Ooit een lelijke Madonna met een hoofd gezien dat minstens drie keer te groot is en daarbij een stokstijf kindje Jezus met een volwassen aangezicht met of zonder baard? Maria zit op een zware voorhistorische troon met een loodzware scepter in de hand.
Wel, tot begin 14e eeuw was dat de Romaanse stijl om O.L.V. uit te beelden, de zogenaamde Sedes Sapientiae. Letterlijk vertaald kunnen we spreken over de zetel der wijsheid. Niet verwonderlijk dat onze Leuvense universiteit een Sedes Sapientiae in haar wapenschild voert.
Waar halen die vroegmiddeleeuwse gasten het in hun hoofd om zoiets lelijks te maken? Geloof het of niet, maar ze doen dat uit respect voor de Moeder Gods. Ze willen beletten dat men haar gaat vergelijken met een andere vrouw die, toevallig of niet, op dat beeld gelijkt. De mensen zouden nog denken dat ze naar hun Tante Julia aan het kijken zijn, of Jeanneke van de markt.
Hetzelfde hebben ze dus ook gelapt met het kindje Jezus. De filosofie is dezelfde: niemand mag God de Zoon vergelijken met dat schattige jonkie van Tante Rosalie.
Maar kijk wat er gebeurt rond 1340. Een of andere revolutionaire beeldkunstenaar uit het Maasland, in de omgeving van het Luikse, vindt dat onze Madonna wel wat beters verdient dan een waterhoofd. Hij kapt radicaal met die plompe Romaanse kunstvorm en creëert een mooie verfijnde en elegante Maria.
Een nieuwe stijl is geboren, de Gotiek doet zijn entree in de beeldhouwkunst. In die tijd noemt men het ‘Art Nouveau’, vandaag noemen we het Maniërisme.
Foto prod.0150129: Maaslandse madonna met Sedes Sapientiae- de kathedraal in 100 stukjes (5)
|