onderwijs in Vlaanderen: https://www.s-p-a.be/standpunten/onderwijs/. Alle kinderen stevige slaagkansen geven en ervoor zorgen dat ze met een diploma de schoolbanken verlaten, dat is wat de overheid moet doen. Dat is onze missie in de komende legislatuur. De kinderen moeten die kansen grijpen, maar ook: de minister van onderwijs mag ook geen kansen laten liggen. De lat voor het Nederlands mag niet zakken, integendeel ze moet omhoog
Met vriendelijke groeten communicatie sp.a
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "sp.a" <catchall@spa.bubbles-it.be> Cc: "caroline gennez" <caroline.gennez@vlaamsparlement.be> Verzonden: Maandag 1 april 2019 19:44:08 Onderwerp: Re: Onderwijslat te hoog 01-04-2019
Beste mevrouw/heer,
Mijn jarenlange (23 jaar!) contacten met politici en politieke partijen leerden mij dat politici specialisten zijn in selectief lezen om vervolgens de inhoud opzettelijk verkeerd te interpreteren. Dit blijkt hier ook het geval te zijn. Niet voor niets dat jullie het moeilijk eens geraken!
Vervolg: zie in uw tekst.
Van: "info" <info@s-p-a.be> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Maandag 1 april 2019 16:07:12 Onderwerp: Re: Onderwijslat te hoog 01-04-2019
Beste Dan,
sp.a is het niet eens met Lieven Boeve over de onderwijslat. Net als u vindt sp.a dat de lat niet lager moet voor sommigen, maar voor iedereen zo hoog moet liggen. En dat zal zonder het esperanto zijn, hoe handig deze taal ook kan zijn qua communicatie tussen verschillende culturen en taalgebieden.
Men hoeft geen architect te zijn of een universitair diploma te hebben om te weten dat een constructie zonder stevig fundament onstabiel is, ja zelfs kan instorten.
Het is u blijkbaar ontgaan dat het in mijn mail in de eerste plaats over de pedagogische troeven van het Esperanto ging. Ik wijs al 23 jaar op het feit dat wetenschappelijke onderzoeken uitgewezen hebben dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal een stevige basis vormt, niet alleen voor het talenonderwijs (moedertaal inbegrepen!) maar ook voor de STEM-vakken (Esperanto leren bevordert o.a. het logisch-kritisch-structureel denken). Dit kan ALLE kinderen (ook UW kinderen en kleinkinderen!) helpen om over de lat te geraken. En toch stelt s-p-a- dat de onderwijsverantwoordelijken geen kansen mogen laten liggen om ervoor te zorgen dat kinderen de schoolbanken met een diploma verlaten. Ik denk dat een cursus logisch-kritisch denken voor politici (uit ALLE partijen overigens) geen overbodige luxe zou zijn!
Nederlands moet de basis blijven van het onderwijs in Vlaanderen, ook al vinden twee mandatarissen van de N-VA dat we esperanto moeten invoeren in een confederaal België. Wij willen dat niet doortrekken naar de Vlaamse en Nederlandstalige scholen.
Het is u blijkbaar ook ontgaan dat dit een aprilgrap (1 april 2015) van N-VA-grapjassen was. Voeg er dus meteen maar een cursus begrijpend lezen aan toe!
Hier vindt u onze visie op de toekomst van het onderwijs in Vlaanderen: https://www.s-p-a.be/standpunten/onderwijs/. Alle kinderen stevige slaagkansen geven en ervoor zorgen dat ze met een diploma de schoolbanken verlaten, dat is wat de overheid moet doen. Dat is onze missie in de komende legislatuur. De kinderen moeten die kansen grijpen, maar ook: de minister van onderwijs mag ook geen kansen laten liggen. De lat voor het Nederlands mag niet zakken, integendeel ze moet omhoog.
