| DUITSE VERLIEZEN IN HALEN     Over de Duitse verliezen bij Halen zijn er zware absurditeiten verteld. Ze vinden waarschijnlijk hun oorzaak in de nonsenscijfers die de dagbladen direct na de slag verkocht hebben.  De cijfers van 3.111 gedode Duitsers en 1.721 gedode paarden vindt men terug, tot zelfs in zuivere militaire werken. Deze cijfers zijn aan de zeer hoge kant. Immers een Duits ruiterijregiment telde ongeveer 720 bereden paarden. Daar er vier Duitse Regimenten storm liepen, en dan nog onvolledige, komt men tot het cijfer van ongeveer 2.880 maximum. Een simpel vergelijk tussen dit getal en de beweerde verliezen laat duidelijk uitschijnen hoe men overdreven heeft. Analyseren we enkele gegevens. Uit de Regimentsboeken halen we volgende cijfers                         17de    Dragonders   geeft           38           gesneuvelden           bij Halen (of 41)    x              2de      Kurassiers     heeft           11           gesneuvelden bij Halen              7de      Jagers            heeft          11           gesneuvelden bij Halen              9de      Jagers            heeft          11           gesneuvelden bij Halen             18de    Dragonders    heeft          41         gesneuvelden bij Halen              2de      Leibhusaren (2 CD) geeft    2        gesneuvelden bij Halen               9de       Ulanen        heeft               7          gesneuvelden bij Halen               2de       Garde M6    heeft               1          gesneuvelde bij Halen   x    Er zijn 3 militairen opgegeven die in Diest (16 en 24 aug) en in Brussel (15 aug)         overleden.   Op de Duitse begraafplaatsen die in 1915 bestonden lagen er het volgende aantal doden begraven:               Halen                                               42               Herk (Waterkant)                   10 of 11          xx                IJzerwinning                                    29               Zelk (naast Steenweg op Diest)   21   Luitenant Kolonel Beernaerts zegt op blz. 75 van zijn boekje,"dat er juist geteld in Halens vlakte 398 paarden werden begraven".   xx        Waarschijnlijk zijn deze doden in maart 1915 naar Halen gebracht, zodanig dat daar het aantal opliep tot 42.De cijfers 10 of 11 komen uit gegevens van de 9de Duitse Jagers.   Uit het boek van von Poseck halen we volgende verliescijfers. Dit zijn cijfers van wat ontbrak op het appel direct na het gevecht.                 17de Dragonders      8 officieren    159 man        165 paarden               18de Dragonders      6 officieren    138 man        163 paarden               2de Kurassiers          6 officieren   71 man           270 paarden               9de Ulanen                 4 officieren        meer als 100 a 250 paarden   Maar   dit zijn globale getallen die het aantal doden, gekwetsten, vermisten en gevangenen omvatten. Dergelijke cijfers vindt men ook in zekere Regimentsboeken bvb.   In het regimentsboek van het 9de  Ulanen lezen we: Totale verliezen: 4 Offr. - 121 man - 311 paarden. Het voegt er aan toe dat na enkele dagen er verschillende manschappen terug gekomen zijn. Zo waren afwezig op de verzameling na de slag: 22 Offr.- 416 man - 438 paarden.   2de Kurassiers geven op Verliezen: 8 Offr. - 77 man - 272 paarden en geeft verder op 24 gekwetsten en 48 vermisten (meestal in krijgsgevangenschap gekomen). Arthur Bruhe, Kurassier in het 3de Esk schrijft dat er 8 doden waren bij Halen, die hij nominatief opgeeft, en waarvan er twee slechts na een maand stierven te Brussel. Drie andere, nominatief geciteerde vielen op 11 augustus 1914.   18de Dragonder schrijft   Verliezen: 41 doden - 36 gewonden - 68 gevangenen -169 paarden verloren. Ook beweert dit Regimentsboek dat de 4de CD in totaal 107 doden had, de in de hospitalen en in gevangenschap gestorvenen niet meegerekend.   Wanneer we naast elkaar stellen; - de beweringen van het 18de Dragonder regimentsboek; - het totaal van de doden opgegeven in de verschillende Regimentsboeken; - het aantal graven in 1915; - het aantal begraven militairen van het latere "Ehrenfriedhof Halen n° 223" (zie verder), dan lijkt het ons waarschijnlijk dat Halen aan de Duitsers ongeveer 150 doden en 600 paarden gekost heeft (von der Marwitz schrijft in zijn boek dat er 400 paarden ontbraken). Er zijn geen gegevens over krijgsgevangenen beschikbaar maar in functie van de cijfers van het 18de Dragonder en de inzet van de respectievelijke Regimenten (ogenblik van en plaats van inzet) denken we dat het er een 230‑tal moeten zijn. Vanwaar de cijfers van 3.111 gedode Duitsers en 1.721 paardekrengen komen, getallen maar al te dikwijls inmilitaire werken en artikels overgenomen valt niet te achterhalen.  