15-02-2008 om 12:46 geschreven door VACABER

De “getijden van het leven”

Toen mijn kinderen me vroegen wat ik het liefst zou krijgen voor mijn 59 ste verjaardag, dacht ik meteen aan schildersgerei. Ik wist niet of ik enige aanleg had om de zogenaamde “kunst van het schilderen” uit te oefenen, maar in mijn hoofd spookte al jaren een idee betreffende de “getijden van het leven”. Ik wist perfect hoe mijn werk er moest uitzien, maar zou het niet eenvoudiger zijn mijn droom “te beschrijven” dan “te beschilderen”? Ik besluit van ze beide aan te snijden, gelijktijdig, vergeet ik de rode draad niet die in mijn hoofd al het ganse gebeuren bij elkaar houdt. Dit geschrift is dan ook de rode draad die het geheel tot een goed einde dient te brengen.

Vandaag heb ik voor het eerst een penseel in de hand genomen en ben begonnen met de basis van “MIJN” schepping. Naar m’n bescheiden mening zal het nog lukken ook, al moet ik overschakelen naar een viervoud aan doekoppervlakte. De enige manier om voor mezelf de chaos in mijn hoofd niet al te chaotisch op doek te weer te geven.

De rode draad die doorheen het leven van elk menselijk schepsel loopt, de spiegel die we ons regelmatig dienen voor te houden en de roze bril waar doorheen dit leven dient bekeken te worden zijn al aanwezig op het doek. De zandloper, die bij de geboorte voor ieder mens tot een volle maat gevuld is, wordt omgekeerd maar lijkt voor de ene sneller door te lopen dan voor de andere. Als je in meerdere gevallen al kan spreken van “lopen”, waar het eerder een crash van de behuizing is, alvorens het geheel tot leven is gekomen. Met een wisselende regelmaat zien we naasten die ons verlaten in de lente, de zomer, de herfst en/of de winter van ons bestaan. De redenen kunnen variëren van ongeboren, niet levensvatbaar, verloren strijd na ziekte over ongeval tot het lot in eigen handen nemen. Mij lijkt dat het respecteren van een volgorde mijn geest verzoent met het sterven. Wanneer deze volgorde, normering bestaande in mijn geest, niet wordt gerespecteerd, kom ik met mezelf in de problemen, en veel mensen rondom mij hoor ik dan eveneens twijfels uitten.

Deze manier van kijken en de navelstreng van verbondenheid zijn een wezenlijk onderdeel van het geheel. Af en toe wordt de rode draad gesierd met het groen van een geboorte, een huwelijk, een fijne gebeurtenis,….Dan weer loopt de rode draad stuk op een zwart kruis, wat het symbool moet zijn van een leven dat op elk moment, binnen elk seizoen van ons leven, mogelijks vroeg, zelfs veel te vroeg naar menselijke normen, kan afgebroken worden. Meteen is het de confrontatie met afscheid nemen, wat als een zwarte doemlijn steeds onze rode draad vergezelt. In mijn jonge naïviteit durfde ik te denken dat afscheid nemen voor onze ouders was. Maar snel, veel te snel wist ik dat het van alle leeftijden is. Wanneer de grijze draad, van pijnen groot en klein met het daaraan verbonden lijden, nog tevoorschijn komt is de regenboog nagenoeg kompleet en kan mijn/ons verhaal beginnen.

Ieder krijgt zijn deel op aard.

Ieder heeft wat hem bezwaard.

Ieder hart en ieder huis

Heeft zijn eigen smart en kruis.

Het ene kruis is openbaar.

Het andere wordt men niet gewaar.

Het ene is klein, het andere groot.

Het ene van hout, het andere van lood.

Deze, heeft zijn enig kruis.

Gene het driedubbele thuis.

Maar….dit is het wonderbaarst.

Ieder vindt het zijne ‘t zwaarst.

Ook houdt bij het zijne menigeen.

Zijn naaste kruis, als was het er geen.

En…als het was en mogelijk waar

Dan ruilden velen met elkaar.

Zag men echter op een rij

Al die kruisen van nabij.

Ieder hield voor zich en nam

Waar hij mee ter wereld kwam.