Filosofe Alicja Gescinska stapt via Vlimmeren de Europese politiek in - GVA 19 maart 2019 (editie Kempen)
Ik zou graag hebben dat het eerste waar mensen aan denken als ze aan Polen denken, niet hun poetsvrouw of klusjesman is, maar juist die grote geesten die mee het kloppend hart van de Europese beschaving hebben gevormd: Chopin, Copernicus, Marie Curie. Mensen weten vaak niet eens dat zij Polen waren.
Ik stap in de Europese politiek, zoals ik in de filosofie ben gestapt: met een kritische, onafhankelijke geest, op zoek naar verbintenis waar er verdeeldheid is, naar begrip waar onbegrip heerst.
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "alicja gescinska" <alicja.gescinska@gmail.com> Cc: "contact" <contact@gva.be> Verzonden: Dinsdag 19 maart 2019 20:11:02 Onderwerp: Filosofe Alicja Gescinska stapt via Vlimmeren de Europese politiek in - GVA - Dominique Piedfort
Geachte mevrouw,
Ik heb als streekgenoot met veel interesse het artikel in GVA over uw instap in de politiek gelezen. Graag enkele bedenkingen.
Ik zou uw aandacht willen vestigen op een andere grote Poolse geest, met name Ludwig Zamenhof, die de wereld in 1887 een eenvoudig en neutraal communicatiemiddel heeft geschonken om mensen te verbinden die door taal verdeeld zijn. In de eerste plaats was het bedoeld voor de lokale gemeenschap in Bialystok waar Zamenhof via zijn kunstmatig verwekte taal Esperanto, mensen met verschillende taalkundig-culturele achtergrond nader tot elkaar wilde brengen, met wederzijds respect voor elkaars taal en cultuur. Ondertussen groeide Esperanto uit tot een volwaardige en waardevolle taal en drager van cultuur, die dagelijks wereldwijd vele duizenden mensen met elkaar verbindt, over politieke, ideologische, levensbeschouwelijke, of welke grenzen dan ook, heen.
De lingvo internacia blijkt echter niet alleen een efficiënt communicatiemiddel te zijn (realiseerbaar met een minimale investering van tijd, geld en energie) maar ook een waardevol pedagogisch project.
Verschillende studies wezen uit dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal:
– de leertijd voor andere talen tot 30 % verkort (Esperanto als BASISTAAL);
– het taalbewustzijn vergroot en tot meer taalinzicht leidt (Esperanto als TAALBASIS);
– het logisch-kritisch-structureel denken bevordert, niet onbelangrijk voor wiskunde en wetenschappen. Wat het Latijn voor de (intellectueel-sociaal-economische) elite is, is het Esperanto voor iedereen;
– de creativiteit stimuleert: Esperanto functioneert zoals het lego-systeem: met woordstammen uit Germaanse, Romaanse, Slavische talen en voor-en achtervoegsels kan het kind zelf woorden maken;
– het leerplezier verhoogt: kinderen leren spelenderwijs;
– het zelfvertrouwen opkrikt ten gevolge van de snelle succeservaring: hoera,ik kan iets;
– motiveert om andere talen te leren: via de woordstammen uit de andere talen komt het kind in contact met andere talen;
– het kind reeds op jonge leeftijd interesse voor andere culturen bijbrengt: individueel en/of klassikaal contact met leeftijdsgenoten uit andere taal- en cultuurgebieden leidt tot meer wederzijds begrip, tot verlaging van de interculturele drempel.
Niettegenstaande deze belangrijke communicatieveen pedagogischetroeven wordt het Esperanto in journalistieke, politieke, academische en andere intellectuele middens nog altijd hooghartig genegeerd. Is niet iedere intellectueel, die naam waard(ig), het zichzelf verplicht om met open geest, onbevooroordeeld en objectief te bestuderen, te oordelen en de besluiten te trekken die zich opdringen? Mag ik hopen dat u de wil en de moed zal opbrengen om uw kritische en onafhankelijke geest consequent te gebruiken, ook om via een Gemeenschappelijk, Eenvoudige, Neutrale, Tweede (G.E.N.T.) taal, zoals het Esperanto, de Europese burgers op een democratische, niet-discriminerende manier te verbinden en alzo Europa te vernieuwen?