Wel kan bevoorbeeld geciteerd worden dat "Le Soir" van 13 augustus 1914 spreekt van twee à drieduizend gedode of gekwetste Duitsers. De pers draaft in het begin van de oorlog nogal door (bvb. "Le Patriote" van 8 augustus 1914 schrijft dat de Duitsers 25.000 man verloren voor Luik!) zodanig dat Koning Albert I op 13 augustus zijn vleugeladjudant naar het Ministerie van Oorlog stuurde opdat ook deze hun optimisme zouden temperen in de mededelingen die ze aan de pers gaven.       EHRENFRIEDHOF "HALEN" n° 223   Na de oorlog worden al de Duitse doden uit de onmiddellijke omgeving naar het Ehrenfriedhof n° 223 bij de IJzerwinning gebracht. Actueel blijft daarvan alleen nog de grote gedenksteen, met daarbovenop het IJzeren Kruis over.    In 1956 worden de overblijfselen van de gekende gesneuvelden overgebracht naar het "Ehrenfriedhof Vladslo" Blok n° 9. De onbekenden naar het "Studentenfriedhof Langemark". Ze liggen er begraven juist achter de ingang. Op "Halen n° 223" lagen er in totaal 111 Duitsers begraven waarvan 91 in een eigen graf en 20 in een gezamenlijk graf als onbekenden . Van deze 91 in eigen graf was de verdeling als volgt:   Van de eenheden die rond Halen gevochten hebben   ·        17de Dragonder                                 11 ·        18de  Dragonder                                30 ·        17de of 18de Dragonder                       2 ·        2de Kurassier                                                  9 ·        9de Ulanen                                           7 ·        2de Husaren (Leib)                              1 ·        7de Jager                                            10 ·        9de Jager                                               9                                                      Totaal            79   Van de eenheden die niet in Halen ingezet werden   ·        7de  Kurassier                                     3 ·        3de  Ulanen                                          1 ·        1ste    Husaren (Leib)                           1 ·        12de  Husaren                                      2 ·        17de  Husaren                                      1 ·        165ste  Inf . Regt.                                  1 ·        52ste  Reserve Inf. Regt.                      1 ·        81ste  Reserve Inf. Regt.                      1              Onbekende                                          1                                       Totaal                         12     De Duítsers vermoeden, in het kerkhofboek van 1939, dat eronder de 20 onbekenden uit het massagraf er verschillende van de 28 vermiste Dragonders zouden zijn. Als we dus de 20 onbekenden als Dragonders van het  17deof 18de  beschouwen, en ook de één totaal onbekende soldaat, als gesneuveld zijnde in Halen, dan komt men tot 79 + 1 + 20 = 100 doden voor de gevechten bij Halen. Voegen we er nog 50 aan toe van wie men nooit het lijk heeft gevonden (bvb. begraven met hun paard) of die later in de Lazaretten stierven dan komt men aan een totaal van ongeveer 150 man. Het verhaaltje dat de Duitsers hun doden weggevoerd hebben houdt evenmin steek, gezien ze Halen en haar omgeving geëvacueerd hebben tot 18 augustus.   Dit is voorgekomen volgens mensen die op 15 augustus opgeëist zijn om de paardekrengen te begraven. Dat er soms onrespectvol met de lijken omgesprongen is en er ook geplunderd is, kan men uit volgende tekst veronderstellen:   ... van zohaast de slag is geëindigd, komt een bende schuimers, verachtelijk uitschot, de naam mensen niet waardig... toegesneld en aanstonds begonnen  met de doden te plunderen. Verscheidene hunner moeten een aanzienlijke buit gemaakt hebben in goudstukken en voorwerpen van waarde. (uit : Op het Slagveld van Haelen - Drukkerij Booster en Stols Maastricht  1914, dit boekje was niet pro-Duits, integendeel).     
 
  
 
    21-07-2008 om 08:06 
geschreven door DP
 |