Wijlre ligt fraai langs de Geul. De aanblik van het dorp wordt overheerst door de meer dan honderd jaar oude Brand Bierbrouwerij. Ook is het stoomtreintraject van de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij een onderdeel van het dorpje. Brand Bier, de Limburgse volksdrank, wordt in Wijlre gebrouwen.
Wij vertrekken met de wandeling bijna aan het station. We wandelen door de prachtige natuur, door de velden en we hebben een zicht op de brouwerij Brand. We dalen het Keizer Willempad af en gaan zo het dal van de Geul in. Hier prachtige zichten over het landschapen je ziet hier hoe heuvelend de omgeving is. We wandelen een heel eind langs de Geul en komen dan in Stokhem. De prachtige omgeving met haar talrijke wandelwegen en veelal fraai gerestaureerde vakwerk- en baksteenhuizen. Vele kalkrijkhoudende akkers en weilanden werden opgekocht door Staatsbosbeheer en Stichting Natuurmonumenten. Ze werden omgevormd tot kalkgrasland.
De bekendste zijn de "Wijlre-akkers", een origineler naam zou geweest de "Stokhemmer-akkers". Deze akkers zijn in de lente- en zomermaanden een zee van zeldzame bloemen en planten, die van oudsher hier in de omgeving hun natuurlijke groeiplaatsen hebben. De steile Dodemansweg, een échte kuitenbijter, is een prachtige vergezicht wandeling, met aan de rechterzijde gelegen een vuursteenwinning uit verre verleden en even verderop een van de laatste groeiplaatsen van de zeldzame Hokjespeul. Ook de recent aangelegde wijngaarden passen wonderwel in het landschap. De wijngaarden hebben hier een plaats gekregen op de zonnige hellingen. Boven aan het einde van de steil oplopende weg, met een hellingspercentage van niet minder dan 18%, en met de vervaarlijke naam "Dodemansweg", staat een machtige boerderij, met wat in vervlogen tijden een kolossale opslag geweest moet zijn voor de toen gebruikelijke schoven graan, wachtend op de dorsmachine. Berghof heet het gehuchtje, hoog boven het dal, een verzameling van niet meer dan drie kloeke boerderijen.
Mergel is het meest gebruikte bouwmateriaal, ook wel gecombineerd met veldbrand bakstenen. De eerder genoemde boerderij ligt aan een vijfsprong welke naar alle kanten uitnodigt om een wandeling te beginnen. Men kijkt uit over een prachtig plateau, bijna helemaal vlak. Prachtige grond om te boeren. In vroeger tijden waren de landbouwpercelen en weilanden veel groter als de akkers tegen de hellingen van Stokhem en Beertsenhoven; deze waren bijna altijd gescheiden door horizontaal lopende graften. De vele vlakke hectares goede landbouwgrond verklaart dan ook de aanwezigheid van grote schuren voor opslag van graan en hooi. Wij wandelen verder langs de Bergweg langs het golvend landschap en zo komen we aan in Ingber wij komen niet in het gehucht zelf maar wandelen door de velden, weilanden en bos door de Heuschenweg eigenlijk is het een veldweg die Ingber verbind met Beertsenhoven waar we dan ook aankomen.
Een handjevol huizen; van stokoud tot modern die tot één geheel versmelten in het weldadig aandoende vele groen, ingesloten tussen weilanden, bos en natuurreservaten: Beertsenhoven. Gelegen aan de voet van de Dolsberg en bij het begin van de Trichterweg, de weg die volgens de overlevering deel uitmaakte van de heirbaan Tongeren-Maastricht-Aken. Beertsenhoven was vroeger jaren omringd door ontelbare hoogstam fruitbomen, met tientallen prachtige namen voor appels en peren. De helft van de huizen van het gehucht waren boerderijen met akkerbouw, rundvee, varkens en paarden, er heerste een gezellige bedrijvigheid. Ook had ieder huisgezin in vroeger tijden een eigen bakoven; er resteren er nog twee, een vrijstaande en een in een zgn. "bakkes". Ook had iedereen zijn eigen waterput met pomp. We wandelen voorbij de prachtige vakwerkhuizen en komen zo terug aan in Wijlre langs het Kasteel Wijlre. Het huidige kasteel is een herenhuis gelegen op een omgracht terrein. Het hoofdgebouw heeft twee verdiepingen, is opgetrokken uit bakstenen met afwisselend mergelbanden als speklagen en het heeft een schilddak voorzien van een dakruiter. Op de zijgevel aan de straatzijde is een opvallend grote zonnewijzer en aan de achterzijde zijn enkele terrassen uit 1910. Het kasteel heeft een voorplein dat vanaf de straatzijde bereikbaar is via poort voorzien van een oude wapensteen en een stenen boogbrug. Aan het voorplein liggen verder drie van een mansardedak voorziene dienstvleugels uit de 18e eeuw.
Rondom het kasteel ligt een prachtige tuin in landschapsstijl die is ontworpen en aangelegd in 1810 door de bekende Maastrichtse architect en stadsbouwmeester Mathias Soiron (1748-1834). Wat verder komen we langs de brouwerij Brand. Even gaan kijken naar de prachtig koperen stookketels en dan weer verder met de wandeling nog even en we zijn terug op ons vertrek.
De wandeling was weer prachtig genieten van al het moois wat we tegen kwamen, nog even na de wandeling naar het station waar de Zuid Limburgse Stoom Maatschappij zijn station heeft spijtig de stoomtrein komt vandaag niet maar we de schienenbus even een kijkje nemen waar de wissel bediend worden nog even in de omgeving naar de beelden kijken en dan keren we terug naar huis na een lange en mooie dag in het Nederlandse Zuid Limburg.