Ik wens u, geachte mevrouw, een vruchtbare politieke carrière toe en hoop dat u minstens één steen in het woelige politieke water zal kunnen verleggen.
Met vriendelijke groet,
Dan Van Herpe
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
Van: "alicja gescinska" <alicja.gescinska@gmail.com> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Dinsdag 19 maart 2019 21:29:34 Onderwerp: Re: Filosofe Alicja Gescinska stapt via Vlimmeren de Europese politiek in - GVA - Dominique Piedfort
Beste meneer Van Herpe,
Dank voor uw mail. Ik heb vandaag verschillende mailtjes ontvangen van mensen die me herinneren aan het belang van Esperanto. De lijst van grote Poolse kunstenaars en intellectuelen is lang; Milosz, Szymborska, Penderecki, etc. En inderdaad ook dr. Zamenhof. Ik ben de idee van een universele, verbindende taal bijzonder genegen; en de Angelsaksische dominantie heeft op vele vlakken een verstorende en vervreemdende invloed gehad op cultuur, diplomatie, economie, etc. In een post-Brexittijdperk zal het een van de vraagstukken zijn die opgeworpen worden waarom het Engels nog onze lingua franca zou moeten zijn.
Wie weet wat de toekomst brengt dus. Alleszins kan ik u verzekeren dat u bij mij geen enkele intellectuele hooghartigheid zult aantreffen. Hoewel ik Esperanto niet machtig ben, heb ik altijd een grote bewondering voor de taal en het project erachter gehad.
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "redactie" <redactie@eoswetenschap.eu> Cc: "redactie" <redactie@onzetaal.nl> Verzonden: Donderdag 14 maart 2019 18:32:38 Onderwerp: Engels meest geschikte taal voor het internet?
Geachte redactie,
Geachte heer Starckx,
Ik citeer uit uw artikel waarin Robert Cailliau vindt dat het Engels de meest geschikte taal voor het internet is:
Als je ze dus volgens een puur rationeel en objectief criterium gaat beoordelen, zoals 'het aantal bytes dat nodig is om in een tekstverwerker een spellings- en grammaticaprogramma in die taal te laten lopen', dan zal je grote verschillen vaststellen.
'Niet toevallig doorstaat het Engels die test met verve, terwijl het Chinees met zijn ingewikkelde tekenstelsel al heel wat meer geheugen vereist. Het Engels mag dan niet perfect zijn, het komt toch het meest in de buurt van zo'n hypothetische wereldtaal.
Ik mag dan wel leek zijn in deze materie, maar ik durf er mijn hoofd op te verwedden dat een logische, gestructureerde, rechtlijnige, fonetische plantaal, zoals het Esperanto, rationeel en objectief gezien onklopbaar is als meest ideale gemeenschappelijke wereldtaal, niet alleen voor het internet, maar ook en vooral voor de dagelijkse communicatie.
Het blijkt in dezen voor vele intellectuelen echter te veel gevraagd om met open geest, onbevooroordeeld en objectief te onderzoeken, te oordelen en de besluiten te trekken die zich opdringen.
Niet zo voor Belgisch Minister van Staat Mark Eyskens. Als bijlage voeg ik een deel van de brief toe die hij mij op 25 januari 2000 toestuurde.
Werkgeversorganisatie Voka maakt zich zorgen. “Talenkennis is nodig om de vele vacatures in te vullen.” - GVA en DS -- Jens Vancaeneghem - 11 03 2019
Werkgeversorganisatie Voka maakt zich dan ook zorgen over de cijfers, temeer omdat er eerder al verschillende signalen kwamen dat er iets schort met de talenkennis op school en in het hoger onderwijs. “De krapte op de arbeidsmarkt is een van de belangrijkste uitdagingen voor de volgende legislatuur”, luidt het. “Ons onderwijs moet meer inzetten op talenkennis – naast STEM en duaal leren – om de vele vacatures in te vullen. In het verleden was onze meertaligheid een troef, maar dat is helaas vandaag niet meer zo.”