Het kruis van een ander schijnt u soms licht.

Maar…gij bedriegt u in ‘t gewicht.

Want wie weet of u verdroegt

Waar nu hun schouder onder zwoegt.

Niet op ieders voorhoofd staat

Hoe het hem van binnen gaat.

Dikwijls heeft zo menig hart

Midden onder ‘t lachen smart.

Mor dus niet, maar hoe het ga…

Denk aan het kruis van Golgotha.

En aan Hem die kruis en kracht

Geeft waar hij het nodig acht.

Wees in geluk en tegenspoed,

Bij al wat God doet welgemoed.

Wat uit de hand der Godheid vliet

Is weldaad…..al begrijp ik het veelal niet

Waarom Hij bestraft, pijnigt of beboet

Die wel leeft en nooit kwaad een doet?

Zegent en vergeeft Hij mensen

Zedelozen, criminelen zonder te verwensen

Mijn pet gaat het verre te boven

Daarbij is het moeilijk te geloven

In Hem die ons lot beheerd

Op onze ziel trapt, ons hart bezeert.

Geboren	Overleden	Gehuwd	Blijde gebeurtenis
Elza
Rene
1944 Marie Louise	1962 Vader Albert	1967 Simonne en Bertrand	1997 50 jaar huwelijk
			1997 25 jaar huwelijk
1946 Simonne	1977 Roger
1946 Bertrand en Robert	1990 Alfons	1991 Chantal en Kris
1950 Suzanne	1993 Vader Jan	1996 Katleen en Koen
1952 Alfons	2000 Caro
1949 Roger
1968 Chantal	2003 Moeder Lieza
1973 Katleen	2006 Vriend Fik
2000 Lenny

Lente (Geel en groen) 0 – 20 JAAR

De geboorte van een mens is een wonderbare gebeurtenis die het resultaat is van het samenbrengen van twee onooglijk kleine stukjes materie afkomstig van man en vrouw. Mits de nodige dosis tijd en geluk word na een aantal dagen, weken, maanden van ongemak en zichtbare groei de geboorte van één of meerdere kinderen een feit. De ouders kunnen terecht met fierheid en trots de nakomeling aankondigen.

Hier verschijnt wel eens de zwarte draad die met een vroegtijdig afsterven van de foetus de vreugde van de ouders doet ombuigen naar een immens verdriet dat enorme impact heeft op deze twee mensen. Een falen van de wetenschap vóór, bij of na de geboorte is veelal een onoverkomelijke hindernis voor het betrokken paar. De zogenaamd helende woorden van familie, vrienden en omstanders kunnen de feiten enkel negatief versterken en betekenen zelden een waarachtige steun voor de diep getroffen en in de ziel geraakte ouders.

De “genen” die meteen verbonden zijn aan deze prille foetus, zijn grotendeels de lolverstrekkers of lastbezorgers in de nabije of verre toekomst. Immers in het erfelijke materiaal worden zaken opgeslagen die rechtstreeks of onrechtstreeks invloed zullen uitoefenen op de levensverwachtingen van dit kleine wezen dat mogelijks een alles biedend leven voor zich heeft. De geaardheid van dit wezen, de erfelijke voorbestemming ten aanzien van een aantal kwalen, kanker - of gezond weefsel, allergieën of onvruchtbaarheid, wipneus of pukkelface, vaste of losse stoelgang, autist of assertief, lastig kind of ADHD - er,  .... worden van “meet af aan” vastgelegd in dat minuscule samengaan van ei en zaadcel. Toekomstig leider of meeloper, hetero of homo, lesbisch of celibatair en/of iets dat er tegen aan leunt, kinderversierder of kleptomaan, vrouwenloper of herbergbezoeker, visser of duivenmelker, dokter of technicus, gewenst of ongewenst, trouw of ontrouw….Misschien noch vis noch vlees, worden op dit eigenste moment van versmelting vastgelegd.

