Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
01-11-2006
Weerspreuken rond vandaag.
Het klinkt allemaal niet zo leuk maar van Allerheiligen tot aan de Advent kan er geen regen en wind genoeg zijn ! Een weerspreuk vertelt ons dat zo :
" Van Allerheiligen tot Advint, nooit te veel regen of wind. "
Het volksgeloof wil, dat er dan een voorspoedig jaar volgt. Advent betekent immers "aankomst" en is de tijd die begint de 4de zondag vóór Kerstmis en eindigt op Kerstmis. Valt Kerstdag echter op een zondag, dan mag men die Zondaghoogdag voor het bepalen van de Advent niet mee tellen. De kerkelijke betekenins van de Advent is de voorbereiding tot de komst van de Heiland. Iedere week verzinnebeeldt duizend jaar, zodat de vier weken welke Kerstdag voorafgaan, de vierduizend jaar bedoelen vóór de komst van de verwachte Messias. Allerheiligen is ook een beslissende dag in de natuur. Vroeger jaren ging men in het bos een spaan hakken uit de beukeboom en was die dan vochtig, dan kwam er een koude winter, was die dat niet, dan kreeg men geen of een warme winter. Weerspreuken vertellen ons nog 't volgende :
" Als het op Allerheilgen sneeuwt, leg dan uw pels gereed. "
Of nog een ander :
" Met Allerheiligen vochtig weer, volgen sneeuwbuien keer op keer.
Morgen breng ik de weerspreuken rond Allerzielen, of beter enkele van hen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
1 November 2005 was een bewolkte dag met buien, om 11u12 was de hoogste temperatuur al bereikt en die bedroeg 15,7°. De minimum temperatuur bedroeg 8,2° en die werd om 19u12 genoteerd. 1 November 2004 was een grauw grijze bewolkte dag waar het kwik niet hoger steeg dan 10,2° en die werd om 12u55 bereikt. de minimum temperatuur bedroeg toen 5,7° en die werd 's morgens om 6u25 opgetekend. De warmste 1ste november sinds de waarnemingen te Ukkel was deze van 1955 met 20,4°. De koudste 1ste november ooit kwam in 1890 voor en toen noteerde men maar liefst min 12,8° !
e gedachtenis van de overledenen in de Benedictijnenkloosters bestond al in de 6de eeuw op Pinksterdag. In de Griekse kerk wordt ze trouwens nog gehouden op Pinksteravond. Wat het vieren op deze dag aangaat, daarover vertelt de overlevering, dat het te danken is aan de H. Odilo, abt van Cluny, die in 998 bepaalde dat er in al de kloosters, na de vespers van Allerheiligen, de doodklok zou geluid worden en men het officie van de doden zou bidden. De volgende dag moesten al de priesters de mis van de overledenen lezen.
Een legende vertelt, dat een vrome pelgrim, bij zijn terugkomst van Jeruzalem verzeild geraakte op een eiland waar hij door een bewoner werd opgenomen. Toen deze vernam van waar de pelgrim kwam, vroeg hij hem of hij de abdij van Cluny kende en de abt Odilo. Op het bevestigende antwoord van de pelgrim, zei de eilandbewoner : Luister, ik woon hier niet ver van de plaats waar de zielen van de overledenen hun dagelijkse zonden uitboeten, en ik hoor hun klagen dat niemand zich over hen ontfermt, en vooral de kloosterlingen van Cluny niet. Ga dan nu naar die abdij en zegt hen dat de zielen hun vragen : om de verdubbeling van hun gebeden, verstervingen en lijden. De pelgrim deed wat hem gevraagd werd en daarop zoude abt het bevel uitgevaardigd hebben.
Het eerste bisdom dat deze gedachtenis in haar kerkgebruiken opnam, was dit van Luik tijdens Nodger. Later werd het feest door de kerk goedgekeurd en algemeen gemaakt.
Het voorrecht om drie missen op Allerzielen te lezen, dagtekent van 1915, wat vroeger reeds toegestaan was in Spanje, Portugal en Amerika. Morgen vertel ik verder, tot dan ?
Morgen is het de eerste en heiligste dag van de maand en vroeger was dat het feest van de herfst en het begin van de winter. Bij onze heidense voorouders gold 1 november als de dag van het uitstervend leven, van rouw en boete. Aan weerspreuken geen gebrek op deze dag, en als eerste geef ik er u eentje mee dat ons mooi komt vertellen, dat het gaat winter worden :
" Met Allerhilligen, krup de winter in de willigen."
Op deze dag trokken de boeren vroeger hun duffel aan, weer of geen weer. Deden ze dit voor of na die tijd, dan was zoiets tegen de draad in. Duffel hier in de betekenis van grove wollen stof en van het werkwoord duffelen, of zich warm kleden, zich goed induffelen Rond Allerheiligen komen er gewoonlijk nog enkele mooie dagen welke men de Allerheiligenzomer noemt, in de volksmond de " oude wijvenzomer ". Maar of dat zomerke de winter kan uitschakelen ???
" Het nazomertje van Allerheiligen, kan voor de winter niet beveiligen. "
En wat als morgen de zon zou schijnen ?
