COMMANDERIJ VAN ST PIETRS-VOEREN.
VOEREN EEN SPECIAAL STUKJE LIMBURG. VOEREN.
Een uniek stukje Limburg is Voeren wel omring door Waalse dorpen en een prachtige natuur geven dit stukje Limburg wel iets speciaal. De 6 Voerense dorpen, Moelingen, sGravenvoeren, St Pieters-voeren, St Martens-Voeren en Remaersdaal met hun heuvels en dalen. Hun boerderijen en vakwerkhuizen maar ook met de Commanderij in St Pieters-Voeren. Vandaag bezoeken we de Commanderij van St Pieters-Voeren.
Het kleinste Voerdorp is vooral bekend om zijn Commanderij. Dit kasteel behoorde tot de Franse Revolutie toe aan de Duitse Ridderorde. Het is in het begin van de 17de eeuw gebouwd in 'Maaslandse Renaissance', een stijl die wij ook in Luik en Maastricht veelvuldig aantreffen. Het dorpskerkje werd omstreeks 1660 gebouwd in opdracht van Commandeur Willem Quaedt van Beeck, wiens grafsteen zich bij de toegangspoort van het kerkhof bevindt. In de commanderij van Sint-Pieters-Voeren wordt Voerense Perestroop in grote koperen ketels boven een houtvuur bereid volgens een oeroud recept. De stroop bevat voor 70 % peren en voor 30 % appelen: zij is een puur natuurproduct en warm aanbevolen voor wie wil gaan lijnen.
Wij geven vandaag de voorkeur aan een stukje verse vis, wij kunnen bij de visvijvers van de Commanderij terecht. Regenboogforel: jaarlijks worden er door middel van afstrijking en kunstmatige bevruchting, een methode die al uit 1775 dateert, meer dan 100.000 forellen gekweekt. In de vijvers is er ook rivierforel, steur en paling. Kasteel Commanderij St Pieters Voeren Sint Pietersvoeren was een erfgoed dat vrijgesteld was van alle cijnzen en bijdragen. Daniel de Fouron, ridder en heer van die plaats, schonk het kasteel met al zijn aanhorigheden aan het commandeurschap van de Vieux-Joncs les Bilzen toen bij toetrad tot de Teutoonse Orde. Men weet niet op welke datum exact de commanderij van Sint Pietersvoeren is opgericht. Zij werd begunstigd met de bezittingen die afkomstig waren van Daniel de Fouron. Deze schenking werd goedgekeurd door hertog Henri I de Brabant en door Waleran de Limbourg. Tegelijkertijd zagen deze vorsten af van hun rechten over dat bezit.
Vanaf dat moment wordt Sint Pieters-Voeren een Heerlijkheid van de Teutoonse Orde, waarvan de hoogste persoon de soevereine vorst was, terwijl de heer van die, plaats opperste commandeur van de Vieux Joncs was en dat tot aan het begin van de revolutie. Het betrof hier dus een onafhankelijke Heerlijkheid, direct leengoed van het keizerrijk. De opperste commandeur, die zich heer baron, vrijheer of soeverein heer, vrij baron van St. Pietersvoeren mocht noemen oefende de justitiële macht uit, benoemde burgemeesters, schepen en griffiers, deurwaarder,. liet politieveranderingen en gemeentelijke beschikkingen uitvaardigen, en verkreeg ten slotte de Status (= eed van trouw (hommage et serment de fidélité" over de vrije en keizerlijke Heerlijkheid. De commandeur van St. Pietersvoeren was dus eigenlijk geen heer, maar hij handelde als vertegenwoordiger en afgevaardigde van de opperste commandeur.
Het oorspronkelijke burchtgebouw werd in het begin van de zeventiende eeuw vervangen door uitgestrekte gebouwen. waarvan de diverse stadia van bouw zijn aangegeven door jaartallen, wapenstenen, inscripties en initialen, die we op diverse plaatsen aantreffen. De nieuwbouw is hoofdzakelijk het werk van commandeur Guillaume Quadt op de Beek en zijn opvolger baron Ferdinand de Rolshausen. Het bordes word rond 1760 gebouwd onder toezicht van baron Wennemar de Hövel, wiens initialen het wachthuis versieren. gedomineerd door drie prachtige torens. De dorpskerk word tussen 1631 en 1661 gebouwd ter ere van commandeur Quadt Van Beeck, wiens standbeeld nog steeds te zien is op het dorpskerkhof. Wat betreft de stijl van het bouwwerk, hoeven we slechts op te merken dat het in Luikse barokstijl gebouwd is (evenals zoveel andere bouwwerken in de streek rond Luik en Maastricht).
In 1242 schenkt Ridder Daniel de Fouron zijn bezittingen aan de Teutoonse ridderorde (een oorspronkelijk Germaanse orde, gesticht tijdens de kruistochten). Een afsplitsing onder leiding van een commandeur kwam tot stand. In 1633 werden de zeer onregelmatige bronnen van Fouron met elkaar verbonden door middel van onderaardse leidingen in het park, om de grachten van water te kunnen voorzien. De grachten van het kasteel van de commanderij en de bron van Fouron in dat zelfde park, vormen samen de ideale omstandigheden voor het kweken van zalm. De eerste keer dat er rivierforel werd gekweekt, was in het begin van deze eeuw. De beperkte productie was toereikend om de omgeving van vis te voorzien en aan de bestaande vraag te voldoen. Diverse generaties hielden zich bezig met het ontwikkelen van deze productie. Momenteel zijn pogingen ondernomen om de viskweek op te schroeven tot 4000 jonge zalmen, hetgeen het grootste aantal is in deze regio.
Deze experimenten zijn te bezichtigen bij de grachten die het kasteel omringen tevens de commanderij, het mooiste kasteel van de voorstreek, alsmede de kabbelende bron in het park. Vandaag hebben we het geluk om samen met Etienne en Rosette met hun twee dochters en hun kinderen, Yvon en Marissa en de kinderen een bezoek te brengen aan de Commanderij, te proeven van het lekkere Ricks stroopbier en de verse Forel uit de vijver. Wij brengen een prachtige dag door in de Voeren in gezelschap van vrienden.
|