De plaats waar je verwekt en/of geboren wordt, bepaald meestal je huidskleur en in grote mate je perspectieven in “het” leven. Eten of honger, gezond of ziek, geld of afhankelijk, OCMW of niets, tafel of vuilnisbelt, oorlog of vrede, studeren of kinderarbeid, waterellende of droogte, malaria of processierups, clusterbommen of klokken uit Rome,..........
Ongelooflijk wat onze verantwoordelijkheid is bij deze daad als gevolg van onze aangeboren seksuele driften. Al moeten wij op heden vaststellen dat “de daad” als dusdanig even goed kan plaatsvinden met een aangepast pincet onder de microscoop, in een reageerbuis, ............ Er zijn geen zekerheden meer in dit leven, wat vandaag als onmogelijk word verkondigd behoort morgen tot het verleden.Nu begrijp ik eindelijk hoe het mogelijk was dat zuster Celinia een kind kreeg zonder dat ze betrekkingen had met een man, tenminste wanneer een geestelijke als geen man kan of mag gezien worden (wat in onze jeugd een waarheid was waaraan niemand durfde te twijfelen. Ondertussen weten we beter en vinden we onder deze een behoorlijk aantal dat afwijkingen vertoont en alzo ook mag gezien worden, gelukkig maar!
Ook de eindigheid van dit leven is een gegeven waar wij als mensen het moeilijk mee hebben. Soms duurt het leven “te lang”, soms is het dan weer “te kort” of “veel te kort”. Het eenvoudigst is, wanneer je jezelf er mee kan verzoenen, je zoals ik, kan wegsteken achter de volgende tekst:

De zandloper van het leven

Lijkt iedereen te geven

Een afgemeten tijd

Door Hem bereidt

Zomer (Fel geel en verbrand groen) 21- 56 JAAR

De groei, en het opgroeien van het kind, worden nauwkeurig opgeslagen in databanken die vader staat en diverse organisaties in het belang van ons allen, maar vooral met het zicht op eigenbelang hebben aangemaakt. Denk maar aan de wettelijke verplichtingen betreffende inentingen, de geboorteverzekeringen, de eerste stappen naar een overlijdensverzekering, ......... De geboorte lijkt wel een start van gemengde belangen en gevoelens. De eerste stappen binnen de school worden angstvallig bewaakt door de ongeruste en tot tranen bewogen ouders. Vanaf de dag dat deze eerste stappen geslaagd lijken, worden onze moderne kinderen volkomen overgeleverd aan de grillen van de maatschappij. Werkende ouders, die de zorg voor centen en materie boven de menselijke beslommeringen stellen, of er door de reclamemaatschappij toe gedwongen worden. In het beste geval zal een gezinsvervangende opvang voor en na de school zorg dragen voor het welzijn van het opgroeiende kind. Tot de leeftijd van zelfstandig opgroeien bereikt word, dragen de grootouders nog een zekere verantwoordelijkheid. Bij afwezigheid van de ouders worden zij regelmatig geconsulteerd om als oppas en opvoeders op te treden. Het kleinkind is uitermate tevreden met deze gang van zaken, daar de grootouders een zee aan tijd kunnen vrijmaken voor het experimenterende en zoekende kind. Elke vraag wordt als ernstig genomen en krijgt een passend antwoord. De zorg om het welzijn van het kleinkind primeert op het welzijn van de eigen kinderen, of het lijkt althans zo voor de buitenstaander. In vele gezinnen wordt de functie van ouder herleidt tot wassen en in bed stoppen, niet omdat men het zo wil dan wel omdat er echt geen tijd is om meer te doen! Het eigen huis verwerven, wegens geboren met de baksteen in de maag, de chique auto, omdat de neighbour een mooiere heeft, de noodzakelijke GSM’s, de merkkleding, ….stuk voor stuk boosdoeners en voor velen dooddoeners. Ze bepalen het uitgiftepatroon van een gezin en daarmee rechtstreeks evenredig, het noodzakelijk te verwerven inkomen. Sparen is iets voor de ouders, maar zelf komen ze er niet aan toe. Onze consumptiemaatschappij dwingt ons in een dwangbuis, bewegen of zelfstandig beslissen waarheen of wat je wil is nagenoeg onmogelijk, mission impossible.