" Geeft Allerheilgen zonneschijn, dan zal het spoedig winter zijn. "
En tot slot voor vandaag :
" Allerheiligen koud, zorg gans de maand voor hout. "
Morgen geef ik er nog wel enkele rond Allerheiligen ! En voor nu aan iedereen nog een : HAPPY HALLOWEEN ! ! !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
31 Oktober 2005 was een bewolkte dag maar wel een dag met een zachte temperatuur die om 18u47 een 19,1° liet optekenen. De minimum temparatuur bedroeg toen 13,3° en die werd om 4u27 waargenomen. 31 Oktober 2004 kende een mistige start, het bleef gans de dag bewolkt en het werd niet warmer dan 11,9° om 13u32 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg die dag 5,1° en die werd 's nachts om 1u37 genoteerd. De warmste 31ste oktober ooit kwam in 1925 voor met 20,7° en de koudste 31ste oktober ooit kwam in 1891 voor met min 4,6° Deze laatste temperaturen werden te Ukkel waargenomen Met dank aan het weerstation van Ransberg : http://home.scarlet.be/weerstation.ransberg
In menige stad en dorp van Vlaanderen, richten de kinderen vroeger kleine altaarkens op voor de deur van hun huis. Op een vierkant tafeltje spreiden ze met veel zorg een wit linnen doek, en te midden plaatsen ze dan een Christusbeeld, en tegen de muur hingen ze al de santjes(= devotie-of heiligenprentje, bidprentje) op die ze hadden. Op het voorgedeelte van het eenvoudig kinderaltaar, stond een bord als offerplaat, ten dienste van de voorbijganger. Ze vroege dan een cent voor de Gelovige Zielen. De brave kinderen kochten van deopbrengst kaarsjes, maar de anderen, van wie hun minste kwaad de snoepziekte was, kochten er ronde karamellen van gekookte siroop,tabletten genaamd, van.
In Brugge plachten de kleermakers op Allerheiligen, als dank aan een stichting van de heer van Gruuthuuse, dertien armen te kleden om dan gezamenlijk de mis bij te wonen in de O.L.Vrouwkerk.
In Diest bijvoorbeeld stond er vroeger op de hoogte van de kluisberg een kapel ter ere van Alle Heiligen opgericht. Nu staat ze aan de voet van de heuvel, en menig bedevaarder die deKaarskensprocessie te Scherpenheuvel bijwoont, gaat(ging) er bidden en dieren offeren zoals konijnen, duiven of zelfs schapen.
In Oost-Vlaanderen had men de begankenis naar Nederzwalm, dorp dat men in de volksmond meestAlderheilgen noemde. Morgen vertel ik verder hoe Allerzielen er kwam en hoe het toen was. Tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 dag geleden
30 Oktober 2005 was een prachtige nazomerse dag waar de temperatuur om 13u47 opgelopen was tot 23,6°. De minimum temperatuur van die dag werd om 7u19 genoteerd en die bedroeg 14,1° 30 Oktober 2004 was een bewolkte dag waar het niet warmer werd dan 14° om 16u19 waargenomen. De minimum temperatuur van die dag bedroeg slechts 4,2° en die werd om 8u38 opgetekend. De warmste 30ste oktober ooit kwam in 2005 voor.
eze feestdag werd onder de naam van Allermartelaren ingesteld, wanneer Paus Bonifacius IV de beenderen der Heilige Martelaars in het Pantheon van Rome, liet overbrengen in 607; toen ontving de kerk de naam van Sancta Maria ad Martyres. Gregorius III stelde bij deze kerkwijding, in 731, de feestdag van Alle Heiligen op 1 november en in 834 werd die feestdag tot de hele Kerk uitgebreid door Gregorius IV.
s Avonds om 18 uur wordt (werd) het Officie van de overledenen gezongen; dan luiden de klokken over dood Deze die niet naar de kerk kunnen gaan, bidden een half uur thuis zolang de klok luidt. Het was ook een vrome gewoonte om kaarsen aan te steken gedurende deze tijd en ook gans de Allerzielendag, tot lafenis der zielen van het Vagevuur.
Na het officie wordt (werd) er doorgaans in het Vlaamse land koeken of wafels gebakken. Aan de kinderen wordt(werd) er gezegd: hoe meer koeken ge eet, hoe meer zielekens gij verlost. Morgen vertel ik u het vervolg, tot dan
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
29 Oktober 2005 was een zeer mooie nazomerse dag waar het kwik om 14u37 gestegen was tot.....22,9° ! ! ! De minimum temperatuur die 's nachts om 2u15 waargenomen werd bedroeg toen 15,8° ! Van een zachte nacht gesproken ! 29 Oktober 2004 was een bewolkte dag met buien. Om 14u47 had het kwik toen zijn hoogste punt bereikt met 15° ! De minimum temperatuur bedroeg die dag 9,7° en die werd om 4u 37 opgetekend. De warmste 29ste oktober ooit kwam in 2005 voor met 22,9°, en de koudste 29ste oktober ooit kwam in 1997 voor met min 5° ! ! !