Het is moeilijk om een verklaring te geven voor de dalende trend, maar volgens Devreese vraagt het wel wat van een mens om een taal te studeren. “In tegenstelling tot andere opleidingen vergt Frans ook in je vrije tijd extra inspanning”, zegt hij. “Mogelijk heeft het te maken met onze steeds drukkere agenda’s. Dan is zo’n taal studeren best lastig.”
Opvallend: talen als Spaans en Italiaans blijven het wel goed doen. Spaans staat nu zelfs op kop van de meest gestudeerde talen. “Talen die mensen niet leren in het kader van een job hebben altijd de interesse gewekt van veel mensen.”
Van:"dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan:"info" <info@voka.be>, "contact" <contact@gva.be>, "jens vancaeneghem" <jens.vancaeneghem@mediahuis.be>, "inge ghijs" <inge.ghijs@standaard.be> Cc:"kabinet crevits" <kabinet.crevits@vlaanderen.be>, "koen daniels" <koen.daniels@vlaamsparlement.be>, "bart masquillier" <bart.masquillier@katholiekonderwijs.vlaanderen> Verzonden:Maandag 11 maart 2019 11:25:59 Onderwerp:Werkgeversorganisatie Voka maakt zich zorgen. “Talenkennis is nodig om de vele vacatures in te vullen.”
Geachte,
Betreft: Werkgeversorganisatie Voka maakt zich dan ook zorgen over de cijfers, temeer omdat er eerder al verschillende signalen kwamen dat er iets schort met de talenkennis op school en in het hoger onderwijs.(GVA en DS 11 03 2019)
Hoe dikwijls hebben we dát liedje al gehoord en hoe dikwijls zullen we het nog moeten horen?
Of schort er iets aan het Vlaams/Europees talenbeleid dat meertaligheid als norm stelt: iedereen moet minimum (!) 2 of zelfs 3 vreemde talen spreken. Dit is onrealistisch want utopisch (E.U.topisch) en bovendien inefficiënt in een Europa waar alleen al 24 officiële talen zijn.
Professor Wilfried Decoo (hoogleraar Antwerpen en auteur van onder meer de lesmethodes Eventail en Vocapuces) wist het reeds in 2001: Wonderdokters vinden makkelijk aanhang, omdat taalonderwijs een moeilijke opgave is en velen dus openstaan voor wondermiddelen en de beloften die ermee gepaard gaan. Maar het is erg naïef te denken dat "native teachers" nu plots hét verschil zullen maken, of dat alle kleuters zomaar een vreemde taal vlot leren, of dat Internet het taalleren nu plots anders én vanzelf maakt. Nee, de tips stellen het duidelijk: je moet als leerder zélf, op allerlei wijzen, en zoveel mogelijk, dagelijks met de taal bezig bezig bezig zijn. (De Standaard 20/03/2001: Bezig, bezig, bezig zijn.)
De oplossing is nochtans (te?) eenvoudig, economisch (minimale investering van tijd, geld en energie), eerlijk én efficiënt: een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede (G.E.N.T.) taal, zoals het Esperanto. Studies wezen uit dat Esperanto als eerst geleerde taal o.a.1/ het taalbewustzijn en taalinzicht bevordert en 2/ de leertijd voor andere talen tot 30% verkort! En dit zijn niet de enige pedagogische troeven van deze plantaal!
Men verkiest echter een elitair prestigeproject (Zoveel malen man als je talen spreken kan!) boven een democratisch, niet-discriminerend, pedagogisch project. We zullen dus eerst onze intellectuele machomentaliteit moeten opgeven, zo niet zullen we de klaagzang nog dikwijls moeten aanhoren. Waar onwil heerst, staat de rede echter machteloos!