Er zijn echter momenten waarop de ouders de kans krijgen hun tekorten van de weekdag om te zetten naar pluspunten. Het weekend, een vrije dag, ziekte van vader of moeder, werkloosheid, positieve of negatieve gebeurtenissen worden aangewend om meer tijd uit te trekken voor het welzijn en opvoeding van het meestal uithuizige kind. Alle fouten die de verwennende betrokkenen deden tijdens hun plichtenuurtjes worden nu gecompenseerd door dikwijls overdreven zwenkingen naar de andere zijde. Links wordt rechts, zwart wordt wit, moeten wordt mogen,
Tot uiteraard de verlofperiode aanbreekt, wordt de auto volgestouwd met elektronisch spul om de kleinsten geen ogenblik van protest te gunnen op weg naar de zuiderse bestemmingen. Al moordend en schietend met een joystick in de hand, worden kilometers vermalen naar het verleden en komt een alles biedende toekomst van zon en blauw op ons af. Het fileleed wordt dikwijls al vloekend en tierend verteerd, maar dat weegt niet op tegen het komende genot dat in de nabije uren hun deel zal zijn.  Het paradijs op aarde lonkt om de volgende bocht, voor even toch.

De zomer kan hard en ongenadig zijn voor fauna, flora en niet in het minst voor de mens. Ondanks waarschuwingen tallenkante lijken mensen, in hun onwetendheid, zich onvoldoende te beschermen tegen de toenemende schadelijke stralingen van de zon. Zo kan een stomme moedervlek, die des winters verstopt zit achter het warme kleedsel, bij blootstelling aan de zon zich manifesteren als een levensbedreigend melanoom. Geen enkele vorm van verdediging rest er voor de drager van dit laattijdig ontdekte euvel. Zo wordt het leven van een jonge vader afgebroken terwijl vrouwlief en de zonen achterblijven.      

     De zomer in het leven is voor velen onder ons de periode bij uitstek om eens op natuurverkenning te gaan, uit te kijken naar een nieuw groen blaadje. Het gras thuis lijkt altijd een beetje verdord door de zorg voor moeder en kind, het werken om voldoende centen in de lege lade te krijgen. Verliefdheid buitenshuis is een experiment waaraan menig vrouw of man zich blootstelt. Zonder het zelf te willen wordt het chemische proces van verliefdheid op gang gezet door het aanschouwen van of het luisteren naar een alles biedende stem. Een wijze therapeut zei ooit via de mond van Mieke Mievis “Verliefdheid heb je niet in de hand, wat je er mee aanvangt hangt volledig van jezelf af”. Ik geloof rotsvast in deze woorden. Je kan enkel contact leggen buiten je relatie wanneer je lijfelijk ingaat op geestelijk georganiseerde prikkels. Ik heb een overtuiging die me vertelt dat ook bij die andere er wel sleet zal opkomen, ook daar kinderen en ontij een afzwakken van de gevoelens zal veroorzaken. Wanneer ik op vandaag rondom me heen kijk vind ik enkel bevestiging van mijn standpunt van weleer. Er zijn zelden koppels die op een betere weide terechtgekomen zijn, waarbij het (s) experiment is tegengevallen, maar de gevolgen veel erger bleken dan vooraf werd in geschat. Op een dag staan ze daar, langs de kant van het leven, geen hout meer om nog pijlen van te maken. Geen weg terug naar d’ oude thuis, naar kinderen en vrouw of manlief van toen. Dan maar toogmakkers of meiden vinden die je gevoelens ondersteunen en samen het aangedane leed helpen verdrinken. Zo worden mensen dorstig uitziend naar liefde, dronkaards aan de toog, beide erg verslavend en naar de grond toe gericht.