Hoe zal de komende winter zijn is misschien toch een vraag die vele onder ons zich nu al stellen ? Misschien brengt de volgende weerspreuk ons al een gedeeltelijk antwoord ?
" Blinkt oktober in zonnegoud, de winter volgt dan snel en koud. "
En of oktober in zonnegoud geblonken heeft ! ! ! De tol zou wel eens zwaar kunnen zijn ? Vergeet vannacht de klok niet ! ! ! We draaien ze 1 uur terug en moge zodoende een uurtje langer slapen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
28 Oktober 2005 was een bewolkte dag waar de maximum temperatuur om 15u05 toch nog opklom tot 21,1°. De minimum temperatuur bedroeg die dag 13,8° en die werd om 4u48 waargenomen. 28 Oktober 2004 was een dag met bewolking en zon, om 16u41 werd de hoogste temperatuur van die dag genoteerd, en die bedroeg 17,4°. Om 0u27 noteerde men toen de laagste temperatuur en die bedroeg 9,9°. De warmste 28ste oktober ooit kwam in 2005 voor met 21°. In 1950 bedroeg de minimum temperatuur wel min 5° ! ! !
Inderdaad morgen komen met Simon en Judas de laaste weerheilgen van oktober op bezoek ! En helaas valt er niet te twijfelen aan het feit dat de winter in aantocht is, lees zelf maar :
" Simon en Juiën, komen met de winter aangekruiën."
Een andere weerspreuk zegt het ons dan weer zo :
" Als Simon en Judas henengaan, dan komt de winter aan. "
In de kempen zegt men :
" Na Simon is het koud, zorg dus intijds voor hout. "
En nog een laatste :
" Als Simon en Sint-Judas komen, begint men 't wintervuur te schromen. "
En met schromen bedoelt men dan er voor terugdeinzen ! Lees lager in een apart hoofdstukje nog wat over "oude gewoontes " op de dag van Simon en Judas.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
27 Oktober 2005 was een mooie nazomerse dag met op sommige plaatsen een maximum temperatuur van maar liefst 22,3° die in mijn buurt om 14u57 werd waargenomen ! Was de dag van gisteren dan zo'n grote uitzondering ? De minimum temperatuur bedroeg die dag 12,5° en die werd 's nachts om 3u39 opgetekend. 27 Oktober 2004 was dan weer een bewolkte dag met een maximum temperatuur van slechts 12,6° om 15u08 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg toen slechts 2,9° en die werd om 3u36 opgetekend. De warmste 27ste oktober ooit kwam jawel in 2005 voor
Bij de konservatieve boeren was het vroeger jaren de gewoonte van pas op deze dag de kachels aan te steken. Ook al zat men te bibberen van de koude, er werd van deze datum maar zeer zelden afgeweken. Na deze dag zal men ook geen vliegen meer zien. In verband daarmede wordt bij vele late buitenkermissen welke na oktober vallen, gezegd " dat men de vliegen als krenten in het brood bakt ", waarbij men dus te kennen gaf, dat de vliegen verdwenen zijn. Dat gezegde hoort of hoorde men o.a. te Aarsele en te Wieze. In de gemeente Grotenberge zegt men : " 't is kermis te Breivelde, de vliegen worden er in 't brood gebakken." Breivelde is een gehucht van Grotenberge. Ook op de kermis te Eiseringen, gehucht van van Sint Kwintens-Lennik, in midden oktober, " eet men vliegen in 't witte brood." Evenals in Ten Bos, een gehucht van Hekelgem.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
26 Oktober 2005 was een redelijke mooie dag met om 16u37 een maximum temperatuur van 19,5° ! De mininum temperatuur bedroeg die dag 12,8° en die werd om 8u56 waargenomen. 26 Oktober 2004 was een droge rustige zonnige dag met een maximum temperatuur van 14,8° die om 14u21 opgetekend werd. De minimum temperatuur bedroeg toen 5,1° en die werd 's morgens om 8u17 genoteerd. De warmste 26ste oktober ooit kwam in 1965 voor met 20° !
Of we veel sneeuw gaan zien ligt gewoon in de handen van de herfst, en volgende weerspreuk komt ons dat op een mooie manier duidelijk maken, lees zelf maar :
" De herfst met nevel doortrokken, toont een winter vol sneeuwvlokken."
Nevel hebben we tot vandaag nog niet veel gezien, maar de herfst is ook nog lang niet voorbij ! Dus....laat het ons nog een beetje afwachten zou ik zo zeggen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
25 Oktober 2005 was een bewolkte dag met af en toe een bui. Om 16u02 liet de maximum temperatuur zich optekenen en die bedroeg toen 17,3°. De minimum temperatuur werd om 10u14 in de voormiddag waargenomen en die bedroeg 13,1° 25 Oktober 2004 Was een dag met bewolking afgewisseld door wat zon en zelfs enkele druppels nat. De maximum temperatuur, hoe raar ook, werd 's nachts om 0u10 genoteerd en die bedroeg 16,4°. De minimum temperatuur werd om 8u49 waargenomen en die bedroeg 13,2° ! De warmste 25ste oktober ooit kwam in 1949 voor met 20° !