Van: "jonas deraeve" <jonas.deraeve@voka.be> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Verzonden: Vrijdag 15 maart 2019 10:00:07 Onderwerp: FW: Werkgeversorganisatie Voka maakt zich zorgen. “Talenkennis is nodig om de vele vacatures in te vullen.” (Toegekomen via algemeen mailadres Voka)
Geachte heer Vanherpe,
Bedankt voor uw e-mail en inzichten. Ik volg het thema onderwijs op binnen Voka.
Een gemeenschappelijke taal als het Esperanto is een interessant concept. Helaas wordt het door niet veel mensen gesproken, waardoor de waarde ervan op de arbeidsmarkt die steeds internationaler wordt, beperkt is.
Met vriendelijke groeten,
Jonas
Jonas De Raeve–Adviseur onderwijs M+32 473 76 65 07|jonas.deraeve@@voka.be Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel, BE|www.voka.be
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "jonas deraeve" <jonas.deraeve@voka.be> Verzonden: Vrijdag 15 maart 2019 12:31:40 Onderwerp: Re: Werkgeversorganisatie Voka maakt zich zorgen. “Talenkennis is nodig om de vele vacatures in te vullen.” (Toegekomen via algemeen mailadres Voka)
Geachte heer De Raeve,
Van harte dank voor uw reactie.
De vraag blijft: hoe los je het internationale communicatieprobleem op als blijkt dat meertaligheid als norm niet haalbaar is (met alle respect, zeker voor vele leerlingen uit het BSO en TSO want die zijn liever met hun handen bezig, bezig, bezig!)? Hoelang lezen we al dat er in Brussel een groot tekort is aan tweetalige (N-F) agenten? Blijven we aanmodderen, zoals uit een artikel uit DS van 9 maart blijkt: Zuidstation? A la feu rouge you go left.? Zou een G.E.N.T.-taal als norm, die op redelijk korte termijn realiseerbaar is met een minimale investering van tijd, geld en energie, geen zegen zijn voor de internationale arbeidsmarkt? Om niet te spreken van de toeristische sector. Enige voorwaarde: willen én durven logisch-kritisch denken, maar dan wel op Europees/mondiaal niveau.
Aan Voka om dit concept (internationaal) bespreekbaar te maken!
Zuidstation? A la feu rouge you go left’ - Jef Poppelmonde, DS 09 03 2019
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Aan: "jef poppelmonde" <jef.poppelmonde@standaard.be> Cc: "inge ghijs" <inge.ghijs@standaard.be> Verzonden: Zaterdag 9 maart 2019 10:12:48 Onderwerp: Zuidstation? A la feu rouge you go left’ - DS 09 03 2019
Beste heer Poppelmonde,
Betreft: Zuidstation? A la feu rouge you go left’
De Brusselse realiteit toont aan dat het Vlaams/Europees taalbeleid (meertaligheid als norm) onrealistisch is: een utopie, een E.U.topie.
De oplossing voor alle taalperikelen bestaat nochtans al meer dan 130 jaar: een eenvoudige, eerlijke, elegante, efficiënte, economische brugtaal: Esperanto.
De taal is het product van gedurfd logisch-kritisch denken en is de enige democratische, respectvolle (want neutrale) en haalbare (want eenvoudige) oplossing voor de communicatieproblematiek in een veeltalig, multicultureel milieu. Men maakt het leven liever nodeloos moeilijk door een chaotisch talenallegaartje te verkiezen boven een volwaardige, waardevolle, intercultureel drempelverlagende taal. Bovendien, als eerst geleerde vreemde taal versnelt ze het leren van andere talen met ± 30%!
Maar, waar onwil heerst, staat de rede machteloos!
Steeds minder Brusselaars spreken goed Nederlands en toch wint de taal aan belang en aanzien in de hoofdstad. ‘Wie haar niet spreekt, excuseert zich daarvoor. Dat was vroeger wel even anders.’