Een lijfspreuk die voor iedereen van pas komt is mijn lijfspreuk “Zeg nooit te gauw, ‘t was weer ‘mijn’ vrouw”. Ook niet wanneer je jezelf niet goed voelt bij de uitspraken die haar over de lippen gingen. Vrede is meer waard dan een antwoord dat zijn effect niet mist en boel schept in een vredig huis. Maal je tong drie maal door de mond, en heb je nog zin om te antwoorden, doe het dan met lijmende woorden. Geen punaises gooien want je rijdt er zelf op plat en gaat af als een gieter. Je kan antwoorden op vragen die om geen antwoord vragen, maar kan beter zwijgend antwoorden met je verbale. Ikzelf heb mijn ganse leven leiding gegeven en het initiatief genomen wanneer het om ‘uitvoeren van plannen’ ging. Thuis laat je beter de leiding over aan anderen, geniet zonder verantwoordelijkheden te ontvluchten. Je hoeft niet tot een lul te verworden, maar je leven is meer waard wanneer je kan aanvaarden, berustend in je eigen kunnen en kunde.

 Maar ook de zon kan meedogenloos zijn voor de mens die zich niet meer kan verdedigen, de ouderling in zijn rolstoel, de mensen die niet zonder zuurstoffles de pad opkunnen, diegenen die zich geen airco kunnen veroorloven, de zes-ampere-mensen, ………. Zo schenkt de zon leven en eist ze meteen ook levens op, ze neemt en geef, maar wie stuurt bij? Hij?.

Herfst (Bruin en groen) 57 – 75 JAAR

De herfst van ons leven lijkt wel de meeste gelukzalige van alle seizoenen die het leven ons te bieden heeft. De eerste jaren dat we kunnen thuisblijven uit het arbeidsmilieu, de financiële toestand zich nog gezond voordoet, de gezondheid nog op een aanvaardbaar peil is, de kinderen zich gesetteld hebben, ............ Toch voelen we “het gemis aan” als een afscheid dat onomkeerbaar is. De huisvrouw van weleer krijgt een concurrent in huis die zelf al eens een mening heeft, graag zou helpen, in de weg loopt, vrije tijd heeft die er geen is, .......... het kan verkeren. Het feit dat de opgespaarde centen nu ‘als een kip met het gouden ei’ voor het rapen liggen lijkt verlokkelijk om er tegen aan te gaan alsof het niet op kan. Snel besef je dat het anders kan, dat het anders moet. We hebben nog minstens 30 jaren voor de boeg waar we graag een beetje zouden genieten van ons pensioen. Moeten we leren van omzichtig om te gaan met het bij elkaar geschraapte geld tijdens onze actieve periode. Het is niet de bedoeling van opnieuw aan het werk te gaan. Ons nageslacht zal daarmee nog grotere problemen kennen. Pensioensparen of een appeltje voor de dorst vergaren zijn geen overbodige luxe. Ons systeem is gedoemd om ten onder te gaan aan zijn eigen sukses. We leven alsmaar langer en kosten dan ook veel meer aan ‘onderhoudskosten’ om op de been te blijven. Onze sociale zekerheid is een put die als gevolg van de wisselende klimaatswijzigingen langzaamaan droog zal komen te staan. Willens nillens zullen onze nazaten de tering naar de nering dienen te zetten, hun laatste levensjaren moeten rondkomen met een aalmoes uit de staatskas, aangevuld met de restanten van de erfenis van hun ouders die, in het beste geval, uit een oppotperiode afstammen.