‘Alleen Nederlands?’, herhaalt de dertiger aan de andere kant van de balie verwonderd en enigszins bezorgd. ‘Mec’, roept hij naar zijn collega. ‘Vous parlez néerlandais?’ ‘Non, rien du tout’, luidt zijn respons. Of ik toch niet een klein beetje Frans spreek? Engels dan? ‘Désolé.’ En zo eindigt ons gesprek in een apotheek op de Elsensesteenweg, even buiten de Brusselse vijfhoek, waar we informeerden naar medicijnen voor een reis naar Afrika.
Het zijn situaties als deze waarover CD&V-Kamerlid Hendrik Bogaert zich zorgen maakt. Zelf kon hij naar eigen zeggen op een terras geen koffie krijgen, ‘want niet in het Frans besteld’. ‘We moeten opnieuw respect voor het Nederlands afdwingen in de hoofdstad’, vindt hij. ‘Vlamingen passen zich te gemakkelijk aan. Daardoor gaat de kennis van het Nederlands achteruit.’
Om daartegenin te gaan, lanceerde Bogaert deze week een opvallende oproep aan alle Vlamingen in Brussel: spreek (tenminste) op maandag consequent Nederlands en schakel niet over op andere talen. ‘Het is de ideale manier om Franstaligen te laten zien hoeveel moeite en toegevingen wij dagelijks doen om ons aan te passen in het sterk verfranste Brussel’, zegt het Kamerlid.
‘Taal is voor Brusselaars een instrument en niet langer een zaak van ideologie’
GUNTHER VAN NESTE
Directeur het Huis van het Nederlands
Ik bracht het voorstel van Bogaert in de praktijk en wandelde van Jette in het noordwesten van Brussel, dwars door de vijfhoek naar Elsene. Ik stelde doordeweekse vragen – in winkels, koffiebars, cultuurhuizen – om hier een antwoord op te krijgen: hoe ver kom je vandaag in Brussel als je volhardt in de eigen taal?
‘No Dutch’
Spoiler alert: niet ver. ‘Waar is de mannenafdeling?’, vroeg ik aan de kassa van de Inno. ‘Euh ...’ klonk het stamelend bij de caissière. ‘Kleren voor mannen’, verduidelijkte ik. ‘Sorry’, zei ze hoofdschuddend en ontredderd.
Op de Grasmarkt, aan het Centraal Station, probeerde ik een hotelkamer voor één nacht te boeken.‘We only speak English and French, sir. No Dutch’,klonk het zowel bij het Ibis-hotel als bij de buren van Carrefour de l’Europe.
Aan het einde van de 18e eeuw was dit nochtans een bijna uitsluitend Nederlandstalige stad. Maar toen begon het Frans aan zijn opmars. Na 1830 werd het de officiële taal van gerecht, administratie, leger, cultuur, onderwijs en media. In de decennia die volgden, explodeerde de kennis van de prestigieuze Franse taal, ten koste van het Nederlands. Het resultaat was een ideologische taalstrijd, ook over de grenzen van de hoofdstad heen.
Ook vandaag neemt het aantal mensen dat zegt goed Nederlands te spreken af. Intussen geldt dat ook voor de kennis van het Frans, zij het minder sterk(zie grafiek). Dat tonen de resultaten van de Taalbarometer, de enige wetenschappelijke bron die inzicht geeft in het taalgebruik in Brussel. In 2018 werd hij voor de vierde keer mondeling afgenomen bij 2.500 Brusselaars. ‘De winnaar is meertaligheid’, zegt Rudi Janssens, socioloog aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de auteur van de Taalbarometer.
De nieuwe realiteit
In Sint-Gillis, ten zuiden van de Brusselse vijfhoek, informeer ik in een kleine kruidenier in het Nederlands naar de snelste weg naar het Zuidstation. ‘Zuidstation? Train or metro? Go back that way. A la feu rouge you go left. Daar is Zuidstation’,luidt het enigszins chaotische antwoord. Even later wordt ook in een koffiezaak in het noorden van de stad het verschil tussen een cappuccino en een latte macchiato uitgelegd in een combinatie van Frans, Nederlands en Engels.