De familiebezoeken beperken zich tot het deelnemen aan uitvaartplechtigheden en aanschuiven aan de aangeboden koffietafels. De gillende nichten van weleer zijn reeds getaande moeders geworden die het wel en het wee van hun kleinkinderen mogen overmaken aan de gretig luisterende oma of opa aan de overkant. De laatst overlevende nonkel en/of tante glimlachen nog in het beste geval of weten het soms nog echt. Vetes uit een ver of nabij verleden verdelen of herschikken de koffietafels zo dat de hoopgevende gesprekken aan de overkant van de zaal niet tot aan het luistervinkende oor geraken. Ik dacht dat er enkel in onze familie wat schortte, maar besef steeds nadrukkelijker, dat dit alles eerder regel is dan uitzondering. De doden van vandaag dienen geen hoorapparaat te dragen om te weten hoe men over hen denkt of dacht. Tijdens deze unieke bijeenkomsten gebeurt er een ontmoedigende kennisoverdracht van nicht tot kozijn, van verre kennis tot ver - wonende tante, zalvende woorden van predikheer tot kozijn, ……….. De uitzonderlijke nicht van toen blijft nog even uitzonderlijk, de nietszeggende van weleer blijft even spraakzaam, de tijd lijkt weinig aarde aan de dijk te brengen. Hoe is het met elle Wis, met Suzanne en met Chris van elle Fons? Terwijl wij dan ook vraagstellend een uitwijkmanoeuvre uitvoeren om niet frontaal in botsing te komen met onze woorden die als eerste zich aandienen op onze lippen. De uitzonderlijk goede en betekenisvolle woorden gebracht door vriend en priesterkozijn Andre, zijn ongelooflijk en doen effe de ziekelijke sfeer van zulk een dag wegebben. Het aangevoelde en te laat uitgevoerd bezoek aan het rusthuis, doen de dag wegschuiven in een weinig rooskleurige toekomst. In zulk een grote familie is er meer leed dan liefs te vertellen, te verwerken. Telkenmale weer worden bij het afscheid nemen de meest bemoedigende woorden en zinnen uitgewisseld. De noodzakelijke familiebijeenkomsten worden in de toekomst vervangen door een familiebijeenkomst los van overlijden of ontij. Mooi zo, maar wie gaat het doen? Wie steekt zijn kop in de onlosmakelijke problemen die aan zulk een organisatie voorafgaan? Moedige mensen, dat is wat ik weet uit eerdere ervaringen omtrent organiseren. Uiteindelijk zijn deze familiebijeenkomsten in de eerste plaats de aanleiding om excuses te zoeken voor de “waarom men er niet kan op aanwezig zijn”. Bespaar deze mensen dit lastige en gewetenskwellende werk, wees lief voor elkaar. Organiseer rouwbijeenkomsten geen vreugdevolle samenzijns waar mensen niet samen willen zijn, waar mensen als bomen naast mekaar geplant worden, ….Maak van het afscheid nemen een feest, een traan en een lach liggen dagdagelijks naast mekaar, waarom hier dan een bocht nemen en anders proberen te zijn? Veel succes bij de volgende uitvaart, liefst niet de mijne, ik zou graag nog even mee roddelen!!

Winter (Bruin en kale takken met sneeuwwit) 75 – ?? JAAR

De zandloper bereikt ook voor de gelukkigen onder ons zijn uiteindelijke en fatale of gezegende peil. Elk leven komt eens aan zijn eind. Met een beetje geluk zijn we gespaard gebleven van ziekte en ontij en bereiken we een ouderdom waarop sterven tot aanvaardbaar word verheven.

De winter word getooid met het niet kunnen (lees willen) aanvaarden van een terugkeren naar de kindertijd. Behoedzaam plassen of je broek wordt versierd met spatten, lopen naar het toilet met gekruiste benen omdat je weerom eens te laat besefte dat je niet op tijd vertrok, die wind leek meer dan een wind, eerder een hoestbui die niet te stoppen leek en de onderbroek kleurde, tenzij een heel kundige ingreep de problemen kan ombuigen naar een probleemloos leven, als dat dan al bestaat.

Stilaan durven we zelf de woorden waardig sterven in de mond te nemen, maar de eisen op papier zetten zodat onze kinderen zich geen onnodige zorgen dienen te maken of problemen hebben met beslissingen te nemen, in onze plaats, dat doen we systematisch niet, we hebben nog tijd. Tussendoor vertellen we aan iedereen die het wil aanhoren, hoe zeer we wel verknocht en onlosmakelijk verbonden zijn met ons huis, onze thuis. Het rusthuis is iets waar we niet naartoe willen. Dat onze kinderen zorg voor ons dragen willen we ook niet. Wat willen we dan wel? De oplossing zal zich aandienen wanneer de nood het hoogst is. Een traplift kan de verdieping bereikbaar maken en houden, maar dementerend is zelfs dat geen oplossing. We moeten nog wel beseffen waarvoor deze traplift dient.

Verdrietig zijn

Het regent volop

zwangere  wolken
zweven in een loodzware lucht
verduisteren de dag

en mijn gemoed

Mijn hoofd zit barstensvol

15-02-2008 om 12:12 geschreven door VACABER