‘Als gevolg van de mondialisering en de instroom van nieuwkomers van over de hele wereld is de ideologische tegenstelling tussen het Frans en het Nederlands stilaan een relict aan het worden’, zegt Gunther Van Neste, directeur van het Huis van het Nederlands. ‘Brussel kent geen taalmeerderheid meer. Ook het Frans is vandaag niet langer de moedertaal van meer dan 50 procent van de bevolking.’
Gebruikten in 2007 negen op de tien Brusselaars het Frans tijdens het winkelen, dan is dat vandaag nog amper 55 procent, blijkt uit de Taalbarometer. Winst is er voor de combinaties(zie tabel). ‘Iedereen heeft hier zijn eigen meertalige repertoire uitgebouwd’, zegt Janssens. ‘Uitstekende kennis van één taal wordt minder belangrijk. Iedereen kan zich in elke taal behelpen. Dat is de nieuwe realiteit.’
‘Zonder voorbehoud’
‘Iedereen spreekt hier in rudimentaire vorm’, stelt auteur, comedian en twintig jaar Brusselaar Joost Vandecasteele vast. ‘Onlangs zag ik een restaurant dat “Sans reservation” door Google Translate had gehaald en “Zonder voorbehoud” op de deur had geschreven. Een oplossing voor alle taalperikelen: verdere achteruitgang van het Frans én het Nederlands, tot er een soort Brusselse “slechte” tussentaal ontstaat van Frans, Nederlands, Engels, Russisch en Arabisch.’
Een horrorscenario voor de directeur van het Huis van het Nederlands? Van Neste ziet in de taalkundige wirwar die Brussel vandaag kenmerkt geen bedreiging, maar net uitgesproken kansen voor de toekomst van het Nederlands in zijn stad. ‘Nadat de tweestrijd tussen het “grote Frans” en het “kleine Nederlands” is verdwenen, heeft het Nederlands zijn positie versterkt’, zegt Van Neste. ‘De taal wint aan belang en aanzien.’
Dat ziet de directeur ook in zijn Huis van het Nederlands. In tien jaar tijd is het aantal cursisten dat Nederlands volgt, er gestegen van 12.000 tot ruim 18.000. Het aantal leerlingen in het Brusselse Nederlandstalige onderwijs nam tussen 2000 en 2016 toe van 33.344 tot 44.161. En de vraag naar nog meer en beter taalonderwijs blijft groot, zegt Janssens. ‘Iedereen wil meertalig zijn.’
Vooral nieuwkomers zijn geïnteresseerd. ‘Terwijl het Frans enkele decennia geleden de taal was voor wie hogerop wilde geraken, is dat vandaag in de ogen van velen het Nederlands. Mensen zien dat de Nederlandstaligen ondervertegenwoordigd zijn in de Brusselse werkloosheidscijfers en stellen vast dat de taal een troef is in de zoektocht naar werk.’ Het gevolg: mensen met een migratieachtergrond spreken vaker een mondje Nederlands dan Franstalige Brusselaars die al generaties in de stad wonen.
Door die evoluties groeit ook het onderlinge respect tussen de taalgroepen die de hoofdstad rijk is, zegt iedereen die ik spreek. ‘De arrogantie bij de Franstaligen is verdwenen’, zegt Vandecasteele. ‘Wie geen Nederlands kent, biedt zijn excuses aan. Dat was vroeger toch wel even anders.’
Ook Bogaert bevestigt. ‘Franstaligen zijn gemiddeld vriendelijker dan vroeger als je Nederlands spreekt. Je wordt niet meer agressief afgeblokt’, zegt het Kamerlid. ‘Maar er blijft een muur.’ Bogaert betreurt dat 90 procent van de Nederlandstaligen zegt dat ze overschakelen op het Frans als ze daarin worden aangesproken. ‘Zo gaat de kennis van het Nederlands erop achteruit.’
Spanningen in de GB
Van de Brusselaars zelf zeggen slechts weinigen er een probleem mee te hebben. ‘Taal is voor veel Brusselaars een instrument, niet langer een zaak van ideologie’, zegt Van Neste. Of zoals Vlaams minister voor Brussel Sven Gatz (Open VLD) het verwoordt: ‘Taal is in Brussel geen krachtmeting meer. De spanningen in de GB of in de Innovation die zich dertig jaar geleden geregeld voordeden, zijn verdwenen. Mensen schakelen nu zonder problemen tussen verschillende talen. Wie om ideologische motieven toch zo assertief wil zijn om in Brussel alleen Nederlands te spreken, zal gefrustreerd raken. Doe dat dus niet. Maak je het leven niet nodeloos moeilijk.’
Overheid minder meertalig
‘Aan het onthaal van een Federale Overheidsdienst: “Goeiemorgen, ik heb mijn computer gisteren vergeten op het kabinet van de minister. Ligt die hier aan het onthaal?” De receptionist: “J’ai rien compris. Vous êtes le chauffeur de?”’ Die ervaring beschreef Sammy Mahdi, jongerenvoorzitter van CD&V, onlangs op Twitter. ‘Het is geen alleenstaand geval’, zegt hij. ‘Nochtans zouden overheidsdiensten, zeker aan het onthaal, altijd tweetalig moeten zijn.’
Daar is iedereen het mee eens. Maar de talenkennis bij Brusselse publieke instanties gaat erop achteruit. Uit de Taalbarometer blijkt dat ambtenaren achter het loket vandaag minder vaak vlot Nederlands spreken dan vroeger. Bij de aanwerving van gemeentepersoneel voldeed in 2002 36,2 procent aan de vereisten van de taalwetgeving, in 2018 was dat 27 procent. Bij het OCMW zakte dat aandeel van 13 naar 6 procent.
Prachtige ode aan de Nederlandse taal met spijtig genoeg één wanklank: 'performance'. Wat is er mis met 'optreden' of 'voorstelling'?
Zou het kunnen dat de epidemische 'Engelse ziekte' (Anglomania generalis) ook een van de oorzaken is van de afname van de belangstelling voor het Nederlands en een bedreiging voor de taalkundig-culturele verscheidenheid?
Ter info voeg ik de mail toe van Leo De Cooman aan Klara.
Er is nog werk aan de winkel voor klare, heerlijk heldere Nederlandse taal bij de openbare omroep!
Voor mensen, die het Nederlands niet goed kennen, is dat een nuttig adres. Daar staat:
"in the picture": in de belangstelling, in beeld, in de kijker.
Ik hoop dat samen met de Brexit ook die domme, nutteloos Engelse uitdrukkingen volledig en voor altijd zullen verdwijnen uit onze openbare omroep. Overigens vind ik het gebruik van moeilijke woorden een vorm van discriminatietegenover mensen, die minder geleerd zijn. En discriminatie is wel het laatste van wat ik van een openbare omroep verwacht.
Van: "jan hautekiet" <jan.hautekiet@telenet.be> Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be> Cc: "Lisbeth Imbo" <Lisbeth.Imbo@vrt.be>, "Lieven VERSTRAETE" <Lieven.VERSTRAETE@vrt.be>, "Leo" <Leo@de-cooman.be> Verzonden: Zondag 3 maart 2019 15:02:27 Onderwerp: Re: Ode aan de Nederlandse taal.
Optreden of voorstelling geeft de betekenis van performance niet optimaal weer.
Uitvoering komt dichter maar performance is de meest accurate term.
Mvg
Jan Hautekiet
Blijkbaar kunt ge u in het Nederlands, zelfs al betreft het een ode aan de Nederlands taal, niet precies ("accuraat") genoeg uitdrukken zonder gebruik van Engelse woorden! Wat een fluttaal is dat toch, dat Nederlands. : - )
Taaldemocratie 
